# | ara | ell |
---|
1 | البرازيليبانيس أو البرازيليين في لبنان، حكاية عشق ووطن واغتراب مزدوج | Οι “Βραζιλιβανέζοι”, οι Βραζιλιάνοι από το Λίβανο |
2 | قديمة العهد هي، هجرة اللبنانيين إلى البرازيل. | Μακρά είναι η ιστορία της μετανάστευσης Λιβανέζων στη Βραζιλία. |
3 | يقال أنّ المسيحيين اللبنانيين بدؤوا الهجرة إلى البرازيل في أواخر القرن التاسع عشر وأوائل القرن العشرين، حين كان لبنان ما يزال جزءاً من السلطنة العثمانية. | Λέγεται πως Χριστιανοί Λιβανέζοι άρχισαν να μεταναστεύουν στη Βραζιλία στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν ο Λίβανος ανήκε ακόμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. |
4 | بيد أنّ هذه الموجة، لم تتوقف حتى بعد هزيمة العثمانيين في الحرب العالمية الأولى، لا بل على العكس، فقد ارتفع عدد اللبنانيين الذين غادروا وطنهم دون رجعة، وذلك نظراً للأحداث التي عصفت بالمنطقة كالوصاية الفرنسية وتأسيس دولة إسرائيل، علاوةً على الحرب الأهلية التي دامت من 1975 و لغاية 1990 وتسببت هذه المرّة بهجرة المسلمين من اللبنانيين. | Ωστόσο, ακόμα κι όταν οι Οθωμανοί νικήθηκαν στον Α' Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν σταμάτησαν τα κύματα των Λιβανέζων μεταναστών. Αντιθέτως, ο αριθμός αυξήθηκε λόγω γεγονότων που έλαβαν χώρα στην περιοχή, όπως η εγκαθίδρυση του γαλλικού προτεκτοράτου, η δημιουργία του Κράτους του Ισραήλ κι ο εμφύλιος πόλεμος από το 1975 ως το 1990, που ευθύνεται για το κύμα μετανάστευσης Μουσουλμάνων Λιβανέζων. |
5 | في البرازيل، عمل هؤلاء المهاجرين اللبنانيين والمعروفين بال”أتراك” كبائعين متجولين فتاجروا بسلع كالملابس والمجوهرات في كبرى المدن البرازيلية. | Στη Βραζιλία, οι Λιβανέζοι αυτοί μετανάστες, γνωστοί ως “Τούρκοι”, εργάζονταν ως γυρολόγοι, εμπορευόμενοι αγαθά, όπως ρούχα και κοσμήματα, σε μεγάλες βραζιλιάνικες πόλεις. |
6 | بعد ذلك، قام العديد منهم بفتح متاجرهم الخاصة في مراكز للتسوّق كشوارع Vinte e Cinco de Março أي الخامس والعشرين من آذار / مارس و Oriente أي الشرقفي وسط مدينة ساوباولو، فغيّروا الى الأبد ملامح هذه المدينة إضافة إلى طريقة التجارة فيها. | Αργότερα, πολλοί από αυτούς θα άνοιγαν τα καταστήματά τους σε εμπορικά κέντρα όπως το Vinte e Cinco de Março και το Oriente Streets στο κέντρο του Σάο Πάολο, μεταβάλλοντας για πάντα το αστικό τοπίο της πρωτεύουσας, καθώς και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες. |
7 | و ها أنا ذا في هذا البرج، حيث أرى البوسفور و أشتمّ برائحة الكبّة الشهية التي تملأ أرواح الناس في أي شارع من بلد يضمّ متحدرين من أصلٍ لبناني أكثر من اللبنانيين الموجودين في لبنان. | ""Και βρίσκομαι εδώ σε αυτό το μπουντρούμι όπου βλέπω το Βόσπορο…όπου νιώθω τη μυρωδιά γευστικού kibbeh που ζεσταίνει τις ψυχές των ανθρώπων σε κάθε δρόμο μιας χώρας, που έχει περισσότερους κατοίκους με λιβανέζικες ρίζες κι από το Λίβανο." |
8 | الصورة لويليام دروبس على فليكر، منشورة تحت رخصة المشاع الإبداعي | Φωτογραφία: William Droops, Flickr (CC BY-NC-SA 2.0) |
9 | كما هو الوضع في مثل هذه الحالات: في البدء بقي اللبنانيون بمعزل عن المجتمع البرازيلي فكانوا يتحدثون لغتهم الخاصة ( العربية وغالباً الفرنسية) ويأكلون طعامهم الخاص ويربّون أطفالهم على طريقتهم. | Όπως γίνεται συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, αρχικά οι Λιβανέζοι παρέμειναν ξέχωρα από τη βραζιλιάνικη κοινωνία: μιλούσαν τη δική τους γλώσσα (αραβικά, αλλά πολλές φορές και γαλλικά), έτρωγαν τα δικά τους φαγητά, παρείχαν μόρφωση στα παιδιά τους με το δικό τους τρόπο. |
10 | لكنّهم سرعان ما تأقلموا في ثقافة البلد الذي تبنّوه فتعلّموا اللغة البرتغالية وعدّلوا في مطبخهم ليتلاءم والمكوّنات المتوفرة في البرازيل، كما أنّم تزوجوا ببرازيليين من أصلٍ لبناني أقدم إضافة إلى تصاهرهم بجنسيات أخرى كالبرتغالية والإسبانية. | Ωστόσο, δεν πέρασε πολύς καιρός μέχρι να προσαρμόσουν την κουλτούρα τους στη χώρα που είχαν υιοθετήσει και γρήγορα έμαθαν πορτογαλικά, προσάρμοσαν τις συνταγές τους με υλικά που βρήκαν ντόπια εκεί, έκαναν μεικτούς γάμους με Βραζιλιάνους με παλαιότερες λιβανέζικες ρίζες, αλλά και με άλλες κοινότητες: Πορτογάλους και Ισπανούς. |
11 | كلّ ذلك جرى على نحوٍ جدّ طبيعي والآن بات أبناؤهم من أصلٍ لبناني مندمجين تمام الإندماج في البلد التي ولدوا فيها. | Τέλος πάντων, τα πάντα κύλισαν με το φυσικό τους τρόπο και οι απόγονοί τους εντάχθηκαν πλήρως στη χώρα όπου γεννήθηκαν. |
12 | أثرت الأزمة الاقتصادية التي عانى منها البرازيل بين ثمانينيات وتسعينيات القرن الماضي، على هذه الأسر التي يعتمد مدخولها على التجارة. | Η οικονομική κρίση που πέρασε η Βραζιλία τις δεκαετίες '80 και '90 επηρέασε άμεσα τις οικογένειες αυτές, το εισόδημα των οποίων εξαρτιόταν από το εμπόριο. |
13 | اختار العديد منهم، العودة إلى لبنان وإعادة بناء حياتهم في أرض أجدادهم. | Πολλοί επέλεξαν να επιστρέψουν στο Λίβανο και να ξαναχτίσουν τις ζωές τους στην παλιά πατρίδα. |
14 | لكن الوضع اختلف بالطبع إذ أن أولاد هؤلاء كانوا برازيليي المنشأ ولم يجيدوا سوى البرتغالية. | Φυσικά δεν ήταν πλέον οι ίδιοι, καθώς τα παιδιά τους ήταν Βραζιλιάνοι, που δε μιλούσαν άλλη γλώσσα πέρα από τα πορτογαλικά. |
15 | تدعى هذه المجموعة “Brazilebanese”, كما يصفها روبيرتو خطلب على مدوّنة “مجلس المواطنين البرازيليين في العالم” (بالبرتغالية): | Η ομάδα αυτή λέγεται “Βραζιλιβανέζοι”, όπως αναφέρει ο Roberto Khatlab στο blog [pt] του Παγκόσμιου Συμβουλίου Βραζιλιάνων Πολιτών: |
16 | إنّه مصطلح جديد أعرّف فيه عن حاملي الجنسيتين اللبنانية والبرازيلية في لبنان والذي يبلغ عددهم العشرة آلاف شخص (مع استثناء أولئك الذين عادوا إلى البرازيل من دون أن يسترجعوا الجنسية اللبنانية). | [Είναι] ένας νεολογισμός με τον οποίο χαρακτηρίζω τους Λιβανέζους-Βραζιλιάνους πολίτες διπλής υπηκοότητας στο Λίβανο, περίπου 10.000 άτομα, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται όσοι επέστρεψαν στη Βραζιλία χωρίς να έχουν πάρει βραζιλιάνικη υπηκοότητα. |
17 | عام 1954، قام المصرفي جان أبو جودة القاطن في بيروت، بتأسيس “جمعية الصداقة البرازيلية - اللبنانية”، التي ما زالت ناشطة لغاية اليوم. | Το 1954, ο τραπεζίτης Jean Abou-Jaoudé με βάση τη Βηρυτό ίδρυσε την Ένωση Φιλίας Βραζιλίας-Λιβάνου, η οποία υφίσταται μέχρι και σήμερα. |
18 | يتواجد البرازيليون من لبنان في جميع أنحاء لبنان من الشمال (درب عشتار) وصولاً إلى الجنوب (كبريخا) و لكن نجد أكبر تجمّع لهم في البقاع حيث تفوق نسبة هؤلاء أكثر90% من أبناء العديد من البلدات البقاعية كالسلطان يعقوب وكامد اللوز وغزّي وهم يتحدّثون البرتغالية بطلاقة ويتبعون التقاليد البرازيلية (الطعام، الموسيقى والهندسة والزراعة). | Οι “Βραζιλιβανέζοι” βρίσκονται παντού στο Λίβανο, στο βορρά (Dar Beechtar), στο νότο (Kabrikha), αλλά κυρίως στην περιοχή Bekaa, όπου υπάρχουν ολόκληρα χωριά (Sultan Yaacoub, Kamed-Lawz και Ghazzé), όπου το 90% των κατοίκων είναι “Βραζιλιβανέζοι” που μιλούν άπταιστα πορτογαλικά και συνεχίζουν να διατηρούν βραζιλιάνικες συνήθειες (γαστρονομία, μουσική, αρχιτεκτονικά, γεωργία…). |
19 | يمثل ما يجري في البقاع ظاهرة فريدة من نوعه في لبنان، أي أن تجد قرىً كالسلطان يعقوب حيث اللغة الأولى ليست لا العربية ولا حتى الفرنسية، إنما البرتغالية. | Στην Bekaa έχει παρατηρηθεί ένα πολύ ενδιαφέρον φαινόμενο: στην περιοχή αυτή υπάρχουν χωριά π.χ. το Sultan Yakub, όπου η πρώτη γλώσσα δεν είναι ούτε τα αραβικά ούτε τα γαλλικά, αλλά τα πορτογαλικά. |
20 | يتطرّق الصحفي غوستافو شقرا في مدوّنته، إلى هذا الموضوع (بالبرتغالية)، معرباً عن دهشته إزاء هذا الموضوع: | Στο blog του, ο δημοσιογράφος Gustavo Chakra ασχολείται [pt] με το θέμα με κάποια έκπληξη. |
21 | Quem viaja para Sultan Yakoub é alertado que, uma vez na cidade, pode pedir informações em português que qualquer pessoa responde na hora. | Όσοι ταξιδεύουν στο Sultan Yakoub να ξέρουν πως μόλις φτάσετε, μπορείτε να ζητήσετε πληροφορίες στα πορτογαλικά, καθώς όλοι απαντάνε αμέσως. |
22 | Afinal, nesta pequena vila em uma colina isolada no meio do vale do Beqaa, quase todos os mil habitantes moraram ou ainda têm um parente próximo que vive no Brasil. | Εξάλλου, στο μικρό αυτό χωριό σε έναν απομονωμένο λόφο στη μέση της κοιλάδας Bekaa, σχεδόν όλοι κάτοικοι έχουν ζήσει ή έχουν ένα στενό συγγενή που ζει στη Βραζιλία. |
23 | A reportagem fez o teste e, realmente, o primeiro pedestre abordado falava português. | Ο υποφαινόμενος πέρασε τη δοκιμασία και, πράγματι, ο πρώτος πεζός που προσεγγίστηκε μιλούσε πορτογαλικά. |
24 | Era Hussein El Jaroush. | Ήταν ο Hussein El Jaroush. |
25 | Nascido no Líbano, ele foi há duas décadas para o Brasil, onde viveu por 13 anos. | Γεννημένος στο Λίβανο, έφυγε για τη Βραζιλία πριν δυο δεκαετίες, όπου έζησε για 13 χρόνια. |
26 | Passou por Salvador, Rio de Janeiro, Recife, Maceió e, como muitos conterrâneos, terminou em Santo André. | |
27 | Na cidade do ABC paulista, existe até uma espécie de clube, chamado “Chácara Sultan Yakoub”, onde os originários desta vila do Líbano se reúnem nos fins de semana para jogar futebol e fazer churrasco. | |
28 | يوعز إلى المتوجهين إلى السلطان يعقوب بالاستفسار أو طلب المعلومات باللغة البرتغالية، لدى تواجدهم في البلدة، بحيث أن الجميع هناك يتكلّمها بطلاقة. | Πέρασε από το Σαλβαδόρ, το Ρίο ντε Τζανέιρο, τη Ρεσίφε, το Μασεϊό, και όπως πολλοί συμπατριώτες του, κατέληξε στο Σάντο Αντρέ. |
29 | على أية حال، أغلب سكّان هذه القرية الصغيرة المعزولة في وسط البقاع، عاشوا يوماً أو ما زال لديهم أقرباء يقطنون في البرازيل. أجرى هذه الصحفي الاختبار وبالفعل أول شخص صادفه، كان يتكلّم البرتغالية وهو يدعى حسين الجاروش. | Σε αυτή την πόλη στα περίχωρα του Σάο Πάολο, υπάρχει ακόμα και ένα είδος λέσχης ονόματι “Κτήμα Sultan Yakoub”, όπου κάτοικοι από αυτό εδώ το χωριό στο Λίβανο μαζεύονται τα Σαββατοκύριακα και παίζουν ποδόσφαιρο ή στήνουν μπάρμπεκιου. |
30 | ولد حسين في لبنان ولكنه سافر منذ عقدين إلى البرازيل حيث عاش 13 عاماً متنقلاً بين السلفادور وريو دي جانيرو وريسيفي وماسيو وكالعديد من أبناء بلده، انتهى به المطاف في سانتو أندريه. | |
31 | سانتدو أندريه بلدة في ضواحي ساو باولو، يتواجد فيها ما يسمّى ب “Chácara Sultan Yakoub” حيث يجتمع المتحدرين من أصلٍ لبناني فيها خلال عطلة نهاية الأسبوع، ليلعبوا كرة القدم وليقيموا حفلة مشاوي. | |
32 | القليل من البرازيل في السلطان يعقوب. | Ένα κομμάτι Βραζιλίας στο Sultan Yakoub. |
33 | الصورة لريناتا مالكس (نشرت بإذنٍ منها). | Φωτογραφία: Renata Malkes (χρησιμοποιείται κατόπιν αδείας). |
34 | يروي غوستافو شقرا حكاية، جمال البالغ من العمر 39 عاماً وهو برازيليبانيس آخر وقد فرضت عليه الأيام تحديات جديدة كالمحافظة على اللغة البرتغالية بين الأجيال الجديدة، خصوصاً من ولدوا في لبنان مؤخراً. | Ο Gustavo Chacra αναφέρει άλλον έναν “Βραζιλιβανέζο”, τον Jamal, 39 ετών, για τον οποίο οι νέοι καιροί θέτουν νέες προκλήσεις, όπως η επιβίωση των πορτογαλικών στις νεότερες γενιές, ειδικά σε όσους γεννήθηκαν στο Λίβανο: |
35 | بالنسبة لجمال، فالمهمّ يمكن في الحفاظ على علاقات مع البرازيل عبر اللغة البرتغالية. | Για τον Jamal, το πιο σημαντικό είναι η διατήρηση των δεσμών με τη Βραζιλία μέσω της πορτογαλικής γλώσσας, ειδικά λόγω του γιου του. |
36 | يعزو ذلك إلى ابنه خاصة فيقول أنه يتحدث دوماً بالبرتغالية مع ولده رغم أنّه غالباً ما تأتيه الإجابة باللغة العربية. | Λέει πως πάντοτε μιλά πορτογαλικά με το παιδί, αν και συχνά παίρνει απάντηση στα αραβικά. |
37 | من أجل ضمان استمرار البرتغالية حية لدى الأسر البرازيليبانيس من ضمن عناصر أخرى للثقافة البرازيلية، قامت الحكومة البرازيلية بإنشاء (بالبرتغالية)/ في نيسان / أبريل من العام 2011، المركز الثقافي برازيل - لبنان. | Προκειμένου να διασφαλίσει την επιβίωση των πορτογαλικών στις οικογένειες των “Βραζιλιβανέζων”, ανάμεσα σε άλλα στοιχεία της βραζιλιάνικης κουλτούρας, η κυβέρνηση της Βραζιλίας ίδρυσε [pt] το Πολιτιστικό Κέντρο Βραζιλίας-Λιβάνου στη Βηρυτό τον Απρίλιο του 2011. |
38 | يعرض المركز مجاناً، كلّ أربعاء أفلاماً لمن هم في بيروت وبخاصة البرازيليين وأبنائهم. | Κάθε Τετάρτη, το κέντρο οργανώνει δωρεάν προβολές ταινιών για τους κατοίκους της Βηρυτού, κυρίως Βραζιλιάνους και απογόνους τους”. |
39 | الكابويرا في بيروت، المجموعة اللبنانية التي أسست المدرسة | Καποέιρα στη Βηρυτό, από τη λιβανέζικη ομάδα που ίδρυσε τη σχολή |
40 | المزيد من المعلومات في هذه التدوينة (بالبرتغالية) ل “Excessivamente Humano” : | Το blog “Excessivamente Humano” παρέχει [pt] περισσότερες πληροφορίες: |
41 | “”لطالما كان هذا الأمر، مطلباً طويل الأجل لللبنانيين عموماً وللمتحدرين من البرازيل خصوصاً” يقول روبيرتو ميديروس و هو وزير و مستشار ورئيس البعثة الثقافية في السفارة البرازيلية، متحدثا عن المبادرة لتأسيسي هذا المركز. | “Ήταν μια μακροχρόνια απαίτηση των Λιβανέζων γενικότερα και ειδικότερα της βραζιλιάνικης κοινότητας στο Λίβανο”, εξήγησε ο Roberto Medeiros, σύμβουλος και επικεφαλής του πολιτιστικού τμήματος της Βραζιλιάνικης πρεσβείας, σχετικά με την πρωτοβουλία για την ίδρυση του κέντρου. |
42 | يضيف ميديروس في هذا الإطار: “لطالما طلب اللبنانيون من الحكومة البرازيلية، أثناء اللقاءات الثقافية أو الإجتماعية التي تقيمها السفارة، إنشاء مؤسسة تعمل على نشر اللغة البرتغالية والثقافة البرازيلية” | “Σε κοινωνικές ή πολιτιστικές εκδηλώσεις με μέλη της πρεσβείας στη Βηρυτό, οι Λιβανέζοι πάντοτε ζητούσαν να δημιουργήσει η κυβέρνηση της Βραζιλίας ένα ίδρυμα με συγκεκριμένη λειτουργία, την εξάπλωση της πορτογαλικής γλώσσας και της βραζιλιάνικης κουλτούρας”, πρόσθεσε. |
43 | في الواقع إن هذا المطلب رُفع منذ عدة أعوام و لعقود خلت ، بقي قابعاً وعالقاً بسبب البيروقراطية في البرازيل. | Γεγονός είναι πως το αίτημα αυτό υφίστατο για πολλά χρόνια και για δεκαετίες είχε παγιδευτεί στη γραφειοκρατία της Μπραζίλια. |
44 | علاوةً على ذلك، على الرغم من كون هذه المبادرة لوزارة الخارجية البرازيلية، عملٌ يثنى عليه، بيد أنّها ما تزال بعيدة المنال عن الجمهور الرئيسي، الذي خلقت لأجله، ذلك أن البرازيليين كجمال عاجزون أن يقصدوا هذا المكان، لأنهم يقطنون في سهل البقاع، حيث يتجمع أكبر عدد للبرازيليين. | Επιπροσθέτως, αν και η πρωτοβουλία του Υπουργείου Εξωτερικών της Βραζιλίας είναι αξιέπαινη, και πάλι απέχει πολύ από την προσέγγιση του κυρίως κοινού για το οποίο δημιουργήθηκε, καθώς Βραζιλιάνοι σαν τον Jamal δεν μπορούν να το επισκεφθούν, καθώς ζουν στην Κοιλαδα Bekaa, όπου είναι συγκεντρωμένοι οι περισσότεροι Βραζιλιάνοι. |
45 | على الخطوة التالية، أن تتمثل في إرسال أساتذة لغة برتغالية الى هذه المنطقة، إضافة الى تشجيع الجمعيات الثقافية البرازيلية وغيرها من المراكز المعنية مثلاً بأميركا اللاتينية كمركز الدراسات والثقافة الأميركية - اللاتينية في جامعة الروح القدس ومشروع Alecrim International في لبنان و هي مؤسسة تعمل على الحفاظ على الهوية البرازيلية لدى الأطفال البرازيليين الذين يعيشون في الخارج. | Το επόμενο βήμα θα ‘ναι η μετάβαση δασκάλων πορτογαλικών στην περιοχή, καθώς και η ενθάρρυνση και υποστήριξη βραζιλιάνικων πολιτιστικών ενώσεων και άλλων πολιτισμικών κέντρων, αφιερωμένων, για παράδειγμα, στη Λατινική Αμερική, όπως το Κέντρο Λατινοαμερικάνικων Σπουδών και Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Kaslik και το Διεθνές Πρόγραμμα Alecrim στο Λίβανο, ένας οργανισμός για τη διατήρηση της πολιτισμικής ταυτότητας των παιδιών με ρίζες από τη Βραζιλία, τα οποία ζουν στη διασπορά. |
46 | حان الوقت للبرازيل لتلبية مطلب طويل الأجل للبرازيليين في لبنان وإنّما أيضاً لإشراكهم كوسطاء في التجارة ما بين البلدين. | Έχει έρθει ο καιρός για τη Βραζιλία να υλοποιήσει ένα μακροχρόνιο αίτημα των Βραζιλιάνων στο Λίβανο, αλλά να τους συμπεριλάβει επίσης και ως ενδιάμεσους στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών. |