# | ara | ell |
---|
1 | الفرنكوفونية: احتفاءً باليوم العالمي للغة الأم | Γαλλόφωνες χώρες: Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας |
2 | ساهم في هذا المقال كلّ من كلير أولريش وسوزان لينّ و سامي بو طيّب. | Το παρόν άρθρο γράφτηκε από κοινού από τους: Samy Boutayeb, Claire Ulrich και Suzanne Lehn. |
3 | كلّ عام، يحتفي العالم أجمع، باليوم الدولي للغة الأم في 21 شباط / فبراير. | Στις 21 Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας. |
4 | على الرغم من كون هذا العيد، ظاهرياً، رمزي أكثر منه شعبية، علاوةُ على كونه ذات طبع مؤسساتي فإنه مع ذلك، يمثل مناسبةً للتعريف عن هذه اللغات وإلقاء الضوء على الجهود المبذولة في سبيل المحافظة عاليها. | Γιορτή αρκετά θεσμική και τυπική, μας επιτρέπει να ανακαλύψουμε γλώσσες και προσπάθειες που γίνονται για τη διατήρησή τους. |
5 | هل تعرفون من كان وراء هذه الفكرة ؟ إنهم البنغاليون الذين أقاموا هذا العيد حبّا بوطنهم (بالإنجليزية). | Λιγότερο γνωστό είναι πως οι Bengalis, μετέπειτα Μπανγκλαντές, δημιούργησαν την ημέρα αυτή [en] λόγω πατριωτισμού: |
6 | اختير 21 شباط \ فبراير، اليوم العالمي للغة الأم لإحياء ذكرى الشهداء الذين ضحّوا بحياتهم زهاء الحفاظ على كرامة لغتهم الأم، اللغة البنغالية وذلك في هذا اليوم بالذات عام 1952. | Η ημερομηνία της 21ης Φεβρουαρίου επελέγη για την Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, με σκοπό να τιμηθούν οι μάρτυρες που θυσίασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι την αξιοπρέπεια της μητρικής τους γλώσσας, της Μπενγκάλι, την ίδια αυτή ημέρα το 1952. |
7 | إنّها إحدى أندر الحالات في تاريخ العالم حيث وهب أناس حياتهم بكّلّ شجاعة، في سبيل لغتهم الأمّ. | Υπήρξε ένα από τα σπάνια παραδείγματα στην ιστορία, όπου κάποια άτομα έδωσαν άφοβα τη ζωή τους για την αγάπη τους για τη μητρική τους γλώσσα. |
8 | يعتبر تاريخ الواحد والعشرين من شباط عيد رسمي في بنغلادش أمّا في باقي الدول، فيحتفى بذا اليوم كذلك الأمر، إنمّا دون أن بعطّل الناس فيه. | Η 21η Φεβρουαρίου είναι ημέρα αργίας στο Μπανγκλαντές, ενώ γιορτάζεται και σε άλλα μέρη στον κόσμο, χωρίς να τηρείται η αργία. |
9 | أعلنت منظمة اليونيسكو هذا التاريخ، اليوم العالمي للغة الأمّ عام 1999. | Η ημέρα αυτή ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα από την ΟΥΝΕΣΚΟ το 1999. |
10 | تعتلي هذه المناسبة أهمية جدّ كبيرة لدرجة أنّ إنّ ارتأت كلّ من الهند وبنغلادش على إقامة احتفال مشترك في هذا اليوم، على الحدود بين البلدين بهدف التخفيف من حدّة التوترّ السائد بينهما من أيّام حرب التحرير عام 1971 (بالإنجليزية). | Η περίσταση αυτή έχει τόσο μεγάλη σημασία, που παρακίνησε έναν από κοινού εορτασμό στη συνοριογραμμή [en], προς άμβλυνση των τεταμένων σχέσεων μεταξύ Ινδίας και Μπανγκλαντές από τον Απελευθερωτικό Πόλεμο του 1971 [fr]. |
11 | ستختفل الهند والبنغلادش سوياً باليوم العالمي للغة الأم على الأرض المنزوعة السلاح على طول الحدود هنا، يوم الثلاثاء في محاولة لتعزيز من التواصل والعلاقات بين المواطنين من كلا الشعبين. | Ινδία και Μπανγκλαντές θα γιορτάσουν από κοινού την Παγκόσμια Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας στην ουδέτερη ζώνη μεταξύ των συνόρων τους, σε μια πρωτοβουλία για την ενθάρρυνση των σχέσεων μεταξύ των δυο λαών. |
12 | إفريقيا: صحوة اللغات الإفريقية | Αφρική: η αναβίωση των αφρικανικών γλωσσών |
13 | يتمحور موضوع هذا العام حول إدراج اللغات الأم في المناهج الدراسية للمدارس. | Θέμα φέτος της Παγκόσμιας αυτής Ημέρας είναι η εισαγωγή των μητρικών γλωσσών στη σχολική εκπαίδευση. |
14 | نظراً لصحوة الثقافات والهويات المحلية، فإننا نشهد في إفريقيا الفرنكوفونية، على غرار باقي العالم، نهضةُ وإعادة إحياء واعتبار لللغات الإفريقية. | Στη γαλλόφωνη Αφρική, όπως εξάλλου με την αναβίωση τοπικών ταυτοτήτων και κουλτουρών, παρατηρείται μια ανάκαμψη και ενίσχυση των αφρικανικών γλωσσών. |
15 | في ساحل العاج مثلاً، أدّت مساعي وجهود الأكاديمية العاجية لللغات الأم Académie ivoirienne des langues maternelles إلى صياغة مشروع مرسوم يتعلّق بتعليم اللغات الأم (بالفرنسية). | Στην Ακτή Ελεφαντοστού, η δράση της Ακαδημίας Μητρικών Γλωσσών της χώρας οδήγησε σε ένα νομοσχέδιο [fr] για τη διδασκαλία των μητρικών γλωσσών. |
16 | يتحدث العاملون الاجتماعيون في جزر موريشيوس عن آمالهم وتحفظاتهم بشأن تأثر هذه الصفوف الإختيارية للغة الكريول حول نجاج الولد على المدى البعيد وعلى نموّه الشامل (بالفرنسية). | Στο νησί του Μαυρίκιου, κοινωνικοί λειτουργοί περιγράφουν [fr] τις ελπίδες και τις ανησυχίες τους σχετικά με τον αντίκτυπο των προαιρετικών μαθημάτων κρεολικής γλώσσας στην μακροπρόθεσμη επιτυχία και την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παιδιών. |
17 | إذاً فإنه من شأن إدراج الكريول إلى المناهج تجنيب الولد مخاطر جمّة ناجمة عن حرمانه من لغته الأم، أمّا مساوئ هذا الأمر في معروفة: تدنّي الثقة بالنفس وتأثير سلبي على تعلّم اللغات الأخرى. | Η εκμάθηση της κρεολικής εμποδίζει έτσι τη ζημιά που μπορεί να προκληθεί σε ένα παιδί που του αρνούνται τη μητρική του γλώσσα…Οι παρενέργειες αυτές είναι γνωστές: χαμηλή αυτοεκτίμηση, και αρνητική επίδραση στην εκμάθηση άλλων ξένων γλωσσών. |
18 | يعلّق كاتب الأصوات العالمية بالفرنسية عبدولايي على ما يجري في غينيا، في مدوّنته Konakry Express وذلك في تدوينة كتبها في 26 نيسان \ أبريل 2011: | Στη Γουινέα, ο συντάκτης του Global Voices Abdoulaye Bah σημείωνε στο προσωπικό του blog Konakry Express [fr]: |
19 | منذ عدة أيام، تسري شائعات أن حكومة الرئيس كوندي ستدرج تعليم اللغات الوطنية في النظام التعليمي للبلاد. | Τις τελευταίες μέρες, φημολογούνταν ότι η κυβέρνηση του Προέδρου Condé θα εισήγαγε σύντομα τη διδασκαλία των εθνικών γλωσσών στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. |
20 | من الغريب أنّه ما من جديد في هذه المبادرة على صعيد العالم، إنما في الخامس والعشرين من نيسان \ أبريل 2011، وصلتني رسالة من صديقى تقول فيها: | Είναι πολύ περίεργο πως σ' ολόκληρο τον κόσμο, δεν υπάρχει τίποτα νεότερο για αυτή την πρωτοβουλία. Στις 25 Απριλίου όμως (2011), έλαβα ένα μήνυμα φίλης που μου έλεγε: |
21 | “تمّ التوقيع على مرسوم لإنشاء وزارة لللغات الوطنية ول”معرفة القراءة والكتابة”. | “Έχει υπογραφεί διάταγμα για τη δημιουργία Υπουργείου Παιδείας και Εθνικών Γλωσσών.” |
22 | الإنترنت في خدمة اللغات المهددة أو المعرّضة للخطر | Το Διαδίκτυο στην υπηρεσία των γλωσσών προς εξαφάνιση |
23 | إنما على النت، وجدت ،هذه اللغات الأمّ النادرة أو التي في خطر أو التي خفّ استعمالها نظراً لغياب لوحة مفاتيح تتلاءم وخطّها، مصدر حياةٍ لها. | Το Διαδίκτυο, ωστόσο, είναι ο τόπος όπου αναπτύσσονται οι σπάνιες μητρικές γλώσσες, προς εξαφάνιση ή υποεκπροσωπούμενες, καθώς δεν υπάρχουν προσαρμοσμένες ρυθμίσεις πληκτρολογίου στη γραφή τους. |
24 | نذكر على سبيل المثال مشروع “الأصوات الدائمة “- “Enduring voices” (بالإنجليزية) الذي أطلقته جميعة ناشيونال جيوغرافيك الأمريكية والذي يوفّر على الإنترنت، قواميس ومعاجم ناطقة. | Για παράδειγμα, το πρόγραμμα “Enduring voices” [en] του αμερικανικού National Geographic Society έχει να κάνει με “προφορικά λεξικά”, |
25 | منح المستمعين في جميع أنحاء العالم، فرصة الإستماع على لبعض من أصوات الحديث البشري الأقلّ انتشاراً. | που δίνουν τη δυνατότητα σε χρήστες από όλο τον κόσμο να ακούσουν ήχους εκ των λιγότερο γνωστών γλωσσών ομιλίας. |
26 | بلغ عدد هذه القواميس، الثمانية، ليومنا هذا وهي : توفان، هو، سيليتز دي-ني، ماتوكار باناو، شاماكوكو، ريمو، مونيش وساورا. | Τα λεξικά αυτά φτάνουν τα οχτώ μέχρι σήμερα [en]: Tuvan, Ho, Siletz Dee-Ni, Matukar Panau, Chamacoco, Remo, Muniche και Saura. |
27 | بفضل البودكاست، نشأ حلف جديد بين اللغات الإفريقية والتكنولوجيا، إذ أنه بواسطة هذه الأدوات العصرية بدأت شركات كأبل ستورز وغيرها من المكتبات الصوتية بإحياء ثقافة أو تقليد شعبي قديم جداً وهو فنّ الحكاية. | Μια νέα “συμμαχία” γεννιέται μεταξύ των αφρικανικών γλωσσών και της τεχνολογίας μέσω των podcasts. Μέσω αυτών πρόκειται να γεννηθεί στα Apple Stores και σε άλλες ψηφιακές βιβλιοθήκες ηχητικών αρχείων μια πανάρχαια λαϊκή παράδοση, τα παραμύθια. |
28 | على سبيل المثال هذه الحكاية بلهجة البامبارا (من مالي) بعنوان: السنجاب والثعبان” والذي قام بتسجيله، بوكاري كوناتيه وهو أبضاً من أسرة الأصوات العالمية الناطقة بالفرنسية. | Όπως για παράδειγμα το παραμύθι στη γλώσσα bambara (του Μάλι) “Ο σκίουρος και το φίδι“, αρχείο ενός εκ των μελών της γαλλόφωνης κοινότητάς μας, ονόματι Boukary. |
29 | “L”écureuil et le serpent “Conte en langue bambara (mp3) للإستماع إلى القصة باللغة الفرنسية، إضغط هنا. | “L”écureuil et le serpent “Conte en langue bambara (mp3) Στα γαλλικά μπορείτε να το ακούσετε εδώ. |
30 | علامات أخرى على هذا التحالف الجديد: بروز استخدام متزايد لتطبيقات للآي فون باللغات الإفريقية كاليوروبا على سبيل المثال. فتبات بريتانيات بالزي التقليدي الصورة ل ghislainedarmorعلى فليكر، منشورة تحت رخصة المشاع الإبداعي | Άλλα σημάδια μια νέας συμμαχίας των αφρικανικών μητρικών γλωσσών, οι οποίες μέχρι τώρα ελάχιστα έδιναν το παρόν στα πράγματα, την κοινωνία και την τεχνολογία; Η εμφάνιση όλο και συχνότερα εφαρμογών στο iPhone σε αφρικανικές γλώσσες, όπως για παράδειγμα στη γλώσσα Γιορούμπα. |
31 | في فرنسا أيضاً، تنشط عملية إحياء اللغات المحلّية باعتبارها لغاتٍ أم. | Μικρές Βρετονέζες, χρήστης ghislainedarmor, Flickr (licence CC) |
32 | مثلاً احتفت هذه السنة مدينة كيمبير باللغة البريتانية (بالفرنسية)، بإقامة جولة سياحية على معالم المنطقة، إنّما بشرحٍ بهذه اللغة، بدورها احتفلت بارتوناي بالبارلانج (بالفرنسية) وهي إحدى اللغات المعروفة بلغة الأوي langues d'oïl. | Επίσης, στη μητροπολιτική Γαλλία, η επαρχία έδειξε εκ νέου ενδιαφέρον για τις μητρικές της γλώσσες, και φέτος η πόλη Quimper για την περίσταση διεξήγε μια ξενάγηση στα βρετονικά [fr] στα αξιοθέατα της πόλης. |
33 | من علامات العصر أو ما يلفت: فاق مبيعات ألبوم المغنية الفرنسية نولوين لوروا (بالإنجليزية) والحامل عنوان Bretonne أي من منطقة برتاني، المليون ديسك، علماَ أنها غنته باللغة البريتانية ولم يثر هذا الأمر انزعاج الفرنسيين. | Εξάλλου, η πόλη Parthenay γιορτάζει το τοπικό της ιδίωμα parlanjhe ή αλλιώς langue d'oïl. Σημείο των καιρών: το άλμπουμ Bretonne της Γαλλίδας τραγουδίστριας Nolwen Leroy στα βρετονικά, πέρασε το ένα εκατομμύριο πωλήσεις, χωρίς να συνοφρυωθεί κανείς Γάλλος. |
34 | اليوم وفي عصر العائلات واللغات المشكّلة من جديد، بات من الممكن أن يكون للمرء عدة لغاتٍ أم من دون أن يعني ذلك تضارب في ما بينها. | Στις μέρες μας, στην εποχή των μεικτών οικογενειών και γλωσσών, μπορεί κανείς να έχει παραπάνω από μια μητρική γλώσσα, χωρίς καμία ζήλια. |
35 | ونعم الأمر! | Τόσο το καλύτερο. |