# | aym | mlg |
---|
1 | Burkina ukat Burundi yatiqirinakan amuyt'äwipawa, waranqaniruw malaria usut qhisphiyaspa | Fikarohana Nahomby Nataon'ireo Mpianatra Siantifika Burkinabe sy Borondey Iadiana Amin'ny Tazomoka |
2 | Jamuqañatak llipxtayat khä pantalla del vídeo de Niyondiko ukhamarak Dembele Maker Faire en Roma uñacht'ayawipata, lapaka paxsina 2014 marana. | Pikantsary tamin'ny lahatsarin'i Niyondiko sy Dembele nandritra ny fampahafantarana nataon'izy ireo tamin'ny foaran'ny Mpanao zavatra tao Roma, Novambra 2014 Tsy mila mandany an-tapitrisa dolara ny fiarovana ain'olona an'arivony. |
3 | Captura de pantalla del vídeo de Niyondiko y Dembele en su presentación en Maker Faire en Roma, noviembre de 2014. | Nampiseho ireo mpianatra roa avy aty Afrika vao haingana fa 59 cents ihany dia ampy hanavotana ain'olona, ary tsotra tahaka ny baran-tsavony ny vahaolana . |
4 | Burkina Faso markataw Dembele ukhamarak Gerard Niyondiko qullirinakaxa, Burundi markanaw yuritäna, jupanakax Instituto Internacional de Ingeniería Medioambiental ukat umxat. | Mpianatra ao amin'ny Ivontoerana Iraisampirenena Mpanao Fikarohana Momba Ny Rano sy ny Tontolo Iainana ao Ouagadougou, Burkina Faso i Moctar Dembele, teratany avy ao Burkina Faso, sy Gerard Niyondiko, teraka tao Burundi. |
5 | Dembele ukhamarak Niyondiko jupanakax janiw jan chhujchu uñt'apkiti, África Subsahariana markanx mayïr laykuw jiwañatakixa. | Tsy vahiny amin'ny loza ateraky ny tazomoka, izay mahafaty olona betsaka indrindra aty Afrika Atsimon'i Sahara, i Dembele sy i Niyondiko. |
6 | Uraqpachanx Sapa maraw mä 600.000 jaqiw malaria usump jiwi aka usux parasitut uñstiri, ukxarux muskitun mich'ipchiq katkatasiriwa. | Isan-taona manerana izao tontolo izao, eo amin'ny 600,000 eo ireo olona matin'ny tazomoka - aretina avy amin'ny bibikely ary mifindra amin'ny olombelona amin'ny alalan'ny kaikitry ny moka mitondra ny otrikaretina. |
7 | Aka usux junt'uptayasi, qarjayasi, waq'aqiyasi, ukhamarak p'iqi usuyasi. | Ny soritr'aretina matetika dia ahitana fanaviana, harerahana, fandoavana, ary aretin'andoha. |
8 | Uka usu chhaqtayañ yanapañatakix pachp markan Dembele ukhamarak Niyondiko jupanakax mä jawun ch'uxña quranakampikiw musapxatayna, ñä manteca de karité jan ukax aceite de hierba limón ukanakax usu apnaqir muskitunak jark'aqasiñataki. | Mba hisorohana ny aretina, namorona savony vita amin'ny bozaka sy fangaro voajanahary ao an-toerana i Dembele sy Niyondiko, tahaka ny diberana Shea (karité) sy menaka veromanitra, izay mampandositra moka mitondra ny otrikaretina. |
9 | Sutiyapxataynawa “Faso soap” (Jabón Faso). | Nantsoin'izy ireo hoe “Faso soap (Savony Faso)” izany. |
10 | Uka amuyux wali jiwakiwa kunakitix ch'ikhi amuyu ukhamarak wali jasakiwa: | Mba ho mora ampiasaina sy takatry ny fahefa-mividin'ny rehetra no anton'ny fikarohana: |
11 | Uka amuyur yanapapañatakixa, Berkeley markanx khä Concurso Global Emprendedoranakatakiw Sociales de la Universidad de California ukanx jichhaw Dembélé ukhamarak Niyondiko jupanakar 26.500 dólares ch'uxña qullqimpiw luqtapxatayna. | Mba hanampiana azy ireo amin'ny fikarohana vitan'izy ireo, nahazo loka $26,500 avy amin'ny Fifaninanana “Global Social Venture” an'ny UC Berkeley i Dembélé sy i Niyondiko . |
12 | Ciencia ukax lup'iw utji ukjax jasakiwa sasinw Hugo Jalinière jupax sawayi, jupax mä reportero científico de Sciences et Avenir mä revista científica francesa: | Somary tsotra ny siansa niavian'ny hevitra, araka ny fanazavan'i Hugo Jalinière, mpanao gazety ara-tsiansa ao amin'ny Sciences et Avenir, gazetiboky Frantsay miresaka siansa: |
13 | Jawunax pächiqaw jark'aqi: samanapampi ukhamarak manqhin mä yä utji ukanakax larwanakarx jiwayi ukhamarak jan mayamp uma qutt'atanakan sartañapataki. | Ahitana toetra roa ny fomba fiasan'ny savony: ny fofony izay mandroaka ny moka ary ny singa ao anatiny izay mamono ny olitra sy misakana ny fihanak'izy ireo ao anaty rano mihandrona. |
14 | Insayunak Ouagadougou markachirinakxat lurt'atax [capital de Burkina Faso] wali nayrar sartirjamawa. | Mahavelom-panantenana ny andrana natao tamin'ireo mponina tao Ouagadougou [renivohitr'i Burkina Faso] . |
15 | | Araka ny filazan'ny Fikambanana Iraisampirenena misahana ny Fahasalamana (OMS), eo amin'ny 200 tapitrisa eo ny trangan'aretina tazomoka isan-taona, izay miteraka fahafatesan'olona eo ho eo amin'ny 660.000 eo. |
16 | 200 waranq waranqanakaw chujchump katkatayatax utji, ukhamakipanx ñä 660.000 jiwatanakaw uñsu. | Tsy mbola misy ny vakisiny iadiana amin'ny tazomoka, fa marobe ny fanafody miady amin'ny tazomoka azo ampiasaina hitsaboana ireo karazana soritr'aretina. |
17 | Janiraw chujchutak wakunax utjkiti, ukhamakipanst walxa chujchu jark'aqañ qullanak utjkipanx, janiw mä q'alpach parasitunak apnaqir muskitunakar jark'aqir utjkiti ukat aka markanx jark'aqirinakax jan katkatayasiñatak apnaqataxa. | Betsaka ireo fepetra fisorohana ny aretina, saingy tsy misy ny fiarovana feno iadiana amin'ny moka mitondra katsentsitra ary anisan'ireo fepetra fisorohana ampiasaina ao amin'ny faritra ny zavamaniry mandroaka moka. Efa nanao fikarohana lalina momba ireo zavamaniry mandroaka moka ny manampahaizana. |
18 | Siyintiphikunakax walpuniw quranakamp jark'aqirinak luratxat yatxatapxi muskitunak jark'aqañataki. Sarah Moore, mä siyintiphika khä Escuela de Higiene ukat Medicina Tropical de Londres ukat siwa uka jark'aqirinakax wali askiw sartaski uka markana, ukhamarus uka jark'aqirix wali uñt'ataxiwa: | Sarah Moore, manampahaizana avy ao amin'ny Sekolin'ny Fahadiovana ara-pahasalamana sy ny Fitsaboana any amin'ny Tany Mafana ao Londra no miteny fa lavitry ny fahombiazana ara-panandramana ny vokatry ny fikarohana momba ireny zavamaniry mandroaka moka ireny, saingy malaza eo amin'ny olona ny fampiasana azy noho ny hevitra mitombina amin'ny fandraisana fepetra mitovy amin'izany: |
19 | Quranakam lurat Jark'aqirinkax nayrankaskiwa kunakitix alirinakax mayipxiwa artrópodos mich'inak chiqsas jark'aqiri. | Mandroso ny sehatry zavamaniry [mandroaka moka] noho ny fitadiavan'ny mpanjifa zavatra mampilamin-tsaina miaro amin'ny kaikitry ny bibikely, mahafinaritra ny fampiasana azy ary miaro ny tontolo iainana amin'ny fomba maharitra. |
20 | Ukhamarus wali askiwa kunakitix walxa insecticidas kumpunintinakanirakiwa ukanakax quranakankariwa insiktunakar jark'aqañataki. | Mahavokatra be ihany koa noho ny fahabetsahan'ny fangaropamonoam-bibikely hita amin'ny zavamaniry natao iadiana amin'ny bibikely. |
21 | Piretroides modernos ukanakax, jichha programa kunalaykutix chujchu chhaqtayañataki ukax wali sumaw nayrar sartaskaki, ukax ñuñurinakarx janiw kuns kamachkaniti. | Ny fangaro sentetika maoderina izay fototra voalohany amin'ny programam-pandripahana tazomoka amin'izao fotoana izao dia tsara fandroso indrindra fa tsy manohintohina ny biby mampinono. |
22 | Mapa Interactivo de África de información de Artemisinin, Red de Resistencia Antimalárica Mundial ukarjam apsutawa (WWARN). | Pikantsarin'ny Sarintanin'ny angon-kevitra momba ny fanafody Artemisinin eto Afrika amin'ny alalan'ny WWARN |
23 | Dembélé ukhamarak Niyondiko jupanakan chuymapankiwa kunakitix qullqïniw chujchur chhaqtayañatakixa. | Fantatr'i Dembélé sy i Niyondiko amim-pangirifiriana ihany koa ny vatomisakana ara-toekarena misy amin'ny ady amin'ny tazomoka. |
24 | Burundi markanx Niyondiko yurïwipanx, anchhitax markachirinakax mä jach'a t'aqhisiwtaypinkaskiwa ukhamarak uka markax 167 ukja jakhuwinaw ukja jakhuwinaw uñjasi 177 markanaktaypina ukax Índice de Desarrollo Humano de la ONU ukana. | Ny Tanindrazan'i Niyondiko, Burundi, amin'izao fotoana izao dia ao anatin'ny krizy mahaolombelona mahafadiranovana ary firenena mitana ny laharana faha-167 amin'ny firenena 177 eo amin'ny Fandaharan'ny Firenena Mikambana amin'ny Fampandrosoana ny Mahaolombelona [UN Human Development Index]. |
25 | Burkina Faso markax ñä jichhakiw agitación política ukapat pasaski ukhamarak urunx ñä chikat markachirinakaw mä urux 1,25 dólares ukhampikiw qamapxi. | I Burkina Faso indray vao nisedra fikorontanana ara-politika ary tokotokony ho ny antsasaky ny mponina no mivelona ambanin'ny 1,25 dolara US isan'andro. |
26 | África markanx Kawkir qullas chujchutakix lurañjamañapawa ukhamark alañjamañapawa, kunakitix uka markan historiaparjam ukhamarak nayrar misthutaparjama. | Tsy maintsy takatry ny besinimaro ny vahaolana maharitra iadiana amin'ny tazomoka eto Afrika, amin'ny fahitana ny tantara sy ny tolona mbola atrehin'ny faritra. |
27 | Ukham l'upisaw Dembélé ukhamarak Niyondiko jupanakax ukarjam jawun Faso lurapxatayna ukhamat juk'a qullqimpik alaqasiñataki. | Tamin'ny fananana izany tao an-tsaina no nikarohan'i Dembélé sy Niyondiko endrika savony Faso ho moravidy araka izaitratra. |
28 | Pruyiktux juk'ampirus wal munasisk ukxaruw purini, kunjamakitix Red de Resistencia Antimalárica Mundial ukax jichhaw jichhaw atwirtitayna khä agencias sanitarias ukanakarux kunakitix walxaptiwa risistinsiyax khä droga antimalárica artimisinina uk alañatakixa: | Tonga amin'ny fotoanany indrindra ny tetikasa araka ny fampitandremana vao haingana navoakan'ny Tambajotra Manerantany Miady amin'ny Tazomoka ho an'ny sampan-draharaha misahana ny fahasalamana fa miakatra ny tahan'ny tsy fahalairan'ny fanafody artemisinin miady amin'ny tazomoka ny aretina: |
29 | Anata phaxsin 2015 maranx 5 markanaw artemisinina ukax uñjasi […] nä q'alpach markachirin jakawipanaw parasitun usutanakax atipjanipxapxi, khä artisininan jichhaw tratamintump waliptasipki, siti mä tirapiya uñjatapchi, ukat ukan utjchi mä droga ukhax iphiktiwa. | Tahaka ny tamin'ny febroary 2015, voamarina tany amin'ny firenena dimy fa tsy laitran'ny artemisinin ny aretina. [..] Any amin'ny ankamaroan'ireo toerana nozahana dia mbola sitrana ihany rehefa notsaboina ireo mararin'ny moka tsy laitran'ny artemisinin, ka heverina fa fanafody nampiarahana aminy no itsaboana azy ireo. |
30 | Jan ukhamakipansti, Camboya qurpanx-Tailandia, Plasmodium falciparum ukanx risistipxataynawa ñä q'alpach antimalarikas qullanak utjirinakaru. | Saingy any amin'ny sisintany manasaraka an'i Kambodza sy Thailandy dia lasa tsy laitran'ny saika fanafody tazo rehetra ny P. falciparum. |
31 | Uka multidroga risistinsiyax jakha jisk'a markanakan uñsurjamarakiwa. | Misy ny fanahiana fa hipongatra ihany koa ny moka tsy laitram-panafody maro any amin'ny zanaparitra hafa. |
32 | Dembélé ukhamarak Niyondiko jupanakax yatipxiwa kunakitix jaya thakhiw sarañaski, ukhamakipanx nayrar sarantañatakix wakichatapt sapxiwa. | Mahafantatra i Dembélé sy i Niyondiko fa mbola lavitra ny lalana, saingy efa niteny ry zareo fa efa vonona amin'ny ady hafa. |
33 | Dembélé jupax janiw usur chhaqtayañakikit siwa; juk'ampirus África markar ispiransa jutïripatak churañatakiwa. | Nilaza i Dembélé fa mihoatra noho ny fandavoana ny aretina ny ady; natao hanome fanantenana mamirapiratra ho an'i Afrika amin'ny hoaviny manokana ihany koa io. |
34 | Berkeley markan Universidad de California Luqtaw atipt'at sänwa: | Taorian'ny nahazoany loka avy amin'ny UC Berkeley, dia niteny izy hoe: |
35 | Wali k'uchitw kunakitix aka luqtawix África markatak juk'ampirus Burkina Faso markatakix mä jikxatawiniwa. | Tena faly tokoa aho fa lasan'i Afrika ary indrindra lasan'i Burkina Faso ity loka ity. |
36 | Jichhapuniw mä jan estadounidense ikipux atipt'i. | Sambany no tsy amerikana ny ekipa nahazo ity loka ity. |
37 | África markankir waynanakatix aka luqtawix mä unurawa. | Reharehan'ny tanora izany, rehareha ho an'i Afrika. |
38 | Ukax juk'amp nayrar sartañatakiw uñtayañapa. | Tokony handrisika ny tanora handroso ny tahaka itony. |