Sentence alignment for gv-aym-20110928-2794.xml (html) - gv-nld-20110922-12085.xml (html)

#aymnld
1Bolivia: Jisk'a imill yuqall wawanakax mä tamwa utt'ayasipxiBolivia: Werkende kinderen vormen vakbond
2Bolivia markana, sindicatunakax markachirinakamp chikancht'atawa, yaqha qutux wawanakawa sintikalisasipxatayna.In Bolivia, waar de bevolking op grote schaal vakbonden vormt, heeft weer een groep arbeiders een vakbond opgericht: de kinderen [en].
3Bolivia ukan mä irnaqir wawanakan sarawipatwa Jean-Friedman Rudovsky ukax aka Modificadoras de Terreno: Historias de Mujeres Cambiando Mundos Invisibles sutinchatanw [en].Jean-Friedman Rudovsky presenteert een verhaal over kinderarbeid in Bolivia als onderdeel van een serie verhalen over vrouwen die zich inzetten voor verandering, Ground Shifters: Stories of Women Changing Unseen Worlds [en]. Rudovsky schrijft:
4Rudovsky qilqt'i:Bolivia telt 9 miljoen inwoners.
5Boliviax 9 waranqa waranqa jaqinakaniwa; mä waranqaw irnaqir wawanakaxa, yaqhipanakax paqalqu maranitwa iranaqañ qalltawapxi.Eén miljoen daarvan zijn werkende kinderen die soms al vanaf hun zevende jaar werken. De helft van deze kinderen zijn meisjes.
6Ukatx imill wawanakaw jilpachanixa. Aka imill wawanakan irnqäwipax jamasankiwa.De meisjes zitten, net als hun werk, vaak verstopt, in huis of in de achterkamertjes van een restaurant.
7Mauricio Aira Bolivia Primera Plana blog tuqinxa siwa, wawanakan irnaqawipax janiw boliviano jaqitak llakikiti sasina, ukatx uñt'ayiwa:Mauricio Aira betoogt in de blog Bolivia Primera Plana [es] dat kinderarbeid niet iets is dat de Boliviaanse samenleving zorgen baart. Hij voegt eraan toe:
8Bolivia markan irnaqir wawanakax jisk'achasiwikw uñjapxi.de anonimiteit waarin zij [werkende kinderen] leven laat alleen zien dat de volwassen wereld in Bolivia minachting voelt voor kinderen.
9Hispanically Speaking News [en] ukax nayrurukiw uñt'ayi:Hispanically Speaking News [en] berichtte al eerder:
10Aka wawanakax wila masipar yanapañatakiw irnqapxi, ukhamarak yatiqawipan yanapt'asiñataki, qhipa urun jakawip suma sarañapataki, awkinakapana, jilanakapana jan walt'awir puris uñjawimp kikipt'ayasa.Deze kinderen en jongeren werken om het gezin te helpen, om hun studie te betalen, om in hun eigen kosten te voorzien, om zich van een betere toekomst te verzekeren dan hun vader en broers die in de mijnen en op de suikerrietplantages longaandoeningen oplopen en ongelukken riskeren. Kinderarbeid in Bolivia.
11Bolivia markan infantile sat irnaqäwi.Foto van Verenigde Naties op Flickr (CC BY-NC-ND 2.0)
12Naciones Unidas Flickr (CC BY-NC-ND 2.0) ukan jamuqataHet grootste deel van de werkende kinderen gaat naar school en heeft tegelijkertijd een veeleisende baan; sommigen werken zelfs fulltime.
13Jilpach wawanakax irnaqawimp phuqhasaw yatiñ utar sarapxi.Ze hebben vakbonden gevormd zodat ze van overheidswege worden beschermd en met respect worden behandeld door de samenleving.
14Yaqhipanakasti, jurnalpachaw irnaqapxi.Marion Gibney schrijft [en]:
15Sintikatunak utt'ayasipxiwa, irpirin ukhamarak jaqinakan askinjam uñjatañataki.deze kinderen vinden niet dat ze in een slechte situatie zitten.
16Marion Gibney qilqt'iwa [en]:Ze willen werken en ze vormen deze vakbonden voor hun eigen voordeel.
17Aka wawanakax jakawipx janiw jan walin uñjapkiti, irnaqañ munapxi, ukhamarak sintikatunak kipka jakawipatak utjayapxi.De vakbonden zijn bedoeld om bescherming en basisrechten van de regering te krijgen en gerespecteerd te worden door andere arbeidskrachten.
18Uka sintikatunakax suman uñjawina, derechunakap askinjam uñjatapxañap amtaniwa.Omdat ze kinderen zijn, worden ze vaak gepest en geslagen door volwassenen, maar ze hebben geleerd zich aan te passen en zichzelf te beschermen.
19Wawanakatapatx jilirinakan jisk'achata, nuwata ukhamaw uñjasipxi, ukampirus jupanakax ukanakat jark'aqasiñs yatipxiwa.Omdat kinderarbeid verboden is, is het moeilijk om de overheid of andere organisaties te vragen om kinderarbeid te beschermen.
20Wawankan irnaqawipax janiw satawa, irpiriru, ukahmarak yaqha tamanakar irnqair wawanakar uñjapan sas mayiñax ch'amawa.Noemi Gutierrez, een jonge coördinator voor CONNATSOP, de raad voor georganiseerde werkende kinderen in Potosi zegt [en]:
21Noemí Gutiérrez, CONNATSOP ukan p'iqincht'iriwa, CONsejo de los Niños Asociados Trabajadores Organizados de Potosi ukatxsiwa:‘Iedereen zegt dat kinderen niet moeten werken, maar ze houden geen rekening met de economische realiteit in dit land. Natuurlijk, als we allemaal rijk waren, hoefden we geen van allen te werken.
22Taqiniw sapxi wawanakax janiw irnaqapxañapakiti sasina, ukampirus janiw amuyapkit aka markan qulqit pisinkatapxa.Maar in plaats van rationeel te denken, zegt de regering dat we kinderarbeid moeten uitroeien.
23Siti taqi kunas walikiskaspax janiw khitis irnaqkaspati.Dan zeg ik dat ze eerst de armoede zouden moeten uitroeien.'
24De blog Children's Participation [en] geeft een samenvatting van een aantal eisen van de UNATSBO (‘Unión de Niños, Niñas, y Adolescentes Trabajadores de Bolivia' - vakbond van werkende jongens, meisjes en adolescenten in Bolivia), de grootste vakbond van werkende kinderen in het land:
25Ukampirus irpirix wawanakan irnaqawipax tukhañaw sasaw si.Ze willen ervoor zorgen dat kinderen net zoveel verdienen en dezelfde financiële middelen hebben als hun volwassen tegenhangers.
26Nayax jistwa nayraqatax pisin jakawiw thuqhaña.In sommige sectoren verdienen ze minder dan de helft van het loon dat hun volwassen collega's krijgen.
27Blog Participación Infantil satak [en] ukax yaqhip jan walt'awinak UNATSBO (“Unión de Niños, Niñas, y Adolescentes Trabajadores de Bolivia”) satak ukanakat uñacht'ayi:Bovendien hebben kinderen geen toegang tot een spaarrekening en vaak geven ze hun verdiensten meteen aan hun ouders. Vakbondsleden zetten zich ook in voor veilige werkomstandigheden en betere medische zorg, vooral voor kinderen met werk dat gevaar voor de gezondheid kan opleveren.
28Irnaqir wawanakan jan yäqawix jan walt'awiwa, wawnakan jakawipatakixa.Omdat niet erkend wordt dat kinderen werken, is het bijzonder moeilijk om betere levensomstandigheden voor werkende kinderen te bereiken.