Sentence alignment for gv-ben-20100202-9136.xml (html) - gv-khm-20100318-19.xml (html)

#benkhm
1ক্যাম্বোডিয়া: ব্লগাররা খেমার সাহিত্য তুলে ধরছেনកម្ពុជា ៖ Bloggers លើកដម្កើង​អក្សរសាស្រ្ត​ខ្មែរ​ អក្សររលត់ ជាតិរលាយ អក្សរពណ្ណរាយ ជាតិថ្កើងថ្កាន
2“অক্ষর যদি গায়েব হয়ে যায়, জাতি গায়েব হয়ে যাবে, অক্ষর যদি অত্যুত্তম হয়, জাতি অত্যুত্তম হবে।“ উপরের বাক্যটি ক্যাম্বোডিয়ার একটি প্রবাদবাক্য যা প্রাইমারি থেকে উচ্চ শিক্ষা পর্যন্ত দেশের বেশীরভাগ সাহিত্য ক্লাসে ব্যবহৃত হয়।នេះគឺជាសុភាសិតដ៏ល្បីល្បាញរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលតែងតែលើកយកមកបង្រៀនក្នុងមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្រ្តខ្មែរចាប់តាំងពីបឋមសិក្សារហូតដល់កម្រិតសិក្សាលំដាប់ខ្ពស់។ សុភាសិតមួយនេះបង្កប់នូវខ្លឹមសារដ៏មានឥទ្ធិពលដែលជួយជំរុញឲ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយចេះជួយលើកដម្កើងអក្សរសាស្រ្តខ្មែរ។ ជាលទ្ធផលដ៏គួរឲ្យកើតសរសើរ យុវជនជំនាន់ក្រោយដែលមានចំណង់ចំណូលចិត្តសរសេរប្លក់ដែលយើងតែងតែហៅថា bloggers បានបំឡែងសុភាសិតមួយនេះទៅជាសកម្មភាពដោយបានជួយលើកដម្កើងសមិទ្ធិផលរបស់អ្នកនិពន្ធជំនាន់មុន ក៏ដូចជាខិតខំបង្កើតនូវស្នាដៃផ្ទាល់ខ្លួនព្រមទាំងបង្កើនទេពកោសល្យរបស់ពួកគេតាមរយៈការបោះពុម្ពផ្សាយលើពិភពឌីជីថលនិងដូចជានៅលើទំព័រក្រដាសផងដែរ។
3এটা সব থেকে প্রভাবশালী বার্তা যা খেমার সাহিত্য তুলে ধরতে তরুণ প্রজন্মকে উদ্বুদ্ধ করে।
4অদ্ভুত ভাবে তরুণ ক্যাম্বোডিয়ার ব্লগাররা এই বাণীকে কাজে পরিণত করেছেন আগের আমলের লেখকদের প্রাপ্তি তুলে ধরে আর একই সাথে ডিজিটাল আর ছাপানো লেখা প্রকাশের মাধ্যমে তাদের নিজেদের সাহিত্য তৈরি করে আর গুণীজন সৃষ্টি করে।
5২০০৭ এ প্রতিষ্ঠিত খেমার ইয়ং রাইটার্স কিছু গুণী তরুণ লেখকদের দ্বারা শুরু করা একটি ব্লগ যারা ক্যাম্বোডিয়ার খেমার সাহিত্য আর তার বাজারকে উন্নত করার প্রয়াসে লিপ্ত।យុវអ្នកនិពន្ធត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ ដោយក្រុមយុវនិពន្ធវ័យក្មេងដែលមានទេពកោសល្យផ្នែកអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរក្នុងគោលបំណងលើកដម្កើងនិងអភិវឌ្ឍអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ និង ពង្រីកទីផ្សារអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរឲ្យបានទូលំទូលាយ។ អ្នកនិពន្ធវ័យក្មេងជាច្រើនដែលនៅក្នុងក្រុមនេះក៏បានទទួលជ័យជំនះក្នុងការប្រកួតប្រជែងផ្នែកអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរថ្នាក់ជាតិដែលតែងតែរៀបចំឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំដោយក្រសួងអប់រំ។
6দলের অনেক তরুণ সদস্য জাতীয় খেমার সাহিত্য প্রতিযোগিতায় জিতেছেন, যা শিক্ষা মন্ত্রণালয় বাৎসরিক ভাবে আয়োজন করে।បន្ថែមពីលើនោះពួកគេក៏បានទទួលការបណ្តុះបណ្តាលពីសមាគមន៍អក្សរសិល្ប៍ផ្សេងៗដែលមានដូចជាសមាគមអក្សរសិល្ប៍ នូ ហាច ដែលមានគោលបំណងពង្រីក និងលើកដម្កើងអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ។ សៀវភៅរបស់ពួកគេបានទទួលការលើកសរសើរពីសំណាក់អ្នកអានដែលចង់ទទួលបានចំណេះដឹងបន្ថែមទាក់ទងនឹងការក្លាយទៅជាអ្នកនិពន្ធដ៏មានទេពកោសល្យម្នាក់។
7তাদেরকে আরো প্রশিক্ষণ দিয়েছে বিভিন্ন সাহিত্য সংস্থা যেমন নোউ হাচ লিটারেরি এসোসিয়েশন যাদের লক্ষ্য হচ্ছে ক্যাম্বোডিয়ার সাহিত্যকে তুলে ধরা আর শক্তিশালী করা।
8তাদের প্রকাশনা বাহবা পেয়েছে সেইসব পাঠকদের কাছ থেকে যারা জানতে উৎসুক কি করে গুণী লেখক হওয়া যায়।នៅពេលដែលមានសំនួរសួរទាក់ទងនឹងចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការសរសេរនិងការចង់ក្លាយទៅជាអ្នកនិពន្ធមួយរូប សុខ ចាន់ផល អាយុ ២៦ឆ្នាំ ដែលមានអាយុច្រើនជាងគេនៅក្នុងក្រុម (អាយុជាមធ្យមនៅក្នុងក្រុមគឹចាប់ពី ១៩-២២) គេបានតបជាភាសាខ្មែរថា ៖
9লেখার ব্যাপারে তার আগ্রহ আর সাহিত্যিক হওয়া নিয়ে প্রশ্ন করলে ২৬ বছরের চানফাল সোক, যিনি দাবি করেন যে তিনি দলের সব থেকে বড় (দলের গড় বয়স ১৯ থেকে ২২), খেমার ভাষায় উত্তর দিয়েছেন:
10আমি এই ক্ষেত্রে উৎসাহী কারণ সাহিত্য কঠিন শৈল্পিক কাজ। মাত্র কয়েকজন গুণী লোক এটা করতে পারে।ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ព្រោះយល់ថាជាសិល្បៈដែលមិនងាយនឹងធ្វើបាន ទាល់តែមនុស្សពូកែទើបអាចសរសេរស្នាដៃបាន ចង់ក្លាយជាមនុស្សពុកែក៏ចង់ក្លាយទៅជាអ្នកនិពន្ធ គិតថាមិនមែនមនុស្សគ្រប់គ្នាអាចធ្វើការងារនេះបានទេ បើខ្លួនឯងមាននិស្ស័យគួរតែខំប្រឹង
11সাহিত্যে বিশেষ গুণসহ, আমি তাই একজন লেখক হতে চাই।សុផលក៏បានបង្ហាញពីសារសំខាន់របស់ការងារផ្នែកអក្សរសិល្ប៍ចំពោះអ្នកអានជនជាតិខ្មែរនិងសង្គមទាំងមូលថា៖
12সোফাল তার দলের সাহিত্য বিষয়ক কাজ খেমার পাঠক আর পুরো সমাজের উপরে কি প্রভাব ফেলবে তা জানিয়েছেন:
13প্রথমত, খেমার পাঠকরা ক্যাম্বোডিয়ার সাহিত্য থেকে উপকৃত হবেন।
14এটা শিক্ষার ক্ষেত্রে ব্যবহৃত হতে পারে। মানুষ সাহিত্যের মাধ্যমে একটা সমাজকে বুঝতে পারবে।ទីមួយ ខ្មែរមានអក្សរសិល្ប៍អាន។ អប់រំតាមស្នាដៃអ្នកនិពន្ធ។ មនុស្សអាចសិក្សាពីសង្គមមួយតាមស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា បើប្រទេសណា មានអ្នកនិពន្ធពូកែច្រើនប្រទេសនោះក៏រីកចម្រើនដែរ។ មនុស្សរៀនតាមសៀវភៅ បើមានសៀវភៅល្អច្រើនប្រាកដជាល្អ។
15আমি দেখেছি কোন দেশে গুণী লেখক থাকলে সেই দেশের উন্নয়ন হয়। মানুষ বই পড়ে শেখে; তাই, দারুন হবে যদি অনেক বই প্রকাশিত হয়।អ៊ីនធឺណេតបានរួមចំណែកជួយសម្រួលដល់ការទំនាក់ទំនងក្នុងក្រុម ជាពិសេសសម្រាប់សមាជិកមួយចំនួនរបស់ក្រុមនេះដែលរស់នៅតាមខេត្តហើយមិនអាចចូលរួមការប្រជុំក្រុមយ៉ាងទៀងទាត់។ សុផលគិតថាប្លក់គឺជាមធ្យោបាយទំនាក់ទំនងដ៏ល្អមួយ “ប្លក់ប្រៀបដូចជាការិយាល័យរបស់ពួកយើង ដែលយើងអាចចែករំលែក និង ធ្វើឲ្យស្នាដៃរបស់យើងអាចរកមើលបានយ៉ាងទូលំទូលាយ”។
16প্রদেশে থাকা কিছু সদস্য নিয়মিত দলের মিটিং এ আসতে পারেন না।សមាជិកម្នាក់នៅក្នុងក្រុម ឈ្មោះថាអាចម៍ផ្កាយ បានសរសេរប្រវត្តិរូបសង្ខេបរបស់ក្រមនៅលើទំព័រប្លក់ដូចខាងក្រោម៖
17ইন্টারনেট সাহায্য করে দলের মধ্যে সাথে সাথে যোগাযোগের। সোফাল মনে করেন ব্লগ যোগাযোগের দারুন মাধ্যম।«ក្រុមអ្នកនិពន្ធវ័យក្មេង»ត្រូវបានបង្កើតដោយក្រុមសិស្សនិស្សិតមួយក្រុម ក្រោយពីបានឆ្លងកាត់វគ្គសិក្សារឿងខ្លីនៅសមាគមអក្សរសិល្ប៍នូហាចរួចមក។ ក្រោយមកក្រុមនេះត្រូវបានដូរឈ្មោះជា «ក្រុមយុវអ្នកនិពន្ធខ្មែរ» វិញម្តង ដោយបានទទួលការផ្តល់យោបល់ពីអ្នកស្រី ប៉ិច សង្វាវ៉ាន់អ្នកនិពន្ធខ្មែរនៅប្រទេសបារំាង។
18“একটা ব্লগ আমাদের অফিসের মতো যা আমরা ভাগ করে নিই আর আমাদের কাজ বিশদভাবে তুলে ধরি,” বলেছেন সোফাল।នេះគីជាការតំណភ្ពាប់ទៅរកប្កក់របស់សមាជិកវ័យក្មេង និង ជាអ្នកនិពន្ធដែលបានសរសេររឿងខ្លីៗ និង កំនាព្យមួយចំនួនរួចមកហើយ ៖ អាចម៍ផ្កាយ,បុរាណ,សុខ ចាន់ផល,ចិត្រា,ក្មេងតូច,ណារដ្ឋ,និមល
19খেমার তরুন লেখকদের একজন উদ্যোক্তা, আর্চপাখাই বা নক্ষত্র, তার প্রোফাইলে দলের নীচের সংক্ষিপ্ত পরিচিতি দিয়েছেন:
20‘তরুণ লেখকদের দল' একদল ছাত্র দ্বারা প্রতিষ্ঠিত যারা সাহিত্যের কোর্স নিয়েছেন নৌ হাচ লিটারেরি এসোসিয়েশনে।
21খেমার লেখক পিচ সানভাবানের পরামর্শে এই দল পরে তাদের নাম পরিবর্তন করেন ‘খেমার তরুণ লেখক' হিসেবে।
22এখানে তরুন দলের সদস্যদের ব্লগের লিঙ্ক আছে আর সাহিত্য লেখকদের যারা বিভিন্ন ছোট গল্প আর কবিতা লিখেছেন: আর্চপাখাই, বোরান, চানফাল সোক, চেত্রা, খেমেং তোক, নারাথ, নিমোল।
23লক্ষ্যনীয় বিষয় হল, ক্যাম্বোডিয়া ভাগ্যবান বেশ অনেক বিজ্ঞ লোক আর লেখক নিয়ে যারা সাহিত্যে গুণী।
24এই লেখকরা তাদের জীবদ্দশায় সমাজের বাস্তবতা সম্পর্কে জানানো আর শিক্ষিত করার প্রচেষ্টায় ব্যবহার করেন চাবাপ (ডিড্যাক্টিক কোড), রিয়াউং প্রেং (লোককাহিনী) আর উপন্যাস ইত্যাদি উপাদান।
25যেমন ১৯৩০ দশকের শেষের দিকে সব থেকে জনপ্রিয় যেসব উপন্যাস প্রকাশিত হয়, যা স্কুলের মূল পাঠ্য হিসেবে ব্যবহৃত হয়েছে তা হল পাখা স্রাপোন বা নৌ হাচের মূর্ছানো ফুল, রিম গিনের সোপাত আর নুক থিমের কৌলাপ পাইলিন বা পাইলিন গোলাপ। এইসব উপন্যাস থেকে চলচ্চিত্রও নির্মিত হয়েছে।ជាការគួរឲ្យកត់សំគាល់មួយផងដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាគឺសំបូរទៅដោយអ្នកប្រាជ្ញនិងអ្នកនិពន្ធជាច្រើនដែលមានស្នាដៃផ្នែកអក្សរសិល្ប៍ អ្នកនិពន្ធទាំងនេះតាក់តែងច្បាប់ រឿងព្រេង និង រឿងប្រលោមលោកជាច្រើន ដើម្បីអប់រំ និង ឆ្លុះបញ្ចាំងពីសភាពពិតជាក់ស្តែងក្នុងសង្គមក្នុងពេលមួយនោះ។ ឧទាហរណ៍ដូចជារឿងប្រលោមលោកមួយចំនួនដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយចុងសតវត្សទី៣០ ដែលបានលើកយកមកធ្វើជាអត្ថបទគោលដើម្បីបង្រៀនតាមសាលា ដែលមានដូចជា “ផ្តាស្រពោន” និពន្ធដោយលោក នូ ហាច “សូផាត” និពន្ធដោយលោក រឹម គីន និង “កុលាបប៉ៃលិន” និពន្ធដោយលោកញ៉ុក ថែម ជាដើម។ ប្រលោមលោកទាំងនេះក៏មានជាលក្ខណៈខ្សែភាពយន្តផងដែរ។ បន្ថែមពីលើនោះក្នុងកំឡុងឆ្នាំ ១៩៥០ ទៅ ១៩៧៥ មានសៀវភៅប្រហែល ៥០ក្បាលក្នុងមួយឆ្នាំត្រូវបានបោះពុម្ព (Nepote, Jacques និង ឃីង ហុកឌី “អក្សរសិល្ប៍ និង សង្គមក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសម័យថ្មី” 1981:64)។
26আর ১৯৫০ থেকে ১৯৭৫ সালের মধ্যে, প্রতি বছর প্রায় ৫০টি করে বই প্রকাশিত হয়েছে (নেপোট, জ্যাকিস আর খিং হোক দাই, ‘আধুনিক ক্যাম্বোডিয়ার সাহিত্য আর সমাজ' ১৯৮১:৬৪)।
27গণতান্ত্রিক ক্যাম্পুচিয়ার (১৯৭৫-১৯৭৯) শাসনামলে ক্যাম্বোডিয়ার বেশীরভাগ সাহিত্যকর্ম ধ্বংস হয়ে যায় যখন জাতীয় গ্রন্থাগারে শুকর পালন করা হত।ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អក្សរសិល្ប៍ខ្មែរចំនួនជាច្រើនត្រូវបានបំផ្លាញក្នុងសម័យកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ (1975-1979) គឺជាពេលដែលបណ្ណាល័យជាតិត្រូវបានគេយកធ្វើជាកន្លែងចិញ្ចឹមជ្រូកទៅវិញ។ មានការប៉ាន់ប្រមាណថា ប្រហែលជា៥០%នៃសៀវភៅដែលបាននិពន្ធជាភាសាខ្មែរត្រូវបានបំផ្លាញ (អាន “អាគារពេញទៅដោយសៀវភៅ” ដោយ Ledgerwood ក្នុង ការរស់ឡើងវិញនៃវប្បធម៌)។
28ধারণা করা হয় যে খেমার ভাষায় লেখা ৮০% সাহিত্যকর্ম ধ্বংস প্রাপ্ত হয় (পড়ুন কালচারাল সার্ভাইভ্যালে লেজারুড এর লেখা ‘এ বিল্ডিং ফুল অফ বুকস')।
29ক্যাম্বোডিয়ায় নিজের পাঠ্যপুস্তকের অভাব আছে, বিশেষ করে খেমার রুজ শাসকদের পতনের পরে।ប្រទេសកម្ពុជាខ្វះខាតធនធានអត្ថបទជាពិសេសចាប់តាំងពីការដួលរលំរបស់របបខ្មែរក្រហម។ ក៏ប៉ុន្តែមានការជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំថាការងាររបស់អ្នកនិពន្ធវ័យក្មេងដែលមានកម្លាំងជម្រុញចិត្តដ៏ខ្លាំងក្លានឹងជួយដាស់ឲ្យសម័យមាសរបស់អក្សរសិល្ប៍កម្ពុជាងើបឡើងមកវិញម្តងទៀត។
30আশা করা যাচ্ছে, তরুণ ক্যাম্বোডিয়ার লেখকদের উৎসাহী এই কাজ খেমার সাহিত্যের আগের সোনালী ঐতিহ্য ফিরিয়ে আনবে।