# | ben | swa |
---|
1 | কিরগিজস্তান: ‘ধারণকৃত’ বিপ্লব | Kirigistani: Mapinduzi “Yaliyowekwa kwenye Kumbukumbu” |
2 | গত ৬ই এপ্রিল মধ্য এশিয়ার পাহাড়ি দেশ কিরগিজস্তানে ব্যপক গণবিক্ষোভ অনুষ্ঠিত হয় যার ফলে অবশেষে সরকারের পতন ঘটে। | Mnamo tarehe 6 Aprili, nchi ya milima milima ya Kirigistani huko Asia ya Kati ilikumbwa na maandamano makubwa ya kupinga utawala [ENG] ambayo yaliishia kuing'oa serikali. |
3 | বিক্ষোভকারীরা আঞ্চলিক প্রশাসকদের আটক করে এবং পুলিশ আর সেনা বিরোধী দলের পক্ষ নেয়, যার ফলে প্রেসিডেন্ট কুরমানবেক বাকিয়েভ প্রায় সব সমর্থন হারান। | Wakuu wa mikoa walikamatwa na waandamanaji, huku jeshi na polisi wakiamua kuunga mkono upande wa upinzani na kumwacha Rais Kurmanbek Bakiev akiwa karibu hana uungaji mkono kabisa. |
4 | রায়ট রক্তশূন্য হয়নি- সাম্প্রতিক বিক্ষোভের ফলে প্রায় ৭৪ জন নিহত আর ৫০০ জনের বেশী আহত হয়েছেন। তাই আগের ২০০৫ সালের শান্তিপূর্ন ‘টিউলিপ বিপ্লব' থেকে এটি বেশ আলাদা। | Siyo kwamba maandamano hayo yalikosa umwagaji damu - la hasha - mpaka sasa tukio hilo la maandamano makubwa la hivi karibuni limeacha takribani watu 74 wakiwa wamekufa na zaidi ya 500 wakiwa majeruhi - hii ni tofauti na mapinduzi yaliyopita yaliyopachikwa jina la “Tulip Revolution” [ENG] ya mwaka 2005. |
5 | তবে দুটি অভ্যুত্থানের মূল বিষয়টি আলাদা না। | Mapinduzi haya mawili hayafanani. |
6 | মাত্র পাঁচ বছর আগে, বাকিয়েভ এসেছিলেন আলা-তু স্কোয়ারে কিরগিজ রাজধানীর কেন্দ্রে ভূতপূর্ব প্রেসিডেন্ট আস্কার আকায়েভের পদত্যাগ দাবি করে। | Miaka mitano tu iliyopita, ilikuwa Bakiev aliyekwenda katika viwanja vya wazi vya Ala-Too katikati ya mji mkuu wa Kirigzi akidai kujiuzulu kwa aliyekuwa Rais wakati huo, Askar Akayev. |
7 | এবারে বাকিয়েভকে রাজধানী ছেড়ে পালাতে হয়েছে চিৎকার করা মানুষের ভিড়ের ভিতর দিয়ে যেটার নেতৃত্বে ছিল বিরোধী দলীয় নেতা রোজা ওতুনবায়েভা। | Safari hii ni Bakiev mwenyewe aliyepaswa kutimua mbio katika jiji hilo katikati ya umati mkubwa ulioongozwa na kiongozi wa upinzani Roza Otunbaeva. |
8 | কিরগিজস্তানের সাংস্কৃতিক-রাজনৈতিক বিভেদ। | Migawanyiko ya kiutadamaduni na kisiasa katika Kirigistani. |
9 | মানচিত্র উইকিমিডিয়ার সৌজন্যে | Ramani kutoka Wikimedia. |
10 | বর্তমান বিদ্রোহের কারণ অনেক: উত্তর বনাম দক্ষিণের সংঘর্ষ ( বাকিয়েভ দক্ষিণের বাসিন্দা, বিদ্রোহীরা উত্তরে থাকে), দুর্নীতি আর দমন শীল সরকার (সাম্প্রতিক বছরগুলোতে কিরগিজ মানুষ সব ধরনের দমন দেখেছেন সংবাদপত্র বন্ধ হওয়া থেকে স্বাধীন সাংবাদিকদের হত্যা, রাশিয়ার বৃহৎ স্বার্থের খেলা, ওরতেগা ই গাসেতিয়ান ‘মানুষের বিদ্রোহ' ইত্যাদি)। | |
11 | ২০১০ সালের কিরগিজ বিদ্রোহের যে কারণই থাকুক না কেন এটা মনে রাখা দরকার যে এটা খুবই বিশাল, ভয়ঙ্কর, রক্তাক্ত আর ভালোভাবে নথিভূক্ত ছিল। নতুন মিডিয়ার ভূমিকা এইবারে সামান্য একটু পাল্টিয়েছে অন্যান্য দেশের নাটকীয় ঘটনার তুলনায় (যেমন মল্ডোভা বা ইরানের বিক্ষোভ)। | Vyanzo vya mapinduzi ya sasa vipo kadhaa: mapambano kati ya Kusini na Kaskazini (Bakiev anatoka Kusini, wapinzani wanatoka Kaskazini), ufisadi na serikali inayogandamiza watu (katika miaka ya karibuni raia wa Kirigistani wameshuhudia kila aina ya ugandamizaji kutoka ule wa kufungiwa magazeti [ENG] hadi kuuwawa kwa waandishi wa habari wasioegemea upande wowote [ENG]), Mchezo mkubwa wenye maslahi kwa Urusi, Ortega-y-Gasset'ian “mapinduzi ya watu” n.k.). |
12 | ব্লগ আর টুইটার মানুষকে উদ্বুদ্ধ করার গুরুতর মাধ্যম হিসাবে ব্যবহৃত হয়নি যেহেতু কিরগিজস্তানে ইন্টারনেট ব্যাবহারের হার কম (২০০৯ সালে জনসংখ্যার মাত্র ১৫ শতাংশ)। | Pasipo kujali sababu za mapinduzi hayo ni zipi, mapinduzi ya watu wa Kirigistani ya 2010 kwa kuyachukulia kwa uzito wake yamekuja ghafla, yakiwa na nguvu ya ajabu, ya kumwaga damu na … yamehifadhiwa vema. |
13 | তবে নতুন মিডিয়া দ্রুত সকল প্রধান ঘটনা জানিয়েছে তালাস শহরের প্রাথমিক বিক্ষোভের পুরো বর্ণনা দিয়ে। | Dhima ya vyombo vipya vya habari safari hii ilibadilika kidogo kulinganisha na matukio yenye kushangaza (kama maandamano ya kupinga utawala ya Moldova au Irani). |
14 | বিশকেক শহরের ভাংচুর আর লুট যা এর পরে হয়েছে তারও বর্ণনা আছে। | |
15 | একই সাথে বিরোধী দল নতুন মিডিয়াকে কার্যকরভাবে ব্যবহার করেছে আন্তর্জাতিক সম্প্রদায়ের দৃষ্টি আকর্ষণ করে আর মানুষের মতামত বিক্ষোভকারীদের দিকে ঘুরিয়ে দিয়ে। | Blogu na Twita hazikutumika kama nyenzo kuu za kuhamasisha umma hasa kwa kuzingatia kwamba intaneti bado ni changa katika nchi ya Kirigistani (imefikia asilimia 15 tu mpaka mwaka 2009). |
16 | যেমন, বিরোধী নেতা রোজা ওতুনবায়েভা (টুইটারে @ওতুনবায়েভা) আঞ্চলিক সরকারের প্রধান হওয়ার সাথে সাথে তার টুইটারে অ্যাকাউন্ট নিবন্ধন করেছেন। | Hata hivyo, vyombo hivyo vipya vya habari vilikuwa na nguvu ya kutosha kuchukua matukio yote muhimu na kutoa picha za video zilizo kamilifu tangu yalipoanza pale Talas, mlipuko wa watu kule Bishkek na matukio ya unyang'aji yaliyofuatia vurugu hizo. |
17 | আর প্রেসিডেন্ট বাকিয়েভের ছেলে ম্যাক্সিম একটি লাইভজার্নাল (কমিউনিটি ব্লগিং প্লাটফর্ম) অ্যাকাউন্ট খুলেছেন সরকার পক্ষীয় মতামত জানানোর জন্য। | Wakati huo huo vyombo vipya vya habari vilitumika kwa ufanisi mkubwa na upande wa upinzani uliokuwa unajaribu kuvuta macho ya jumuiya ya kimataifa na kugeuza mwelekeo wa maoni ya umma kwa upande wa waandamanaji. |
18 | গ্রেগরি আস্মোলভ জানিয়েছেন ‘সম্পাদক ২. ০' এর মত ‘সাংবাদিক ২. | Kiongozi wa upinzani, Roza Otunbaeva (@otunbaeva), kwa mfano, alifungua akaunti yake ya Twita mara tu bibie huyo aliposhika wadhifa wa kiongozi wa mpito wa serikali. |
19 | ০' রা খুব কার্যকর ছিলেন না কিরগিজ ঘটনা জানাতে। | Siku nyingine, mtoto wa Rais Bakiev, Maxim alifungua LiveJournal ili kupata sehemu ya kusemea maoni yanayoiunga mkono serikali. |
20 | প্রবাসী ব্লগার, যারা অঞ্চলটি চেনেন, বিভিন্ন স্থান থেকে ছবি, ভিডিও আর টুইটারে স্বীকারোক্তি সংগ্রহ করেছেন সম্পূর্ণ পরিস্থিতি বোঝার জন্যে। | |
21 | এই অঞ্চলের সব থেকে বেশী তথ্য সম্বলিত দুইজন ব্লগার দেশের বাইরে ছিলেন: আমেরিকাতে থাকা ইয়েলেনা স্কোচিলো (এলজে ব্যবহারকারী মোরিরে) আর কাজাকিস্থানে অবস্থিত ভাচেস্লাভ ফিরসোভ (লর্ড ফেম)। | |
22 | তারা পেরেছেন সব থেকে বেশী ছবি, ভিডিও আর ঘটনাপ্রবাহ সংগ্রহ করতে। | Kama alivyohitimisha Asmolov [RUS], haikuwa “journalists 2.00 waliokuwa na ufanisi mkubwa katika kuchukua habari za matukio ya nchini Kirigistani bali walikuwa “editors 2.00. |
23 | সংবাদ জানানোতে আর একদল ‘বিজয়ী' হচ্ছে স্থানীয় ব্লগ-পোর্টাল নাম্বা. কেজেড, ক্লুপ. | Wanablogu ambao kwanza wanaijua nchi na pili walikuwa nje ya nchi ili kuweza kuona vizuri zaidi matukio ya ndani ambapo walikusanya picha, video na taarifa zilizotumwa kwa Twita. |
24 | কেজি, ইসিক্কুল্প্রেস. কেজি (আর এর সাথে ঐতিহ্যগত সংবাদ সাইট যেমন ইন্টারনিউজ. | Wanablogu wawili waliokuwa na taarifa za karibu kabisa walikuwa nje ya nchi: Yelena Skochilo anayeishi Marekani (akifahamika pia kama LJ user morrire) na Vyacheslav Firsov anayeishi Kazakistani (akifahamika pia kama lord_fame). |
25 | কেজি, নিউইউরেশিয়া. নেট আর ২৪. | Hawa wawili walifaulu kukusanya kikamilifu kabisa picha, video na hata nyakati. |
26 | কেজি), ডিজেল. | |
27 | এল্কাট. | |
28 | কেজি ফোরাম আর শব্দহীন একটি ওয়েবক্যাম যেখানে আলা-তু স্কোয়ার দেখান হয়েছে (এর স্ক্রিনশট অনেক ব্লগার ধারণ করে দেখিয়েছেন)। | |
29 | যদিও টুইটার বার্তাগুলোতে বিভিন্ন ধরনের উস্কানিতে আর একই খবরের পুর:প্রচার ছিল, টুইটার হ্যাশট্যাগ #ফ্রিকেজি (এই ঘটনা নিয়ে সব থেকে বেশী ব্যবহৃত হ্যাশট্যাগ), #বিশকেক, #কিরগিজস্তান আর #তালাস সম্ভব করেছে ইংরেজীভাষী পাঠকদেরও বুঝতে যে কি ঘটছে। | “Washindi” wengine katika uchukuaji taarifa za matukio hayo ni blogu za ndani ya nchi kama vile namba.kz, kloop.kg, issyk-kulpress.kg (vilevile tovuti za habari za kawaida ama vile internews.kg, neweurasia.net na 24.kg), jukwaa la diesel.elcat.kg na kamera ya mtandaoni isiyotoa maneno (webcam) ikionyesha viwanja vya wazi vya Ala-Too (picha zake zilinaswa na kutumwa na wanablogu wengi). |
30 | দেশব্যাপী ইন্টারনেট নিয়ে সমস্যা সত্ত্বেও (সরকারী বাহিনী বেশ কয়েকটা জনপ্রিয় ওয়েবসাইট যেমন ‘আজাটেক', ২৪. কেজি, ফেরঘানা. | Hashi za Twita #freekg (ambayo ndiyo hashi kuu ya tukio zima) #bishkek, #kyrgyzstan na #talas, ingawa imejaa Twita zilizotumwa upya na uchokozi mwingi, vyote viliwezesha wafuatiliaji wanaozungumza lugha ya Kiingereza kufuatilia yale yaliyokuwa yakiendelea. |
31 | রু, বন্ধ করে দেন জানিয়েছেন এলজি ব্যবহারকারী সাবিনারাইনগোল্ড), ৬ আর ৭ই এপ্রিল তারিখের কিরগিজ বিদ্রোহ বেশ ভালোভাবে নথিভুক্ত হয়েছে ইন্টারনেটে। রেজিস্তান. | Licha ya matatizo ya nchi nzima ya Intaneti mnamo tarehe 6 na 7 Aprili (vikosi vya serikali vilizuia tovuti maarufu kama vile “Azattyk” (REFERL), 24.kg, ferghana.ru, LJ user sabinareingold alivyotaarifu), mapinduzi ya Kirigistani yametokea kuwa yenye kuwekwa katika kumbukumbu zaidi kulinganisha na mengine. |
32 | নেট আন্দিজান গনণহত্যার সাথে এর তুলনা করে লিখেছেন: | Registan.net ikilinganisha matukio ya mauaji ya Andijani, aliandika: |
33 | কিরগিজস্তান থেকে বের হওয়া সকল তথ্য সব সময়ে বিশ্বাসযোগ্য না। | Taarifa zinazotoka Kirigistani huwa si za kutegemewa sana. |
34 | এটা প্রায় পক্ষপাতদুষ্ট, বিভ্রান্তিকর আর পরস্পর বিরোধী হয়ে থাকে। | Mara nyingi ni za kuelemea upande mmoja, zenye mtazamo finyu, zinazochanganya na zinazojipinga. |
35 | কিন্তু এগুলো আমাদেরকে কিরগিজস্তানের একটা চিত্র দিচ্ছে যেটা খেয়াল করা দরকার-কেবল এখন না, বরং আসছে মাস আর বছরে, যখন এইসব ঘটনা চিন্তা করে আমরা বোঝার চেষ্টা করবো যে কি হয়েছিল। | Lakini bado zinatupa picha ya Kirigistani inayohitaji tuitazame vema - siyo sasa tu, lakini katika miezi na miaka inayokuja, huku tukizama nyuma katika matukio ya sasa hivi na kuunganisha vipande vipande ili kupata picha kamili ya ya kile hasa kilichotokea. |
36 | যেহেতু অনেক তথ্য ছিল, তাই যেসব তথ্য আর কাগজ ব্লগাররা সংগ্রহ আর প্রকাশ করেছে তাতে ঘটনার নিয়মতান্ত্রিক একটা তালিকা প্রদানের প্রচেষ্টা ছিল। | Kwa kuwa kumekuwa na taarifa nyingi mno, kwa hiyo iliandaliwa orodha iliyopangiliwa vema ya matukio na mambo yaliyokusanywa na kuchapishwa na wanablogu. |
37 | এপ্রিল ৬, তালাস: বিপ্লব ৬ই এপ্রিল কিরগিস্থানের উত্তর-পশ্চিমের তালাস শহরে শুরু হয়, যেখানে স্থানীয় মানুষ স্থানীয় প্রশাসনে আক্রমণ চালায়। | Tarehe 6 Aprili, Talas Mapinduzi yalianza tarehe 6 Aprili huko Talas, kaskazini-magharibi mwa Kirigistani, ambapo wenyeji wa huko walivamia jengo la utawala la eneo hilo. |
38 | কয়েক ঘন্টা আগে একই জিনিষ হয় নারিয়ানে। | Jambo hilo pia lilitokea Naryn saa mbili kabla ya hili. |
39 | পরের দিন, প্রায় সকল প্রাদেশিক রাজধানী বিরোধী দলের কবলে চলে যায় কেবল উত্তর কিরগিজস্তানের বিশকেক ছাড়া। | Siku iliyofuata, karibu makao makuu ya mikoa yote isipokuwa Bishkek huko Kaskazini mwa Kirigistani yalikuwa yakishikiliwa na upande wa upinzani. |
40 | এপ্রিল ৭, বিশকেক ভাংচুর সব থেকে গুরুত্বপূর্ণ ঘটনা ঘটে ৭ই এপ্রিল বিশকেকে। | Tarehe 7 Aprili, Vurugu za Bishkek Matukio muhimu zaidi yalitokea tarehe 7 Aprili huko Bishkek. |
41 | বিরোধী দলের মিটিং সংঘর্ষে পরিণত হয়। | Mkutano wa upande wa upinzani uligeuka kuwa mgogoro wa wazi. |
42 | যখন বিক্ষোভকারীরা (যারা কোনভাবে অস্ত্র জোগাড় করেছিল) প্রেসিডেন্ট প্রাসাদে আক্রমণ শুরু করে পুলিশ বাহিনীকে পরাজিত করে, তখন প্রেসিডেন্টের গার্ডরা তাদের দিকে গুলি করা শুরু করে তাদের থামানোর উদ্দেশ্যে। | |
43 | প্রত্যক্ষদর্শীরা বলেন যে অন্তত ২০ জন গুলিতে নিহত হন (অন্যরা গ্রেনেড আর আগুনে মারা যান)। | |
44 | পুলিশের পক্ষে সম্ভব হয়নি বিক্ষোভকারীদের থামানো আর তারা বাড়ি ছেড়ে চলে যায়। প্রেসিডেন্ট বাকিয়েভ তার প্লেনে অজ্ঞাত স্থানে চলে যান। | Mara baada ya waandamanaji (ambao kwa namna moja au nyingine walijipatia silaha) walipoanza kuvamia makazi ya Rais baada ya kuvishinda vikosi vya polisi, walinzi wa Rais walianza kuwatupia risasi ili kujaribu kuwadhibiti. |
45 | ৮ই এপ্রিল তারিখে তথ্য পাওয়া যায় যে তিনি ওশ (দেশের দক্ষিণ) এ নেমেছেন, আর জালালাবাদে তার গ্রামের দিকে গিয়েছেন। | Mashuhuda walisema kwamba vitendo hivyo vilisababisha walau kuuwawa kwa watu 20 (wengine waliuwawa kwa mabomu ya kutupa kwa mkono na risasi za moto). |
46 | তিনি ক্ষমতার দাবি ত্যাগ করতে অস্বীকার করেন। | Picha za video za uvamizi: Picha nyingine ya video: |
47 | এই পর্যন্ত ওশ অঞ্চল বিরোধী দল দ্বারা নিয়ন্ত্রিত না। | Polisi walishindwa kuwadhibiti waandamanaji na hivyo walikimbia kuliacha jengo. |
48 | এখনো পরিষ্কার না যে বাকিয়েভের কি হবে। | Rais Bakiev alikimbilia kusikojulikana kwa kutumia ndegeyake. |
49 | এপ্রিল ৮, বিপ্লবের পরে বিরোধী দল বিশকেক জিতে নেবার পরে, তারা আর একটা গুরুতর বিপদের সম্মুখীন হন: লুণ্ঠনকারী। | Mnamo tarehe 8 Aprili, kulikuwa na taarifa kwamba alikuwa amekimbilia huko Osh (Kusini mwa nchi), na kwenda katika kijiji alikozaliwa karibu na Jalalabad. |
50 | বিভিন্ন ব্লগার (মাঝেমাঝে অস্ত্রসহ) লুণ্ঠনকারীদের উপস্থিতির কথা জানান। | Alikataa kuachia madaraka. Mkoa wa Osh ni moja kati ya mikoa ambayo bado haiko chini ya upande wa upinzani mpaka sasa. |
51 | বিকালে এদেরকে থামান হয় নতুন প্রতিষ্ঠিত পুলিশ আর স্বেচ্ছাসেবী ব্রিগেড দ্বারা যাদের হাতে সাদা ব্যান্ডেজ ছিল। | |
52 | ব্লগের শেষ সংবাদ অনুসারে বিশকেকের পরিস্থিতি স্বাভাবিক হয়েছে। | Bado haijulikani Bakiev atapatwa na nini. Tarehe 8 Aprili, baada ya Mapinduzi |
53 | প্রেসিডেন্ট প্রাসাদের পাশে মানুষের ছবি, জামিলা কুলোভা | Baada ya vikosi vya upinzani kuwa na udhibiti kamili wa Bishkek, walikabiliana na hatari nyingine kubwa zaidi, yaani, unyang'anyi. |
54 | বিশকেকের রাস্তার ছবিসহ ফ্লিকার সেট, ইয়েলেনা স্কোচিলো | Wanablogu kadhaa walitoa taarifa za kuwepo kwa wanyang'anyi wengi sana (mara nyingine wakiwa wamebeba silaha). |
55 | বিশকেকের রাস্তার ভাঙ্গা জানালা, ভিয়াচেস্লাভ ফিরসোভ | Ilipofika jioni, wanyang'anyi walizuiliwa kuendelea na vitendo vyao na jeshi jipya la polisi na walinzi wa kujitolea ambao walikuwa wamejifunga beji nyeupe mkononi. |
56 | বিশকেকের ছবি, ভালারি গিওরগিয়াদি | Ujumbe wa mwisho kutoka kwenye blogu ulisema kwamba hali huko Bishkek ilikuwa tayari imetengemaa. |