# | bul | sqi |
---|
1 | Македония: Графити изкуството във “Времена на възродена античност” | Maqedoni: Arti i grafiteve në “Kohë të antikës së ringjallur” |
2 | Всички препратки са към текстове на македонски, освен ако е посочен друг език. | |
3 | Кратък документален филм за графити сцената в Македония, направен от двама учени и блогъри - Василка Димитровска и Илина Якимовска в контекста на спонсорирания от държавата арт/строителен бум - беше показан на прочутата археологическа конференция Бъфало ТАГ 2012 (анг). | Një dokumentar i shkurtër për skenën maqedonase të grafiteve artisitike, në kontekst të bumit artistik dhe ndërtimor të sponsoruar nga shteti , i përgatitur nga dy shkencëtare dhe bloguese, Vasillka Dimitrovska dhe Ilina Jakimovska, është prezantuar në konferencën arekologjike me renome, Buffalo TAG 2012. |
4 | Филмът (анг), озаглавен “Лъвове, войни и графити артисти: контра-култура във времена на възродена античност”, съпоставя (една много важна дума за визуалното изкуство!, анг) информация за извънредните усилия на правителството да наложи нова, излъскана класическа/барокова визуална идентификация по централните улици на македонската столица, посредством проекта Скопие 2014 (включващ бронзови лъвове, анг) с интервюта на представители от графити сцената в Македония. | Dokumentari i titulluar “Luanët, luftëtarët dhe artistët e grafiteve: Kundër-kulturë në kohë të antikës së ringjallur” (në anglisht), i vendos ballë për ballë informatat për përpjekjet e qeverisë për të imponuar një identitet të ri, të lustruar, klasik/barok vizual në qendrën e kryeqytetit të Maqedonisë nëpërmjet projektit Shkupi 2014 (i cili përfshin edhe luanë nga bronza), me intervistat me njerëzit që vizatojnë grafite artistike. Bashkëautorja dhe arkeologia Dimitrovska, e shkroi këtë [maqedonisht] në blogun e saj, duke futur një deklarim që shpesh dëgjohet nga njerëzit që kanë guximin të flasin publikisht në Maqedoni: |
5 | Един от авторите, археоложката Димитровска, пише в своя блог: Ние направихме този филм… да документираме с голяма любов графитите, които са изчезнали или изчезват пред новите урбанистични идеи, които се осъществяват в нашата държава, преди всичко в Скопие. | Këtë dokumentar… e bëmë me dashuri të madhe që të dokumentojmë një pjesë të grafiteve që janë zhdukur ose janë duke u zhdukur për shkak të koncepteve të reja urbane që zbatohen në vendin tonë, para së gjithash në Shkup. |
6 | Проектът няма политически измерения, нито пък ние с Илина имаме намерение той да придобива политическо значение. | Ky projekt nuk ka dimension politik, e ne me Ilinën, as që kishim qëllim që ai të fitojë ndonjë konotacion politik. |
7 | Този малък проект за графитите в Македония беше направен с оскъдни средства, а целта ни беше без никаква цензура или монтаж върху изказванията, да се чуят гласовете и мненията на графити артистите, които са оформили или все още оформят визуалната част от тази субкултура, която е в момента наказуема според законите на Македония, но е използвана (не злоупотребена) от политическата власт. | Këtë projekt të vogël për grafitet në Maqedoni e bëmë me financa modeste, dhe kishim për qëllim që pa asnjë lloj censure ose montimi të deklaratave, të dëgjohet zëri dhe mendimi i artistëve që vizatojnë grafite, të cilët e kanë formësuar ose vazhdojnë ta formësojnë pjesën vizuale të kësaj subkulture, e cila është e dënueshme sipas ligjeve të Maqedonisë, e megjithatë e shfrytëzuar (jo e keqpërdorur) nga klasa politike që është në pushtet. |
8 | Интервюираните графити артисти във филма чувстват нуждата да изразят отказа си от всякакви политически интереси. | Në film, artistët e intervistuar poashtu e shprehin nevojën që të heqin dorë nga çfarëdo qoftë interesi për t'u kyçur në jetën politike. |
9 | Те говорят за разкъсващата дилема да бъдеш наказан, ако те хванат да “драскаш” (най-малко 50 евро) и това да продаваш направеното по комерсиална причина или за местни правителствени проекти, които често включват легално разкрасяване на обществени сгради от страна на графити артисти. | Ata flasin për ballafaqimin me rrezikun e dënimit nëse kapen duke “shkruar” me vetëiniciativë (së paku 50 euro), dhe shitjen e integritetit për arsye komerciale ose në projekte të pushtetit lokal, i cili ndonjëherë rekruton artistë që shkruajnë grafite për t'i zbukuruar ndërtesat publike në mënyrë ligjore. |
10 | Те също споменават за бързо формиралата се поколенческа дупка в субкултурата. | Ata poashtu e përmendin ndarjen e madhe në mes të gjeneratave në kuadër të kësaj subkulture. |
11 | Другият автор, етноложката Якимовска, пише в своя блог през 2007 г., един коментар, препращащ към известната сцена от филма “Животът на Браян” (бъл): | Bashkëautorja tjetër, etnologia Jakimovska e shkroi këtë [maqedonisht] në blogun e saj në vitin 2007, në një postim ku e përmend skenën e njohur me grafite nga filmi “Jeta e Brajanit” (Life of Brian): |
12 | Колкото и да звучи невероятно, графитите са - фолклор! | Sado që të duket e pamundur, edhe grafitet janë - folklor! |
13 | Без значение дали те предават съобщение чрез рисунка или текст - графитите, за онези, които ги изрисуват и за ония, които ги четат по стените на градовете - са форма на изразяване и комуникация. | Pa marrë parasysh se a bëhet fjalë për ndonjë vizatim ose për ndonjë porosi të shprehur nëpërmjet fjalëve, grafitet, për ata që i vizatojnë dhe për ata që i lexojnë ato nëpër muret e qytetit, janë formë e të shprehurit dhe e komunikimit. |
14 | Ако имаш нещо неизказано, нещо което те боли и гори отвътре - напиши го на стената и то ще проговори… Едни от фаворитите ми от Скопие включват: “Жена не е жена, ако не е жена”, “Хвала богу што сум атеист”… | Nëse ke diçka që nuk e ke thënë, diçka që të dhemb dhe të djeg, - shkruaje në mur, dhe ai do ta thotë atë… “Gruaja nuk është grua nëse nuk është grua”… |
15 | В миналото други блогъри като Алекс или Джанго са писали за графитите в Скопие. | Në të kaluarën, bloguesit si Aleks-i [maqedonisht] ose Xhango-ja [maqedonisht] kanë shkruar për grafitet e Shkupit. |
16 | Артистите, участващи в документалния филм, нямат онлайн портфолио в интернет, но понякога публикуват снимки от техните работи във Facebook. | Artistët e paraqitur në dokumentar nuk janë të pranishëm në pjesën publike të internetit, por ndonjëherë publikojnë fotografi të veprave të tyre në Facebook. |