Sentence alignment for gv-cat-20150203-9302.xml (html) - gv-ell-20150223-27268.xml (html)

#catell
1El llenguatge secret de la comunitat LGBT de TurquiaΤουρκία: Η κρυφή γλώσσα της κοινότητας ΛΟΑΤ
2Dibuix de Sevval Kilic fet per Mine Bethet.Ένα σχέδιο της Sevval Kilic από τον Mine Bethet.
3Cortesia de Mine Bethet.Με την ευγενική χορηγία του Mine Bethet.
4Publicat amb permís de PRI.Δημοσιεύθηκε κατόπιν άδειας από την PRI.
5Aquest article i un reportatge de ràdio de Dalia Mortada per a The World in Words fou publicat originàriament a PRI.org el 14 de gener de 2015 i es republica ara com a part d'un acord per a compartir continguts.Αυτό το άρθρο και η ραδιοφωνική αναφορά από την Dalia Mortada για το The World in Words [Ο κόσμος σε λέξεις] αρχικά εμφανίστηκε στην ιστοσελίδα PRI.org στις 14 Ιανουαρίου 2015 και επαναδημοσιεύεται ως μέρος μιας συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.
6Sevval Kilic fa quasi 1.80 metres d'alçada.Η Sevval Kilic είναι μια αρκετά ντροπαλή γυναίκα ύψους 1,83μ.
7Els seus cabells, en uns quants tons de castany, s'estiren fins a mitja espatlla i els ulls, delineats amb unes pestanyes llargues, semblen ametlles perfectament dibuixades.Τα μαλλιά της, αρκετές αποχρώσεις ανοιχτού καστανού, φτάνουν μέχρι τη μέση της πλάτης της, και τα μάτια της, που τονίζονται χάρη στις μακριές βλεφαρίδες της, μοιάζουν με τέλεια σχεδιασμένα αμύγδαλα.
8Té un dels somriures més grossos que he vist mai… i és contagiós.Έχει ένα από τα μεγαλύτερα χαμόγελα που έχω δει και είναι μεταδοτικό.
9Sembla molt més jove dels seus quaranta anys i li agrada de recordar els dies passats, quan guanyava molts calers.Δείχνει αρκετά νεότερη από τα 40 της χρόνια και της αρέσει να αναπολεί τις παλιές καλές μέρες, όταν έβγαζε καλά λεφτά.
10“A la meva època”, recorda, “comprava, comprava com una boja… Sabates, només sabates.” Interromp el relat per riure.“Στις καλές μέρες,” αναπολεί, “ψώνιζα, ψώνιζα σαν τρελή … τα παπούτσια μου, μόνο τα παπούτσια μου …” χαμηλώνει τον τόνο της φωνής, γελώντας νευρικά.
11Això va ésser la dècada del 1990 quan Sevval vivia en un barri famós pels seus bordells il·legals.Ήταν τη δεκαετία του '90, όταν η Sevval ζούσε σε μια γειτονιά, περιβόητη για τους μη καταχωρημένους οίκους ανοχής.
12Tenia dinou anys quan s'hi va traslladar.Ήταν 19 χρονών όταν μετακόμισε εκεί.
13Ara, aquells tranquils carrers al centre d'Istanbul llueixen com els anys 1990.Σήμερα, ο ήσυχος δρόμος στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης μοιάζει πολύ με το πώς ήταν τη δεκαετία του '90.
14Però els sorolls que l'omplen són ben diferents.Αλλά οι ήχοι που γεμίζουν τον δρόμο είναι τελείως διαφορετικοί.
15Una senyora que neteja les finestres al tercer pis s'agafa un descans per a xerrar amb un veí que li diu hola des del carrer.Μια κυρία που πλένει τα παράθυρα στον τρίτο όροφο κάνει ένα διάλειμμα για να μιλήσει μ' έναν γείτονα που τη χαιρετάει από το δρόμο.
16Ja no és ple, com en el passat, de nois elegint la seva aventura sexual per a la nit.Δεν είναι, όπως ήταν κάποτε, γεμάτος με άντρες που διάλεγαν τις σεξουαλικές τους περιπέτειες για το βράδυ.
17No hi ha xiulets provinents de les finestres com fa un parell de dècades, com el que Sevval llançava per atraure clients: “Psh psh, psh psh, aquí tens el camí”, explica Sevval, “o sfoot sfoot.”Δεν υπάρχουν οι αποδοκιμασίες που έρχονταν από τα παράθυρα, όπως συνέβαινε πριν μερικές δεκαετίες, όπως το είδος των επιδοκιμασιών που χρησιμοποιούσε η Sevval για να προσελκύσει πελάτες: “Πςς, πςς, πςς, πςς - από εδώ είναι ο δρόμος” εξηγεί η Sevval “ή φςς, φςς”.
18Tan sols calia un so lleu i subtil per a atraure l'atenció dels nois.Ένας μικρός, διακριτικός ήχος για να τραβήξεις την προσοχή κάποιου τύπου.
19A Turquia la prostitució és legal amb una llicència i els bordells estatals tenen un sever procés d'enregistrament.Στην Τουρκία, η πορνεία είναι νόμιμη με μια άδεια, και οι κρατικοί οίκοι ανοχής έχουν μια περίπλοκη διαδικασία εγγραφής.
20Però Sevval i les seves col·legues no estan qualificades: l'estat no va aprovar, i encara no aprova, les dones transgènere ni els homes homosexuals.Αλλά η Sevval και οι συνεργάτιδές της δεν ήταν κατάλληλες: το κράτος δεν δεχόταν και ακόμα δεν δέχεται τις διαφυλικές γυναίκες ή τους ομοφυλόφιλους άντρες.
21Sevval no havia completat la seva transició per a convertir-se en dona quan es va enregistrar al seu bordell.Η Sevval δεν είχε ολοκληρώσει ακόμα την αλλαγή της σε γυναίκα, όταν υπέγραψε για τον οίκο ανοχής της.
22El carrer Ulker a Istanbul havia format part del barri vermell de la ciutat.Η οδός Ulker στην Κωνσταντινούπολη συνήθιζε να αποτελεί μέρος μιας περιοχής με κόκκινα φανάρια. Οι ιερόδουλες έχουν πάει αλλού από τότε.
23Foto: Dalia Mortada.Ευχαριστίες: Dalia Mortada.
24De fet, hi va arribar només amb la roba masculina.Δημοσιεύθηκε με άδεια της PRI Στην πραγματικότητα, έφτασε μόνο με τα αντρικά της ρούχα.
25Una de les dones més experimentades li va donar suport.Μια από τις πιο έμπειρες γυναίκες την πήρε υπό την προστασία της.
26“Em va cuidar com una verdadera mare.“Με φρόντισε σαν πραγματική μητέρα.
27Em rentava, m'alimentava, em vestia, m'ho va ensenyar tot de la feina, sobre la discreció”, comenta.Με έπλυνε, με τάισε, με έντυσε, μου έμαθε τα πάντα για τη δουλειά, για τη μυστικότητα”, λέει.
28La discreció incloïa fer servir un llenguatge secret o, com dirien els lingüistes, un argot conegut com a lubunca.Η μυστικότητα συμπεριλαμβάνει και μια μυστική “slang”, ή, όπως την αποκαλούν οι γλωσσολόγοι, μια αργκό που λέγεται “Lubunca”.
29Sevval i les seves col·legues fan servir el lubunca quan parlen sobre la feina davant de clients o policies.Η Lubunca είναι ο τρόπος με τον οποίο η Sevval και οι συνεργάτιδές της μιλάνε μπροστά στους πελάτες ή τους αστυνομικούς.
30Utilitza frases i la gramàtica del turc, però algunes paraules s'hi canvien.Χρησιμοποιεί τούρκικες προτάσεις και γραμματική, αλλά συγκεκριμένες λέξεις έχουν αντικατασταθεί.
31Hi ha mots per als cabells i el maquillatge, posicions sexuals i menes de clients.Οι λέξεις που χρησιμοποιούσε η Sevval ήταν σχετικές με τη δουλειά της.
32“Posem que hi ha un client ric i una noia crida: ‘És un client de cent dòlars!'Υπάρχουν όροι για τα μαλλιά και το μακιγιάρισμα, για τις στάσεις του σεξ και και τους διαφορετικούς τύπους πελατών.
33Això es coneix com a bir but baari”, explica Sevval.“Ας πούμε ότι υπάρχει ένας πλούσιος πελάτης και το κορίτσι στο μπροστινό δωμάτιο φωνάξει “Πελάτης εκατό δολαρίων!”.
34Bir és la paraula turca per a dir “un” i “but” significa cuixa o natges, com un gran tall de carn.Τότε είναι “bir but baari”, εξηγεί η Sevval. “Bir” είναι η τούρκικη λέξη για το “ένας” και “but” σημαίνει μηρός ή πισινός.
35“Bari” és com dir “per fi”.Το “bari” είναι σαν να λες “τουλάχιστον”.
36Són totes paraules turques, però la manera com es combinen té un significat que mai no entendria algú que no sàpiga lubunca.Όλες αυτές είναι τούρκικες λέξεις, αλλά με τη σειρά με την οποία έχουν μπει, δεν θα καταλάβαινε κανείς τι σημαίνει, εκτός αν γνωρίζει τη Lubunca.
37Hi ha paraules d'aquest argot que vénen d'uns altres idiomes.Άλλες λέξεις στην αργκό προέρχονται από άλλες γλώσσες.
38“Alguns dels elements centrals del lubunca provenen d'uns altres idiomes de les minories que no han estat gaire utilitzats en un cert temps”, explica Nicholas Kontovas.“Κάποια από τα βασικά στοιχεία της Lubunca προέρχονται από άλλες “μικρές” γλώσσες που δεν μιλιούνταν πολύ για αρκετό καιρό”, εξηγεί ο Nicholas Kontovas.
39Kontovas és un lingüista que ha estudiat l'origen del lubunca.Ο Kontovas είναι ένας κοινωνικο-ιστορικός γλωσσολόγος, που έχει μελετήσει τις ρίζες της Lubunca.
40Explica que la majoria de les paraules deriven del romaní, la llengua dels gitanos que viuen a Turquia.Εξηγεί ότι οι περισσότερες από τις λέξεις προέρχονται από τη ρομανί - τη γλώσσα των εθνικών Ρομά, ή Αθίγγανων, που ζούνε στην Τουρκία.
41També hi ha mots del grec, del kurd i del búlgar.Υπάρχουν επίσης λέξεις από τα ελληνικά, τα κουρδικά και τα βουλγάρικα.
42Kontovas explica que els individus d'aquestes comunitats han estat, en més grau o menys, segregats per la societat turca i per això solen viure als mateixos barris de les ciutats.Ο Kontovas εξηγεί ότι οι άνθρωποι από αυτές τις κοινότητες έχουν υπάρξει, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, απόβλητα της τουρκικής κοινωνίας, έτσι έχουν την τάση να ζούνε στις ίδιες γειτονιές της πόλης.
43Per això el lubunca té aquesta matriu estrangera.Έτσι η Lubunca πήρε την ξένη αίσθησή της.
44Kontovas diu que les paraules del lubunca van íntimament lligades a aquests barris i als seus llocs de reunió principals.Ο Kontovas λέει ότι οι λέξεις της Lubunca είναι στενά συνδεδεμένες με αυτές τις γειτονιές και με τα σημεία συνάντησης σε αυτές τις γειτονιές.
45La paraula turca per al bany d'estil otomà, per exemple, és hamam.Η τούρκικη λέξη, για παράδειγμα, για το οθωμανικό είδος λουτρού είναι “hamam“.
46En lubunca és tato, que deriva de la paraula romaní per a temperat.Στη Lubunca, είναι “tato”, που προέρχεται από τη λέξη “ζεστός” της ρομανί γλώσσας.
47“El fet que hi hagi una paraula per a hamam és molt revelador.“Το γεγονός ότι υπάρχει λέξη για το ‘hamam' είναι αρκετά αποκαλυπτικό.
48Les varietats del llenguatge gai utilitzades anteriorment, com a mínim el que s'ha documentat, es feien servir predominantment als hamams, que és on es duia a terme la prostitució masculina durant l'imperi otomà”, explica Kontovas.Οι αλλόκοτες ποικιλίες της αργκό που χρησιμοποιούνταν πρωτύτερα, ό,τι έχει καταγραφεί τουλάχιστον, χρησιμοποιούνταν κυρίως στα χαμάμ”, όπου λάμβανε χώρα η σεξουαλική εργασία των αντρών κατά την Οθωμανική αυτοκρατορία, λέει ο Kontovas.
49És clar, el lubunca ha evolucionat.Φυσικά η Lubunca έχει εξελιχθεί.
50Els mots per als òrgans sexuals i les posicions ara són molt creatius.Οι όροι για τα γεννητικά όργανα και τις στάσεις έχουν γίνει πολύ δημιουργικοί - και δεν είναι κατάλληλες για δημοσίευση.
51Els termes per a coquetejar també són molt astuts.Οι όροι για το φλερτ είναι αρκετά πονηροί, επίσης.
52Badem alikmak equival a clavar l'ull.“Ο όρος ‘badem alikmak' που είναι επίσης το ‘να κοιτάς κάποιον με σεξουαλικό ενδιαφέρον'.
53Badem significa ametlla, una referència òbvia a la forma de l'ull, descriu Kontovas.Η λέξη ‘badem', που σημαίνει ‘αμύγδαλο', προφανώς σχετίζεται με το σχήμα του ματιού”, εξηγεί ο Kontovas.
54“Hi ha una altra cosa que és genial, que és badem sekeri i significa “dolç d'ametlla”, i és agradable a la vista”, afegeix.“Υπάρχει ακόμα κάτι που είναι σπουδαίο, το οποίο είναι το ‘badem sekeri', που είναι ‘καραμέλα αμύγδαλο', που είναι μάτι καραμέλα”, προσθέτει.
55És molt semblant al polari, l'argot homosexual britànic que va causar furor els anys 1960 quan ésser homosexual encara era criminalitzat al Regne Unit.Μοιάζει αρκετά με την Polari - τη βρετανική αργκό των ομοφυλόφιλων που έγινε κυρίαρχη τάση στη δεκαετία του '60, όταν το να είσαι ομοφυλόφιλος ήταν ακόμα καταδικαστέο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
56Un exemple del polari seria: “Bona to vada your dolly old eek”, que significa “és agradable veure la teva cara bonica”.Ένα παράδειγμα της Polari θα ήταν: “Bona to vada your dolly old eek”, που σημαίνει “Χαίρομαι που βλέπω το πρόσωπό σου”.
57Amb la despenalització de l'homosexualitat al país l'argot va caure en desús.Τελικά, όταν η ομοφυλοφιλία αποποινικοποιήθηκε στη Βρετανία, η αργκό ήταν εκτός μόδας.
58Kontovas diu: “L'ús del polari va començar a decaure molt i la gent que s'hi interessava va haver d'anar als arxius a buscar als enregistraments i preguntar als membres més grans de la comunitat”.Ο Kontovas λέει, “η χρήση της Polari άρχισε να φθίνει τόσο πολύ που οι άνθρωποι έπρεπε να πάνε και να την καταγράψουν και να πηγαίνουν στα αρχεία και να κοιτούν τις καταγραφές και να ρωτάνε παλιότερα μέλη της κοινότητας”.
59Com més gent faci servir el lubunca, la possibilitat que pugui desaparèixer com el polari sembla poc probable.Καθώς περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη Lubunca, είναι κι αυτή πιθανό, επίσης, να εξαφανιστεί σαν την Polari, ωστόσο αυτό φαντάζει απίθανο.
60Com el polari, el lubunca existeix perquè encara és necessari actualment. No sols és probable que la feina dels homosexuals i transgènere continuï essent il·legal a Turquia, sinó que l'ús del lubunca ha crescut els últims anys.Όπως και η Polari, η Lubunca υπάρχει, επειδή υπάρχει η ανάγκη να υπάρχει: όχι μόνο υπάρχει η πιθανότητα να παραμείνει παράνομη η σεξουαλική εργασία των ομοφυλόφιλων και των διαφυλικών, αλλά μάλιστα η χρήση της Lubunca έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
61Hi ha més membres de la comunitat LGBT, especialment homes homosexuals, que han adoptat aquest argot.Περισσότερα μέλη της κοινότητας των ΛΟΑΤ - κυρίως οι ομοφυλόφιλοι άντρες - έχουν υιοθετήσει την αργκό.
62De vegades el fan servir per presumir, per declarar que formen part de la comunitat gai i mantenir, alhora, el secret al gran públic.Μερικές φορές τη χρησιμοποιούν για να κάνουν επίδειξη - για να δηλώσουν ότι είναι μέλη της κοινότητας των ομοφυλοφίλων, ενώ το κρατούν μυστικό δημοσίως.
63I ésser transgènere o treballador sexual pot ésser mal vist encara a la societat LGBT.Και το να είσαι διαφυλικός ή ιερόδουλος μπορεί να περιφρονηθεί εντός της κοινότητας των ΛΟΑΤ.
64Turgay Bayindir, per exemple, es va declarar gai a la universitat, però no en sabia res, d'aquesta comunitat.Ο Turgay Bayindir, για παράδειγμα, αποκάλυψε ότι είναι ομοφυλόφιλος στο πανεπιστήμιο, αλλά δεν γνώριζε τίποτα για την κοινότητα.
65Va sentir els seus nous amics fent servir el lubunca per diversió, però no l'entenia.Άκουγε τους νέους του φίλους να χρησιμοποιούν τη Lubunca για πλάκα, αλλά δεν την καταλάβαινε.
66“Al principi em sentia incòmode, sobretot perquè s'associa amb dones transgènere que són prostitutes”, recorda en Turgay, que afegeix que això era considerat degradant.“Αρχικά, ένιωθα άβολα, κυρίως επειδή συσχετιζόνταν με τις διεφυλικές γυναίκες που ήταν ιερόδουλες”, θυμάται ο Turgay, λέγοντας ότι τη θεωρούσε ταπεινωτική.
67Però es va saber sobreposar al prejudici després d'aprendre una mica més de lubunca i perquè certa gent encara necesitava usar-lo.Αλλά απαλλάχτηκε από τις προκαταλήψεις του όταν έμαθε περισσότερα για τη Lubunca και γιατί συγκεκριμένοι άνθρωποι χρειάζεται να τη χρησιμοποιούν.
68La paraula “lubunya” és usada normalment per homes homosexuals i dones transgènere per a descriure's a si mateix, i s'ha introduït al vocabulari d'en Turgay.Η λέξη ‘lubunya' είναι το πώς οι ομοφυλόφιλοι άντρες και οι διεφυλικές γυναίκες περιγράφουν συχνά τον εαυτό τους - και εντάχθηκε στο λεξιλόγιο του Turgay.
69Ell creu que potser no és tan dolent que el llenguatge secret es faci menys secret.Λέει ότι δεν θα ήταν και τόσο κακό πράγμα αν η κρυφή γλώσσα γινόταν λιγότερο κρυφή.
70“Crec que l'exposició general seria bona i també faria que la comunitat lubunya tingués menys por de la gent quan comienci a conèixer el lubunca”, diu.“Νομίζω ότι γενικά η έκθεση θα ήταν καλή και θα έκανε την κοινότητα της lubunya λιγότερο τρομακτική στο κοινό, όταν αρχίζουν να μαθαίνουν γι' αυτή”.
71Tot i això, a causa del fet que unes quantes paraules se n'han popularitzat, han deixat de fer-se servir a la comunitat de prostitutes.Ωστόσο, επειδή συγκεκριμένες λέξεις έχουν γίνει μεγάλη τάση, πλέον δεν χρησιμοποιούνται μεταξύ της κοινότητας της σεξουαλικής εργασίας.
72Sevval, que va abandonar la feina sexual per a convertir-se en activista després de l'operació de canvi de sexe, diu que ja no en reconeix gaires paraules.Η Sevval, που παράτησε τη σεξουαλική εργασία για να γίνει ακτιβίστρια μετά την εγχείριση αλλαγής φύλου, λέει ότι πλέον δε αναγνωρίζει πολλές από τις λέξεις. “Τα κορίτσια επινόησαν κάποιες καινούργιες λέξεις - ακόμα κι εγώ δεν τις καταλαβαίνω.
73“Les noies s'inventen noves paraules que jo ja no entenc.Το 2015 τα κορίτσια μιλούν τελείως διαφορετικά”, λέει. “Εξελίσσεται”.
74Això evoluciona, potser la societat també evolucionarà, de manera que el lubunca pugui ésser utilitzat per diversió i no sols perquè calgui”.Ίσως και η κοινωνία να εξελιχθεί, ώστε η Lubunca να μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για πλάκα και όχι επειδή είναι αναγκαίο.
75El podcast The World in Words és a Facebook i iTunes.Το podcast “Ο κόσμος σε λέξεις” βρίσκεται και στο Facebook και στο iTunes.
76Amb el suport del National Endowment for the Humanities.Με την υποστήριξη του Εθνικού Κληροδοτήματος για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες