# | ces | nld |
---|
1 | Peru: Chaos v limské veřejné dopravě | Chaos in Lima: het openbaar vervoer |
2 | Vozidla “combi” a minibusy “coaster” v Limě. | Bussen in Lima. |
3 | Fotografie ze serveru Flickr, autor Solangel Giannopoulou. | Photo van Flickr gebruiker Solangel Giannopoulou. |
4 | CC BY-NC-ND 2.0 | CC BY-NC-ND 2.0 |
5 | Podle stránky [es] peruánského Národního institutu statistiky a informatiky (Instituto Nacional de Estadística e Informática, INEI) dosáhla v lednu 2014 populace 43 distriktů hlavního města Lima [cs] 8 693 387 obyvatel, ke konci června by pak měl počet obyvatel vystoupat na 8 755 262. | Volgens het Peruaanse Nationale Instituut voor Statistiek en Informatie [es] (INEI in de Spaanse afkorting) woonden er in januari 2014 8.693.387 mensen in de stad Lima. Eind juni hebben alle districten van de stad samen, naar verwachting, 8.755.262 inwoners. |
6 | Tato cifra představuje 28,4 % celkového počtu obyvatel Peru, odhadovaného na 30,8 milionu lidí. | Dat is 28,4 procent van de bevolking van Peru (30,8 miljoen inwoners). |
7 | S tak velkým počtem obyvatel je kvalitní veřejná doprava více než nutná, ale systém dopravy v Limě je nedostatečný, neuspořádaný a představuje stále velkou výzvu. | In zo'n dichtbevolkte stad is openbaar vervoer onontbeerlijk, maar het systeem van Lima is niet toereikend en slecht georganiseerd. Het huidige openbaar vervoerssysteem is een mix van oud en modern. |
8 | Ulice Limy jsou přeplněny starými i novými mikrobusy, vozidly Metropolitano [es] (místní systém rychlé autobusové přepravy), soukromými minibusy známými jako “coasters” i menšími, notoricky agresivními combi [en]. | Het bestaat uit de stadsbussen van Metropolitano [en] (bussen voor snelvervoer van 4 jaar oud, eigendom van de gemeente), de bussen voor personenvervoer in private handen (coasters in de volksmond) en de kleinere en agressievere personenbusjes: combi's. |
9 | Městské zastupitelstvo Limy má před sebou obrovský úkol - reformu veřejné dopravy. | De regering staat nu voor de enorme uitdaging het vervoerssysteem op de schop te gooien. |
10 | Matteo Stiglich, doktorský student urbanismu na Kolumbijské universitě, vysvětloval v říjnu 2012 na svém blogu Lugares comunes [es] (Společná místa): | Matteo Stiglich, student Stedenbouw, schreef daarover in oktober 2012 op zijn blog Lugares Comunes [es]: |
11 | Reforma systému veřejné dopravy, která se právě implementuje v Limě, je nutná a může se - pokud se ji podaří uskutečnit tak, jak je naplánována - stát jedním z hlavních úspěchů současného vedení města. | De herinrichting van het systeem van openbaar vervoer dat Lima wil realiseren, als dat doorgaat zoals gepland, zou een van de grootste prestaties zijn van de zittende regering. |
12 | V první řadě existuje riziko, že reforma bude silněji regulovat dopravu, která není v soukromých rukou (veřejná doprava a taxi), bez toho, aby se dotkla hlavních původců dopravních zácp - soukromých aut. | In de eerste plaats is er het risico dat het slechts leidt tot meer regelgeving voor niet-privé vervoer (bussen en taxi's), zonder dat de belangrijkste veroorzaker van verkeersopstoppingen, de personenauto, wordt aangepakt. |
13 | […] Reforma dopravy nezohledňuje fakt, a to ani v teorii ani v praxi, že soukromá doprava je hlavní příčinou zácp. | […] De herinrichting van het openbaar vervoer, zowel in de planning als in de praktijk, neemt niet in overweging dat privé-vervoer de grootste veroorzaker van files is. |
14 | Pokud by více lidí používalo místo soukromých aut veřejnou dopravu (včetně sdílených autobusů), snížila by se průměrná doba dojezdu pro všechny. | Als meer mensen met het openbaar vervoer (of zelfs gedeelde busjes) zouden reizen in plaats van met de auto, zou de gemiddelde reistijd voor iedereen gereduceerd worden. |
15 | Blog Munay popsal, jaké je cestovat [es] jako pasažer jednoho limského “coasteru”: | Blog Munay beschrijft hoe je een ritje in een van Lima's coasters [es] ervaart: |
16 | Nacházíme se v omezeném prostoru a vše, co chceme, je najít si místo na sezení. | We zitten in een hele kleine ruimte en het enige wat we willen is een zitplaats vinden. |
17 | Pohotově čekáme na jakýkoli pohyb a všichni se vrhají na nečekaně uvolněné místo, které bohužel nebude tvoje, pokud nejsi ostražitý. | We houden elke beweging in de gaten en iedereen werpt zich op een onverwacht vrijgekomen plek, die aan je voorbijgaat als je je oplettendheid even verliest. |
18 | Je to neustálý boj. | Het is een constante strijd. |
19 | Podle průzkumu [es], který byl proveden 4. až 8. dubna, označuje 47 % obyvatel Limy [es] veřejnou dopravu za velmi špatnou a dalších 36 % za průměrnou. | Uit een enquête [es], gehouden tussen 4 en 8 april 2014, blijkt dat 47 procent van de inwoners van Lima [es] het openbaar vervoer heel slecht vindt en dat 36 procent vindt dat het ‘normaal' is. |
20 | 75 % občanů míní, že městské úřady neudělaly nic [es], aby zlepšily kvalitu služeb veřejné dopravy. | 75 procent van de ondervraagden geeft aan dat de gemeentelijke overheid niets gedaan heeft [es] om de situatie te verbeteren. |
21 | Na Twitteru zaznívají různé názory: | Op Twitter lopen de reacties uiteen: |
22 | Příštímu revizorovi z “combi”, který mi řekne “Tak co, jedeš?”, vytrhnu jazyk rezavými kleštěmi. | Ik trek met een roestige tang de tong uit van de volgende buskaartjesverkoper die “Hé, ga je mee?” tegen me zegt. |
23 | Revizor vozidel “combi” je nepostradatelná postava limské veřejné dopravy, jeho hlavním úkolem je vybírat od pasažérů jízdné a vedle toho vyvolávat jména jednotlivých zastávek. | De busjes worden normaal gesproken bestierd door twee mensen: de chauffeur en de kaartjesverkoper, die de betalingen int en de haltes luid schreeuwend aankondigt. |
24 | Ostatní ve svých “tweetech” zmiňují vysokou frekvenci dopravních nehod, které zapříčinila tato vozidla: | Andere tweets spreken over het hoge aantal auto-ongelukken die deze busjes veroorzaken: |
25 | Čtyřiceti let jsem se musel dožít jen zázrakem, s tolika vražednými “combi” vypuštěnými do ulic. :/ | Het moet wel een wonder zijn dat ik op mijn 40e nog in leven ben, met zoveel moordlustige busjes op de weg. :/ |
26 | Vozidlo veřejné dopravy combi způsobilo další dopravní nehodu v ulicích Limy. | Wederom was een combi verantwoordelijk voor een verkeersongeluk op de wegen van Lima. |
27 | Combi, které dluží na pokutách S/. | Een busje met S/. |
28 | 38 000 [270 000 Kč], se srazilo s nákladním autem, 13 zraněných. | 38.000 (ongeveer 9.816 euro) aan openstaande boetes botste tegen een vrachtwagen, resulterend in 13 gewonden |
29 | Na druhou stranu známý novinář Beto Ortiz [es] napsal: | De bekende journalist Beto Ortiz berichtte: |
30 | V Limě je jedno, jestli jedeš v combi nebo vlastním autem. | In Lima maakt het niet uit of je een bus neemt of zelf met de auto gaat. |
31 | Stejně se zasekneš v dopravě. | Je zit hoe dan ook vast in het verkeer. |
32 | Jedeš 10 kilometrů za hodinu. | Je rijdt 10 km/u. |
33 | Dostat se z J. | 50 minuten van J. |
34 | Prado do Larcomar trvá 50 minut! | Prado naar Larcomar! |
35 | Snad je to nakonec kreslíř Andrés Edery, který nejlépe popsal situaci veřejné dopravy v Limě: | Maar wellicht is het striptekenaar Andrés Edery [es] die de situatie het best verbeeldde: |
36 | - Tam, kde vy vidíte “riskantní závod o pasažéry”, vidíme my “volnou soutěž”. | - Waar jij een ‘roekeloze strijd om een passagier' ziet, zien wij ‘vrije concurrentie'. |
37 | - To jsou zákony trhu. | - Het zijn de wetten van de markt. |