# | deu | mkd |
---|
1 | USA: Hat NASA einen möglicherweise bewohnbaren Planeten entdeckt? | САД: Дали НАСА откри нова планета погодна за живот? |
2 | Da es im beobachtbaren Universum mindestens hundert Millionen Galaxien und alleine zweihundert Millionen Sterne in der lokalen Milchstraße gibt, ist die Existenz von Planeten wahrscheinlich, auf denen es menschenähnliches Leben gibt. | Земајќи го предвид фактот дека во универзумот во најмала рака постојат стотици милијарди ѕвезди во Млечниот пат, постоењето на нови планети на кои што може да се живее е многу веројатно. |
3 | Es gibt jedoch noch keine konkreten Hinweise auf einen solchen Planeten. | Меѓутоа, сѐ уште не постои никаков доказ за постоењето на една ваква планета. |
4 | Am 5. Dezember 2011 hat NASA, die US-amerikanische Weltraumbehörde, die Entdeckung des Planeten Kepler-22b mit Hilfe des Weltraumteleskops Kepler bekanntgegeben. Der Planet umkreist seinen Stern in gerade der richtigen Entfernung für eine Oberflächentemperatur im bewohnbaren Bereich. | На 5-ти декември 2011, американската вселенска агенција НАСА го објави откритието на планетата Кеплер-22б со помош на вселенскиот телескоп Кеплер, планета на доволна оддалеченост од нејзината ѕвезда со потенцијално погодна температура за живеење на површината. |
5 | Wissenschaftsblogger trugen ihre eigenen Analysen und Theorien zur Entdeckung bei. | Блогери-научници реагираа на вестите со нивни анализи и теории. |
6 | Größenvergleich des Sonnensystems der Erde mit Kepler-22b (künstlerisch freie Darstellung), einem Sternensystem mit dem ersten, von NASAs Kepler-Mission entdeckten, „bewohnbaren” Planeten. | Дијаграм со кој се споредува сончевиот систен на планетата Земја со Кеплер 22-б во сончевиот систем (уметничко слободно претставување), ѕвезден систем кој ја содржи првата планета со „зона која може да се насели“, откриена од страна на Кеплер-мисијата на НАСА. |
7 | Bildnachweis: NASA/Ames/JPL-Caltech | Сликата е од: NASA/Ames/JPL-Caltech |
8 | Astronomie-Professor Salman Hameed vom Hampshire College ist von der Entdeckung begeistert: | Професорот по астрономија Салман Хамид од колеџот во Хемпшир е возбуден поради откритието: |
9 | Ja. | Да. |
10 | Astronomen haben die erste Entdeckung eines erdähnlichen Planeten in der bewohnbaren Zone des Sterns bestätigt - d.h. in einer Entfernung vom Stern, wo Wasser in flüssiger Form vorhanden sein könnte… Diese Entdeckung ist fantastisch, wenn auch nicht wirklich unerwartet. | Астрономите го потврдија првото откритие на една планета слична на земјата лоцирана во зоната на ѕвездата, која што е погодна за живеење - на растојание од ѕвездата каде водата би можела да биде достапна во течна состојба… Ова откритие е фантастично, ако не и сосема изненадувачко. |
11 | Es gibt da draußen einfach viel zu viele Planeten und wir werden zwangsläufig Planeten mit erdähnlichen Lebensbedingungen finden. | Постојат толку многу планети и неминовен е фактот дека ќе откриеме планети со услови за живот, слични на овие на Земјата. |
12 | Und es ist auch wahrscheinlich, dass die Existenz von Leben weit verbreitet ist. | Исто така, многу е веројатно дека постоењето на живот е широко распространето. |
13 | Aber Lebewesen, die Teleskope bauen können? | Меѓутоа, суштества кои можат да изградат телескоп? |
14 | Keine Ahnung. | Не би знаел за тоа. |
15 | Er erläutert weitere Details: | Тој појаснува понатамошни детали: |
16 | Also, was wissen wir über diesen Planeten? | Што знаеме ние за оваа планета? |
17 | Er wird Kepler 22b genannt. | Наречена е Кеплер 22б. |
18 | Das ist der attraktivste Name, der den Astronomen eingefallen ist (nein, eigentlich, weil er vom Kepler-Teleskop entdeckt wurde). | Тоа е најатрактивното име што им падна на ум на астрономите (всушност името е според телескопот Кеплер со кој беше откриена планетата). |
19 | Er ist ca. 600 Lichtjahre entfernt - gerade weit genug weg, dass wir nicht über einen schnellen Besuch nachdenken können… | Оддалечена е околу 600 светлосни години - доволно далеку, да не можеме да помислиме на кратка посета набрзо… |
20 | Gibt es dort Leben? | Има ли живот таму? |
21 | Das wissen wir nicht. | Тоа не го знаеме. |
22 | Dieser Planet wurde entdeckt, als er vor seinem Stern vorbeizog und so das Licht des Zentralsterns etwas abdunkelte. | Планетата беше откриена, откако помина покрај својата ѕвезда, затемнувајќи ја светлината на матичната (централна) ѕвезда. |
23 | Wir haben kein Bild des Planeten. | Немаме никаква слика од планетата. |
24 | Wenn wir eins bekommen - und das kann Jahre dauern - dann können wir möglicherweise die Zusammensetzung seiner Atmosphäre analysieren. | Кога ќе најдеме - а тоа може да трае со години - тогаш би можеле да го анализираме составот на атмосферата. |
25 | Das Vorhandensein von Sauerstoff in der Atmosphäre wäre ein guter Hinweis auf die Existenz von Leben, da Sauerstoff in unserer eigenen Atmosphäre ein Nebenprodukt von Leben ist. | Присуството на кислород во атмосферата би било добар доказ за постоењето на живот таму, бидејќи кислородот и во нашата атмосфера претставува неопходен услов за живот. |
26 | Wir kommen der Entdeckung von Leben einen Schritt näher. | Сѐ повеќе му се приближуваме на откривањето живот на таа планета. |
27 | Helen Chappell, eine ehemalige Astronomin, die Physik an der Universität von Colorado in Boulder studierte, erläutert drei Gründe, warum ihr Kepler-22b egal ist: | Хелен Чапел, поранешна астрономка, која студирала физика на универзитетот во Болдер, Колорадо, наведува три причини зошто не и е грижа за Кеплер-22б: |
28 | Kepler hat hunderte extrasolare Planeten entdeckt, und es wird auch weiterhin hunderte solche Planeten finden, bis das Projektbudget aufgebraucht ist. | Кеплер има откриено стотици екстрасоларни планети, а додека да се истрошат финансиските средства на проектот, тој ќе најде уште стотина такви планети. |
29 | Kepler 22b ist nur das Vorzeigekind für die Bekanntgabe der NASA von mehr als 1.000 neuen Planeten-Kandidaten. […] | Кеплер 22б е само пример на НАСА за објавувањето на повеќе од 1000 нови планети-кандидати. […] |
30 | Venus [wie Kepler 22b] liegt nicht zu weit außerhalb der bewohnbaren Zone…[aber] wir wissen, dass es dort heiß genug ist, dass Blei auf der Oberfläche schmilzt. | Венера [исто како Кеплер 22б] се наоѓа не многу далеку од зоната погодна за живот… [но] знаеме дека таму е толку топло што оловото се топи на површината. |
31 | Venus ist für Leben kein guter Ort, aber es wäre extraterrestrischen Astronomen nicht möglich, das herauszufinden, wenn sie die gleiche Technologie wie wir benutzen. | Венера не може да биде место за живеење, меѓутоа вонземските астрономи ова не би го знаеле, доколку би ја користеле истата технологија како и ние. |
32 | Vielleicht sind ja die Leute auf Kepler 22b über die mögliche Existenz von Leben auf Venus begeistert. | А можеби пак луѓето на Кеплер 22б се воодушевени од можното постоење на живот на Венера. |
33 | Wir können nicht herausfinden, ob Kepler 22b - oder irgendein anderer extrasolarer Planet - tatsächlich Leben beherbergt. | Не можеме да дознеме, дали Кеплер 22б - или која било друга екстрасоларна планета - може да вдоми живот. |
34 | Sie erkennt jedoch einen positiven Aspekt der Aufregung über die Entdeckung an: | Таа наведува еден позитивен аспект во врска со возбудата околу откритието: |
35 | Entdeckungen wie Kepler 22b begeistern Alle für die Astronomie und eröffnen neue Möglichkeiten, den Leuten (besonders Kindern) die Wissenschaft näherzubringen. | Откритијата како Кеплер 22б ги воодушевуваат сите оние кои се интересираат за астрономијата и отвараат нови можности да се научат луѓето (особено децата) за науката. |
36 | Also, toll für die Wissenschaft, auch wenn ich gerade Ihren Kepler 22b-Traum wie eine Seifenblase zerplatzt habe. | Супер за науката, иако само што ви ги уништив соништата за Кеплер 22б. |
37 | Ein weiterer Kritiker, ein anonymer Blogger, der hauptberuflich Tornados erforscht, debattiert irrige Meinungen über Kepler-22b, kommt jedoch dennoch zum Schluss: | Друг критичар, анонимен блогер, чија главна професија е проучувањето на торнада, ги дискутира погрешните мислења во врска со Кеплер 22б, заклучувајќи: |
38 | Es ist ein erster Schritt, und es ist ein Schritt, den wir noch nie zuvor gemacht haben. | Ова е првиот чекор и ова е еден чекор, кој што не сме го направиле досега. |
39 | Das ist eine tolle Neuigkeit! | Тоа е голема новост! |
40 | Und die Tatsache, dass wir noch 48 weitere Kandidaten in der bewohnbaren Zone um ihre jeweiligen Sterne haben ist eine tolle Sache. | И фактот што имаме уште 48 други планети-кандидати во зоната погодна за живеење на нивните ѕвезди е исто така голема работа. |
41 | Aber diese Neuigkeiten sind Nachrichtenmaterial in einer Art, die den meisten Medien anscheinend entgeht. | Но, се чини дека медиумите ги заобиколуваат новостите од овој вид. |
42 | In den Kommentaren erläutert der Blogger die tatsächliche Entfernung zwischen uns und Kepler-22b: | Во коментарите блогерот го појаснува растојанието помеѓу Земјата и Кеплер-22б: |
43 | Mit der derzeitig möglichen Höchstgeschwindigkeit würden wir so um mehrere zehn Millionen Jahre brauchen, um dorthin zu gelangen. | Со сегашната можна најголема брзина би ни требале повеќе од 10 илјади години за да стигнеме таму. |
44 | Das ist auch für Science-Fiction-Generationenschiffe und Kryostase unerreichbar. | Тоа е невозможно дури и за вселенските бродови од научната фантастика. |
45 | Und die logische Folgerung daraus: alle weiteren Beobachtungen, die wir machen, zeigen den Planeten, wie er vor 600 Jahren war. | И логичниот заклучок би бил: сите наши понатамошни истражувања би ги покажувале планетите како што тие биле пред 600 години. |
46 | 600 Lichtjahre mögen sich sehr weit anhören, diese Distanz ist jedoch auf einer astronomischen Skala minimal, selbst wenn wir mit unserer derzeitigen Geschwindigkeit Millionen Jahre für eine Reise zu Kepler-22b brauchen würden. | Можеби 600 светлосни години звучат премногу, но оваа далечина е една минута на астрономската скала, дури и да ни требаат милиони години со нашата сегашна брзина да отпатуваме до Кеплер 22б. |
47 | Wenn wir mit beinahe Lichtgeschwindigkeit reisen könnten, wäre es möglich, die Reise zu Kepler-22b zu überleben, da für die Reisenden nach Einsteins Relativitätstheorie nur ungefähr 24 Jahre verstreichen würden. | Кога би изградиле машина која патува со брзина слична со онаа на светлината, можеби би било возможно да го преживееме патот до Кеплер 22б, бидејќи според теоријата на релативитетот на Ајнштајн, на патниците би им требале, помалку или околу 24 години. |
48 | Manche Blogger haben sich mit dem Thema Raumfahrt befasst, wobei manche etwas weniger ernst zu nehmen sind als andere. | Некои блогери се занимаваат со патот до вселената, меѓутоа некои тоа го сфаќаат помалку сериозно од други. |
49 | Auf Eight Days to Amish (Acht Tage zum Mennoniten), ein Blog vom freiberuflichen Autor Chris Rodell, findet man: | Во блогот Осум дена до Амиш (Eight Days to Amish) на фриленс авторот Крис Родел стои: |
50 | Ich bin sicher, dass die Republikaner dachten: „Halleluja! | Сигурен сум дека Републиканците помислиле: „Алелуја! |
51 | Nun gibt's Platz, den die widerlichen Demokraten so lange besetzen können, wie sie wollen!“ | Сега има место, кое што одвратните Демократи ќе можат да го окупираат колку што сакаат!“ |
52 | Die Demokraten dachten, „Du kannst drauf wetten, dass die habgierigen Republikaner bereits ihre Louis Vuitton-Koffer, Bohrinseln und Halliburton-Fässer vorbereiten, um noch eine weitere unberührte Wildnis auszubeuten, bevor Obama sie zum Sperrgebiet macht. “ | Демократите помислиле: „Можеш да се обложиш дека алчните Републиканци веќе си ги пакуваат куферите Луј Витон, нафтените дупчалки и ги подготвиле бурињата Халибартон, за да одат и загадат уште една чиста и недопрена средина, пред Обама да ја прогласи за забранета. “ |
53 | Advocatus Atheist, ein Blog von Tristan D. | Адвокатус Атеист (Advocatus Atheist), блог на Тристан Д. |
54 | Vick, einem Englischlehrer in Japan, macht Hoffnung auf eine Kommunikation mit Kepler-22b, wenn es dort eine Zivilisation gibt, die zur Kommunikation im Weltraum fähig ist. | Вик, професор по англиски јазик во Јапонија, се надева на комуникација со Кеплер 22б, кога таму би имало некаква цивилизација, која би била способна за вселенска комуникација. |
55 | Er schlägt den Bau eines Wurmlochs vor (eine hypothetische Abkürzung durch die Raumzeit), das eine solche Kommunikation ermöglichen würde. | Тој предлага да се направи ткн. црвја дупка (хипотетичка кратенка во просторот), која би овозможила една таква комуникација. |
56 | Er gibt jedoch zu, dass dieser Vorschlag nur theoretisch möglich ist. | Тој сепак додава, дека овој негов предлог е само теоретски возможен. |
57 | Vick schließt mit einer guten Zusammenfassung darüber, was wir von Kepler-22b lernen können: | Вик заклучува, нешто што е добар заклучок за она што го учиме од Кеплер-22б: |
58 | Egal ob wir jemals Kontakt mit Außerirdischen aufnehmen können oder nicht, es scheint mir, dass Kepler-22b einen Traum verkörpert, den alle Menschen teilen - den Traum vom Abenteuer, von interstellaren Reisen und davon, Geschichte zu schreiben. | Без разлика на тоа дали некогаш би можеле да оствариме прв контакт со вонземјани или не, ми се чини дека Кеплер 22б претставува еден сон, кој што го делат сите луѓе - сонот за авантура, за патување во меѓуѕвездениот простор и тоа да се биде дел од историјата. |
59 | Es scheint, dass wir hier bereits Zeugen davon sind, wie Geschichte geschrieben wird, und es ist uns nicht einmal wirklich bewusst. | Се чини дека ние веќе сме дел од создавање на историја, а не сме ни свесни за тоа. |