Sentence alignment for gv-ell-20150517-28816.xml (html) - gv-nld-20150505-19336.xml (html)

#ellnld
1Κροατία: Η μνήμη ενός χωριού 71 χρόνια μετά την καταστροφή του από τους ΝαζίDe herinnering aan een Kroatisch dorp leeft voort, 71 jaar nadat de nazi's het verwoestten.
2Ορισμένα από τα κατεστραμμένα σπίτια του χωριού Λίπα από την 30ή Απριλίου 1944.Enkele van de huizen in Lipa vernietigd op 30 april 1944.
3Τα ερείπια διατηρούνται για να κρατούν ζωντανή τη μνήμη του τρόμου του μίσους.De ruïnes bleven bewaard om de herinnering aan de horror van de haat levend te houden.
4Φωτογραφία: Marinella MatejčićFoto: Marinella Matejčić
5Στις 30 Απριλίου 1944, γύρω στις 2:30 το απόγευμα το χωριό Lipa [hr] στην Κροατία περικυκλώθηκε από ομάδα Γερμανών αξιωματικών των SS [en] και μελών της Βέρμαχτ, καθώς και ιταλικών φασιστικών δυνάμεων.Op 30 april 1944, rond 14.30 u., werd het dorp Lipa [en] in Kroatië omsingeld door zowel een groep Duitse SS officieren [en], leden van de Wehrmacht als Italiaanse fascistische milities [en].
6Λέγεται ότι υπήρχαν Τσέτνικ και μέλη της Σλοβένικης Πολιτοφυλακής [en] στην ομάδα και βρίσκονταν υπό τις διαταγές του Aurelio Piese, ηγέτη της φασιστικής στρατιωτικής δύναμης στην Rupa της Κροατίας.Naar verluidt waren er Chetniks en Slovenian Home Guards [en] in de groep, die onder het commando stonden van Aurelio Piese, leider van de fascistische militie in Rupa, Kroatië.
7Όρμησαν μες στο χωριό γύρω στις 3 η ώρα και άρχισαν να κλέβουν ό,τι μπορούσαν να κουβαλήσουν, ακόμα και ζωντανά.Rond 15.00 u. uur vielen ze het dorp binnen en stalen alles wat ze konden dragen, ook het vee.
8Βίασαν γυναίκες και κορίτσια, σφάγιασαν βρέφη και ηλικιωμένους.De groep verkrachtte vrouwen en meisjes, vermoordde baby's en ouderen.
9Αφότου βασάνισαν και δολοφόνησαν 21 άτομα, συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορούσαν με αυτό τον τρόπο να καταστρέψουν το χωριό, οπότε άλλαξαν τακτική.Na 21 mensen gemarteld en vermoord te hebben, realiseerden ze zich dat ze op deze manier het dorp niet konden vernietigen, dus veranderden ze van tactiek.
10Μάζεψαν όλους τους κατοίκους του χωριού, τους είπαν να μαζέψουν το βιος τους σε έναν μπόγο και διέταξαν τη μεταφορά τους σε στρατόπεδα εγκλεισμού.Ze verzamelden iedereen van het dorp, gaven hen het bevel hun waardevolle bezittingen in een bundel te pakken om naar interneringskampen gestuurd te worden.
11Οι Ναζί οδήγησαν τον κόσμο στην οικία Kvartika, στο σπίτι με τον αριθμό 20 στην είσοδο του χωριού, τους είπαν να μπουν μέσα κι έπειτα έριξαν χειροβομβίδες και πυροβόλησαν προς τα εκεί.De nazi's leidden de mensen naar het huis van Kvartika, huis nummer 20 aan het begin van het dorp, en geboden hen naar binnen te gaan, waarna ze brandbommen gooiden en in het huis schoten.
12Η ομάδα έπειτα περιέλουσε το σπίτι με πετρέλαιο και έκαψε όλους όσοι ήταν κλειδωμένοι μέσα.De aanvallers overgoten daarna het huis met petroleum en verbrandden iedereen die binnen opgesloten zat.
13Δολοφόνησαν 269 άτομα, μεταξύ των οποίων 121 παιδιά, ηλικίας 7 μηνών έως 15 ετών.Ze vermoordden 269 mensen, waarvan 121 kinderen vanaf de leeftijd van 7 maanden tot 15 jaar.
14Οι Ναζί έκαψαν ολόκληρο το χωριό συθέμελα και απομάκρυναν τα απανθρακωμένα πτώματα.De nazi's brandden het hele dorp af en verwijderden de verkoolde lijken.
15Το χωριό Λίπα καταστράφηκε ολοκληρωτικά: και οι 87 κατοικίες και τα 85 λοιπά κτίρια.Lipa was helemaal verwoest, alle 87 huizen en 85 bijgebouwen.
16Από όλους τους κατοίκους που βρίσκονταν εκεί εκείνη την ημέρα, γλίτωσαν μόνο ένας άνδρας και μια γυναίκα.Van alle dorpsbewoners die aanwezig waren, overleefden slechts één man en één vrouw.
17Οι Ναζί ψάχνουν τους μπόγους των θυμάτων για τιμαλφή.Nazi's die de bundels van de slachtoffers doorzoeken en waardevolle bezittingen verzamelen.
18Πρόκειται για τις αυθεντικές φωτογραφίες, με την ευγενή παραχώρηση του Ναυτικού και Ιστορικού Μουσείου της Κροατικής Ακτογραμμής στην πόλη Ριέκα. Αναδημοσιεύονται με άδεια.Originele foto's van het Maritiem en Historisch Museum van het Kroatisch Kustgebied Rijeka, met toestemming gebruikt.
19Η ενέργεια της ομάδας των Ναζί αποτυπώθηκε σε φωτογραφικό φακό από τους αυτουργούς, ως υλικό “καυχησιάς” για τους ανωτέρους και τους φίλους τους. Το φιλμ αργότερα μεταφέρθηκε για εμφάνιση στο φωτογραφικό εργαστήριο του Silvestar Marož στην Ilirska Bistrica της Σλοβενίας, μόλις 17,5 χιλιόμετρα από το χωριό Λίπα.De acties van de nazi-groep werden door de daders op camera vastgelegd om op te scheppen tegenover hun oversten en vrienden en de film werd later voor ontwikkeling naar het fotoatelier van Silvestar Marož gebracht in Ilirska Bistrica, Slovenië, net 17,5 kilometer van Lipa.
20Η αδερφή του έβγαλε διπλά αντίτυπα από τις φωτογραφίες και τις έκρυψε, οπότε διασώθηκαν μετά το τέλος του πολέμου.Zijn zus maakte dubbels van de foto's en verborg ze, zo werden ze bewaard tot het einde van de oorlog.
21Όταν τα πάντα είχαν τελειώσει, οι φωτογραφίες τοποθετήθηκαν στη βιτρίνα του φωτογραφείου, μήπως και τις αναγνωρίσει κάποιος.Toen de oorlog voorbij was, werden de foto's in de etalage geplaatst zodat iemand ze kon herkennen.
22Δεν πέρασε καιρός και κάποιος περαστικός αναγνώρισε το χωριό.Het duurde niet lang vooraleer voorbijgangers het dorp herkenden.
23Οι φωτογραφίες αποτελούν πλέον κομμάτι του Κέντρου Μνήμης “Το χωριό Λίπα Θυμάται”, το οποίο εγκαινιάστηκε [hr] στις 8 Μαρτίου 2015.De foto's behoren nu tot het Herdenkingscentrum van Lipa, dat officieel geopend werd op 8 maart 2015.
24Η έφορος Vana Gović εξηγεί στο Global Voices:Curator Vana Gović verklaart aan Global Voices:
25Χρησιμοποιούμε σήμερα φωτογραφίες που θεωρούνταν πολεμικά τρόπαια για να καταδικάσουμε την πράξη αυτή.Foto's die als oorlogstrofeeën geconcipieerd werden, gebruiken we tegenwoordig om dergelijke praktijken te veroordelen.
26Έχουμε επιτύχει μια αξιοπρεπή αντιμετώπιση των κειμηλίων, καθώς οι συγκλονιστικές αυτές εικόνες προβάλλονται μόνο και μόνο προκειμένου ο επισκέπτης να δημιουργήσει μια σχέση μαζί τους.We hebben een eerbiedwaardige procedure voor de foto's tot stand gebracht, aangezien we deze enkel tonen indien er een persoon is die er een verband mee kan aantonen.
27Το δωμάτιο στον πρώτο όροφο είναι πολύ προσωπικό: με χαμηλό φωτισμό για περισυλλογή, ώστε οι επισκέπτες να μπορούν να σχετιστούν με τα θύματα και τα εγκλήματα εναντίον τους.De kamer op de eerste verdieping is intiem ingericht met gedimd licht voor reflectie, zodat de bezoekers zich verbonden kunnen voelen met de slachtoffers en de misdaden die ze ondergaan hebben.
28Ο πρόδρομος του τωρινού Κέντρου Μνήμης ήταν το Μουσείο Μνήμης του χωριού Λίπα, που εγκαινιάστηκε το 1968, ενώ η εθνογραφική συλλογή και τα σωζόμενα ερείπια ενσωματώθηκαν το Μάιο του 1969.De voorloper van het huidige Herdenkingscentrum was het Herdenkingsmuseum van Lipa, dat in 1968 zijn deuren opende, hoewel de etnografische collectie en de bewaarde ruïnes pas in mei 1969 opgenomen werden.
29Το ίδιο κτίριο στέγασε ένα νηπιαγωγείο, έναν παιδικό σταθμό και ένα κέντρο ημερήσιας απασχόλησης για παιδιά από το Λίπα που πήγαιναν σχολεία στα απομακρυσμένα χωριά Ρούπα και Ματούλι.Hetzelfde gebouw bood ook onderdak aan een kleuterschool, een kinderdagverblijf en een naschoolse kinderopvang voor kinderen van Lipa die in de afgelegen dorpen Rupa en Matulji naar school gingen.
30Το μουσείο και το σχολείο βρίσκονταν υπό τη διεύθυνση της Danica Maljavac, δασκάλας ιστορίας και γεωγραφίας, της οποίας η γιαγιά ήταν μια από τους δυο επιζώντες του χωριού και έχει συχνά μιλήσει δημόσια [en] για τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν στο Λίπα.Het museum en de school stond onder leiding van Danica Maljavac, een lerares geschiedenis en aardrijkskunde, wiens grootmoeder één van de twee overlevenden was en die vaak in het openbaar gesproken [en] heeft over de wreedheden die in Lipa gepleegd werden.
31Το Κέντρο Μνήμης, στην καρδιά του χωριού, αποτελείται από ένα υπόγειο, ένα ισόγειο και έναν όροφο.Het Herdenkingscentrum, gelegen in het centrum van het dorp, bestaat uit een kelderverdieping, gelijkvloers en eerste verdieping.
32Το υπόγειο περιλαμβάνει την εθνολογική συλλογή της περιοχής και δεν έχει ανοίξει ακόμα δημόσια, ενώ το ισόγειο και ο πρώτος όροφος είναι ανοιχτά στο κοινό και διηγούνται την φριχτή ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στα Δυτικά Βαλκάνια.De kelderverdieping bevat de etnologische collectie van de streek en is nog niet geopend, terwijl het gelijkvloers en de eerste verdieping al toegankelijk zijn en het verschrikkelijke verhaal van WOII in de Westelijke Balkan verteld.
33Το ισόγειο έχει έναν πολυλειτουργικό χώρο και μια μόνιμη έκθεση με θέμα την ιστορία και τη ζωή στο Λίπα και σε ολόκληρο το καρστ του Λιβόρνο.Het gelijkvloers heeft een multifunctionele ruimte en een permanente tentoonstelling over de geschiedenis en het leven in Lipa en de hele regio van de Liburnische karst.
34Πέραν των φωτογραφιών που προσφέρουν ένα ευρύτερο πλαίσιο, οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν το σλοβένικο ντοκιμαντέρ “Η μέρα που πέθανε το Λίπα”, όπου οι επιζώντες μάρτυρες περιγράφουν την τρομερή μέρα και ακούγονται μαρτυρίες πληροφοριοδοτών.Behalve de foto's met context kunnen de bezoekers de Sloveense documentaire “De dag dat Lipa stierf” bekijken, waarin getuigen de verschrikkelijke dag beschrijven. De bezoekers kunnen ook luisteren naar de getuigenissen van informanten.
35Καθώς το κέντρο προσπαθεί να συνεχίσει την παράδοση του προηγούμενου, το ισόγειο θα χρησιμοποιείται ως κοινόχρηστος χώρος για συναντήσεις, ποικίλες εκθέσεις και άλλες εκδηλώσεις.Aangezien het centrum de traditie van het Herdenkingscentrum tracht verder te zetten, zal het gelijkvloers gebruikt worden als gemeenschapsruimte voor vergaderingen, tentoonstellingen en andere evenementen.
36Θύματα, που αργότερα συγκεντρώθηκαν και αποτεφρώθηκαν.Slachtoffers die nadien verzameld en verbrand werden.
37Πρόκειται για τις αυθεντικές φωτογραφίες, με την ευγενή παραχώρηση του Ναυτικού και Ιστορικού Μουσείου της Κροατικής Ακτογραμμής στην πόλη Ριέκα.Originele foto van het Maritiem en Historisch Museum van het Kroatische Kustgebied Rijeka, gebruikt met exclusieve toestemming
38Αναδημοσιεύονται με άδεια.Gović zegt:
39Η έφορος Gović αναφέρει: Η μόνιμη έκθεση στο ισόγειο είναι αφιερωμένη στη ζωή πριν και μετά το μαρτύριο του Λίπα.De permanente tentoonstelling op het gelijkvloers toont het leven voor en na de verschrikkelijke dag in Lipa.
40Πρόθεσή μας είναι κάθε επισκέπτης που έρχεται στο μουσείο να μάθει ότι το τραγικό και φρικτό αυτό γεγονός δεν ήταν ούτε η αρχή ούτε το τέλος των κατοίκων του Λίπα.Onze bedoeling is om elke bezoeker na het museumbezoek zich ervan bewust te maken dat deze tragische en verschrikkelijke gebeurtenis noch het begin, noch het einde was van de bewoners in Lipa.
41Αν και η κοινότητα αυτή σημαδεύτηκε από την μεγάλη αυτή καταστροφή από τους Ναζί, είναι μόνο ένα κομμάτι της ταυτότητάς τους.Hoewel de totale vernietiging onder de nazi's deze gemeenschap getekend heeft, is het slechts een deel van hun identiteit.
42Όπως στη σφαγή του Λίντιτσε στην Τσεχία [en] και στο Οραντούρ-Σιρ-Γκλαν στη Γαλλία [en], έτσι και το Λίπα καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Ναζί και σκοτώθηκαν όλοι του οι κάτοικοι.Zoals het Tsjechische Lidice en het Franse Oradour Sur Glane, werd Lipa volledig vernietigd door de nazi's, waarbij iedereen omkwam.
43Το Λίπα όμως είναι μοναδικό από μια άποψη: είναι το μόνο μέρος από τα τρία, που συνέχισε να ζει.Maar Lipa is uniek op één punt: Het is het enige van die drie dorpen, dat nog steeds bestaat.
44Ο πρώτος όροφος αφηγείται την ιστορία της καταστροφής, των ανθρώπων και του μίσους.Op de eerste verdieping wordt het verhaal getoond van de vernietiging, de mensen en de haat.
45Όταν οι επισκέπτες ανεβαίνουν τα σκαλιά, υπάρχει ηχητική υπόκρουση με το ναζιστικό εμβατήριο, το λεγόμενο “βάδισμα της χήνας [en]”, και οι τοίχοι καλύπτονται με αντίγραφα από στρατιωτικά κράνη.Wanneer de bezoekers de trap op gaan, horen ze via de geluidsinstallatie een nazi-mars, de zogenaamde “paradepas” [en], en de muren zijn bedekt met replica's van militaire helmen.
46Τόσο οι σκάλες όσο και οι πάνω αίθουσες είναι μαύρες, με χαμηλό φωτισμό και ησυχία - ώστε ο καθένας να μπορεί να “συνδεθεί” με τα θύματα και να διαβάσει την ιστορία τους.Zowel de traptreden als de hoger gelegen kamers zijn in duister gehuld, met weinig licht en in absolute stilte zodat iedereen zich met de slachtoffers kan inleven en hun verhaal lezen.
47Τα ονόματα όσων δολοφονήθηκαν δεν τοποθετήθηκαν σε έναν ενιαίο συλλογικό κατάλογο, σε μια προσπάθεια να διατηρήσουν την ταυτότητάς τους.De namen van de vermoordde mensen werden niet op een lange collectieve lijst geplaatst, in een poging om hun identiteit te bewaren.
48Αντιθέτως, τα ονόματά τους τοποθετήθηκαν σε μικρά σπίτια, που φέρουν ξεχωριστά ονόματα και διευθύνσεις, μιμούμενα το χωριό όπως ήταν κάποτε.In plaats daarvan heeft men de namen in kleine huisjes geplaatst met de adressen erbij, om zo het dorp dat er ooit was na te maken.
49Το Κέντρο Μνήμης αποτελεί τμήμα του Ναυτικού και Ιστορικού Μουσείου της Κροατικής Ακτογραμμής στην πόλη Ριέκα.Het Herdenkingscentrum van Lipa is een deel van het Maritiem en Historisch Museum van het Kroatische Kustgebied van de stad Rijeka.
50Ποια όμως ήταν τα γεγονότα που προηγήθηκαν της φρίκης αυτής; Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας [en] το Σεπτέμβριο του 1943, η περιοχή του καρστ του Λιβόρνο πέρασε υπό τη φασιστική Δημοκρατία του Σαλό [Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία], η οποία ιδρύθηκε από τον Αδόλφο Χίτλερ στη βόρεια Ιταλία για τον Ιταλό ντούτσε Μπενίτο Μουσολίνι.Maar wat waren nu de gebeurtenissen die aan deze horror voorafgingen? Na de capitulatie van Italië [en] in september 1943, viel het gebied van de Liburnische karst onder de fascistische “Republiek van Salò”, die door Adolf Hitler opgericht was in Noord-Italië voor de Italiaanse duce Benito Mussolini.
51Ωστόσο, και στη “Δημοκρατία” και στην Επιχειρησιακή Ζώνη Παράκτιας Περιοχής Αδριατικής [en], όπου ανήκε το Λίπα, την εξουσία κατείχαν γερμανικές ναζιστικές δυνάμεις.Hoewel, zowel in de “Republiek” als in de operationele zone van het Adriatische kustgebied [en], waartoe Lipa behoorde, waren de Duitse nazi-troepen aan de macht.
52Ο στρατηγός Λούντβιχ Κύμπλερ ηγούνταν του 97ου Γερμανικού Σώματος Στρατού, ενώ η αστυνομία και τα SS βρίσκονταν υπό την ηγεσία του Oντίλο Γκλομπότσνικ, ενός από τους μεγαλύτερους Ναζί εγκληματίες και ιθύνων νους πίσω από τα στρατόπεδα εξόντωσης στην Πολωνία.Generaal Ludwig Kübler [en] was de bevelvoerende officier van de Duitse strijdkrachten, terwijl de politie en de SS geleid werden door Odilo Globocnik [en], één van de ergste nazi-oorlogsmisdadigers en het brein achter de vernietigingskampen [en] in Polen.
53Από το 1944, το αντιστασιακό κίνημα των Παρτιζάνων [en] αύξανε τον αριθμό και το μέγεθος των ενεργειών τους στην περιοχή αυτή.In het begin van 1944, vermeerderde de rivaliserende verzetsbeweging van de Partizanen [en] het aantal en het kaliber van hun acties in deze regio.
54Εφόσον οι Παρτιζάνοι υστερούσαν σε αριθμούς έναντι των Γερμανών, χρησιμοποιούσαν τακτικές ανταρτοπόλεμου.Aangezien de Partizanen in de minderheid waren, gebruikten ze guerillatactieken.
55Με επιθέσεις σε δρόμους και σιδηροδρομικές γραμμές, οι αντιστασιακές ομάδες των Παρτιζάνων κατέστρεφαν υποδομές ζωτικής σημασίας για τις ναζιστικές δυνάμεις.Door spoorwegen en wegen aan te vallen vernietigden de Partizaanse verzetstroepen infrastructuur die van vitaal belang was voor de nazi-strijdkrachten.
56Οι Παρτιζάνοι βρίσκονταν υπό την ηγεσία του Γιόζιπ Μπροζ Τίτο, ηγέτη του underground Κομουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας (KPJ), και λάμβανε υποστήριξη από τη Σοβιετική Ένωση του Στάλιν.De Partizanen stonden onder leiding van Josip Broz Tito, die de leider was van de ondergrondse Joegoslavische Communistische Partij (KPJ), en die steun kreeg van Stalin's Sovjet-Unie.
57Ο Μπροζ ήταν ένας Κροατο-Σλοβένιος αγρότης, ο οποίος, μετά τη σύλληψή του από τους Ρώσους ως στρατιώτης της Αυστροουγγαρίας κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, έγινε φανατικός κομουνιστής.Broz was een Kroatisch-Sloveense boer, die een fanatiek communist geworden was nadat hij tijdens de Grote Oorlog als Oostenrijks-Hongaarse soldaat gevangen werd door de Russen.
58Αν και οι Παρτιζάνοι ξεγλιστρούσαν, ο ντόπιος πληθυσμός ωστόσο, που παρείχε βοήθεια και υποστήριξη στους Παρτιζάνους, αποτελούσε εύκολο στόχο.Terwijl de Partizanen moeilijk te vangen bleken, was de lokale bevolking, die de Partizanen steunde en hielp, een gemakkelijk doelwit.
59Λόγω των ιδιαίτερων προβλημάτων του με τους Παρτιζάνους, ο Στρατηγός Κύμπλερ έφερε τις δέκα μονάδες του να πολεμήσουν ενάντια στις “συμμορίες”, όπως τις έλεγε.Door zijn problemen met de Partizanen riep Generaal Kübler zijn tien eenheden op om te vechten tegen wat hij de “bendes” noemde.
60Διέταξε και ενθάρρυνε τη δολοφονία, το πλιάτσικο και τα μαζικά αντίποινα εναντίον του πληθυσμού, που στα μάτια των Ναζί δεν ήταν τίποτε άλλο πέρα από τη βάση εφοδιασμού για τους ορκισμένους τους εχθρούς, τους Παρτιζάνους.Hij moedigde de soldaten aan te moorden, brand te stichten en massarepresailles te ondernemen tegen de bevolking, die in de ogen van de nazi's niets meer waren dan de logistieke basis voor hun gezworen vijanden, de Partizanen.
61“Τρόμο αντί τρόμου, οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος”: αυτές ήταν οι διαταγές του.“Terreuracties tegen terreur; oog om oog, tand om tand,” luidde zijn bevel.
62Η έφορος Vana Gović εξηγεί:Curator Vana Gović licht toe:
63Οι Ναζί συνέχισαν να επισκέπτονται το χωριό αρκετές μέρες μετά τις δολοφονίες. Στόχος τους ήταν όλοι όσοι βοηθούσαν τους Παρτιζάνους.De nazi's bleven gedurende enkele dagen na de moorden naar het dorp terugkeren op zoek naar iedereen die de Partizanen hielp.
64Κατά τη διάρκεια περιπολίας, πέτυχαν έναν γέρο, τον Josip Simčić, και την κόρη του, Vinka.Gedurende een patrouille stuitten ze op de oude man Josip Simčić en zijn dochter Vinka.
65Αφού τη βίασαν, οι Ναζί τους ρώτησαν ποιον θέλουν να κρεμάσουν πρώτα.Nadat ze haar verkracht hadden, vroegen de nazi's hen wie als eerste opgehangen wilde worden.
66Ο Josip είπε σκοτώστε αυτήν πρώτα, γιατί θα είναι ευκολότερο για μένα να τη βλέπω να πεθαίνει στην κρεμάλα παρά το ανάποδο.Josip zei dat ze haar eerst moesten doden omdat het voor hem gemakkelijker zou zijn om haar opgehangen te zien dan andersom.
67Τους κρέμασαν στο σταυροδρόμι μεταξύ Λίπα και Ρούπα.Ze werden opgehangen op het kruispunt tussen Lipa en Rupa.
68Η κατοικία Kvartika, όπου δολοφονήθηκε σχεδόν όλο το χωριό, είναι πλέον μνημείο και οστεοφυλάκιο.Het huis van Kvartika, waar bijna iedereen van het dorp vermoord werd, is nu een gedenkteken en een ossuarium.
69Το σταυροδρόμι που αναφέρθηκε παραπάνω έχει ένα κενοτάφιο [en].Het bovenvermelde kruispunt waar Josip Simčić en zijn dochter Vinka opgehangen werden, heeft een cenotaaf.
70Ολόκληρο το χωριό διατηρείται, ως υπενθύμιση για τις επόμενες γενιές ότι τέτοια βαρβαρότητα δεν πρέπει να συμβεί ποτέ ξανά.Het hele dorp wordt bewaard als herinnering voor het nageslacht zodat dergelijke barbaarsheden nooit meer zouden gebeuren.
71Το Λίπα θυμάται.Lipa herinnert het zich nog.
72Κι έτσι πρέπει να κάνουμε όλοι μας.En dit zou iedereen moeten doen.
73Η οικία Κvartika είναι πλέον μνημείο και οστεοφυλάκιο.Het huis van Kvartika is nu een gedenkteken en een ossuarium.
74Φωτογραφία: Marinella MatejcicFoto: Marinella Matejcic