# | ell | spa |
---|
1 | Βενεζουέλα: Διατήρηση των προφορικών παραδόσεων των πεδιάδων | Venezuela: las tradiciones de la oralidad llanera en la 2.0 |
2 | Αυτή η δημοσίευση είναι η τρίτη και το τελευταίο κομμάτι από μία σειρά σχετικά με τις πεδιάδες της Βενεζουέλας και το πολιτισμό τους. | Este post es la tercera y última parte de una serie sobre los llanos venezolanos y su cultura. |
3 | Μπείτε σ' αυτόν τον σύνδεσμο για να διαβάσετε την πρώτη δημοσίευση της σειράς, και σ' αυτόν για να διαβάσετε τη δεύτερη. | Sigan este enlace para leer el primer post de la serie, y este para leer el segundo. |
4 | Οι προφορικές παραδόσεις των πεδιάδων είναι οι λαμπροί πρωταγωνιστές του πολιτισμού που έχει εξαπλωθεί γύρω από τις επαρχίες της Βενεζουέλας. | Las tradiciones orales de los llanos son protagonistas brillantes de la cultura que se ha expandido alrededor de las regiones de Venezuela. |
5 | Οι προφορικές παραδόσεις είναι, ως επί το πλείστον, ένα μείγμα των ιθαγενών πολιτισμών και των Ισπανών, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τη βάση της γλώσσας και των παραδόσεων. | En mucho, son muestras de la mezcla de imaginarios indígenas y españoles que arman la base del idioma y de las costumbres. |
6 | Για να επεκτείνουν, να ενισχύσουν και να διατηρήσουν αυτά τα έθιμα, πολλοί ντόπιοι από αυτά τα μέρη της Βενεζουέλας χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα και άλλα εργαλεία του Web 2.0. | Con el fin de expandir, resaltar y conservar estas costumbres, muchos oriundos de estas partes de Venezuela usan las redes sociales y otras herramientas de la Web 2.0. |
7 | Το διαδίκτυο γίνεται έτσι μια βάση δεδομένων που υποστηρίζεται από πολλές παρεμβάσεις που κυμαίνονται από αυστηρή ακαδημαϊκή εργασία, προσωπικές σημειώσεις που παρατηρούν τις αλλαγές και την επιρροή της αστικής κουλτούρας στη ζωή των ανθρώπων που κατοικούν στις πεδιάδες αυτές, των “llaneros”. | Internet se vuelve así un banco de datos que se sostiene gracias a muchas contribuciones que van desde trabajos académicos rigurosos, hasta notas personales que observan los cambios y la influencia de la cultura urbana en la vida de los “llaneros”. |
8 | Με αυτόν τον τρόπο, το blog Letras de Cojedes [es] μοιράζεται αυστηρές εργασίες όσον αφορά τη προφορική λογοτεχνία των πεδιάδων, με μελέτες που χρησιμοποιούν ως βάση λαϊκές παροιμίες, ανέκδοτα, παραμύθια και ιστορίες, χαρακτηριστικά αυτής της επαρχίας. | De este modo, el blog Letras de Cojedes comparte trabajos rigurosos sobre la literatura oral de los llanos, con estudios que usan de base los dichos populares, los chistes, los cuentos y las historias típicas de la región. |
9 | Το κύριο σημείο ενδιαφέροντος είναι το κράτος του Cojedes, που θεωρείται σύμφωνα με το blog, η “καρδιά” του πνεύματος llanero της Βενεζουέλας. | Su punto de interés principal es el estado Cojedes, considerado, según el blog, como el “corazón” del espíritu llanero venezolano. |
10 | Φαντάσματα και πνεύματα | Espantos y aparecidos |
11 | Η προφορική λογοτεχνία των πεδιάδων περιλαμβάνει επίσης ιστορίες για πνεύματα και φαντάσματα. | La literatura oral de los llanos comprende también las historias de espantos y aparecidos. |
12 | Οι Μύθοι και Θρύλοι της Βενεζουέλας (Mitos y Leyendas de Venezuela) ανατρέχουν στις πιο διάσημες προσωπικότητες των παραμυθιών, που είναι και αυτές που τυπικά χρησιμοποιούνται για να τρομάξουν παιδιά και ενήλικες, ενώ αφιερώνει διάφορα αποσπάσματα σε προσωπικότητες των πεδιάδων. | Mitos y Leyendas de Venezuela hace un recorrido por los personajes más famosos de los cuentos que son típicamente usados para asustar a niños y adultos, y dedica varios espacios a los personajes de los llanos. |
13 | Ο Silbón [es] (έτσι καλείται κάποιος που σφυρίζει πολύ) και η Sayona [es] είναι δύο από τις πιο διάσημες προσωπικότητες που έχουν εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές και των οποίων οι ιστορίες βρίσκονται στο blog. | El Silbón (dicho de la persona que silba mucho) y la Sayona son dos de los personajes más populares que se han expandido a otras regiones y cuyas historias están en el blog. |
14 | Αυτή είναι μία από τις εκδοχές της ιστορίας του Silbón: | Esta es una de las versiones de la historia de el Silbón: |
15 | Ο Silbón εμφανίζεται ζοφερά στους μεθυσμένους. | El Silbón se presenta a los borrachos en forma sombría. |
16 | Άλλοι llaneros του δίνουν τη μορφή ενός άντρα ψηλού και αδύνατου. | Otros llaneros le dan forma de hombre alto y flaco. |
17 | Χρησιμοποιεί καπέλο και επιτίθεται στους γλεντζέδες και μεθυσμένους άντρες, ρουφώντας από τον ομφαλό τους το αλκοόλ. | Usa sombrero y ataca a los hombres parranderos y borrachos, a los cuales chupa el ombligo para tomarles el aguardiente. |
18 | Αυτός ο μύθος υποστηρίζει ότι όταν ο Silbon φτάνει σε ένα σπίτι το βράδυ, γυρίζει το σάκο του και τότε μετράει το οστά ένα προς ένα. Αν κανείς δεν τον ακούσει, ένα μέλος της οικογένειας θα πεθάνει την αυγή. | La tradición explica que al llegar el silbón a una casa en las horas nocturnas, descarga el saco y cuenta uno a uno los huesos; si no hay quien pueda escucharlo, un miembro de la familia muere al amanecer. |
19 | Εδώ ένα απόσπασμα από την ιστορία της Sayona: | Y aquí un extracto de la historia de la Sayona: |
20 | Αυτή η οπτασία με τη φιγούρα μιας ψηλής, αδύνατης, πολύ κομψής γυναίκας με μακριά νύχια θεωρείται σημάδι αποτυχίας και τιμωρίας για την κακή συμπεριφορά και τις απιστίες των ανδρών. | Esta aparición materializada en la figura de una mujer delgada, alta, de uñas largas y muy elegante, es considerada como una señal castigadora y reprobatoria de la mala conducta e infidelidades cometidas por los hombres. |
21 | Αυτός ο μύθος προέρχεται από τις πεδιάδες και χρονολογείται από την εποχή της αποικιοκρατίας. Όμως, τη σήμερον ημέρα, ακόμη ακούγονται “παραμύθια” από ανθρώπους που βεβαιώνουν ότι έχουν συλληφθεί με οποιονδήποτε τρόπο από αυτή τη παγωμένη και απαίσια γυναίκα. | Esta leyenda originaria de Los Llanos, data de la época colonial; sin embargo, hoy en día, todavía se escuchan “cuentos” de personas asegurando que han sido interceptados en algún camino por esta gélida y espantosa mujer. |
22 | Η Sayona έχει την ιδιαιτερότητα να “ξεδιπλώνεται”, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να παρουσιάζεται σαν σκυλί, λύκος ή την προαναφερθείσα φιγούρα. | La Sayona tiene la particularidad de “desdoblarse”, esto quiere decir que puede presentarse como un perro, un lobo o como la mujer antes descrita. |
23 | Έτσι, αν είσαι ένας από τους άντρες που διασκεδάζεις να έχεις διάφορες γυναίκες, μην ξεχνιέσαι, γιατί μπορεί μία από αυτές τις μέρες η Sayona να αποφασίσει να σου κάνει μια επίσκεψη… | Así que si eres uno de esos hombres, que disfrutas pensando que puedes tener varias mujeres, no te descuides, porque puede que un día de estos La Sayona decida hacerte una visita… |
24 | Contrapunteo [es] (χορός) | Contrapunteo |
25 | Μαζί με τα φαντάσματα και τα πνεύματα, η παράδοση του contrapunteo, που είναι επίσης διαδεδομένος και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, έχει μια πολύ σημαντική θέση στις πεδιάδες της Βενεζουέλας και της Κολομβίας. | Junto con los espantos y los aparecidos, la tradición del contrapunteo, que se da en otros países de América Latina, tiene un sitio muy importante en el llano venezolano y colombiano. |
26 | Η Elba Romero López στο blog της Orinoco Padre Río (Πατέρα του ποταμού Ορινόκο) κάνει μια προσέγγιση στα βασικά χαρακτηριστικά του: | Elba Romero López en su blog Orinoco Padre Río hace un acercamiento a las características básicas del contrapunteo: |
27 | Contrapunteo. | Contrapunteo. |
28 | Φωτογραφία από χρήστη του Flickr Sr: aChe, όλα τα δικαιώματα διατηρούνται, χρησιμοποιείται με άδεια. | Foto del usuario de Flickr Sr: aChe, todos los derechos reservados, usada con permiso. |
29 | Ο contrapunteo μπορεί να έχει ενιαία ομοιοκαταληξία (ελεύθερη) ή να συνδέει την ομοιοκαταληξία του προτελευταίου στίχου, δηλαδή, στίχοι ανά ζεύγη. | El contrapunteo puede ser a una sola rima (libre) o enlazando la rima del penúltimo verso, es decir, versos coleados. |
30 | Αυτός ο τρόπος τραγουδιού απαιτεί πνευματική εγρήγορση, γνώση του πολιτισμού των πεδιάδων από τους συμμετέχοντες, καθώς επίσης και την σπίθα που χαρακτηρίζει τον Βενεζολάνο llanero. | Esta forma de cantar demanda agudeza mental, conocimiento del llano por parte de los participantes, además de la chispa que caracteriza al llanero venezolano. |
31 | Επίσης, στο blog Cantantes Vallepascuenses [es] (τραγουδιστές του χωριού Πεδιάδα του Πάσχα) ο Carmelo González εξηγεί τις βάσεις και τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά: | Asimismo, en el blog Cantantes Vallepascuenses (del pueblo Valle de la Pascua) Carmelo González explica las bases y las características principales : |
32 | Ο contrapunteo είναι η πεμπτουσία της μουσικής έκφρασης των κεντρικών πεδιάδων της Βενεζουέλας και της Κολομβίας. | El contrapunteo constituye la expresión musical por excelencia de los llanos centrales de Venezuela y Colombia. |
33 | Αυτό συμβαίνει όταν δύο τραγουδιστές αποφασίζουν να αυτοσχεδιάζουν στίχους προσπαθώντας να δείξουν γενναιότητα μπροστά στον αντίπαλο. | Se presenta cuando dos cantantes deciden improvisar versos tratando de demostrar la gallardía ante el adversario. |
34 | Αποτελείται από μια συζήτηση που γίνεται με το ρυθμό της μουσικής, απαιτεί την εγρήγορση και το επίπεδο της γνώσης των παραδόσεων εκ μέρους των συμμετεχόντων, προκειμένου να απαντούν με αρμονία και συνοχή. | Consiste en una discusión que se realiza al ritmo de la música, y que requiere de agudeza mental y conocimiento del llano por parte de los participantes, con el fin de contestar de forma armónica y coherente. |
35 | Όταν τα τραγούδια αυτοσχεδιάζονται γύρω από τα μουσικά όργανα στο χορό του contrapunteo, η γλώσσα συνηθίζεται να είναι πικάντικη και ταυτόχρονα προκλητική, με θέματα γύρω από τη φιλία, την πεδιάδα και τα έθιμα με ερωτήσεις και απαντήσεις. | Cuando se improvisan coplas al pie del arpa en modo de contrapunteo, el lenguaje suele ser picante y desafiante a su vez, con temas que tratan sobre la amistad, el llano y sus costumbres, preguntas y respuestas. |
36 | Κάποιοι χορευτές του contrapunteo χρησιμοποιούν θέματα προσβλητικά και έχουν ως αρχή να κάνουν τον αντίπαλο να νιώθει απειλούμενος και ταυτόχρονα να τον φέρουν σε θέση “ματ” μπροστά στην κριτική επιτροπή και το κοινό. | Algunos contrapunteadores utilizan temas ofensivos y que tienen como fundamento hacer que el contrario se sienta amenazado y al mismo tiempo hacerlo quedar en “jaque mate” ante el jurado calificador y el público. |
37 | Σε αυτό το βίντεο, ο Alcides Padilla και “El Moroturo”[es] προσφέρουν ένα παράδειγμα του contrapunteo: | En este video, Alcides Padilla y “El Moroturo” ofrecen un ejemplo de contrapunteo: |
38 | Η ομιλία των πεδιάδων | El habla de los llanos |
39 | Η ομιλία της καθημερινής ζωής των πεδιάδων επίσης προσφέρει στοιχεία για να την ανακαλύψετε. | También el habla de la cotidianidad en los llanos ofrece pistas para descubrir. |
40 | Ο Jeroh Huan, στις Historiografías (Ιστοριογραφίες), διαλέγει μερικές από τις πιο διάσημες εκφράσεις και εξηγεί το νόημά τους. | Jeroh Huan, en Historiografías, recoge algunos de los dichos populares de la zona y explica su significado. |
41 | Στη δημοσίευσή του, ο Jeroh μιλά για τη συζήτησή του με έναν δάσκαλο σχολείου που κατάγεται από την επαρχία και απεικονίζει [es] τις επιρροές στη γλώσσα και πώς η διείσδυση της αστικής ζωής στις πεδιάδες συμβάλλει στην εξαφάνιση ορισμένων χρήσεων: | En su post, Jeroh habla de su conversación con un maestro de escuela oriundo de la región y hace una reflexión acerca de las influencias en la lengua y cómo la penetración de la vida urbana en los llanos contribuye a la desaparición de ciertos usos: |
42 | Μερικές φορές ένας llanero σε κάποια ηλικία μιλά με νοσταλγία γι' αυτό που σήμαινε η πεδιάδα τους περασμένους καιρούς. | Muchas veces el llanero de cierta edad habla con nostalgia de lo que era el llano en tiempos pasados. |
43 | Παρατηρούν πως τα σύρματα και τα βοσκοτόπια αντικαταστάθηκαν από γαλακτοκομικές εταιρείες που ήταν η δουλειά που έκανε περήφανο τον άντρα για τα ζώα του. | Observan cómo las alambradas y potreros acabaron con las vaquerías que era el trabajo que enorgullecía al hombre de a caballo. |
44 | Οι μηχανές και τα ποδήλατα αντικαθιστούν τα άλογα, τα γαϊδούρια και τα μουλάρια. | Las motos y las bicicletas están remplazando al caballo, el burro y la mula. |
45 | Οι εξωλέμβιοι κινητήρες κάνουν το ίδιο με τα bongos, curiaras [es] (είδη κανό), τα κουπιά και τους μοχλούς; και το αλουμίνιο αντικαθιστά το ξύλο, και ούτω καθεξής, όλα εξαφανίζονται αργά αλλά αμείλικτα. | Los motores fuera de borda hacen lo mismo con los bongos, curiaras, canaletes y palancas; y el aluminio remplaza a la madera, y así por el estilo, todo va desapareciendo, lenta pero inexorablemente. |
46 | Το πρόβλημα είναι το εξής: στο βαθμό που “τελειώνει η σκληρή δουλειά της πεδιάδας”, ως εκ τούτου, επίσης εξαφανίζονται από τις πεδιάδες αυτές οι ρήσεις, παροιμίες, ανέκδοτα, συγκρίσεις και στίχοι. | El problema radica en lo siguiente: en la medida en que se “va acabando el trabajo fuerte del llano”, como tal, también están desapareciendo de la picardía del llanero esos dichos, refranes, chanzas, comparaciones y versos. |
47 | Ο blogger επισημαίνει επίσης το μεγάλο αριθμό εικόνων της φύσης των πεδιάδων, όπου τα ζώα και οι συμπεριφορές τους είναι πάντα παρόντες, αλληγορίες της ανθρώπινης συμπεριφοράς. | El blogger también resalta la gran cantidad de imágenes de la naturaleza de los llanos, en las que los animales y sus comportamientos están siempre presentes como metáforas del comportamiento humano. |
48 | Στη συνέχεια, ως κλείσιμο, μερικά από λόγια που παρουσιάζονται και εξηγούνται στη δημοσίευση “Ρήσεις και παροιμίες των πεδιάδων υπό εξαφάνιση” [es]: | A continuación, y para terminar, algunos de los refranes presentados y explicados en el post “Dichos y refranes del llano en vías de extinción“: |
49 | · “Ένα ραβδί δεν κάνει ξύλο”. | · “Un solo palo no hace leña”. |
50 | Για να δείξουν ότι ένα άτομο δεν είναι αρκετό για να κάνει ή να διατηρήσει κάτι. | Para indicar que una sola persona no bastaba para hacer o mantener algo. |
51 | · “Είδαν άσπρο το αυτί μου”, ή “σε έναν τύπο είδαν άσπρο αυτί” για να πουν σε κάποιον ότι φαίνεται χαζός. | · “Me vieron la oreja blanca”, o “a fulano le vieron la oreja blanca” Para decir que le vieron la cara de tonto. |
52 | (Αυτό γιατί η τίγρη έχει το σημείο κίτρινο ενώ ο οσελότος [es]- μικρό αιλουροειδές άσπρο). | (Esto porque el tigre tiene la mancha amarilla y el cunaguaro blanca). |
53 | · “Ο τύπος είναι σαν το παγόνι, ωραίος αλλά δεν τραγουδά” Έχει το ίδιο νόημα με το προηγούμενο [ότι ο αναφερόμενος δεν πείθει κανέναν] και επίσης χρησιμοποιόταν για να σημειώσουν έναν άντρα ως ομοφυλόφιλο. | · “Fulano es como el pavo real, bonito pero no canta” Es lo mismo que el anterior [que el individuo a quien se refiere no convence a nadie] y también se usaba para señalar que un hombre era homosexual. |
54 | · “Σηκώνω το κανό”. | · “Arrimar la canoa”. |
55 | Σημαίνει ότι βοηθάς κάποιον, σχεδόν πάντα, οικονομικά. | Significa ayudar a alguien, casi siempre, económicamente. |
56 | · “Είσαι caimán (είδος αλιγάτορα) από τον ίδιο σωλήνα, είτε καλός είτε απαίσιος”. | · “Ser caimán de un mismo caño, pozo o charco”. |
57 | Για να υποδείξουν ότι δύο άνθρωποι στους οποίους αναφέρονται είναι της ίδιας φύσης και δεν μπορούν να τους εμπιστευτούν. | Para indicar que los personajes a quien se están refiriendo son de la misma calaña, y no se puede fiar de ellos. |
58 | Σημείωση: Έχει γίνει προσπάθεια να γραφτούν οι λέξεις όσο το δυνατόν καλύτερα σύμφωνα με την προφορά των ομιλητών, όπως αναπτύσσεται μέσω συζήτησης στην πεδιάδα. | Nota: Se ha tratado de escribir las palabras respetando la pronunciación de los hablantes, tal como se desarrolla una conversación en el llano. |