Sentence alignment for gv-ell-20110420-611.xml (html) - gv-srp-20110324-3407.xml (html)

#ellsrp
1Περού: Η Περουβιανή ΑμαζονίαPeru: Peruanska Amazonija
2Η ΑμαζονίαAmazonija
3Το άρθρο αυτό είναι μέρος του ειδικού μας αφιερώματος για την Παγκόσμια Ανάπτυξη για το 2011.Peruanska Amazonija je skoro uvek u nacionalnim vestima, ali ne uvek iz pravih razloga.
4H Περουβιανή Αμαζονία βρίσκεται πάντοτε στο επίκεντρο των ειδήσεων της χώρας, αλλά όχι πάντα για τους σωστούς λόγους. Η περιοχή αντιμετωπίζει πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως μόλυνση, ανεξέλεγκτη υλοτομία, λεηλασία και καταστροφή της χλωρίδας και πανίδας και τελικά, ερημοποίηση.Ta oblast ima mnogo problema sa životnom sredinom, što obuhvata zagađenje, seču drva, krađu i gubitak flore i faune i, na kraju, dezertifikaciju tla.
5Τι σημαίνει όμως το δάσος του Αμαζονίου για το Περού και, αντιστρόφως, ποια είναι η σημασία του Περού για εκείνο;Ali, šta Amazonija znači za Peru, a šta Peru za Amazoniju?
6To Περού κατατάσσεται ανάμεσα στις χώρες των Άνδεων, ωστόσο η ζούγκλα του Αμαζονίου καταλαμβάνει περισσότερο από το 60% της χώρας.Peru je klasifikovan kao zemlja Anda, ali džungla Amazona zauzima više od 60% zemlje.
7Και η έκτασή του κάποτε ήταν πολύ μεγαλύτερη, μεταξύ 13-16% του συνολικού μεγέθους της Αμαζονίας.A njen domet je nekada bio mnogo veći, između 13-16% od ukupne veličine Amazonije.
8Κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας, το βασίλειο του Περού συνεχώς έχανε έδαφος υπέρ της ανερχόμενης Πορτογαλίας, με αποτέλεσμα τις συνθήκες του Τορδεσίλιας και του Σαν Ιλδεφόνσο.Tokom kolonijalnog doba, vicekraljevstvo Perua je nastavilo da gubi zemlju uz napredovanje Portugalaca, što je rezultiralo sporazumima Tordesillas i San lldefonso.
9Η δημιουργία νέων επαρχιών, όπως της Νέας Γρανάδας και του Ρίο δε λα Πλάτα, επίσης επηρέασε το μέγεθος της Περουβιανής Αμαζονίας.Stvaranje novih regiona, kao što su Nova Granada i Río de la Plata, takođe je uticalo na veličinu peruanske Amazonije.
10Περισσότερα εδάφη χάθηκαν κατά τους πολέμους εναντίον Μεγάλης Κολομβίας, Κολομβίας και Ισημερινού.Dodatna teritorija je izgubljena tokom ratova koji su se vodili protiv Gran Kolumbije, Kolumbije i Ekvadora.
11Το τελειωτικό χτύπημα ήταν κατά τον πόλεμο του Άκρε μεταξύ Βραζιλίας και Βολιβίας, όπου μετατοπίστηκαν τα σύνορα του Περού, παραβιάζοντας τους ισχύοντες όρους των προηγουμένων συνθηκών.A jači udarac se desio tokom akreanskog rata, između Brazila i Bolivije, u kome su pomerene granice Perua, pri čemu su prekršeni uslovi navedeni u ranijim sporazumima.
12Παρά τη μεγάλη της έκταση, μόνο το 13% των Περουβιανών ζει στην Αμαζονία, ενώ το 30% του πληθυσμού μένει κοντά στα παράλια, στην πρωτεύουσα Λίμα.Uprkos velikom prisustvu Amazona, tamo živi samo 13% Peruanaca, dok 30% Peruanaca živi u Limi, na samoj obali.
13Μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού έχουν καταγωγή από 60 και παραπάνω διαφορετικές εθνότητες του Αμαζονίου, μιλούν πολλές διαφορετικές γλώσσες, αλλά για τη συντριπτική πλειοψηφία η Περουβιανή Αμαζονία παραμένει ένα άγνωστο και εξωτικό μέρος.Veliki procenat peruanskog stanovništva su potomci više od 60 postojećih etničkih grupa Amazona, i govore više jezika, ali za veliku većinu, peruanska Amazonija je nepoznato i egzotično mesto.
14Λίμα - Ικουίτος, 13 από τον Cyberjuan στη σελίδα ZooomrLima - Iquitos, 13, fotografisao korisnik Zooomr-a Cyberjuan
15Για τις κοινότητες ιθαγενών που κατοικούν στην Αμαζονία εδώ και 12.000 χρόνια, η ζούγκλα αποτελεί γνώριμο τοπίο: έχουν μεγάλη γνώση του εδάφους και έχουν προσαρμοστεί επιτυχώς στο περιβάλλον και τους πόρους του.Za one domorodačke zajednice koje su naseljavale Amazoniju tokom poslednjih 12.000 godina džungla je daleko od nepoznatog. Oni imaju ogromno znanje o terenu i uspešno su se prilagodili toj životnoj sredini i njenim resursima.
16Είναι σχεδόν αστείο να μιλάει κανείς για την “ανακάλυψη” της Αμαζονίας από τον Φρανθίσκο ντε Ορελάνα, ένα γεγονός που μπορεί να ιδωθεί ως η απαρχή της κατοχής εδαφών των ιθαγενών, καθώς και του πλούτου που προσέφεραν.Gotovo je smešno govoriti o Franciskovom de Oreljanovom “otkriću” Amazonije, događaju koji se može posmatrati kao početak okupacije domorodačke zemlje i bogatstvu koje su oni ponudili.
17Από τις απαρχές της Αυτοκρατορίας των Ίνκας, είχαν γίνει απόπειρες κατάκτησης των λαών του Αμαζονίου και της περιοχής Αντισούγιου, του ανατολικού τμήματος της αλλοτινής Αυτοκρατορίας των Ίνκας, με αποτελέσματα ακόμα υπό διαφωνία μέχρι σήμερα. H άφιξη Καθολικών ιεραποστόλων όμως κατά την περίοδο των ισπανικών κατακτήσεων, υπό την επίβλεψη Ιησουιτών και Φραγκισκανών, καθώς και η εξερεύνηση της ζούγκλας, έφεραν το Χριστιανισμό στους ιθαγενείς και την κατοχή στα εδάφη.Iako je od carstva Inka bilo pokušaja da se osvoji narod Amazonije i Antisuyu, istočni deo nekada carstva Inka, sa rezultatima koji su danas još uvek sporni, proces hrišćanizacije domorodačkog naroda i istraživanje džungle počinje sa dolaskom katoličkih misionara za vreme španskog osvajanja na čelu sa Jezuitima i Franjevcima.
18Κατά τις απαρχές της ανεξαρτησίας και παγίωσης των εδαφών της περιοχής, η κατοχή της Αμαζονίας έγινε ήσσονος σημασίας μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, οπότε και η κυβέρνηση του Ραμόν Καστίγια άρχισε και πάλι να αποικίζει την περιοχή, ειδικά τα εδάφη της ζούγκλας.Sa početkom nezavisnosti i konsolidacijom teritorije u regionu, okupacija zone Amazona postala je manje važna do sredine XIX veka, kada vlada Kastilja ponovo počinje kolonizaciju regiona, posebno u centralnom delu džungle.
19Ο εποικισμός της ζούγκλας πέρασε ένα μικρό διάλειμμα κατά τον πόλεμο του Περού με τη Χιλή, αλλά ξεκίνησε και πάλι σύντομα στις αρχές του 20ού αιώνα.Kolonizacija džungle je na kratko stala za vreme rata između Perua i Čilea, ali je ubrzo ponovo počela početkom XX veka.
20Αυτή τη φορά, ωστόσο, διακατεχόταν από δυο πρωταρχικούς σκοπούς: την εύρεση διαδρομών μέσω τη ζούγκλας προς πλωτά ποτάμια και τη χρήση των φυσικών πόρων του Αμαζονίου και στην κεντρική ζούγκλα και στις πεδινές περιοχές, όπου είχε κυριαρχήσει ο πυρετός του καουτσούκ.Međutim, ovog puta bila je vođena uz dva principa koji su imali za cilj: pronalaženje puteva kroz džunglu ka plovnim rekama i korišćenje resursa Amazonije, kako u centralnoj džungli, tako i u nizinskim delovima, gde je započela “gumena groznica”.
21To κυβερνητικό ενδιαφέρον για την περιοχή ήταν σταθερό αλλά με διακοπές μέχρι τη δεκαετία του '70 και την ανακάλυψη πετρελαίου στο Λορέτο.Interesovanje vlade za tu oblast bila je povremena (na primer, Fernando Belaúnde i njegov “Marš ka istoku”) sve do 1970. godine, kada je oktrivena nafta u Loretu.
22H οικονομική έκρηξη διήρκεσε μέχρι το τέλος της δεκαετίας.Ekspanzija nafte je trajala sve do kraja decenije.
23Ωστόσο, η αναζήτηση για πετρέλαιο δεν έχει σταματήσει και με τις πολυάριθμες πετρελαιοπηγές υπό λειτουργία, προβλέπεται ένα ανθηρό οικονομικά μέλλον για την περιοχή στον τομέα του πετρελαίου.Ipak, potraga za naftom nije prekinuta, a uz brojne naftne bušotine predviđa se buduća ekspanzija nafte u ovoj oblasti.
24Αυτό που μας αποκαλύπτει η σύντομη αυτή ιστορία της Περουβιανής Αμαζονίας είναι το ότι η περιοχή θεωρούνταν πάντοτε ως μια ελεύθερη ζώνη άνευ ιδιοκτήτη προς αποίκιση και εκμετάλλευση.Ono što ova kratka istorija peruanske Amazonije pokazuje jeste da je ova oblast oduvek bila viđena kao besplatna za sve, teritorija bez vlasnika, zrela za kolonizaciju i eksploatisanje po želji.
25Οι αυτόχθονες κάτοικοι του Αμαζονίου δεν έχουν πρακτικά κανένα δικαίωμα, ειδικά όσον αφορά την ιδιοκτησία γης (μάλιστα ήταν ένας από τους λόγους των ταραχών στην Μπάγκουα το 2009), ακόμα και για την ίδια τους την κυβέρνηση.Prvobitni stanovnici Amazonije nemaju praktično nikakva prava, posebno u pogledu vlasništva nad zemljom (to je jedan od razloga koji stoji iza sukoba u Baguaji 2009. godine), čak i u očima njihove vlade.
26Η μακροχρόνια εξόρυξη μεταλλευμάτων και πετρελαίου στην περιοχή δεν αποδείχθηκαν ευεργετικές για τον τοπικό πληθυσμό.Lokalno stanovništvo nije uspelo da izvuče korist od dugoročnog vađenja rude i nafte.
27Εν συντομία, ο κόσμος δεν ξέρει όσα υφίστανται και θα ‘πρεπε να ξέρει για την Αμαζονία.Ukratko, ljudi ne znaju šta bi sve trebalo da znaju o Amazoniji.
28Πάμπα Μίτσι, 13 από τον Cyberjuan στη σελίδα ZooomrPampa Michi, 13, fotografisao korisnik Zooomr-a Cyberjuan
29Ωστόσο, δεν υπάρχουν μόνο άσχημα νέα για την Περουβιανή Αμαζονία.Ali nisu sve vesti o peruanskoj Amazoniji loše.
30Υπάρχουν περιθώριο και πόροι, που αν χρησιμοποιηθούν σοφά, θα μπορούσαν να φέρουν μεγάλα οφέλη όχι μόνο στις κοινότητες που ζουν εκεί, αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.Postoji veliki potencijal i resursi koji, ako se mudro iskoriste, mogu doneti veliku korist ne samo zajednicama koje tamo žive, već i zemlji kao celini.
31Σύμφωνα με την αγγλική Wikipedia, η Περουβιανή Αμαζονία φιλοξενεί τη δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο ποικιλία ειδών πτηνών, ενώ αποτελεί καταφύγιο για μια από τις μεγαλύτερες συλλογές πεταλούδων και φτέρης.Prema Vikipediji, peruanska Amazonija je stanište za drugu po veličini raznolikoj vrsti ptica u svetu. I stanište je za jednu od najvećih zbirki leptira i paprati.
32Τέσσερα από τα προστατευόμενα καταφύγια του Περού βρίσκονται στη Αμαζονία, καθώς και τρεις εθνικοί δρυμοί και προστατευόμενες περιοχές.Četiri nacionalna rezervata u Peruu se nalaze u Amazoniji, kao i tri nacionalna parka i prirodni rezervati.
33Το blog Perú Hoy [es], δημοσιεύει ένα άρθρο εφημερίδας που εξηγεί, μέσω μιας εν εξελίξει έρευνας, την πηγή της μεγάλης αυτής βιοποικιλότητας.Blog, Perú Hoy [es], objavio je novinski članak koji objašnjava poreklo ovog velikog biodiverziteta, u studiji koja je u toku.
34Η περιοχή του Αμαζονίου της Νότιας Αμερικής είναι πιθανότατα η περιοχή με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα στον πλανήτη και η πλούσια κατανομή των ειδών του είναι αρχαιότερη απ' ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες, σύμφωνα με μια έρευνα που επικεντρώνεται στη σταδιακή και αργή ανύψωση της οροσειράς των Άνδεων.Prema studiji koja se fokusira na sporo podizanje planinskog venca Anda, Amazonija u Južnoj Americi je verovatno oblast sa najvećim biodiverzitetom na planeti i njen bogat odabir vrsta je stariji nego što su to naučnici do sada mislili. [….
35[…] χρονολογείται περισσότερο από 65.5 εκατομμύρια χρόνια πριν.] seže više od 65,5 miliona godina unazad.
36Μείζονος σημασίας επίσης είναι και ο Αμαζόνιος, ο βαθύτερος και μεγαλύτερος ποταμός του κόσμου, που συγκεντρώνει τους υδάτινους πόρους της τεράστιας αυτής λεκάνης στην οποία δίνει και το όνομά του.Takođe, bitno je pomenuti reku Amazon, najdublju, najdužu i najveću reku na svetu i skupljača vode u ogromnom slivu kome daje svoje ime.
37Παρά τη βιασύνη πολλών να την ψηφίσουν ως ένα από τα Εφτά Θαύματα της Φύσης, η καθημερινή πραγματικότητα είναι ότι ο μέσος Περουβιανός αγνοεί την Αμαζονία και τους θησαυρούς που κρύβει, ενώ και η κυβερνητική πολιτική δεν συμβάλλει στην ενθάρρυνση του κόσμου για ενημέρωση.Uprkos žurbi mnogih da reku izglasaju kao jedno od sedam prirodnih čuda sveta, svakodnevna realnost jeste da je prosečni Peruanac “slep” za Amazon, a vlada svojom politikom čini malo da ga podstakne na drugačije mišljenje.
38Ο Juan Ochoa σχολιάζει στο blog του [es]:Juan Ochoa piše o ovome na svom blogu [es]:
39Σε αυτό το χώρο, έχουμε θέσει την απαραίτητη προσέγγιση στην πολιτισμική πραγματικότητα που ζουν τα αδέρφια μας στην Αμαζονία.Mi smo utvrdili, u ovom prostoru, neophodan pristup kulturnoj stvarnosti naše amazonske braće.
40Ότι η ζούγκλα του Αμαζονίου δεν είναι ένα μικρό προσαρτημένο μέρος του Περού, ένα τμήμα μικρού δάσους που κατοικείται από αγρίους που πετάνε βέλη.I da džungla nije nešto što je dodato Peruu, deo, mala šuma naseljena bacačima strela.
41Όχι. Εδώ προωθούμε την ιδέα ότι η ζούγκλα μας θα πρέπει να θεωρείται ως το μεγαλύτερο τμήμα του Περού, ότι ο Αμαζόνιος θα πρέπει να γίνει σύμβολο του Περού σε όλο τον κόσμο, ότι οι κοινότητες ιθαγενών της ζούγκλας δε θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τη “ματιά του Δυτικού κόσμου” κι ότι το Περού πρέπει να νιώθει περήφανο για την Αμαζονία του, όπως νιώθει και για το πίσκο του (μπράντι από σταφύλια), το σεβίτσε του (ωμό μαριναρισμένο ψάρι) και τους Ίνκας του.Ne. Ovde smo izneli ideju o tome da bi naša džungla trebalo da se uzme u obzir kao najveći deo Perua, da bi Amazonija trebalo da postane peruanski simbol sveta, da domorodačke zajednice iz džungle ne bi trebalo da budu vrednovane kroz oči zapada i da Peru treba da bude ponosan na svoj Amazon kao što je ponosan na pisco (lozovu rakiju), ceviche (sirovu ribu) i Inke.
42Και όπως δηλώνει ο César Álvarez Falcón στο blog του [es],I kao što César Álvarez Falcón tvrdi u svom blogu [es],
43Το μεγάλο παράδοξο με το Περού πηγάζει από το γεγονός ότι δεν είναι μονάχα μια χώρα με μεγάλο φυσικό και πολιτισμικό πλούτο, αλλά το ότι είναι παράλληλα και φτωχή.Veliki paradoks Perua proističe iz činjenice da on nije samo zemlja sa velikim prirodnim bogatstvom i kulturom, već je i siromašan.
44Η αειφόρος ανάπτυξη δε θα πρέπει να αγνοεί την πραγματικότητα, γιατί η εξόρυξη μεταλλευμάτων και πετρελαίου χωρίς κοινωνική ή περιβαλλοντική υπευθυνότητα θα προκαλούσε μάλλον αρνητικό αντίκτυπο, καταστρέφοντας όχι μόνο τους φυσικούς πόρους αλλά το σημαντικότερο, το φυσικό περιβάλλον κατοικίας και την ποιότητα ζωής όσων ζουν στην περιοχή.Održivi razvoj ne sme ignorisati realnost, jer rudarstvo i vađenje nafte, bez socijalne ili ekološke odgovornosti može izazvati negativne uticaje, kvareći ne samo prirodne resurse, već što je još važnije mesto stanovanja i kvalitet života onih koji žive u toj oblasti.
45Ικουίτος - Γιουριμάγουας, 158 από τον Cyberjuan στη σελίδα ZooomrIquitos - Yurimaguas, 158, fotografisao korisnik Zooomr-a Cyberjuan
46Για τη συγγραφή της δημοσίευσης αυτής, ο συγγραφέας συμβουλεύτηκε εν μέρει το απόσπασμα “The Peruvian Amazon” του Alberto Chirif y Carlos Mora, δημοσιευμένο στον 12ο τόμο του έργου “History of Peru”, έκδοσης 1980 του Juan Mejía Baca.Za pisanje ovog posta delom sam se vodio knjigom “Peruanski Amazon” koju su napisali Alberto Chirif i Karlos Mora, objavljenu u XII tomu “Istorije Perua”, u izdanju Juana Mejía Baca 1980. godine.
47Ο χάρτης της δημοσίευσης προέρχεται από το blog giselamf05.Karta u ovom postu je preuzeta sa bloga giselamf05.
48Οι υπόλοιπες φωτογραφίες είναι του συγγραφέα.Ostale fotografije su moje.