Sentence alignment for gv-epo-20140729-1600.xml (html) - gv-mlg-20140627-60932.xml (html)

#epomlg
1Kirgizio: 9 kviete profundaj fotoj antaŭsignas akvomilitojn en Centra AzioSary 9 Avy Ao Kyrgyzstan, Maneho Ny Zava-misy, Manambara Adin'ny Rano Ao Azia Afovoany
2[Ĉiuj ligiloj kondukas al anglalingvaj paĝoj, krom kiam alie notite.]Sarotra ny mahita rano fisotro madio ao amin'ny faritr'i Batken ao Kyrgyzstan.
3Trovi sendanĝeran trinkakvon estas malfacile en la regiono Batken de Kirgizio.
4Pro la multaj akvobaraĵoj proksime konstruitaj, riveroj elsekiĝis, kaj homoj trovas sin devigitaj batali por ĉiu guto da akvo.Miharìtra ny renirano noho ny fisian'ireo tohodrano maro manakaiky ny faritra, ka lasa tsy maintsy miady mafy ny olona mba hahazoana teten-drano kely fotsiny.
5Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.Sary avy amin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.
6Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
7La originala versio de ĉi tiu peco estis unue publikigita sur Creative Time Reports.Nalefa tamin'ny Creative Time Reports ny lahatsoratra tena izy voalohany tamin'ity lahatsoratra ity.
8Fotoj faritaj de Fyodor Savintsev, teksto farita de Katya Kazbek kaj la redaktoro de Tutmondaj Voĉoj por Centra Azio, Chris Rickleton.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev, lahatsoratra nataon'i Katya Kazbek ary i Chris Rickleton , mpamoiaka lahatsoratry ny Global Voices ao Azia Afovoany.
9Hodiaŭ 780 milionoj da homoj malhavas aliron al trinkakvo.Olona miisa 780 tapitrisa ankehitriny no tsy mahazo rano fisotro madio.
10La manko de ĉi tiu kara riĉfonto en Centra Azio ne nur enkaptas homojn en la situacion de urĝa bezono kaj higiena danĝero; ĝi ankaŭ antaŭsignas la komenciĝon de “akvomilitoj” - translandlimaj bataletoj pri aliro al akvo, kiuj pligrandigas naturmediajn konfliktojn kaj donas al la regiono akrajn politikajn implikojn.Tsy mamandrika ireo olona mila rano maika sy ireo mety harary noho ny tsy fahampian-drano fotsiny ny tsy fisian'io harena sarobidy io ao Azia Afovoany, fa koa, mampananontanina mafy ny ” adin'ny rano” - manamafy ihany koa ny fifandirana eo amin'ireo faritra mifanakaiky amin'ny fahazoan-drano, izay vao maika mampikorontana ny tontolo iainana ary mahatonga ilay faritra ho tena misy fifandirana politika.
11Kurambaev Almaz, 69-jaraĝa, vivas kun sia edzino pli ol 160 kilometrojn for de la plej proksima urbeto en la provinco Osh de Kirgizio.i Kurambaev Almaz, 69 taona, mipetraka miaraka amin'ny vadiny ao Osh, Faritanin'i Kyrgyzstan, any amin'ny toerana maherin'ny 100 km miala ny tanàn-dehibe akaiky indrindra.
12Almaz vojaĝas per azeno en la montojn por trovi trinkakvon.Mitaingina ampondra mitety ireo tendrombohitra i Almaz, mba hitady rano fisotro madio.
13Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2008.Sary avy amin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, taona 2008.
14Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
15En 2030 preskaŭ duono de la loĝantaro de la mondo loĝos en lokoj kun “alta akvostreĉo”, laŭ la Organizaĵo pri Ekonomiaj Kunlaboro kaj Evoluigo.Amin'ny taona 2030, eo ho eo amin'ny antsasaky ny mponina eto an-tany no hiaina amin'ny faritra “tsy ampy rano,” araka ny nambaran'ny Fikambanana Farimbona ary Fampivoarana ara-toekarena (OECD/OCDE) .
16Centra Azio estas dividita en akvoriĉajn suprafluajn ŝtatojn kaj akvomalriĉajn malsuprafluajn ŝtatojn.Mizara ho firenena manankarena rano eny amin'ny fiantombohany ary mahantra rano any amin'ny fiafaràny, i Azia Afovoany.
17Taĝikio kaj Kirgizio estas du suprafluaj landoj kun la malplej forta ekonomio en la regiono. Oni povus kompreni, ke tiamaniere la naturo kompensas materian malriĉon per naturmedia abundo.I Tajikistan sy Kyrgyzstan, ireo firenena hita any amin'ny fiatombohan'ny rano, no firenena roa anisan'ny mahantra ara-toekarena indrindra ao amin'ny faritra, dia mety afaka jerena ho famenon'ny fahantràna ara-materialy noho ny zinan'ny natiora eo amin'ny tontolo iainany.
18Tamen, la ekvilibro de riĉfontoj en Centra Azio estas apenaŭ kontentiga.Tena mbola lavitry ny mety anefa ny fifandanjan'ny otrikarena ao Azia Afovoany.
19Nunmomente, kelkaj kirgizaj leĝfarantoj konsideras la ideon malpliigi la fluon de akvo al duonseka Uzbekio, la lando kun la plej grandaj loĝantaro kaj konstanta armeo en la regiono, post kiam Uzbekio malpliigis gasliveradon al la urbo Osh en la suda parto de Kirgizio en aprilo.Ankehitriny, sy sasany amin'ireo Kyrgyz mpanao lalàna dia mieritreritra ny hanapaka ny fikorianan'ny rano any amin'ilay tany efa ho maina any Ozbekistan, firenena misy faritra be mponina indrindra ary fipetrahana miaramila maharitra, taorian'ny nanapahan'i Ozbekistan ny famatsiana entona ny tanànan'i Osha ao atsimon'i Kyrgyzstan tamin'ny volana Aprily.
20Vido de la vojo tra la montopasejo Kalmak-Ashu de Kirgizio, kiu situas pli ol tri mil metrojn super la marnivelo.Sarin'ny lalana mamakivaky ny Kalmak-Ashu Pass ao Kirghizistan, izay maherin'ny roa km ambonin'ny ranomasina.
21Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2008.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2008.
22Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
23La decido de Uzbekio malpliigi gasliveradon al Osh tre povas havi sian originon en longdaŭra akvodisputo. Funkciuloj en Taŝkento, la ĉefurbo de Uzbekio, estas konsternitaj de la planoj de Kirgizio kaj Taĝikio konstrui gigantajn akvobaraĵojn por akvoenergia elektroproduktado supraflue de la riveroj Sirdarjo kaj Amudarjo.Mety avy amin'ny fifandirana noho ny rano, efa naharitra ela izay, no antony nanapahan'i Ozbekistan ny entona any Osh. Ketraka amin'ny drafitrasa Kyrgyz sy Tajik hanamboatra tohodrano any amin'ny fiatombohan'ny renirano any Syr Darya sy Amo Darya, ireo tompon'andrakitra ao Tashkent, renivohitr'i Ozbekistan.
24Familio trinkas akvon el tubo elstaranta el la montoj en la regiono Naryn de Kirgizio.Fianakaviana misotro rano avy amin'ny fantsona mivoaka ao amin'ny tendrombohitra, ao amin'ny faritr'i Naryn ao Kyrgyzstan.
25Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2013.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2013.
26Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
27Uzbekio dependas de ĉi tiuj akvofontoj por sia strategie gravega agrikultura sektoro, kaj timas, ke la akvobaraĵoj donos al la problemaj najbaroj la avantaĝon prokrasti la ellason de akvo.Miankina amin'ireny loharano ireny i Ozbekistan ho an'ireo faritra fambolena tena iankinan'ny ain'ny fireneny, ary matahotra ny hoe mety hiteraka olana amin'ireo tany mifanila aminy io tohodrano io, amin'ny “valy fingìka, fingàka” mba hanemorana ny famoahana ny rano.
28En 2012 la uzbeka prezidanto Islam Karimov avertis, ke antaŭenigo de ĉi tiuj planoj sen konsidero pri malsuprafluaj landoj kiel Uzbekio kaj Kazaĥio povas konduki al vera milito.Tamin'ny taona 2012, efa nampitandrina ny filohan'i Ozbekistan, Islam Karimov, hoe mety hitondra amin'ny tena ady tsy misy indrafo ny fitazonana sy fampiharana io drafitrasa io, ny tsy fijerena akory ireo firenena any amin'ny faritra ambany iafaràn'ny rano, tahaka an'i Ozbekistan sy i Kazakhstan.
29La lago Issyk Kul estas la plej granda lago en Kirgizio kaj la deka plej granda lago en la mondo je akvovolumeno.Ny farihin'i Issyk Kul no farihy lehibe indrindra any Kyrgyzstan ary eo amin'ny laharana faha folo amin'ny farihy eto an-tany raha ny habeny.
30Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.
31Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
32Akvoproblemoj ne estas limigitaj al konfliktoj inter landoj en la regiono, sed etendiĝas al konfliktoj ene de landoj kaj inter komunumoj en ili.Tsy mijanona fotsiny eo amin'ny fifandirana eo amin'ireo firenena ao amin'ny faritra ny olan'ny rano, fa mihitatra ho lasa fifandonana ao amin'ireo firenena sy ny fokonolona monina ao aminy mihitsy.
33Akvoproblemoj ankaŭ okazas pro la disfalanta substrukturo de la soveta tempo.Anisan'ny anton'io ihany koa ny fahapotehan'ireo foto-drafitrasa tamin'ny andron'ny Sôvietika.
34Supraflua Kirgizio, ekzemple, perdas trionon de sia akvo tra truoj en kadukiĝantaj irigaciretoj.Ohatra fotsiny, very ampahatelony ny rano noho ireo lavaka nateraky ny fahasimban'ny tambajotra famatsiana rano any amin'ny fiavian'ny rano any Kyrgyzstan.
35Ĉi tio estas tre serioza problemo en kamparoj, kie grandkvanta akvo estas esenca por la kreskado de agrikulturaj plantoj.Henjana be io olana io any amin'ireo faritra ambanivohitra, izay tena ilaina tokoa ny fahabetsahan'ny rano mba hampitombo tsara ny vokatra.
36Ŝafista knabo gardas bovaron, dum li staras sur arbostumpo ĉirkaŭ la lago Issyk Kul.Ankizilahy mpiandry omby mijery andiana ombivavy, eo ambony tapaka hazo eo akaikin'ny farihy Issyk Kul.
37Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2013.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2013.
38Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
39Por ne elsekigi plantojn, senesperaj kirgizaj vilaĝanoj starigis manfaritajn baraĵojn, kiuj deturnas la lokajn riverojn kaj havebligas al ili irigacion.Mba tsy haha-maina makiana ny fambolena, nanao tohodrano vita tànana ireo mponina eo an-toerana efa tena kivy, ao Kyrgyz, izay mampivily ny renirano eo an-toerana mba ahafahana mitarika rano.
40Iliaj agoj kondukis al sekego en malsuprafluaj komunumoj.Lasa tratran'ny haintany anefa ireo fokonolona any amin'ny faritra iafaran'ny rano noho izany.
41En lokoj kiel la regiono Batken de Kirgizio, en kiuj preskaŭ neniu povas konstati objektive, kie finiĝas Kirgizio kaj kie komenciĝas Taĝikio, perfortaj konfliktoj inter kirgizaj kaj taĝikaj vilaĝanoj pri irigaciakvo fariĝis banalaj okazaĵoj.Any amin'ny toerana toa an'i Kyrgyz, faritra ao Batken, izay vitsy ihany no afaka mamantatra marina hoe hatraiza no fiafaràn'i Kyrgyzstan ary aiza no iantombohan'i Tajikistan, lasa hita matetika ny fifandonana mahery eo amin'ireo fokonolona ao Kyrgyz sy Tajik noho ilay fitarihan-drano.
42Unu flanko akuzas la alian pri ŝtelado.Mifampiampanga ho nangalatra ny andaniny roa.
43Ŝtonminejo plenigita de akvo el degelanta neĝo en la regiono Nookat de Kirgizio.Toeram-pitrandrahana lasa feno rano avy amin'ny fitsoniky ny ranomandry, ao amin'ny faritr'i Nookat ao Kyrgyzstan.
44Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.
45Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny Tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
46Sed la akvoproblemo en Centra Azio estas nur unu faceto de pli granda krizo kun gravaj rezultoj por la tuta azia kontinento, laŭ kelkaj rusaj sciencistoj, kiuj studas la sekvojn de la akvomanko.Fa ampahany fotsiny amin'ny krizin-tsisintany io tsy fahampian'ny rano ao Azia Afovoany io, izay mbola hihitatra hisy vokany tena ratsy hiseho any amin'ny tanibe an'i Azia, araka ireo Rosiana maro mpikaroka ara-tsiansa manadihady ny fifsampantsampanan'ny tsy fahampian-drano.
47Militistoj gardas la enirejon al la Akvobaraĵo de Kambaratinsk sur la rivero Naryn.Miaramila manamboninahitra miambina ny fidirana ao amin'ny tohodrano ao Kambaratinsk, eo amin'ny renirano Naryn.
48La akvocentralo Kambar-Ati-1 ĉe la bazo de la baraĵo, financita ĉefe per rusa helpo je 2 miliardoj da dolaroj, havos la kapaciton de ĉirkaŭ 1 900 megavatoj.Ilay toby Kambar-Ati-1 famokarana herinaratra azo avy amin'ny rano eo am-pototr'ilay tohodrano, voavatsy ara-bola mitentina 2 lavitrisa dolara amin'ny ampahany betsaka avy any amin'ny fanampian'ny Rosiana, ahazoana heriaratra eo ho eo amin'ny 1.900 megawatt eo.
49Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.
50Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny Tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
51En Ĉinio, giganta loĝantaro kaj grandskala komerca agado metas grandegan premon sur la riverojn Illi kaj Irtysh, ambaŭ enfluantajn en Kazaĥion. El ili, Irtysh kunfluas en la riveron Obo en Rusio.Any Shina, vahoaka maro sy ireo asa fivarotana goavana maro no mametraka tsindry mafy amin'ny renirano IIIi sy Irtysh, izay samy mivarina any Kazakhstan daholo, ity farany izay mivarina ao amin'i Ob any Rosia.
52Plua senakvigo de la baseno Obo-Irtysh kaŭzos neripareblan damaĝon al la tuta Azio, minacante vastajn fekundajn grundojn, endanĝerigante la fiŝadindustrion kaj severe difektante la rusan parton de la Arkta Oceano.Sady amin'izay indray, hiteraka fahasimbàna be tsy ho voaavotra ho an'ny Azia manontolo ny fandrìtana ny siniben'i Ob-Irtysh, mety hanimba tany mahavokatra midadasika be, hamotika ny indostrian'ny jono ihany koa ary hanimba be ny faritra Rosiana ao amin'ny Oseana Arktika.
53Depost la disfalo de Sovet-Unio, la irigacia sistemo en Kirgizio komencis kadukiĝi.Hatrizay naharava ny Vondrona Sôvietika izay, simba tanteraka ny rafitra fitarihan-drano ao Kyrgyzstan.
54Foto farita de Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.Sary avy tamin'i Fyodor Savintsev / Salt Images, 2012.
55Kopirajto: Creative Time Reports, uzata kun permeso.Zon'ny Tompony: Creative Time Reports, nahazoana alalana ny nampiasana azy.
56La akvokonfliktoj en Centra Azio estas ofte rigardataj kiel lokaj bataletoj preskaŭ sensignifaj al la cetero de la mondo.Ataon'ny any amin'ny firenena rehetra hafa ho toy ireo fifandonana kely tsy dia misy lanjany any an-toerana fotsiny ny fifandirana rano ao Azia Afovoany.
57Sed, dum la akvoniveloj en la regiono malpliiĝas kun ĉiu pasanta jaro, la angoro de senakveco instigos pli kaj pli da homoj eniri en konfliktojn.Saingy satria mihena ny fandrin-drano isan-taona, mahatonga ny olona hifandramatra hatrany ny fahatahorana ny fotoan'ny haintany.
58Punkto sen reveno por ĉi tiu sociekologia katastrofo alproksimiĝas.Efa mananontanona akaiky io loza tsy afaka iverenana momba ny tontolo iainana sy sosialy io.
59Estas tre grave prilumi la situacion hodiaŭ, dum ankoraŭ restas tempo por anticipe malhelpi la disvastiĝon de la akvomankoj - kaj de la militoj, kiuj venos kun ili.Tena zava-dehibe tokoa ankehitriny ny manazava io toe-javatra io, dieny mbola azo sorohana ny tsy fisian'ny rano, sy ny ady izay hiseho miaraka amin'izany, amin'ny fizaràna sy fanaparitahana ny zava-misy.