Sentence alignment for gv-epo-20131206-841.xml (html) - gv-mlg-20121115-40913.xml (html)

#epomlg
1Iniciato por konservi instruadon de la portugala en francaj universitatojFanetsehana Hitazonana Ny Fampiasàna Ny Portioge Ho Isan'ny Teny Fampianarana Ao Frantsa
2[Ĉiuj ligiloj kondukas al paĝoj en la franca krom ke alie deklarite.]Miisa 250 tapitrisa eo ny mpiteny portioge, izy no teny faha enina be mpiteny indrindra eto an-tany.
3La portugala lingvo estas parolata de ĉirkaŭ 250 milionoj da homoj, farante ĝin la sesa plej vaste parolata lingvo en la mondo.
4Estas ĉirkaŭ du milionoj da parolantoj de la portugala en Francio. Ili estas ĉefe enmigrintoj kaj ties idoj.Ambara ho misy eo amin'ny 2 tapitrisa eo ny miteny portioge ao Frantsa, izay ny betsaka dia ireo mpifindra monina na ny taranaka portioge mpifindra monina .
5En la 30a de Aŭgusto, Geneviève Fioraso, la Ministro de Supera Edukado kaj Esplorado, donis intervjuon al Mediapart pri la bezono restrukturi universitatojn, en kiuj ŝi deklaris:Ny 30 aogositra 2012 dia nanao tafatafa ho an'ny Médiapart ramatoa Minisitry ny Fampianarana Ambony, Geneviève Fiorasor, mikasika ny fanavaozana ny eny amin'ireo Anjerimanontolo, ka tao anatin'izany no nilazàny hoe :
6Ĉu estas esence havi la Portugalan en ĉiuj universitatoj?Hampiasa ny teny portioge any amin'ny Anjerimanontolo rehetra, tsy maintsy ve ?
7Mi amas la Portugalan, sed havi tiun ĉi raran studfakon en tuto da niaj universitatoj ne povas esti utila.Tiako ny portioge saingy ny hànana sampam-piofanana iray tsy fahita firy any amin'ny anjerimanontolo rehetra, angamba tsy dia ilaina loatra”.
8La intervjuo kaŭzis maltrankvilon ene de la portugala komunumo en Francio, kaj unu apelacio estis lanĉita de Casa Amadís [pt], portugala asocio situanta en Montpellier, por protesti kontraŭ la propono de la ministro :Nahatohina ny vondrom-piarahamonin'ireo mpiteny portioge rehetra any Frantsa ity tafatafa ity, ary dia nisy antso iray nalefa tao amin'ny Facebook, avy amin'ny Casa Amadis, fikambanana miteny portioge ao Montpellier hanoherany ny fanambaràn'ny Minisitra :
9Gravas rekoni ke la portugala estas la tria plej komuna eŭropa komunika lingvo.
10Ĝi estas parolata de pli da homoj ol la franca en la mondo, kaj ĝi estas la lingvo de unu el la G20-ŝtatoj, Brazilo.Tsy maintsy fantarina kosa fa ny portioge no teny eoropeana fahatelo ifandraisana, ary ampiasain'olona betsaka eran-tany mihoatra noho ny teny frantsay sady tenin'ny firenena iray ao anatin'ny G20, dia i Brezila. (
11[…] Protekti la instruadon de la portugala, la araba kaj la itala en Francio ankaŭ kontribuas al la defendo de la franca lingvo.…) Ny fiarovana ny fampianarana teny portioge, italiana, arabo… aty Frantsa, araka izany dia fandraisana anjara ihany koa amin'ny fiarovana ny frankofonia.
12Naciaj flagoj de Portugalio kaj de Francio (Wikimedia Commons- publika havaĵo)sainam-pirenen'i Portugal sy Frantsa ao amin'ny wikimédia commons- Domaine Public
13La apelacion poste republikigis Lusojornal [pt], ĵurnalo por la portugalaj komunumoj en Francio kaj Belgio.Noraisin'ny Lusojornal avy eo ity antso ity, gazetin'ny Vondrom-piarahamonin'ireo miteny portioge ao Frantsa sy Belzika.
14En numero 94 Aleksandra Custodio de Saint-Etienne deklaris:Miteny i Alexandra Custodio de Saint-Etienne ao amin'ny laharana faha-94:
15Estas du milionoj da francoj kaj 60 000 da entreprenistoj de portugala origino, kiuj kontribuas ĉiutage por la ekonomio de nia lando, kaj kiuj estas tute dulingvaj en la portugala kaj en la franca. Ili kutime estas atuto por Francio kaj natura ponto por aliri la portugale parolantajn merkatojn.Ireo Frantsay 2 tapitrisa, ireo mpandraharaha 60.000 manam-piaviana portioge izay mandray anjara isanandro amin'ny toekaren'ny firenentsika ary mahafehy tsara ny teny roa portioge / frantsay, hatramin'ny andro anio, dia andry iray ho an'i Frantsa, tetezana iray voajanahary hidirana amin'ireo tsena mampiasa ny teny portioge, nefa ankehitriny izy ireo dia mahatsapa ho «anjorom-bala» ka mitroatra.
16Sed nun ili sentas sin “ignoritaj” kaj protestas.
17Ĉiutage firmaoj en Francio dungas multajn diplomitojn, komercistojn, inĝenierojn ktp., kiuj parolas la portugalan.Isanandro dia mandray maro amin'ireo nahazo diplaoma, mpiasam-barotra, injeniera, sns… ireo orinasa eto Frantsa.
18Francio bezonas studantojn, kiuj estas instruitaj en la portugala.Tsy maintsy mila mpianatra nofanina tamin'ny teny portioge i Frantsa.
19Ĉu vi sciis ke diplomitoj de francaj universitatoj, kiuj estis instruitaj en la portugala, havas dungo-proporcion de pli ol 90 elcentoj?Mba fantatrareo ve fa ireo mpianatra nivoaka ny Anjerimanontolo Frantsay, novolavolaina tamin'ny teny portioge, dia manana taham-pahombiazana amin'ny asa mihoatra ny 90%?
20Rilate al scienca esplorado kaj teknologia novigo Francio estas la dua plej granda komerca partnero de Brazilo (post Usono).Frantsa no firenena faharoa lehibe indrindra miara-miasa amin'i Brezila raha amin'ny lafiny fikarohana siantifika sy famoronana ara-teknolojika, aorian'i Etazonia.
21Multaj brazilaj universitatoj aktivas en internaciaj kunlaboraj projektoj kun Francio per esplorprojektoj, kutime kun la subteno de duflanka financado kiel CNPq [Nacia Konsilio por Scienca kaj Teknologia Disvolviĝo] aŭ CNRS [Franca Nacia Centro de Scienca Esplorado].Marobe ireo Anjerimanontolo Breziliana mirotsaka an-tsehatra aminà tetikasam-piaraha-miasa iraisam-pirenena miaraka amin'i Frantsa ao anatin'ny sehatry ny fikarohana, izay amin'ny ankapobeny dia miaraka amin'ny fanohanana ara-bola avy amin'ny andaniny sy ankilany, toy ny CNPq-CNRS.
22Cape Magellan - Portugalio Sen Kliŝoj substrekas la gravecon de tiuj akademiaj interŝanĝoj:Cap Magellan- Le portugal sans clichés dia manindry ny maha-zava-dehibe ireny fifanakalozana eo amin'ny samy anjerimanontolo ireny.
23Tiu ĉi instruado vere necesas, ĉar pli kaj pli da firmaoj, esploraj laboratorioj kaj aliaj organizoj bezonas specialistojn, kiuj kapablas labori kun Brazilo, Angolo kaj aliaj portugale parolantaj landoj.Tsy maintsy ilaina marina io fampianarana io satria miha-betsaka ireo orinasa, nefa koa ireo laboratoaram-pikarohana, ireo fanofanana samihafa no mitaky ny hanànana manampahaizana manokana afaka miasa miaraka amin'i Brezila, Angola na firenena hafa miteny portioge.
24Akademia kunlaboro inter Francio kaj Brazilo ankaŭ estas en la apogeo, kaj Brazilo kreis vastan internacian instruan programon por siaj studantoj, nomita Scienco Sen Limoj.Miroborobo rahateo ny fiaraha-miasa eo amin'ny samy anjerimanontolo frantsay-breziliana ary i Brezila dia vao avy nanangana fandaharanasa goavana amin'ny fanofanana iraisam-pirenena ho an'ny mpianatra any aminy: Science sans frontières - Siansa tsy misy sisintany.
25En letero adresita al la ministro, la blogo de Transatlantic Correspondances substrekas:Ny bilaogy “Correspondances Transatlantiques” ao anatinà taratasy nalefa ho an'ny Minisitra dia manipika hoe:
26[…] la fortan interesiĝon de Brazilanoj pri franca literaturo, arto kaj kino (Brazilo estas ankaŭ la plej granda merkato en Sudameriko por la franca literaturo).mirehidrehitra ny fahalinan'i Brezila amin'ny asa famoronana eo amin'ny sehatry ny asa soratra, zavakanto ary sarimihetsika frantsay (i Brezila ihany koa no tsena lehibe indrindra any Amerika Atsimo ho an'ny asa soratra frantsay).
27La letero memorigas ankaŭ la ekonomian kaj kulturan gravecon de lernado de la portugala en Francio:ary mampahatsiahy ireo lanja ara-toekarena sy ara-kolotsainan'ny fianarana teny portioge any Frantsa:
28Krom la fakto ke multaj industrioj en ĉefsektoroj de la brazila ekonomio estas francaj (speciale pri utiligo de nafto), la venontaj mondogravaj okazaĵoj en Brazilo (Olimpikoj kaj Monda Pokalo de Futbalo) devus plibonigi la allogon de Brazilo al francaj firmaoj.Ankoatry ny maha-frantsay ny ankamaroan'ireo indostria marobe amin'ireo sehatra fanalahidin'ny toekarena breziliana (fitrandrahana solika indrindra indrindra), ireo hetsika atsy ho atsy misokatra amin'izao tontolo izao hatao ao Brezila (Lalao Olaimpika, Tompondaka manerantany amin'ny baolina fandàka) dia tokony hanamafy ny fifampikasokasohana hataon'i Brezila amin'ireo orinasa frantsay.
29Tiuj okazaĵoj devus proponi novajn komercajn ŝancojn en la kampoj de konstruado, transporto, mediaj inĝenierioj kaj renovigebla energio.Ireo hetsika ireo dia tokony koa hitondra vintana ara-barotra vaovao ho an'ny sehatry ny BTP, fitaterana, ny asa famoronana sy fiahiana ny tontolo iainana ary ny angovo azo havaozina.
30Paulo Pisco, membro de la Portugala Transmara Komisiono de la Asembleo de la Respubliko de Portugalio, respondas en la franca kaj en la portugala al la ministro, en artikolo eldonita en Mediapart:Paulo Pisco, solombavambahoakan'ireo Portioge any ivelany ao amin'ny Antenimieran'ny Repoblikan'i Portiogaly, dia mamaly amin'ny teny frantsay sy portioge an'ilay Minisitra, ao anaty lahatsoratra navoakan'ny Mediapart:
31Kial la ministro ne pensis pri la profunda kultura heredaĵo de la portugala, kiu etendiĝas de Japanio al Kanado, de Srilanko al Urugvajo?Nahoana ramatoa Minisitra no tsy nisaina akory ny lova ara-kolotsaina lalina fonosin'ny portioge, izay mandeha hatrany Japana sy Kanada, avy any Sri Lanka hatrany Orogoay?
32Ŝi devus pensi pri la kreskanta graveco de la Komunumo de Portugallingvaj Landoj (CPLP), al kiu volas aliĝi 12 kandidatoj el ĉiuj partoj de la mondo kiel asociitaj membroj. Inter ili landoj kiel Indonezio, Venezuelo, kaj Maroko.Tokony ho mba nisaina ihany izy ny amin'ny fiakaran'ny lanjan'ny vondrom-piarahamonin'ireo firenena miteny portioge - Communauté des pays de langue portugaise (CPLP), izay mpirotsaka 12 avy amin'ny lafivalon'izao tontolo izao no te-ho lasa mpikambana mpiara-miombona antoka, ary anatin'ireny no afaka ahitàna ireo firenena toa an'i Indonezia, Venezoela na i Maraoka.
33Senegalo kaj Mauricio jam estas asociitaj membroj, ekzemple.Ho ohatra, i Senegaly sy Maorisy dia efa mpikambana mpiara-miombona antoka sahady.
34Laeticia Trigo, kiu partoprenis la apelacion, ricevis la sekvan respondon de la ministro, kiu rajtigis la distribuon de ŝia letero:Laeticia Trigo, izay nandray anjara tamin'ilay antso nalefa tao amin'ny facebook, dia naharay ity valinteny manaraka ity avy amin'ny minisitra, izay nanome alàlana azy hamoaka ilay taratasy :
35Mi tre bedaŭras pro tiu miskompreno.“Tena malahelo amin'ity tsy fifankahazoan-dresaka ity aho. (…).
36[…] Eble mi ne povis esprimi min klare al la ĵurnalisto. Mia mesaĝo, kiu estis nesufiĉe re-transdonita, estis la sekva: En kunteksto, kie universitatoj spertas pli kaj pli zorgigajn financajn situaciojn, ekde la transiro al sendependeco sub la malbone efektivigita leĝo de Pécresse de 2007, ni devas organizi tiun instruadon kunlabore kaj koncentrite.Ny hafatro, tsy dia voampita tsara amin'ny tokony ho izy (angamba ve tsy dia nazava tsara aho tamin'ny niresaka tamin'ilay mpanao gazety) dia ity manaraka ity : anatin'ny vanim-potoana izay andalovan'ny anjerimanontolo olana ara-bola tena mampiasa loha, nanomboka tamin'ny fikisahana nankany amin'ny fizakàn-tena (ratsy) fanatanterahana nataon'ny anjerimanontolo, nifanaraka tamin'ny lalàna Pécresse tamin'ny 2007, dia tsy maintsy manao tolotra fiofanana mandalo tambajotra sy ifandrimbonan'ny mpikambana.
37Mi trovis du universitatojn, kiuj ofertas instruadon de la portugala por kvar studantoj en unu kazo kaj por 3 studantoj en la alia.Ny zava-misy dia nandray fitsidihan' anjerimanontolo roa aho izay nanana tolotra fiofanana amin'ny portioge, ho anà mpianatra 4 ny tranga iray ary 3 kosa ho an'ilay iray hafa.
38Mi opinias, ke ni ne plu povas financi tiun manieron de instruado.Raisiko ny andraikitra amin'ny filazana fa tsy vitantsika intsony ny miantoka ara-bola io karazana fiofanana io. (…).
39Kompreneble, tiu postulas ke ni donas al la studantoj helpon de eblo por moviĝo , por ne malavantaĝigi la studon de tiu studfako, lingvo uzata de komunumo, kiu estas tre aktiva en nia lando.Mazava loatra, midika izany fa ilaina ny fanampiana ho fahafaha-manetsika ireo mpianatra mba tsy hovoasazy ny sampam-pianarana iray, izay eto dia ny teny fanampiny ampiasain'ny vondrompiarahamonina iray tena mavitrika eto amin'ny tanintsika. (…).