# | fas | pol |
---|
1 | خواننده رپ افغان با خواندن ترانه، از ازدواج در نوجوانی، گریخت | Nastoletnia raperka z Afganistanu uniknęła małżeństwa dzięki swoim piosenkom |
2 | خواننده رپ افغان سونیتا علیزاده از یک ازدواج اجباری در سن 14 سالگی با نوشتن ترانه “عروس برای فروش” فرار کرد. | Afgańska raperka Sonita Alizadeh uniknęła wymuszonego małżeństwa w wieku 14 lat, pisząc piosenkę „Brides for Sale” („Panny młode na sprzedaż”). |
3 | او اخیرا از اوکلند غربی در کالیفرنیا بازدید کرده و از اینکه امریکا مانند ایران و افقانستان محلههای فقیرنشین و مردمان بیخانمان دارد متعجب شده است. | Ostatnio odwiedziła West Oakland w Kalifornii i była zaskoczona tym, że w Stanach Zjednoczonych, tak jak w Iranie i Afganistanie, są biedne dzielnice i bezdomni ludzie. |
4 | عکس: شکا کلانتری. | Autorka: Shuka Kalantari. |
5 | با اجازه (PRI) منتشر شده است. | Opublikowano za zgodą PRI. |
6 | این مقاله و گزارش رادیویی از طرف شکا کلانتری برای برنامه این جهان (The World) که در رادیو بینالملی عمومی (PRI.org) در ۱۲ مه ۲۰۱۵ نشر شد و بر اساس قرارداد شراکت محتوا دوباره در اینجا منتشر میشود. | Ten artykuł i reportaż radiowy autorstwa Shuki Kalantari dla The World pierwotnie ukazał się na stronie PRI.org 12. maja 2015 i jest tutaj publikowany w ramach porozumienia o udostępnianiu treści. |
7 | با سونیتا علیزاده وقتی آشنا شدم که او به شهر ما برای اجرا اولین کنسرتش در آمریکا آمد. | Poznałam Sonitę Alizadeh, kiedy przyleciała do miasta na swój pierwszy koncert w Stanach. |
8 | با هم راه میرفتیم که ناگهان او ایستاد و به مردی که با دو دخترش بازی میکرد خیره شد. “ | Spacerowałyśmy, gdy nagle ona się zatrzymała, wpatrując się w mężczyznę bawiącego się z dwiema córkami. |
9 | اینجا در آمریکا یک پدر وقت میگذارد که دخترهایش را به پارک ببرد، جایی که من از آن میآیم ، چنین چیزی را نمیبینید.” | „Tutaj, w Ameryce, ojciec przeznacza czas na to, żeby zabrać swoje córki do parku”, powiedziała. “Tam, skąd pochodzę, nie widuje się tego”. |
10 | سونیتا اهل افغانستان است. | Sonita pochodzi z Afganistanu. |
11 | او ۱۸ سال دارد، با موهای بلند مشکی و جثهای کوچک. | Jest drobną osiemnastolatką, ma długie czarne włosy. |
12 | اگر اتفاقات همانطور که پدر و مادرش نقشه کشیده بودند پیش رفته بود، او تا حالا ازدواج کرده بود. | Jeśli wszystko poszłoby zgodnie z planem jej rodziców, byłaby teraz mężatką. |
13 | “بعضی وقتها فکر میکنم که ممکن بود من تا حالا مادر شده باشم- با چند تا بچه. | „Czasami myślę o tym, że mogłabym być teraz matką z kilkorgiem dzieci. |
14 | این فکری نیست که دوست داشته باشم” | Nie podoba mi się ta myśl”. |
15 | سونیتا در تهران بزرگ شده است، در پایتخت ایران. | Sonita dorastała w Teheranie, stolicy Iranu. |
16 | خانواده او وقتی که ۸ ساله بود به دلیل جنگ از افغانستان فرار کردند. | Gdy miała 8 lat, jej rodzina uciekła z Afganistanu z powodu wojny. |
17 | او یک سازمان غیرانتفاعی را پیدا کرد که به بچههای افغان مهاجرین غیرقانونی آموزش میداد. | Na miejscu znalazła organizację zajmującą się nauczaniem afgańskich dzieci, które nie miały dokumentów. |
18 | آنجا او کاراته، عکاسی و گیتار آموخت، و شروع به آواز و رپ خواندن کرد. | Uczyła się tam karate, fotografii, gry na gitarze, zaczęła tez śpiewać i rapować. |
19 | از موسیقی او به سرعت استقبال. | Jej muzyka szybko zyskała uznanie. |
20 | سونیتا با یک کارگردان ایرانی ملاقات کرد که به او کمک کرد که سبکش را تصحیح کند و یک نماهنگ بسازد، که موجب دریافت چندین جایزه شد. | Sonita poznała irańskiego reżysera, który pomógł jej dopracować styl i nagrać teledyski, dzięki czemu wygrała kilka nagród. |
21 | همه چیز عالی بود. | Wszystko układało się doskonale. |
22 | تا وقتی که دیگر نبود. | Do czasu, aż przestało. |
23 | “یک روز مادرم به من گفت تو باید با من به افغانستان برگردی. | “Pewnego dnia moja mama powiedziała mi: »Musisz wrócić ze mną do Afganistanu. |
24 | آنجا مردی است که میخواهد با تو ازدواج کند. | Jest tam mężczyzna, który chce cię poślubić. |
25 | برادر تو نامزد کرده و ما به مهریه تو نیاز داریم که برای خرج عروسی او استفاده کنیم.” | Twój brat się zaręczył i potrzebujemy twojego posagu, żeby zapłacić za jego wesele«”. |
26 | سونیتا بسیار پریشان شد. | Sonita była zrozpaczona. |
27 | او ترانه “عروس برای فروش” را نوشت. | Napisała więc piosenkę „Brides for Sale”. |
28 | آهنگ با این جملات شروع میشود “بگذار حرفهایی به تو بگویم در گوشی، کسی نشنوه حرف است از دختر فروشی، کسی نشنود صدامو که این خلاف شرعه، باید سکوت کرد که این رسم این شهره” . | Utwór rozpoczyna się słowami „Będę szeptać, żeby nikt nie usłyszał, że mówię o sprzedawaniu dziewczyn. Mój głos nie może zostać usłyszany, bo jest niezgodny z szariatem. |
29 | در این فیلم سونیتا در لباس عروسی نشان داده میشود - با یک بارکد روی پیشانیش. | Kobiety muszą milczeć… to nasza tradycja”. W teledysku widać Sonitę w sukni ślubnej, z kodem kreskowym na czole. |
30 | صورت او کبود است. | Ma posiniaczoną twarz. |
31 | او با تمنا از خانوادهاش میخواهد که او را نفروشند. | Błaga swoją rodzinę, żeby jej nie sprzedawała. |
32 | سونیتا از اینکه پدر و مادرش در مورد این فیلم چه فکری میکنند نگران بود -ولی در حقیقت آنها خیلی خوششان آمد- و حتی به او گفتند که او مجبور به ازدواج نیست. | Sonita martwiła się, co jej rodzice pomyślą o filmie, nagranie jednak bardzo im się spodobało. Powiedzieli jej również, że nie musi zawierać małżeństwa. |
33 | “این خیلی برای من ارزش دارد که خانوادهام بخاطر من بر خلاف رسم و رسوممان عمل کردند. | „To, że moja rodzina sprzeciwiła się tradycji, bardzo wiele dla mnie znaczy. |
34 | حالا من جایی هستم که هیچ وقت خیال هم نمیکردم.” | Nigdy nie wyobrażałam sobie, że mogę znaleźć się w miejscu, w którym jestem teraz”. |
35 | توجهی که به موسیقی سونیتا شد موجب یک بورس تحصیلی کامل برای تحصیل در یک فرهنگستان هنری در یوتا شد و به دنبال آن به این کنسرت در منطقه سانفرانسیسکو شد. | Zainteresowanie muzyką Sonity zapewniło jej pełne stypendium w akademii artystycznej w Utah, co z kolei zaowocowało koncertem tutaj, w zatoce San Francisco. |
36 | اما قبل از برنامه، سونیتا نیاز به تمرین دارد. | Ale przed występem Sonita musi ćwiczyć. |
37 | ما میپریم توی ماشین و به محله نزدیک اوکلند غربی میرویم. | Wsiadamy do mojego samochodu i jedziemy do pobliskiego West Oakland. |
38 | سونیتا از وضعیت محله اوکلند غربی متحیر شد. | Sonita była zaszokowana tą dzielnicą w West Oakland. |
39 | “آیا داری به من میگویی که در آمریکا هم محله هایی است که در ان شب نمیشود تنها راه رفت؟”. | „Chcesz mi powiedzieć, że w Ameryce są miejsca, gdzie w nocy nie można chodzić samemu?”, spytała. |
40 | عکس شکا نلادتری. | Autorka: Shuka Kalantari. |
41 | با اجازه (PRI) منتشر شد. | Opublikowano za zgodą PRI. |
42 | استودیوی تمرین در محلهای است که پر از نقاشیهای دیواری است و هر دو طرف خیابان پر از مردم بیخانمان است. | Sala prób znajduje się w okolicy pokrytej graffiti. Po obu stronach ulicy widać bezdomnych. |
43 | سونیتا از این شرایط حیرت زده شد - بخاطر اینکه همه اینها او را به یاد وطنش میاندازد. | Sonita jest zaskoczona, ponieważ to przypomina jej własne miasto. |
44 | “من در محلی بزرگ شدم که همه فقیر بودند و خانهها خراب شده بود. | „Dorastałam w dzielnicy, gdzie wszyscy byli biedni, a domu zaniedbane”, mówi. |
45 | نمیتوانستم شبها بیرون بروم چون خیلی خطرناک بود. | “Nie mogłam wyjść na zewnątrz w nocy, to było naprawdę niebezpieczne. |
46 | میگویی که در آمریکا هم جاهایی است که نمیشود شب تنها راه رفت؟ | Chcesz mi powiedzieć, że w Ameryce też są miejsca, gdzie nie można chodzić samemu w nocy? |
47 | پس آدم کجا میتواند پناه بگیرد؟” | To w takim razie gdzie na świecie można znaleźć schronienie?”. |
48 | مدت کوتاهی بعد از کنسرت، سونیتا درمورد زنی بنام فرخنده خواند که در افغانستان به اتهام سوزاندن قرآن سنگسار شد و مورد ضرب و جرح قرار گرفت. | Niedługo po koncercie, Sonita przeczytała artykuł o kobiecie imieniem Farkhondeh, która została ukamienowana w Afganistanie za rzekome spalenie Koranu. Była załamana. |
49 | “موسیقی رپ اجازه میدهد که تو داستانت را برای بقیه تعریف کنی. | Zrobiła więc to, co umiała najlepiej: napisała o tym piosenkę. |
50 | پلتفرم موسیقی رپ پلتفرمی است که کلماتی که در قلبت است را با بقیه شریک میشوی.” | „Rap pozwala na opowiedzenie innym ludziom swojej historii. Jest platformą do dzielenia się słowami, które są w moim sercu”. |
51 | بعضی وقتها موسیقی رپ وسیلهای است برای اظهار غم و خشمی که به زنان افغان گفته میشود نباید از خود نشان بدهند. | Czasami rap jest sposobem na wyrażenie smutku i złości, których afgańskim kobietom zabrania się okazywać. |
52 | با اینکه سونیتا الان ۷،۰۰۰ مایل از خانهاش دور است میگوید که همیشه در مورد مردم افغانستان خواهد خواند. چیزی که در قلبش بیشتر از همه چیز جا دارد. | Chociaż Sonita żyje teraz ponad 11 000 kilometrów od domu, mówi, że zawsze będzie śpiewać o tym, co jest najbliższe jej sercu: o narodzie Afganistanu. |