# | fra | nld |
---|
1 | Inde : Disparition d'une langue plurimillénaire, l'aka-bo | India: Prehistorische taal uitgestorven |
2 | Boa Senior, la dernière personne à parler l'antique langue d'aka-bo [en français] est décédée sur sa terre natale, les îles Andaman [en français] en Inde, le 26 janvier dernier. | Boa Senior, de laatste spreker van de eeuwenoude taal Bo, is in februari 2010 overleden [en - alle links] in haar geboorteplaats op de Andamanen (een eilandengroep die deel uitmaakt van India). |
3 | Cette disparition illustre de façon frappante le rapport publié par l'UNESCO l'an dernier, qui mettait en garde contre la disparition de 2 500 langues [en français] . | Haar dood is een duidelijke bevestiging van het UNESCO-rapport van vorig jaar waarin werd gewaarschuwd dat 2.500 talen het risico lopen te verdwijnen. |
4 | Video: Boa Senior chantant dans sa langue natale Bo, via Survival International | Video: Boa Senior zingt in haar moedertaal Bo, via Survival International |
5 | Cependant, dans le blog True to words [tous les liens suivant sont en anglais ] dédié à «l'exploration du langage et de l'écriture», Sara Duance, qui vit dans le Minnesota aux États-Unis, rappelle que certaines langues, auparavant considérées comme mortes, ont pu renaitre : | Sara Duane uit Minnesota, Verenigde Staten, meldt het nieuws in haar blog True to Words, dat gewijd is aan “onderzoek naar taal en schrijven”, en voegt hieraan toe dat sommige talen die al uitgestorven waren onlangs weer nieuw leven is ingeblazen: |
6 | En 1992, un éminent linguiste américain a prédit que d'ici l'an 2010, 90 % des langues du monde auraient cessé d'exister. | In 1992 voorspelde een vooraanstaande Amerikaanse linguïst dat in 2010 90% van de talen in de wereld niet langer meer zou bestaan. |
7 | L'une de ces langues a disparu avec la mort de Boa Senior, âgée de 85 ans. La langue de Boa était l'une des plus anciennes au monde, elle a été parlée pendant 70 000 ans. (…) | Een van deze talen is afgelopen maand uitgestorven toen de 85-jarige Boa Sr. overleed. Ze was de laatste spreker van het Bo, een 70.000 jaar oude taal, een van de oudste talen ter wereld. [..] |
8 | Les langues peuvent être retenues au bord du gouffre, voire sauvées de l'extinction totale, si la volonté est suffisamment forte et surtout si elle a été écrite. | Talen kunnen van de rand van de afgrond worden gered, of zelfs nieuw leven worden ingeblazen als ze al helemaal zijn uitgestorven, als er voldoende wilskracht is en, nog belangrijker, als er genoeg geschreven materiaal is. |
9 | L'hébreu était une langue morte au début du 19e siècle. | Hebreeuws was aan het begin van de 19de eeuw een dode taal. |
10 | Elle existait comme langue écrite savante, mais il n'y avait aucun moyen de savoir comment les mots avaient été prononcés. | Het was alleen nog een wetenschappelijke, geschreven taal, maar het was onmogelijk om te achterhalen hoe de woorden moesten worden uitgesproken. |
11 | Grâce à la persistance et de la volonté des Israéliens, la langue a à nouveau été introduite dans la vie quotidienne. | Dankzij het doorzettingsvermogen en de wilskracht van Israëlische joden is de taal nu weer een levende, alledaagse taal. |
12 | Il y a également eu un renouveau du gallois au Royaume-Uni et du maori en Nouvelle-Zélande. | Ook het Welsh in het Verenigd Koninkrijk en het Maori in Nieuw-Zeeland beleven een opleving. |
13 | Transubstantiation, qui se décrit comme un blog «qui essaie de donner un sens à l'héritage de la tour de Babel», suggère de préserver les langues moribondes par la recherche : | Het blog Transubstantiation, dat volgens de eigen omschrijving probeert “de erfenis van de Toren van Babel te doorgronden”, stelt voor om uitstervende talen te documenteren: |
14 | Si nous sommes capables de préserver la variété des langues, faisons le donc, par tous les moyens. | Als we een taal in leven kunnen houden, laten we dat dan vooral doen. |
15 | Pourtant, parfois, la préservation n'est pas possible, et dans ce cas, la tâche principale des linguistes est d'analyser, d'écrire et de documenter ; définissons la langue moribonde afin que nous puissions nous servir de ces informations pour approfondir la compréhension sur les conditions humaines. | Maar soms is dit niet mogelijk en dan is onze belangrijkste taak als linguïsten misschien wel om te analyseren, te beschrijven en te documenteren; leg de uitstervende taal vast, zodat we de kennis erover kunnen gebruiken om verder onderzoek te doen naar een algemeen begrip van de toestand van de mens. Luchtfoto van de Andamanen, van Venkatesh K op Flickr |
16 | Madhu Baganiar, qui appartient à la communauté autochtone des Oraons (ou Kurukh) en Inde, fait ce commentaire sur la mort de la langue Bo : | Op Madhu Baganiar, een blog van de inheemse Oraon (Kurukh)-gemeenschap, wordt gereageerd op het uitsterven van de taal Bo met het overlijden van Boa Senior: |
17 | Chaque langue a son histoire unique, ses caractéristiques culturelles, son parcours. | Elke taal heeft zijn eigen unieke geschiedenis, cultuur, verhaal. |
18 | Quand une langue meurt, un grand édifice de savoir associé à cette langue disparaît avec elle. | Als een taal uitsterft, gaat er ook een enorme verzameling kennis verloren die met die taal is verbonden. |
19 | Aujourd'hui, une langue vivante tribale, Bo, est morte. | Vandaag is een levende stamtaal, het “Bo”, uitgestorven. |
20 | Demain, d'autres langues indiennes sont destinées à mourir. | In de toekomst zullen nog meer Indiase stamtalen uitsterven. |
21 | Des centaines de causes contribueront à la fin des langues tribales vivantes… | Er zijn honderden redenen waarom de levende stamtalen verloren gaan… |
22 | Depuis l'Irlande, le blogueur The Porr Mouth regrette le décès de Bo : | Blogger The Poor Mouth uit Ierland treurt om het verlies van de taal Bo en schrijft: |
23 | Des langues viennent et des langues disparaissent. Sur les îles Britanniques (Yola, Norn, Cumbric, etc.), il y a des traces de langues perdues. | Talen komen en talen gaan - op de Britse eilanden zijn er sporen van verschillende talen die verloren zijn gegaan (Yola, Norn, Cumbrisch, enzovoort). |
24 | Mais je ne puis m'empêcher de ressentir que nous perdons quelque chose d'important de la riche et sombre masse qui constitue l'humanité. | Maar toch heb ik het gevoel dat als een taal uitsterft, er iets belangrijks verloren gaat van de rijke, mysterieuze cocktail die samen de mensheid vormt. |
25 | Le décès de Boa nous rend tous un peu plus pauvre. | Met het overlijden van Boa gaat er een heel klein stukje van ons allemaal verloren. |