# | ita | mkd |
---|
1 | Bolivia: effetti a catena per lo scioglimento di alcuni ghiacciai andini | Боливија: Недостаток на вода поради топењето на глечерите |
2 | La catena montuosa del Chacaltaya [in] contiene alcune delle vette più rappresentative delle Ande boliviane. | Во палнинскиот венец на Чакалтаја (Chacaltaya) се содржат некои од најсимболичните врвови на планините Анди во Боливија. |
3 | Trattandosi di una delle poche località dove si poteva sciare in questo Paese montagnoso, tali cime sono ben note a chi vive nel Dipartimento di La Paz e agli appassionati stranieri. | Бидејќи некогаш беше едно од неколкуте места за скијање во оваа планинска земја, овие планини се добро познати на оние во одделот Ла Паз, како и за странските авантуристи. |
4 | Queste montagne hanno ospitato anche partite di calcio a scopo benefico alle quali partecipava il Presidente boliviano Evo Morales per dimostrare come fosse possibile praticare lo sport anche a elevate altitudini. | Планините исто така беа домаќин на добротворни фудбалски натпревари во кои учествуваше и боливискиот претседател Ево Моралес (Evo Morales), обидувајќи се да докаже дека спортот може да се игра на големи височини. |
5 | Tuttavia il ghiacciaio di Chacaltaya va riducendosi a ritmi veloci e preoccupanti. | Сепак, глечерот Чакалтаја (Chacaltaya) полека се повлекуваше со загрижувачко и брзо темпо. |
6 | Gli effetti del cambiamento climatico su questo ghiacciaio e su altri nella regione sono stati analizzati in un'indagine del prof. Edson Ramírez, docente all'Universidad Mayor de San Andrés, il quale stabilisce un collegamento diretto [sp] tra l'effetto serra e la scomparsa del ghiacciaio. | Ефектите од климатските промени врз овој и другите глечери во регионот беа дел од истражувањето на високорангираниот професор Едисон Рамирез (Edson Ramírez) на Универзитет во Сан Андреас, кој заклучува дека има директна врска [шпански] помеѓу глобалното затоплување и исчезнувањето на глечерите. |
7 | Ramírez e il suo team hanno studiato anche l'analogo cambiamento che sta subendo un ghiacciaio nelle vicinanze e gli effetti sulla popolazione locale. | Рамирез и неговиот тим исто така проучуваа и друг глечер во близина кој е во процес на слични промени и за неговиот ефект врз локалното население. |
8 | Il ghiacciaio Tuni Condoriri va sciogliendosi velocemente, con la delusione degli appassionati di sci, ma soprattutto a danno di una popolazione migrante che dipende dal ghiacciaio per l'accesso all'acqua potabile e per le coltivazioni. | Глечерот Туни Кондорири (Tuni Condoriri) се топи со брзо темпо, влиаејќи врз алпинистите, но исто така и врз ранливото миграциско население кое зависи од него со вода за пиење и извршување на земјоделски активности. |
9 | La riserva che raccoglie l'acqua del ghiacciaio fornisce l'80% dell'acqua potabile alla città di El Alto e ad alcuni quartieri periferici di La Paz [in]. | Резервоарот што ја собира водата од глечерот обезбедува 80% од водата за пиење во Ел Алто (El Alto) и предградијата на Ла Паз (La Paz). |
10 | Secondo il censimento più recente, El Alto conta una popolazione di 827.000 persone [sp], in continua crescita con un tasso del 5.1% annuo. | Според последниот попис, Ел Алто (El Alto) има наслеление од 827,000 жители [шпански], кое се зголемува секоја година со стапка од 5.1% годишно. |
11 | Secondo la giornalista e blogger Mónica Oblitas, questo tasso di crescita è più del doppio di quello medio nazionale [sp]. | Според новинарот и блогерот Моника Облитас (Mónica Oblitas), оваа стапка е двојно повеќе од државниот просек [шпански]. |
12 | Gli esperti prevedono interruzioni nella distribuzione dell'acqua e costi aggiuntivi per l'accesso alla stessa, e alcuni ritengono anzi imminente il razionamento dell'acqua [sp]. | Експертите предвидуваат дека ќе има недостаток и повисоки цени на водата, заедно со некои луѓе кои предвидуваат дека е неминовно рационалното користење на водата [шпански]. |
13 | Il team di Observador Global [sp] ha prodotto un video in 6 parti riguardante gli effetti della scarsità d'acqua su questa regione [sp]. | Тим од Observador Global [шпански] (Глобален набљудувач) изготви видео серии во 6 дела за ефектите од идниот недостаток на вода во овој регион. |
14 | La città dà rifugio agli emigranti delle comunità indigene Aymara dall'altopiano boliviano [it], che vivono a El Alto spesso in condizioni di povertà. | Градот е дом на мигранти од Алмара, домородни заедници од Антиплано (Altiplano) во Боливија, кои се сместени во Ел Алто(El Alto), најчесто во осиромашени услови. |
15 | La blogger boliviana Cristina Quisbert descrive sul blog Indigenous Bolivia la situazione che molti residenti sono costretti ad affrontare in termini di accesso all'acqua potabile [in]: | Блогерот од Боливија Кристина Ќисберт (Cristina Quisbert) на блогот Боливија со домородно население (Indigenous Bolivia) ја опишува ситуацијата со која многу жители се соочуваат за да имаат поволни услови за вода за пиење: |
16 | Ci sono ulteriori condizioni che rendono difficile l'accesso all'acqua. | Дополнителни услови, тежок пристап до вода. |
17 | Molte persone arrivano a El Alto dalle campagne e si stabiliscono dove possono. | Многу луѓе пристигнуваат од рурална област во Ел Алто и се населуваат каде можат. |
18 | Non avendo delle entrate, vivono in quartieri dove mancano acqua potabile e reti fognarie. | Поради недостатокот на пари, тие живеат во населби каде што нема ниту вода за пиење, ниту канализациска мрежа. |
19 | Alcuni scavano delle fosse che devono essere profonde fino a 3 metri per riuscire a raggiungere la falda. | Некои од нив копаат дупка длабока околу три метри се додека не најдат вода. |
20 | Verso novembre comincia il periodo delle piogge e i residenti hanno una possibilità in più per raccogliere l'acqua. | Повеќе или помалку, во ноември, започнува дождливо време и тоа е друга можност за соседите да собираат вода. |
21 | Alla fine, la penuria d'acqua aggiunta ai livelli di povertà attuali comporta spesso delle malattie. | На крајот, недостатокот на вода доведува до многу болести кај сиромашното население. |
22 | Ci sono situazioni diverse. | Постои хетерогеност на ситуации. |
23 | Io ho l'acqua potabile in casa, ma non così i miei vicini. | Имам вода дома, но некои од моите соседи немаат. |
24 | Si tratta di un problema serio per le famiglie. | Ова е сериозен проблем за семејствата. |
25 | Nel mio caso, condivido l'acqua con un'altra famiglia. | Во мојот случај, јас ја делам вода со друго семејство. |
26 | Basilio e Juana hanno quattro figli. | Басилио и Хуана имаат четири деца. |
27 | Sono in affitto. | Тие имаат изнајмен дом. |
28 | La casa in cui vivono non è collegata all'acquedotto. | Во куќата каде што живеат нема вода за пиење. |
29 | Quando ne hanno bisogno, prendono l'acqua da casa mia con un tubo, e alla fine del mese dividiamo il costo della fattura da pagare. | Секогаш кога им е потребна, зимаат со црево од мојата куќа и на крајот на месецот ја делиме сметката за вода. |
30 | Peraltro il Tuni Condoriri non alimenta solo la rete idrica cittadina, ma rifornisce di acqua preziosa anche le coltivazioni dell'Altipiano. | Сепак, Туни Кондорири (Tuni Condoriri), не само што обезбедува вода за пиење на градот, но исто така дава вода за земјоделските активности на Алтипано (Altiplano). |
31 | Se le attività agricole sostenibili diminuiranno a causa della penuria d'acqua, un numero sempre maggiore di contadini cercheranno opportunità a El Alto, dove si troveranno di fronte ad analoghe difficoltà a causa dell'accresciuta domanda di acqua. | Ако одржливите земјоделски активности се намалат поради недостигот на вода, многу од руралните жители можеби ќе бараат можности во Ел Алто, каде што можат да се соочат со слични услови на недостиг од вода, а зголемување на побарувачката. |
32 | Tre attivisti di 350.org salgono al ghiacciaio Chacaltaya in preparazione dell'evento globale del 24 ottobre. Foto riprodotta con licenza Creative Commons | Активисти на 350.org се качија на глечерот Чакалтаја (Chacaltaya) во Боливија во подготовка за главниот настан на 24 октомври. |
33 | È soprattutto l'immagine simbolica e di grande visibilità del ghiacciaio Chacaltaya a riscuotere l'attenzione del governo locale e degli attivisti sul problema del cambiamento climatico in Bolivia occidentale. | |
34 | Un recente evento locale associato alla campagna 350.org è stato diffuso su Facebook [sp], invitando i boliviani a fare un'escursione sul ghiacciaio Chacaltaya per osservare con i propri occhi gli effetti dell'effetto serra. | |
35 | Infine Oblitas conclude ponendo una serie di domande [sp]: | Сликата е под Криејтив комонс лиценца. |
36 | Chacaltaya ya no está y pronto dejarán de existir otros glaciares, ¿está el país preparado para esas pérdidas?, ¿somos conscientes de la importancia de tomar un rol activo e inmediato contra el calentamiento? | Тоа е висок профил на сликата на глечерот Чакалтаја (Chacaltaya) што го привлекува вниманието од локалната самоуправа и други официјални активистички групи за проблемот со климатските промени во Западна Боливија. |
37 | Para muchos, el cambio climático no es un fenómeno global y no creen sentirse afectados, pero lo cierto es que absolutamente todos estamos en riesgo y no todos podemos enfrentarlo en las mismas condiciones. | Еден неодамнешен локален настан поврзан со кампањата 350.орг беше рекламиран на Фејсбук [шпански], поканувајќи ги граѓаните на Боливија да се изведе една екскурзија на глечерот Чакалтаја (Chacaltaya) за да се уверат во ефектите. |
38 | La lucha continúa, aunque ya sea tarde para lugares como Chacaltaya. | На крај, Обилитас (Oblitas) дава заклучок со следниве прашања [шпански]: |
39 | Il ghiacciaio del Chacaltaya non esiste più e presto altri ghiacciai cesseranno di esistere. | Чакалтаја (Chacaltaya) ја нема повеќе и набрзо, ќе снема и други глечери. |
40 | Il Paese è preparato a queste perdite? | Дали државата е подготвена за овие загуби? |
41 | Siamo consapevoli dell'importanza di assumere rapidamente un ruolo attivo contro il surriscaldamento globale? | Дали сме свесни за важноста на преземањето активна и непосредна улога против глобалното затоплување? |
42 | Per molti, il cambiamento climatico non è un fenomeno globale e non si sentono coinvolti: invece siamo tutti a rischio, ma non tutti lo affrontiamo nelle medesime condizioni. | За многумина, климатските промени не се глобален феномен и не се чувствуваат погодени, но навистина, секој е во опасност и не може секој да се соочи со тоа во исти услови. |
43 | La battaglia continua, anche se è già troppo tardi per località come il Chacaltaya. | Борбата продолжува, иако тоа е премногу доцна за места како Чакалтаја (Chacaltaya). |