Sentence alignment for gv-ita-20110413-37616.xml (html) - gv-mkd-20110517-11900.xml (html)

#itamkd
1Ruanda: a diciassette anni dal genocidioРуанда: Сеќавање на геноцидот
2Il 6 aprile scorso sono cominciate le celebrazioni per il diciassettesimo anniversario del genocidio in Ruanda. il momento giusto per riflettere sugli imperdonabili errori che hanno portato all'odioso massacro di quasi un milione di ruandesi, per la maggior parte tutsi, e sugli orrori ancora oggi visibili in molti strati della società di questo Paese.На 6 април започна одбележувањето на седумнаесетгодишнината од руандскиот геноцид. Време е да се размисли за незаборавните човечки грешки коишто доведоа до подло убивање на близу милиони граѓани на Руанда, а најповеќе Туци.
3Questa settimana sarà vissuta in maniera solenne e al contempo sobria, e le attività commerciali ridotte al minimo.Мачното минато на Руанда е сè уште присутно во многу слоеви на руандското општество.
4La principale cerimonia avrà luogo allo Stade Amahoro o Stadio della Pace.Официјално, оваа недела ќе биде свечена и тажна со многу ограничени комерцијални активности.
5Coerentemente con la credenza ruandese secondo cui il nome di una persona ne definisce la personalità, ‘izina niryo muntu'; durante il genocidio del 1994 lo stadio ospitò sotto la protezione dell'ONU circa 12.000 persone, in maggior parte tutsi.Главната комеморација ќе биде одржана на стадионот Амахоро или Стадионот на мирот. Според руандското верување дека името е човековата личност, „izina niryo muntu“; за време на геноцидот во 1994 година, стадионот бил засолниште за 12.000 луѓе, меѓу кои најповеќе Туци, коишто биле под заштита на Обединетите нации.
6Resti di vittime del genocidio in un centro commemorativo.Незакопани коски на жртви од руандскиот геноцид во меморијалниот центар.
7Immagine di DFID (Dipartimento per lo Sviluppo Internazionale del Regno Unito) ripresa da Flickr. Pubblicata con licenza Creative Commons BY-NC-ND 2.0Фотографија на Фликр корисник ДФИД- Оддел за меѓународен развој на Обединетото кралство (Криејтив Комонс Наведи извор-Некомерцијално-Без изведени дела 2.0).
8Anche la blogosfera ruandese ha centrato la sua attenzione su questo importante avvenimento e sono moltissimi i temi legati al genocidio ad essere oggetto di dibattiti.Руандската благосфера исто така се фокусира на овој величенствен настан. Се дискутираше на најразлични теми поврзани со геноцидот.
9Il blogger Kigaliwire [en, come tutti i link tranne ove diversamente segnalato] ci porta indietro di 17 anni, esaminando il modo in cui venne raccontata la mattanza durante i primissimi giorni.Kigaliwire блогерот нè врати седумнаесет години наназад, истражувајќи го начинот на којшто луѓето беа известувани за убиствата.
10In particolare la tristemente famosa radio Muhabura, che incitò apertamente la popolazione a uccidere i tutsi.Особено се споменува најозогласената радио станица Muhabura којашто ја поттикнуваше нацијата да ги убива Tуците.
11Kigaliwire ci ricorda che:Тој нè потсетува на:
12Tra il luglio 1993 e il luglio 1994 la stazione radio Radio Télévision Libre des Mille Collines (RTLM) trasmetteva dal secondo piano di un anonimo edificio all'angolo della 12 Avenue de la Paix in pieno centro a Kigali.Помеѓу јули 1993 и јули 1994 година, Radio Télévision Libre des Mille Collines (RTLM) емитуваше програма од вториот кат на оваа „незабележлива“ зграда на ќошот на 12 Avenue de la Paix во центарот на Кигали.
13Lo stesso ufficio è adesso occupato dalla Gapco Rwanda, una compagnia petrolifera.Вториот кат сега ѝ припаѓа на нафтената компанија Гапко Руанда.
14Al piano terra si trova oggi un negozio di cellulari, mentre al primo piano troviamo una filiale della banca KCB.На приземјето сега има продавница за мобилни телефони а КЦБ банката сега има филијала на првиот кат.
15Esattamente diciassette anni fa, il 6 aprile 1994, i discorsi di incitamento all'odio di questa radio raggiungevano il culmine.На денешен ден, пред седумнаесет години, на 6 април 1994 година, тука се наоѓаше радиото кое ширеше омраза, а денеска таа иста зграда работи со „полна пареа“.
16Ha inoltre pubblicato un avviso profetico scritto da Lindsay Hilsum, l'unica corrispondente straniera che si trovasse in Ruanda in quel momento.Освен тоа, тој objavi едно јасно предупредување напишано од Линдзи Хилсум, единствениот дописник којшто се наоѓаше во Руанда во тоа време.
17Col senno di poi è doloroso pensare come il mondo abbia fatto finta di non vedere.Ретроспективно гледано, болна е помислата дека светот ќе заборави на нејзините зборови.
18Nell'aprile del '94 la Hilsum dava l'allarme, scrivendo:На 6 април 1994 година, Хилсум нè предупредуваше:
19La capitale Kigali è sprofondata ieri nel caos quando truppe armate, le guardie presidenziali e le forze di polizia sono dilagate per le periferie uccidendo il primo ministro, membri dei caschi blu dell'ONU e molti civili.Руандскиот главен град Кигали од вчера е во хаос, откако трупите, претседателската гарда и полицајците поминаа низ предградието убивајќи го Премиерот, мировниците на Обединетите нации и бројни цивили.
20Bande di soldati e giovani hanno sequestrato politici dell'opposizione e cominciato un barbaro massacro. I tutsi vengono attaccati con fucili, bastoni e addirittura fatti a pezzi con i machete”.Банди војници и младина ги киднапираше политичарите на опозицијата, убиваа членови на малцинското племе Туци, претепувајќи ги до смрт, сечејќи ги со мачети и ножеви, или убивајќи ги.
21Il blogger Dan Speicher riflette sulla sua visita in Ruanda fatta dieci anni prima e sugli orrori a cui ha assistito:Блогерот Dan Speicher се потсетува на неговата посета на Руанда пред околу десет години и ужасите на кои бил сведок:
22È difficile credere che 10 anni fa mi trovassi in Ruanda.Тешко е да се верува дека бев во Руанда пред десет години.
23Ero arrivato giusto pochi giorni prima.Стигнав неколку дена порано.
24E adesso sono di nuovo qui e partecipo alla Settimana della Memoria.Сега присуствував на Неделата на сеќавањето на геноцидот.
25Mentre fuori si celebrano parate e cerimonie in tutte le tv pubbliche passano immagini di odio e morte.Додека низ улиците се одржуваа паради и церемонии, на сите телевизиски канали имаше слики од убиствата и омразата.
26Ricordo ancora perfettamente le fosse comuni.Сè уште јасно се сеќавам на масивните гробници.
27Migliaia di corpi ammassati e lasciati lì fuori a marcire.Илјадници тела фрлени во земјата, оставени природно да скапуваат.
28Ho conosciuto una donna che aveva perso parte del cranio con un colpo di machete, suo marito era stato ucciso pochi anni prima durante l'attacco di una milizia hutu e lei era rimasta sola a badare ai suoi figli.На жената што ја запознав ѝ недостига дел од черепот отсечен со мачета, нејзиниот маж бил убиен неколку години порано во војните напади на Хутите, оставајќи ја да се грижи сама за нивните деца.
29Il blog Rising Continent investiga sull'assassinio del Presidente Habyarimana che molti credono abbia innescato il genocidio:Блогот Rising Continent подлабоко навлегува во прашањето за атентатот на претседателот Хабиариману за којшто многумина веруваат дека го поттикна геноцидот:
30Il 6 aprile 1994 due missili colpirono l'aereo su cui si trovava il Presidente Juvenal Habyarimana, uccidendo tutti i passeggeri, compreso il presidente del Burundi e il Capo di Stato Maggiore dell'Esercito ruandese.На 6 април 1994 година, две гранати го погодија авионот во кој се наоѓаше претседателот Хабиариману, убивајќи ја целата посада, претседателот на Бурунди и командантот на штабот на руандската војска.
31Quell'attacco è certamente stato uno dei peggiori attentati terroristici degli anni '90.Нападот беше еден од најсуровите терористички акти во 90-тите години.
32Rifletteteci bene!Размислете за тоа!
33Due capi di stato africani uccisi-anche il presidente del Burundi Cyprien Ntaryamira si trovava sull'aereo-­, la debole pace basata sugli accordi di Arusha del 1993 in fumo, ricominciò la guerra e un intero popolo venne massacrato.Двајца претседатели на Африканските држави беа убиени- претседателот на Бурунди, Циприен Нтариамира, беше исто така во авионот, мирот кој стоеше на „стаклени нозе“ базиран на договорот Аруша во 1993 година, беше нарушен. Избувна војна, а илјадници луѓе беа масакрирани.
34La blogger Olga Bonfiglio cerca di sensibilizzare sulle conseguenze psicologiche del genocidio.Блогерката Olga Bonfiglio ни обрнува внимание на психолошките последици од геноцидот.
35Scrive che:Таа пишува:
36Non c'è da meravigliarsi che oggi il 100 per cento della popolazione sia traumatizzata dal genocidio, sia le vittime che i carnefici, secondo quanto mi è stato riferito dai sacerdoti e dagli operatori sociali con cui ho parlato lo scorso novembre quando ho visitato il Paese.Според свештениците и стручњаците за социјална политика со коишто разговарав минатиот ноември кога бев во посета на Руанда воопшто не е изненадувачки фактот дека 100% од преживеаните се истрауматизирани од геноцидот.
37Profondo dolore, senso di colpa, vergogna per avercela fatta e desiderio di vendetta rimangono nel cuore di tanta gente, dice Philippe Ngirente, responsabile di un servizio sociale.Длабока болка, вина, срам од тоа што го преживеале, егзистенцијалните неприлики и тежнеењето за одмазда остана во срцата на многу луѓе, вели Филипе Нгиренте, директорката на социјалната служба.
38La Bonfiglio aggiunge che il Governo così come la Chiesa sono componenti importanti per la costruzione di un nuovo Ruanda:Таа додава дека Владата и Црквата вршат голема улога во изградбата на новата Руанда:
39Il governo di Kagame vuole fortemente che questo [processo di risanamento] avvenga mentre si cerca di stabilizzare il Paese attraverso uno sviluppo politico ed economico.Владата на Кагаме очајно посакува да го преброди она што се случи и да продолжи да ја стабилизира државата со понатамошниот развој на политиката и економијата.
40La ricostruzione prosegue spedita nel centro di Kigali, la capitale del Ruanda.Во тек е изградбата на центарот на Кигали, главниот град на Руанда.
41L'intento di fare appello a un multiculturalismo è chiaro e si riflette nella varietà di ristoranti di cucina occidentale o asiatica disponibili.Напорот да се апелира на мултикултурализмот е исто така очигледен во низата ресторани на западните држави и на Азија.
42Si sta costruendo un imponente hotel/centro conferenze per cercare di attrarre turisti e uomini d'affari.Се гради исто така и еден огромен хотелски и конференциски комплекс за да привлече туристи и деловни луѓе.
43Lo scorso anno l'inglese è stata dichiarata lingua ufficiale.Англискиот јазик беше прогласен за службен јазик во Руанда минатата година.
44(kinyarwanda e francese sono anch'esse lingue ufficiali).(Киниаруандскиот и францускиот јазик се исто така службени јазици во Руанда).
45Nel frattempo anche la Chiesa Cattolica è diventata un tassello importante nella rinascita spirituale di questo Paese a maggioranza cattolica.Во меѓувреме, Католичката црква стана главниот играч во водењето на емоционалната и духовната реконструкција на оваа претежно католичка држава.
46Si cerca di far ciò attraverso la riconciliazione tra le vittime e i responsabili del genocidio.Тие се обидуваат да ги помират оние кои го преживеаа геноцидот и оние кои го извршија истиот.
47Il blog Democracy Watch assume una posizione dura nei confronti del Governo ruandese.Блогот Democracy Watch зазема цврст став кога станува збор за Владата на Руанда.
48Nonostante l'autrice si dica colpita da alcune positive conquiste fatte negli ultimi 17 anni, la sua preoccupazione è che non si sia ancora fatto abbastanza per evitare che il passato si ripeta.Иако, авторката е импресионирана од одредени позитивни цели постигнати во последните седумнаесет години, таа е загрижена бидејќи смета дека постигнувањата не се доволни да го спречат повторувањето на минатото.
49Scrive:Таа пишува:
50Molti stranieri non comprendono la mancanza di libertà politica e la diseguaglianza economica patita da chi non è membro del partito di governo, il Fronte Patriottico Ruandese (RPF).Многу аутсајдери не го препознаваат недостатокот на политичка слобода и економските неeднаквости коишто ги спротивставуваат граѓаните на Руанда кои не се поддржувачи на владејачката партија Руандски патриотски фронт (РПФ).
51La stragrande maggioranza della popolazione-sia hutu che tutsi-sopravvissuta al genocidio, rimane politicamente ai margini, in condizioni di estrema povertà, e in molti casi traumatizzata da ciò che ha passato.Мнозинството од преживеаните руандски Хути и Туци и понатаму остануваат политички маргинализирани, на работ на егзистенцијата и во многу случаи, трауматизирани од она што го преживеале.
52La vita quotidiana è caratterizzata dalla mancanza di cibo, di acqua potabile e di servizi medici vicini e dai prezzi accessibili, mentre l'élite gode dei café, dell'accesso ad internet, di abitazioni nuove e confortevoli, di centri commerciali e servizi sanitari di qualità.Нивниот секојдневен живот се карактеризира со недостаток на храна, чиста вода и пристапни здравствени услуги, додека елитата ужива во европските кафетерии, безжичен интернет пристап, нови станбени и стоковни куќи, пристапна здравствена заштита и други услуги.
53Il gap tra l'élite e il resto della popolazione- circa il 90% dei ruandesi- non è mai stato così ampio.Јазот помеѓу урбаните елити и руралното граѓанство никогаш не бил поголем- некаде околу 90% од жителите на Руанда живеат во руралните области.
54Ed è proprio questa crescente disuguaglianza socio-economica che può rendere possibile un'altra serie di violenze politiche.Оваа социо-економска нееднаквост помеѓу владејачката елита и просечните жители на Руанда ја зголемува можноста за втор круг политичко насилство.
55Ma la situazione non è del tutto senza speranza e grazie all'appoggio della comunità internazionale è possibile ricostruire un futuro più stabile e democratico.Но, ситуацијата не е целосно безнадежна. Се смета дека со помош на партнерство со меѓународната заедница е можно да се изгради поиздржлива и демократска иднина.
56La soluzione è questa:Тука е решението:
57Per mantenere la pace, la comunità internazionale attiva in Ruanda, così come la più ampia regione dei Grandi Laghi, devono spingere l'RPF verso una reale apertura democratica.Со цел да се одржи мирот, меѓународните актери се активни во Руанда и во регионот на Големите африкански езера. Тие мора да ја поттикнат РПФ да ѝ ги отвори вратите на демократијата.
58Infine, il blog dei giovani luterani Lutheran World Federation ricorda al mondo che bisogna continuare a dare una mano.За крај, блогот на Светската федерација на младите лутеранци нè потсетува дека светот „се потпира“ на солидарноста.
59E spiegano come:Тие ни објаснуваат како:
60Questa settimana il mondo ricorda lo sconvolgente genocidio del Ruanda del 1994 [it].Оваа недела, светот се сеќава на грозоморниот геноцид во Руанда во 1994 година.
61Circa 800.000 persone vennero uccise.Беа убиени околу 800.000 луѓе.
62Annie Bunio, una giovane luterana americana, ha proposto ai suoi amici di vestire di viola il giovedì.Младиот лутеранец од САД, Ани Боно, им предложил на неговите пријатели да носат виолетово во четвртокот.
63In Ruanda il viola è il colore del lutto.Виолетовата боја е боја на жалост во Руанда.
64Questo rappresenterebbe un simbolo della memoria e dell'appello all'azione contro tutti gli altri genocidi e massacri ancora in corso.Ова треба да биде знак на сеќавање и повик на акција против геноцидот и масовните убиства коишто сè уште се случуваат.