# | ita | mkd |
---|
1 | Francia: prestigioso premio letterario comporta l'“obbligo alla riservatezza”? | Франција: Дали престижната награда за литература ја повлекува „Должноста на воздржување“ |
2 | In Francia l'avvio della stagione letteraria di quest'anno ha visto la scrittrice e commediografa franco-senegalese Marie NDiaye [in] vincere il Premio Goncourt [it] da tempo atteso [come prima scrittrice di colore e, più in generale, prima donna dal 1998]. | Почетокот на овогодишната француска литературана сезона, француско-сенегалската новелистка и авторка на драми Мари Н' Даен ја дочека со долгоочекуваната награда При Гонкур. |
3 | Tuttavia da due anni la Ndiaye e famiglia si sono trasferiti a Berlino, soprattutto per le scelte politiche del presidente Nicolas Sarkozy. | Но, Н' Даен и нејзиното семејство се преселиле во Берлин пред две години, главно поради политиката на францускиот Претседател Никола Саркози. |
4 | L'anno scorso, la giuria di questo prestigioso premio ha suscitato clamore selezionando come vincitore lo scrittore afgano Atiq Rahimi [in] per il suo romanzo in lingua francese Syngué Sabour [La pietra della pazienza]. | Минатата година, одборот на оваа престижна награда создаде сензација кога го одбра Авганистанскиот писател Атик Рахими, за неговиот роман напишан на француски јазик, Syngué Sabour. |
5 | La scelta di oggi sarà un'ulteriore opportunità per celebrare le differenze in una società francese in mutamento? | Дали ова е уште една можност да се слави различноста во француското општество што постојано се менува? |
6 | O questo momento verrà invece rovinato dalle polemiche? | Или, контроверзноста ќе го расипе расположението? |
7 | DW-World spiega [in] : | Објаснува DW - World: |
8 | In un'intervista concessa alla rivista “Inrockuptibles” l'estate scorsa, la Ndiaye ha dichiarato come la decisione di lasciare la Francia per trasferirsi a Berlino fosse dovuta “principalmente a causa di Sarkozy”. | Во едно интервју во списанието „Inrockuptibles” минатото лето, Н'Даен рече дека решила да ја напушти Франција и да се пресели во Берлин во 2007 „главно поради Саркози“. |
9 | La polemica è cominciata quando Eric Raoult, parlamentare e membro del partito di governo UMP del presidente Sarkozy, ha presentato un'interrogazione al Ministro della cultura rispetto a tali dichiarazioni della NDiaye sul presidente, raccomandando di ricordare alla scrittrice l'“obbligo alla riservatezza” che compete ai vincitori del Premio Goncourt. | Контроверзијата започна кога Ерик Раолт, законодавец и член на партијата на Саркози, му напиша минатата недела на министерот за култура препорачувајќи му дека треба да ја потсетат Н Даен на „обврската на воздржаност“ во врска со наградата Гонкур. |
10 | Come risposta, l'establishment culturale francese è intervenuto nel dibattito accusandolo di atteggiamenti censori. | Како одговор, Француската културна институција обвини за цензорство во дебатата. |
11 | Bernard Pivot, un membro della giuria del Goncourt, ha accusato Raoult di non saper nulla della scena letteraria. | Бернард Пивот, член на жирито на Гонкур, го обвини Раолт дека воопшто не е запознаен со литературата. |
12 | La NDiaye, nata nel 1967 da madre francese e padre senegalese, ha vinto il premio Goncourt con il romanzo “Trois femmes puissantes” (“Tre donne potenti”), la storia di tre donne che fanno la spola tra la Francia e il Senegal e sulle esperienze infernali dell'emigrazione dall'Africa. | Н'Даен, родена во 1967 година од мајка Французинка и татко Сенегалец, ја доби наградата Гонкур за нејзиниот роман, „Trois femmes puissantes“ („Три моќни жени“), приказна за три жени наоѓајќи се помеѓу Франција и Сенегал и ужасното измачување поради нелегалната миграција од Африка. |
13 | “La storia di questi migranti è stata già raccontata molte volte, ma sarei felice di poter contribuire a farne comprendere meglio il destino,” ha spiegato la Ndiaye. | „Приказната за овие мигрантки била раскажана многу пати порано, но ако оваа ќе им помогне на луѓето малку подобро да ја разберат нивната судбина, тогаш јас ќе бидам задоволна“, рече Н'Даен. |
14 | Cos'ha scatenato le ire di Eric Raoult? | Што му ја предизвика лутината на Ерик Раолт? |
15 | Niente meno che un intervista della scrittrice, quando in risposta alla domanda della rivista Les Inrocks [fr]: “Sta bene nella Francia di Sarkozy?”, ha dichiarato: | Ни помалку, ни повеќе, едно интервју на новелистката, кога го одговорила прашањето на списанието на Ле Инрок: „Дали убаво се чувствува во оваа Франција на Саркози?“, а таа одговорила [француски]:: |
16 | “Trovo questa Francia mostruosa. | „Сметам дека оваа Франција е грозоморна. |
17 | Il fatto che noi (la Ndiaye, il suo compagno, lo scrittore Jean-Yves Cendrey, e i loro tre figli) abbiamo deciso di trasferirci a Berlino non è estraneo a questo motivo. | Фактот дека ние (Н'Даен, нејзиниот партнер, писателот Жан Ив Сандри и нивните три деца) решивме да живееме во Берлин не е неповрзано со ова (…) Сметам дека оваа атмосфера на висока контрола и вулгарност е страшна…“ |
18 | (…) Trovo odiosa questa atmosfera piena di volgarità, di atteggiamenti polizieschi…” | Познатиот блогер за правни работи, Метр Eола, го демантира тврдењето на г. |
19 | Il noto blogger e avvocato Maître Eolas [fr] demolisce l'affermazione di Eric Raoult in un post ironico e ben argomentato, assegnandogli alla fine il “Premio Busiris” (“buse” può essere tradotto con “zuccone”). | Раул во иронично добро аргументиран пост [француски], за најпосле да му ја додели титулата „При Бусирис“ („buse“ може да се преведе како „глупак“). |
20 | Innanzitutto corregge un errore grammaticale: | Најпрво, тој поправа граматичка грешка: |
21 | Tanto per cominciare, e il Ministro della Cultura e della Comunicazione l'avrà già corretto da sé, l'obbligo di riservatezza non è dovuto ai vincitori del premio, ma piuttosto dovuto da vincitori del premio: questa preposizione sbagliata fa del vincitore un creditore mentre nello spirito nella testa del deputato diventa invece un debitore. | Да започнеме, и Министерот за култура и комуникации нема да заборави да се поправи, обврската на воздржаност не им должи на добитниците на награди, туку добитниците на награди го должат тоа: оваа грешка во предлогот (by и to) го претвора добитникот во кредитодавател додека главниот пратеник, се разбира, го прави должник. |
22 | E dal punto di vista giuridico? | А, законски? |
23 | Tra i testi citati, il blogger richiama naturalmente la Dichiarazione dei Diritti Umani e del Cittadino del 1789 [it] insieme alla Convenzione Europea per la salvaguardia dei Diritti Umani [it]. | Во текстовите, блогерот ја цитира Декларацијата 1789 за правата на човекот и на граѓанинот заедно со Европската конвенција за човекови права. |
24 | E l'”obbligo di riservatezza” viene tradizionalmente richiesto ai servitori dello Stato? | А, „обврската на воздржаност“ традиционално се бара кај граѓанските службеници? |
25 | L'obbligo di riservatezza è spesso invocato a vanvera da persone che non capendone nulla lo utilizzano per proibire a funzionari dello Stato di esprimersi, a volte persino su affari puramente privati. | Обврската на воздржаност често се повикува недискриминирачки од страна на луѓето кои не разбираат ништо во врска со тоа, како забранување на граѓански службеник да го искаже своето мислење, понекогаш дури и за некои прилично приватни работи. |
26 | L'avvocato conclude la sua argomentazione sulla disonestà del deputato, prima di assestargli il colpo di grazia: | Заклучува адвокатот за нечесноста на пратеникот, пред да се справи со завршниот удар: |
27 | Aggiungiamo a tutto questo il fatto che nel 2005, quand'era sindaco di Le Raincy, durante le rivolte autunnali nelle banlieues, [Raoult] fu il primo a proclamare lo stato d'emergenza nel suo comune, sebbene risparmiato dalle violenze, pur di anticipare il primo ministro, il che dimostra una certa tendenza ad agitarsi inutilmente pur di attirare l'attenzione su di sé. | Ajoutons à cela qu'en 2005, en tant que maire du Raincy, lors des émeutes de l'automne, il fut le premier à proclamer l'état d'urgence dans sa commune pourtant épargnée par les actes de violence afin de griller la politesse au premier ministre, ce qui montre une certaine tendance à la gesticulation inutile pour attirer l'attention sur lui. |
28 | | На ова да го додадеме фактот што во 2005, како градоначалник на Ла Ренси, за време на есенските востанија, тој беше првиот кој прогласи итна состојба во неговиот град, се уште поштеден од насилството, само за да го надитри премиерот, што ја покажува наклонетоста кон бескорисни гестови со цел да се привлече внимание. |
29 | Ciò chiarisce al contempo il movente dell'opportunismo politico, e ne spiega la decisione. | Што истовремено ги докажува и мотивите за политички опортунизам, а ја дотуркува одлуката. |
30 | Altri blogger hanno usato toni altrettanto aspri. | Други блогери исто така имале зајадливи зборови. |
31 | Su Art contemporain, la peau de l'ours, Philippe Rillon scrive [fr]: | На Art contemporain, la peau de l'ours, Филип Рило пишува [француски]: |
32 | | Nous comprenons fort bien que le devoir de réserve s'impose à tout serviteur de l'Etat; mais depuis quand la littérature et les auteurs sont ils assimilés aux fonctionnaires avec leurs droits et devoirs? |
33 | Abbiamo già avuto una “Cultura amministrata”, eccoci ora agli “artisti di Stato” come se Parigi fosse la Berlino Est prima della caduta del muro… | Nous avions déjà une “Culture administrée”, nous voici maintenant “artistes fonctionnaires” comme si Paris était Berlin-est d'avant la chute du mur… |
34 | Non sarebbe stupefacente se all'indomani dell'ipermediatica commemorazione della caduta del muro questo suo convinto sostenitore rovinasse la visione idilliaca del domino in rovina? | Нели би било прекрасно доколку денот по прославувањето на паѓањето на ѕидот, овој апсолутен поддржувач би можел да го расипе идеаличниот поглед кон домина што паѓаат. |
35 | Nel frattempo Marie Ndiaye, dopo un tentativo di smorzare i toni in un'intervista a Radio Europe 1 [fr], che nel trambusto è passata inosservata, ha fatto appello al Ministro francese della Cultura Frédéric Mitterand. | Во меѓувреме, Мари НДаен, по обидот да ги ублажи своите зборови во едно интервју во радио станицата Европа 1, што во сиот метеж отиде незабележан, му се обрати на францускиот министер за култура Фредерик Митерланд. |
36 | Quest'ultimo giudica [fr] la polemica “banale” e “ridicola”, e i protagonisti [fr] continuano a restare fermi sulle rispettive posizioni [fr]. | Тој смета дека контроверзноста е „тривијална“ и „смешна“ [француски] и дека главните играчи не отстапуваат [француски]. |