# | ita | nld |
---|
1 | Serbia: “Un paio di scarpe, una vita”, per commemorare il massacro di Srebrenica | Servië: “Eén paar schoenen, één leven” |
2 | A ormai 15 anni dal massacro di Srebrenica [it], il generale Ratko Mladic [it], Capo dell'Esercito della Repubblica Srpska (l'Esercito Serbo-Bosniaco), non è ancora stato arrestato: il Tribunale Penale Internazionale per l'ex-Jugoslavia dell'Aja [en] lo ha accusato di genocidio in seguito alla morte di più di 8.000 musulmani nella città bosniaca di Srebrenica l'11 luglio 1995. | Hoewel er inmiddels 15 jaar zijn verstreken sinds de val van Srebrenica, is generaal Ratko Mladic, stafchef van het leger van de republiek Srpska (het Bosnisch-Servische leger), nog steeds niet gearresteerd. Mladic is door het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag [en] beschuldigd van genocide wegens de brute moord op meer dan 8000 moslims in deze Bosnische stad op 11 juli 1995. |
3 | Nonostante Mladic sia andato in congedo qualche anno dopo, e sia stato visto sugli spalti dello stadio Marakana di Belgrado durante una partita della nazionale serba nel 2003, le autorità locali affermano di non sapere se si nasconda in Serbia. | Ondanks dat Mladic een paar jaar later in Servië met pensioen ging en in 2003 tijdens een voetbalwedstrijd van het Servische nationale elftal is gezien op de tribune van het Marakana-stadion in Belgrado, beweren de Servische autoriteiten dat ze niet weten of Mladic zich schuilhoudt in Servië. |
4 | Ciò significa, ovviamente, che i servizi di sicurezza non sanno svolgere i propri compiti o, più semplicemente, che non hanno alcuna intenzione di trovare e arrestare Mladic per non dispiacere ai serbi che lo considerano un eroe nazionale. | Dit betekent dus dat de autoriteiten en de geheime dienst niet in staat zijn om hun taak uit te voeren of dat ze hem gewoon niet willen vinden en arresteren, want dit zou tot ontevredenheid leiden onder de vele Serviërs die vinden dat Mladic een nationale held is. |
5 | Molti sono infatti sinceramente convinti che gli uomini di Mladic conquistarono Srebrenica, allora sotto la protezione di unità olandesi delle Nazioni Unite, separarono donne e bambini, e uccisero poi quasi tutti gli uomini della città e dei dintorni, per portare avanti una giusta vendetta a spese dei musulmani, responsabili della morte di decine di migliaia di compatrioti a Bratunac [sr] e in altri luoghi del Paese durante la guerra civile e la Seconda Guerra Mondiale. | De officieren en soldaten van Mladic, die het door Nederlandse VN-eenheden beschermde Srebrenica op 11 juli veroverden, scheidden de vrouwen en kinderen van de mannen en doodden vervolgens alle mannen uit de stad en omgeving. De Serviërs die Mladic als held vereren zien dit als een eerlijke wraakactie op de moslims die tienduizenden van hun landgenoten hebben gedood in Bratunac en andere plaatsen in Bosnië tijdens de burgeroorlog en de Tweede Wereldoorlog. |
6 | Ci sono però anche molti serbi che considerano il massacro di Srebrenica come la più grande disgrazia nella storia del Paese. | Maar er zijn ook mensen in Servië die vinden dat de zaak Srebrenica de grootste nationale schande in de geschiedenis is. |
7 | Alcuni di loro sono intellettuali, artisti, e membri di numerosi movimenti civili - tra cui Skart (I Reietti), Centar za kulturnu dekontaminaciju (Centro per la Decontaminazione Culturale), e Zene u crnom (Le Donne in Nero) di Belgrado - che operano insieme alle donne di Srebrenica che persero i loro cari nel massacro. | Onder deze mensen zijn intellectuelen, kunstenaars en leden van verschillende burgerbewegingen, zoals Skart (het Uitschot), Centar za kulturnu dekontaminaciju (Centrum voor culturele zuivering) en Zene u crnom (Vrouwen in het Zwart) uit Belgrado. Zij werken samen met moeders uit Srebrenica die tijdens de massamoord hun mannen en zonen zijn verloren. |
8 | Quest'anno, il 7 luglio, hanno organizzato un evento dal titolo “One pair of shoes, one life” [en] (Un paio di scarpe, una vita) nel centro della capitale, durante il quale sono state raccolte 8372 paia di scarpe (secondo le loro stime, il numero ufficiale dei morti) per erigere un monumento in memoria delle vittime di Srebrenica. | Dit jaar hielden zij op 7 juli in het centrum van de hoofdstad een bijeenkomst, getiteld “One pair of shoes, one life” [en] (Eén paar schoenen, één leven), waarbij ze 8372 paar schoenen (volgens hen het officiële aantal slachtoffers) hadden verzameld om in Belgrado een monument op te richten voor de slachtoffers van Srebrenica. |
9 | Sul sito bezimena.org, la blogger Sonja pubblica una dichiarazione fatta dagli organizzatori alla vigilia dell'evento, verso fine giugno. | Op de website bezimena.org heeft blogger Sonja de verklaring van de organisatoren overgenomen die eind juni, vlak voor de manifestatie, was uitgevaardigd. |
10 | Eccone un strialcio [sr]: | Dit is een fragment [sr] uit de verklaring: |
11 | L'evento si ispira a un'iniziativa dilivello internazionale a cui partecipano le donne di Srebrenica. | De Actie is geïnspireerd door een internationaal initiatief waar vrouwen uit Srebrenica een deelnemen. |
12 | Vista la loro presenza e il nostro desiderio di rimanere al loro fianco, abbiamo organizzato questa manifestazione adattandola al nostro contesto politico e etico. | Wij organiseren deze actie, die is aangepast aan onze politieke en ethische context, vanwege hun deelname en vanwege onze wens om hen te steunen. |
13 | L'azione è partecipativa e rivolta ai cittadini serbi, invitandoli a erigere un monumento permanente in segno di responsabilità e solidarietà nei confronti delle vittime […] | De actie is interactief en gericht op burgers van Servië. Van hen wordt verwacht dat ze op eigen initiatief een permanent monument oprichten, dat hun eigen symbool vormt van verantwoordelijkheid en solidariteit met de slachtoffers […] |
14 | […] Facciamo appello ai cittadini perché donino un paio di scarpe e vi lascino un messaggio ai familiari delle vittime. | […] We roepen burgers op om schoenen te doneren en hun boodschap erin achter te laten voor de families van de slachtoffers. |
15 | Occorre lasciare il vostro nominativo o quello di chi dona le scarpe, onde riportare i nomi dei donatori su una targa commemorativa una volta costruito il monumento […]. | Vermeld ook uw eigen naam of de naam van degene die de schoen heeft gegeven. De namen van de mensen die schoenen hebben gedoneerd en de boodschappen zullen worden geregistreerd. |
16 | I cittadini hanno poi lasciato scarpe e messaggi [sr] sul lungo striscione steso sul marciapiede di Knez Mihailo, dove si legge: “Responsabilità e solidarietà - le Donne in Nero per i diritti umani - le Donne in Nero contro la guerra”. | Het idee is om deze namen op een gedenkplaat te graveren zodra het monument is gebouwd […] Burgers kunnen schoenen en boodschappen achterlaten op de lange poster [sr] die op de stoep langs de Knez Mihailo-straat ligt. |
17 | | Op de poster staat: “Verantwoordelijkheid en solidariteit - de Vrouwen in het Zwart voor mensenrechten - de Vrouwen in het Zwart tegen oorlog”. |
18 | Dopo alcune minacce inviate agli organizzatori da gruppi nazionalisti estremisti, unità speciali della polizia hanno protetto la manifestazione. | De actie werd bewaakt door speciale eenheden van de politie, omdat de organisatoren waren bedreigd door extreemnationalistische groepen. |
19 | Alla vigilia dell'evento il movimento dei nazionalisti serbi Nasi (I Nostri) aveva infatti emesso una comunicato ufficiale con il quale invitava cinicamente i cittadini a recarsi a Knez Mihailo e prendere le scarpe per uso personale, vista la crisi economica. | Op de dag voor het evenement gaf Nasi (de Onzen), een beweging van Servische nationalisten, een officiële verklaring uit waarin ze de mensen cynisch opriepen om naar de Knez Mihailo-straat te komen en vanwege de economische crisis schoenen van de zwarte poster mee te nemen voor eigen gebruik. |
20 | Parlando a Radio Free Europe [sr], Svetlana Slapsak, antropologa culturale, ha affermato che queste uscite dei gruppi di destra erano previste, e quindi ogni attività legata al confronto con il passato è importante, dato il livello spaventosamente basso del senso di responsabilità pubblica e civile dei serbi nei confronti di chi ha sofferto così tanto. | Svetlana Slapsak, antropoloog en cultuurtheoreticus, sprak met Radio Free Europe [sr] en zei dat dit soort acties van rechtse groeperingen te verwachten waren en dat daarom elke activiteit die te maken heeft met het confronteren van het verleden belangrijk is, omdat er ontstellend weinig publieke en burgerlijke verantwoordelijkheid is in Servië voor degenen die het meest hebben geleden. |
21 | Slapsak ritiene inoltre che certe responsabilità morali ricadano sulle autorità che non promuovono iniziative simili. | Ze vindt dat de autoriteiten ook als moreel verantwoordelijk kunnen worden beschouwd, omdat ze geen vergelijkbare publieke activiteiten organiseren. |
22 | Stasa Zajovic, aderente alle Donne in Nero e coordinatrice della manifestazione, ha affermato [sr]: | Stasa Zajovic, een van de Vrouwen in het Zwart die de actie coördineert, zei [sr]: |
23 | Donare un paio di scarpe significa riconoscere che il genocidio di Srebrenica è accaduto realmente ed [esprimere] partecipazione e solidarietà alle vittime. | Het geven van schoenen is een teken dat de genocide in Srebrenica wordt geaccepteerd als feit en het is een manier om medeleven en solidariteit met de slachtoffers te uiten. |
24 | Ha poi spiegato il motivo della scelta delle scarpe come simbolo: | Ze legde ook uit wat de schoenen als symbool betekenen: |
25 | Per me, le scarpe sono l'impronta delle persone scomparse a Srebrenica, e quest'impronta ha una grande importanza. | Voor mij zijn de schoenen een voetafdruk van de mensen die in Srebrenica zijn achtergebleven en deze voetafdruk is heel belangrijk in mijn leven. |
26 | Le scarpe sono il simbolo delle vite perdute e vogliamo che ogni singola scarpa abbia un suo spazio, perché coloro che sono stati uccisi non sono solamente ossa. | De schoenen staan symbool voor de levens die zijn beëindigd en we willen dat elke schoen een eigen plek krijgt, want de mensen die zijn gedood zijn niet alleen maar dode botten. |
27 | Sono persone i cui sogni, desideri, amori e dolori sono stati uccisi insieme a loro. | Het zijn mensen waarvan de dromen, de wensen, de liefdes en de zorgen zijn gedood. |
28 | In più, le scarpe sono un simbolo di movimento, di cambiamento. | De schoenen staan ook symbool voor beweging. |
29 | Nonostante la presenza di diverse decine di membri di gruppi nazionalisti nel centro di Belgrado durante l'iniziativa delle Donne in Nero, la performance simbolica della raccolta delle scarpe, tenutasi poco prima della cerimonia ufficiale a Potocari, si è conclusa senza incidenti. | Ondanks de aanwezigheid van enkele tientallen leden van nationalistische groeperingen in het centrum van Belgrado op het moment dat de Vrouwen in het Zwart de schoenen verzamelden als menselijke gebaar voor de genocide in Srebrenica, eindigde deze symbolische voorstelling, die vlak voor de officiële herdenkingsceremonie in Potocari werd gehouden, zonder incidenten. |
30 | Il Presidente Boris Tadic ha partecipato alla cerimonia commemorativa a Potocari | President Boris Tadic woonde de herdenkingsceremonie in Potocari bij |
31 | Ogni anno, la cerimonia in memoria delle oltre 8000 vittime di Srebrenica si tiene presso il monumento di Potocari [en]. | Elk jaar wordt er, ter nagedachtenis aan de meer dan 8000 slachtoffers van de genocide in Srebrenica, een ceremonie gehouden in het herdenkingscentrum in Potocari. |
32 | Stavolta vi ha preso parte anche il Presidente della Repubblica, Boris Tadic. | Dit jaar woonde Boris Tadic, de president van de republiek Servië, het evenement bij. |
33 | Secondo la BBC serba [sr], in quest'occasione il Presidente ha espresso il cordoglio per le vittime, aggiungendo che la Serbia non smetterà di cercare i colpevoli dei crimini di guerra, in modo particolare Ratko Mladic. | Volgens de BBC in het Servisch [sr] gaf hij bij deze gelegenheid uiting aan zijn verdriet voor de slachtoffers en voegde hij daaraan toe dat Servië door zal gaan met zoeken naar de daders van oorlogsmisdaden, en dan vooral Ratko Mladic. |
34 | Si tratta di una tragedia non solo per i bosniaci, ma per tutte i cittadini dell'ex-Jugoslavia. | Dit is een tragedie voor de Bosniërs, maar ook voor alle mensen die in het voormalig Joegoslavië woonden. |
35 | Questa pagina di storia resterà aperta fino a quando i responsabili rimarranno liberi. | Deze pagina in de geschiedenis kan niet worden omgeslagen zolang degenen die verantwoordelijk zijn voor de misdaden nog vrij rondlopen. |
36 | All'inizio dell'anno, il Parlamento serbo aveva adottato una dichiarazione su Srebrenica. | Eerder dit jaar nam het parlement van de republiek Servië een verklaring over Srebrenica aan. |
37 | Il blog “Srebrenica-genocide” ne ha pubblicato per l'occasione il testo integrale, concludendo così: | Het blog Srebrenica Genocide publiceerde de volledige tekst van de verklaring en concludeerde: |
38 | …Con questa dichiarazione la Serbia ha ufficialmente riconosciuto che nel 1995 a Srebrenica è stato commesso un genocidio… | …Met deze verklaring erkende Servië officieel dat Serviërs de genocide in Srebrenica in juni 1995 hebben gepleegd… |
39 | Anche se alcuni intellettuali, avvocati e gente comune si aspettavano che la dichiarazione bollasse ufficialmente i crimini di Srebrenica come genocidio, non è stato così. | Hoewel een aantal intellectuelen, advocaten en gewone mensen hadden verwacht dat de verklaring de misdaden in Srebrenica als genocide zou definiëren, gebeurde dit niet. |
40 | Ovvio che la parola-chiave “genocidio” è stata intenzionalmente omessa dal testo originale, in quanto, come già detto, molti serbi negano che a Srebrenica sia avvenuta una strage, e la considerano una legittima vendetta. | Het is duidelijk dat het sleutelwoord (“genocide”) opzettelijk uit de originele tekst is weggelaten, omdat er, zoals gezegd, veel mensen in Servië zijn die ontkennen dat er in Srebrenica een misdaad is gepleegd en het in plaats daarvan zien als een rechtmatige wraakactie. |
41 | Inoltre, diversi cittadini serbi e della Repubblica Serba della Bosnia-Erzegovina [en], sono indignati con le autorità a causa della loro mancata partecipazione alla cerimonia commemorativa per le 3267 vittime di nazionalità serba uccise a Bratunac nel 1992 e nel 1993. | Verder ergeren veel mensen uit Servië en uit de republiek Srpska zich aan de Servische autoriteiten, omdat zij nooit de herdenkingsceremonie hebben bijgewoond voor de 3267 Servische slachtoffers die in 1992 en 1993 op wrede wijze werden vermoord in Bratunac. |
42 | La giornalista Anja Vujevic dà una spiegazione [sr] del motivo per cui il Presidente Tadic non visita Bratunac in un articolo pubblicato l'8 luglio sul settimanale “Pecat” di Belgrado: | Anja Vujevic, een journaliste, legde in een artikel [sr] van 8 juli 2010 in het tijdschrift “Pecat'' uit Belgrado uit waarom de president van de republiek Servië niet naar Bratunac wil komen: |
43 | Tadic sa che a Potocari non sono stati sepolti né donne né bambini, diversamente da quanto accadde nei cimiteri ortodossi di Bratunac, Srebrenica e Skelani. | Tadic weet dat er geen vrouwen of kinderen zijn begraven in Potocari, in tegenstelling tot de orthodoxe begraafplaatsen in Bratunac, Srebrenica en Skelani. |
44 | È quindi comprensibile che non voglia andare a Bratunac il 12 luglio. | Dan is het ook begrijpelijk dat hij niet op 12 juli naar Bratunac wil komen. |
45 | Cosa potrebbe dire a Milica Dimitrijevic, i cui figli Aleksandar di 5 anni e Radisav di 10, vennero uccisi il sedici gennaio 1993 dalle stesse persone che erano a fianco di Tadic il giorno prima a Potocari, e alle quali egli ha chiesto scusa? | Wat zou hij moeten zeggen tegen Milica Dimitrijevic, wiens zonen, Aleksandar van 5 en Radisav van 10, op 16 januari 1993 in Bratunac werden gedood, door dezelfde mensen met wie hij nog een dag tevoren [in Potocari] had staan praten en aan wie hij zijn excuses had aangeboden? |
46 | Cosa potrebbe dire a Cvetko Ristic che, a 13 anni, perse tutti i suoi cari: il padre Novak (42), la madre Ivanka (43), la sorella Mitra (18), e il fratello Misa? | Wat zou hij moeten zeggen tegen Cvetko Ristic, die als dertienjarige jongen al zijn naaste familieleden verloor: zijn vader Novak (42), zijn moeder Ivanka (43), zijn zus Mitra (18) en zijn broer Misa? |
47 | Oppure, cosa potrebbe dire alla piccola Brana Vucetic che, a 9 anni, venne portata al campo di Oric [it], e perse il padre, la madre e il fratello? | Of wat zou hij moeten zeggen tegen de kleine Brana Vucetic, die als negenjarige jongen werd overgebracht naar het kamp van Oric en zijn vader, moeder en broer verloor? |
48 | Come potrebbe sopportare il dolore negli occhi di Slavka Matic, che seppellì le giovanissime figlie Snezana e Gordana, o in quelli di Ivanka Rankic, che continua a stringere al petto la foto del corpo bruciato del figlio Nenad, o ancora in quelli di Marija Jeremic che sta ancora cercando le ossa del figlio Marko, e accende candele per Radovan, e sogna di poter un giorno seppellire Marko vicino a lui? | Hoe zou hij de pijn kunnen verdragen in de ogen van een ongelukkige moeder, van Slavka Matic, die haar dochters Snezana en Gordana begroef in de bloei van hun leven, of van Ivanka Rankic, die zelfs nu nog een foto tegen haar borst drukt van het verbrande lichaam van haar zoon Nenad, of van Marija Jeremic, die nog steeds op zoek is naar de botten van haar zoon Marko, en kaarsen aansteekt voor Radovan, en droomt dat ze Marko naast hem zal begraven? |
49 | Come guardare Ana Mladenovic, che nemmeno si ricorda del padre Andjelko, ma che per tutta la vita ha vissuto con la consapevolezza che venne decapitato e la testa usata come pallone da calcio? | Hoe moet hij Ana Mladenovic aankijken, die zich haar vader Andjelko niet eens kan herinneren, maar al haar hele leven leeft met de wetenschap dat ze zijn hoofd hebben afgehakt en ermee heb gevoetbald? |
50 | Quale giustificazione potrebbe dare a Dragomir Miladinovic, 76 anni, originario del villaggio di Ježeštica, che da 18 anni vive convive con la profonda ferita di aver perso i figli Ratko e Djordje? | Welke vorm van gerechtigheid zou hij kunnen bieden aan de 76-jarige Dragomir Miladinovic uit het kleine Kravica-dorpje Ježeštica, die al 18 jaar met een pijnlijke wond leeft - zonder zijn zonen Ratko en Djordje? |