# | ita | pol |
---|
1 | Le carceri aperte della Finlandia, dove i detenuti hanno le chiavi | Osadzeni w otwartych fińskich więzieniach noszą ze sobą klucze |
2 | Jukka Tiihonen ha trascorso gli ultimi anni della sua condanna per omicidio in questo carcere aperto sull'isola di Suomelinna. | Jukka Tiihonen odsiedział ostatnie lata wyroku za morderstwo w otwartym więzieniu na wyspie Suomenlinna. |
3 | Si ringrazia: Rae Ellen Bichell. | Zdjęcie od Rae Ellen Bichell. |
4 | Pubblicato con il permesso di PRI. | Opublikowano za zgodą PRI |
5 | Questo articolo e servizio radiofonico di Rae Ellen Bichell di The World è stato in origine pubblicato su PRI.org il 15 aprile 2015 | Niniejszy artykuł oraz audycję radiową, przygotowane przez Rae Ellen Bichell dla The World, opublikowano na portalu PRI.org 15 kwietnia 2015 r., a reedycja poniżej jest wynikiem umowy o wymianie informacji. |
6 | Trovare i detenuti della prigione di Kerava, in Finlandia, è semplice, basta seguire il sentiero alberato e aprire la porta della serra. | Aby znaleźć osadzonych w więzieniu w fińskiej Keravie wystarczy przespacerować się wzdłuż obsadzonej drzewami ścieżki i otworzyć drzwi do szklarni. |
7 | “È abbastanza rilassante vivere qui” mi racconta Hannu Kallio, un trafficante di droga, detenuto a Kerava. | „Panuje tu dosyć luźna atmosfera,” - mówi Hannu Kallio, skazany za przemyt narkotyków. |
8 | “Abbiamo anche i coniglietti” | - „Mamy tu króliki.” |
9 | 70 sono i detenuti di questa prigione che, ogni giorno, vanno a lavorare nella serra. | 70 osadzonych chodzi codziennie do pracy w szklarni. |
10 | Oggi invasano delle piantine, in vista della grande vendita di primavera. | Dzisiaj, przygotowując się na wielką wiosenną wyprzedaż, wkładają sadzonki do doniczek. |
11 | E sì, c'è un recinto pieno di coniglietti: ci passano il tempo e se ne prendono cura. | I faktycznie, jest też zagroda z królikami, które zapewniają nam towarzystwo. |
12 | Ci sono anche le pecore. | Są też owce. |
13 | In questo carcere non ci sono cancelli, serrature o uniformi: è un carcere aperto. | Nie ma tu jednak żadnych bram, zamków czy specjalnej odzieży dla więźniów - znajdujemy się w otwartym więzieniu. |
14 | Tutti i detenuti hanno fatto domanda per venirci. | Wszyscy osadzeni w więzieniu Kerava musieli składać wnioski, aby właśnie tam odbywać karę. |
15 | Ricevono 8$ l'ora, hanno il cellulare, fanno la spesa in città e hanno diritto a tre giorni di riposo ogni due mesi. | Zarabiają 8 dolarów na godzinę, posiadają telefony komórkowe, robią zakupy w mieście i mają trzy dni urlopu co dwa miesiące. |
16 | Pagano l'affitto, possono scegliere di andare all'università in città piuttosto che lavorare e ricevere il contributo di sussistenza. | Muszą płacić czynsz za pobyt, a jeżeli zamiast pracy wolą studiować na uniwersytecie w mieście, to otrzymują dofinansowanie, a czasami wyjeżdżają pod nadzorem na biwaki czy na ryby. |
17 | A volte, con i supervisori, vanno in campeggio o a pescare. | Więźniowie zdają sobie sprawę z tego, że ucieczka stąd nie stanowi problemu. |
18 | I detenuti sanno che non è difficile scappare: “Puoi andare, se vuoi” dice Kallio “però se scappi, torni in galera. | -Jeżeli chcesz, to możesz stąd wyjść - mówi Kallio. - Ale jeżeli uciekniesz, to wrócisz z powrotem do więzienia. |
19 | Allora meglio stare qui”. | Lepiej tu zostać. |
20 | Ogni primavera, centinaia di persone vengono alla prigione di Kerava per fare dei picnic, per passeggiare con gli animali e per comprare le piante coltivate dai detenuti. | Na wiosnę setki ludzi przyjeżdżają do otwartego więzienia Kerava na pikniki, zabawy ze zwierzętami i zakup roślin uprawianych przez więźniów. |
21 | Si ringrazia: Agenzia delle sanzioni penali, Finlandia | Zdjęcie udostępnione przez Agencję Sankcji Karnych w Finlandii |
22 | Le prigioni all'aperto in Finlandia esistono dagli anni trenta. | Otwarte więzienia istnieją w Finlandii od lat 30. |
23 | All'epoca erano più che altro dei campi di lavoro. | XX wieku. Początkowo przypominały bardziej obozy pracy. |
24 | Oggi sono considerate l'ultimo passo della pena prima del ritorno alla vita civile. | Obecnie stanowią ostatni etap kary więzienia, tuż przed powrotem na wolność. |
25 | “Non vogliamo sbattere in galera le persone per il resto della loro vita,” dice Tapio Lappi-Seppälä, capo dell'Istituto di Criminologia dell'università di Helsinki, “perché, in quel caso, si dovrebbe investire molto ed essere certi che esista una reale possibilità di riabilitazione.” | Zamykanie ludzi w więzieniu na całe życie nie jest naszym celem - mówi Tapio Lappi-Seppälä, szef Instytutu Kryminologii Uniwersytetu Helsińskiego, - ponieważ gdyby tak było, to należałoby ponieść nakłady i zapewnić osadzonym możliwość resocjalizacji.” |
26 | Non è sempre stato così. | Nie zawsze tak to wyglądało. |
27 | Fino a pochi decenni fa la Finlandia aveva uno dei più alti tassi di reclusione in Europa. | Kilkadziesiąt lat temu Finlandia miała jeden z najwyższych współczynników osób osadzonych w więzieniach w Europie. |
28 | Poi, negli anni sessanta, alcune ricercatori scandinavi hanno studiato la relazione tra l'efficacia della pena detentiva e la relativa riduzione del tasso di crimine. | Później, w latach 60. XX wieku, naukowcy z kilku krajów skandynawskich zaczęli badać wpływ wymierzanych kar na faktyczny spadek przestępczości. |
29 | La conclusione dimostra che la pena detentiva non aiuta a diminuire i crimini. | Okazało się, że nie zanotowano poprawy. |
30 | “Per la prima volta un'analisi critica ha dimostrato che le pene detentive non funzionano realmente” sostiene Lappi-Seppälä. | Po raz pierwszy przeprowadzono badania, w wyniku których udowodniono, że kara więzienia nie przynosi zamierzonego efektu - mówi Lappi-Seppälä. |
31 | Durante i successivi trent'anni, la Finlandia ha a poco a poco rimodellato la politica detentiva. | Przez następne trzy dekady Finlandia stopniowo zmieniała swoją politykę karną. |
32 | Al termine di questo periodo di “decarcerazione” la Finlandia aveva il più basso tasso di detenzione in Europa. | Pod koniec tego okresu „dekarceracji”, liczba osób pozbawionych wolności w Finlandii należała do najniższych w Europie. |
33 | Lappi-Seppälä aggiunge inoltre che i reati non sono aumentati. | Lappi-Seppälä uważa, że w wyniku tych zmian nie zanotowano wzrostu przestępczości. |
34 | Ed è sempre lui a sostenere che: “L'esperimento in Finlandia ha dimostrato che è assolutamente possibile interrompere la reclusione per i due terzi della popolazione carceraria, senza influire sull'andamento dei reati del paese”. | „Fińskie doświadczenia pokazują, że ograniczenie (o dwie trzecie) kar więzienia jest jak najbardziej możliwe, oraz że nie miało ono wpływu na zmianę liczby przestępstw dokonywanych w Finlandii.” |
35 | Il graduale reinserimento nella vita normale, offerto dalle carceri aperte, ha davvero funzionato. | Zauważono jednak pozytywne efekty stopniowego wprowadzania więźniów z powrotem do normalnego życia, czegoś, co umożliwiają otwarte więzienia. |
36 | Se, stando ai dati dell'Agenzia delle Sanzioni Criminali, un terzo dei detenuti in Finlandia è rinchiuso in carceri di questo tipo, è anche vero che questi ultimi difficilmente ritornano sulla cattiva strada. | Około jedna trzecia wszystkich więźniów w Finlandii odsiaduje swoje kary w placówkach otwartych, a krajowa Agencja Sankcji Karnych uważa, że osadzeni tam są mniej zagrożeni ponownym aresztowaniem. |
37 | Il tasso di recidività è infatti sceso del 20% circa. | Prawdopodobieństwo recydywy spada o prawie 20 procent. |
38 | Le carceri aperte costano meno. | Otwarte więzienia są również mniej kosztowne. |
39 | Esa Vesterbacka, capo dell'Agenzia delle Sanzioni Criminali, sostiene che eliminando i costi dei sofisticati sistemi di sicurezza e del personale (mettendoli in strutture che sono essenzialmente dormitori) il costo per detenuto scende di almeno un terzo. | Esa Vesterbacka, szef krajowej Agencji Sankcji Karnych, uważa, że wyeliminowanie potrzeby zakładania dodatkowych systemów bezpieczeństwa oraz personelu, w powiązaniu z zakwaterowaniem ludzi w budynkach przypominających internaty, ogranicza o jedną trzecią koszt utrzymania więźnia. |
40 | Ovviamente, non è il risparmio la ragione principale di questo tipo di carceri, ma come dice Vesterbacka : “Oggi se si può risparmiare è meglio”. | Nie jest to główny powód powstawania tego rodzaju więzień, „ale, niewątpliwie, ograniczenie kosztów jest w dzisiejszych czasach zjawiskiem pozytywnym” - mówi Vesterbacka. |
41 | Tra le principali attrazioni turistiche di Helsinki c'è persino un carcere aperto sull'isola di Suomelinna. | Otwarte więzienie znajduje się nawet na największej atrakcji turystycznej Helsinek - wyspie Suomenlinna. |
42 | L'isola fa parte del Patrimonio Mondiale UNESCO e brulica di turisti in estate. | Wyspa została wpisana na listę Miejsc Światowego Dziedzictwa UNESCO, a w lecie wypełniają ją tłumy turystów. |
43 | E c'è solo una staccionata a separare la prigione dalla zona con appartamenti residenziali e musei. | Jedynym odgrodzeniem terenu więzienia od innych budynków mieszkalnych i muzeów jest żółty drewniany płotek. |
44 | I detenuti del carcere di S. vivono in un dormitorio di colore blu che sembra una casa. | Osadzeni w otwartym więzieniu Suomenlinna mieszkają w budynkach przypominających internaty. |
45 | Solo una staccionata separa la prigione dal resto dell'isola, già popolare destinazione turistica. | Teren więzienia od reszty wyspy, która jest atrakcją turystyczną, odgradza mały płotek. |
46 | Si ringrazia: Agenzia per le Sanzioni Criminali, Finlandia | Zdjęcie uzyskane od Agencji Sankcji Karnych w Finlandii |
47 | “Non capisci davvero che stai camminando nel bel mezzo di un carcere,” dice Lappi-Seppälä. | Człowiek nie ma pojęcia, że znajduje się na terenie otwartego więzienia - mówi Lappi-Seppälä. |
48 | “Non ci pensa nessuno e non credo che neanche i turisti americani trovino la cosa pericolosa” | Nikt o tym nie myśli. Ale nie wydaje mi się, żeby ktokolwiek się bał, nawet amerykańscy turyści. |
49 | Anche la popolazione locale sembra essere d'accordo. | Miejscowi mają podobne zdanie. |
50 | Parlando dell'argomento con i residenti di Kerava e Suomelinna, soprattutto riguardo al pericolo di condividere la città con dei detenuti, la maggior parte di loro rimane perplessa. | W czasie dyskusji z mieszkańcami terenów przylegających do otwartych więzień Kerava i Suomenlinna, większość rozmówców, pytanych o obawy związane z przebywaniem w pobliżu przestępców, odpowiada zakłopotaniem. |
51 | Alcuni rispondono che addirittura i detenuti contribuiscono a migliorare la vita della comunità restaurando dimore storiche o pulendo spazi pubblici. | Niektórzy odpowiadają, że więźniowie mają pozytywny wpływ na lokalną społeczność, ponieważ pomagają odrestaurować zabytkowe budynki czy utrzymywać czystość w miejscach użytku publicznego. |
52 | Sarebbe interessante chiedersi come questo sistema possa funzionare in altri paesi. In particolare, negli USA che hanno il numero più alto di detenuti al mondo. | Ciekawe jak taki system zadziałałby w innych krajach, zwłaszcza w USA, gdzie karę pozbawienia wolności odsiaduje najwięcej osób na całym świecie. |
53 | Heather Thompson, un professore di storia della Temple University, studioso della carcerazione di massa e della vita dei detenuti, sostiene che sia difficile da immaginare, in quanto gli USA non ne stanno proprio parlando. | Heather Thompson, profesor historii na Uniwersytecie Temple, zajmująca się populacjami osób osadzonych w więzieniach, uważa, że trudno to ocenić, ponieważ w USA nie rozmawia się na ten temat. |
54 | “Abbiamo appena realizzato che c'è un problema di sovraffollamento nelle carceri. | - Na razie dochodzimy do wniosku, że zamykamy zbyt wiele osób w więzieniach. |
55 | Dovremmo ancora capire quali siano le attuali condizioni di reclusione, la reale esperienza di vita delle persone nelle carceri così che queste possano tornare alla fine della loro pena ad essere degli esseri umani” | Wciąż czekamy na dyskusję na temat faktycznych warunków przebywania w zamknięciu, doświadczeń osób osadzonych i tego, w jaki sposób przygotować ich w pełni do powrotu na wolność. |
56 | Quando ho parlato con Hannu Kallio nel carcere aperto di Kerava, stava per scontare gli ultimi mesi di carcere a casa, lavorava per un'azienda di riciclo e viveva con sua moglie, le sue figlie e un Jack Russell terrier. | Kiedy rozmawiałem z Hannu Kallio w otwartym więzieniu Kerava, on właśnie miał je opuścić, a ostatnie miesiące wyroku spędzić w domu, pracując w zakładzie przeróbki odpadów i mieszkając razem ze swoją żoną, córkami i psem rasy Jack Russell terrier. |
57 | Un uomo di nome Juha (non ha voluto dirmi il suo cognome) è in attesa del suo primogenito. | Inny osadzony, Juha, który nie chce podać swojego nazwiska, czeka na narodziny swojego pierwszego dziecka. |
58 | Sta scontando l'ergastolo, ma per la maggior parte delle volte, questa pena in Finlandia si tramuta in un totale di 10-15 anni di reclusione. “È una cosa importante, quella che mi sta accadendo” mi racconta Juha, “ma non so quando uscirò. | Odsiaduje wyrok dożywocia, ale większość podobnych wyroków w Finlandii ogranicza się do 10 lub 15 lat. To duża sprawa - mówi Juha - ale nawet nie wiem kiedy wyjdę na wolność. |
59 | Praticamente, sarà la madre a crescerlo”.” | Krótko mówiąc, dziecko będzie wychowywała matka.” |
60 | Juha non è sicuro quando potrà tornare a casa dalla sua famiglia, ma sa che alla fine tornerà. | Juha nie wie kiedy wyjdzie na wolność do swojej nowej rodziny, ale zdaje sobie sprawę z tego, że, prędzej czy później, do tego dojdzie. |
61 | E per uno che è stato condannato all'ergastolo in un carcere di massima sicurezza, è tanto. | A dla kogoś, kto zaczynał od odsiadki wyroku dożywocia w najlepiej strzeżonym więzieniu, to naprawdę robi dużą różnicę. |