# | ita | pol |
---|
1 | Russia: ampie e controverse le discussioni online sul film <em>Katyń</em>, del regista polacco Andrzej Wajda | Rosja: dyskusja po filmie “Katyń” Dziś po raz pierwszy w historii Rosji w telewizji publicznej na kanale „Kultura” [ang. |
2 | Il canale televisivo “Kultura” [in] è stato il primo nella storia russa a trasmettere il lungometraggio “Katyń” (2007) [it] del regista polacco Andrzej Wajda [in] suscitando dibattiti online sul regime stalinista, la verità storica, l'umanesimo e le relazioni russo-polacche. | ] został wyemitowany film Andrzeja Wajdy „Katyń” (2007). Wywołał on internetowe dyskusje na temat reżimu Stalina, prawdzie historycznej, humanizmie oraz relacjach Polska-Rosja. |
3 | Locandina del film Katyń, da Wikimedia Commons | Plakat filmu “Katyń”, Wikimedia Commons |
4 | La strage di Katyn del 1940 [it], in cui furono soppressi dalla polizia politica sovietica (NKVD) [it] quasi 22.000 soldati polacchi, resta la pagina storica più controversa nei rapporti fra Russia e Polonia. | Zbrodnia Katyńska, umyślna egzekucja niemal 22 000 polskich oficerów wykonana przez rosyjskich oficerów NKWD w 1940 pozostaje obecnie główną nierozwiązaną kwestią historyczną pomiędzy współczesną Polską a Rosją. |
5 | | Przez ponad 50 lat oficjalna sowiecka propaganda mówiła, że Katyń był nazistowską zbrodnią wojenną, aż do 1990, kiedy to Michaił Gorbaczow przyznał, że zbrodni dokonało NKWD. |
6 | Per quasi cinquant'anni la propaganda sovietica l'aveva dichiarata un crimine di guerra nazista, finché Mikhail Gorbachev, nel 1990, ha ammesso la responsabilità della polizia politica di Stalin. | Stanowisko rosyjskiego rządu na ten temat od tamtej chwili nie było jednoznaczne. |
7 | Se fino ad allora il governo russo aveva avuto una posizione tutt'altro che chiara, nel 1990 su quei terribili fatti si è aperta un'inchiesta della magistratura russa e, nel 1992, il Presidente Boris Yeltsin ha aperto l'accesso ai documenti d'archivio che comprovano la responsabilità del NKVD. | W 1990, Rosyjska Prokuratura rozpoczęła dochodzenie w sprawie tej straszliwej zbrodni. W 1992, Rosyjski prezydent Borys Jelcyn udostępnił część tajnych archiwów zawierających dowody dotyczące egzekucji NKWD. |
8 | Nel 2004 però (sotto il governo Putin), con la morte degli esecutori responsabili, il caso è stato chiuso. | Jednak w 2004 (w czasach prezydentury Putina), sprawa została zamknięta z powodu śmierci oskarżonych (egzekutorów). |
9 | I soldati polacchi eliminati a Katyn insieme a migliaia di prigionieri politici sovietici, non sono mai stati riabilitati, né riconosciuti vittime della repressione. | Polscy oficerowie zastrzeleni w Katyniu jak i tysiące sowieckich więźniów politycznych nie byli ani zrehabilitowani ani uznani za represjonowanych. |
10 | E mentre in Polonia quella strage è divenuta il simbolo patriottico del martirio, nella società russa su Katyn non esistono opinioni concordi, data la presenza di un gruppo di storici che promuovono una versione sovietica dei fatti [in] appoggiata dal partito comunista e da qualche veterano del NKVD. | Podczas gdy w Polsce Zbrodnia Katyńska stała się jednym z budujących narodowość symboli martyrologii, w rosyjskim społeczeństwie nie ma wspólnego stanowiska- grupa historyków promuje punkt widzenia Sowietów [ang. |
11 | A prevalere sulle testate a maggiore diffusione, come la “Pravda”, e presso certi noti blogger, tra cui l'intellettuale Anatoliy Wasserman, è ancora la versione sovietica. | ], który wspierany jest przez partię komunistyczną i jej weteranów z NKWD. |
12 | Nel 2007, al termine di un periodo di grave inasprimento delle relazioni fra i due Paesi (2005-2007), segnato dalla controversia sul bando all'importazione di carne [in], quella sullo scudo missilistico e altre, le cose hanno preso un indirizzo diverso. | Sowiecka wersja wydarzeń jest wciąż przekazywana za pośrednictwem popularnych dzienników takich jak “Pravda,”[ros. ] oraz część popularnych blogerów- jednym z nich jest rosyjski intelektualista Anatoli Wasserman. |
13 | I premier di Russia e Polonia hanno istituito la così detta “commissione per gli affari difficili” [ru], con l'obiettivo di fare chiarezza su molte questioni storiche aperte fra i due Paesi, con al centro del dibattito proprio la strage di Katyn. | Po pogorszeniu się stosunków pomiędzy dwoma krajami w latach 2005-2007 (Spór o mięso [ang. ], kwestie tarczy antyrakietowej, itd. |
14 | La maggior parte degli addetti ai lavori è dell'idea [in] che la decisione di trasmettere “Katyń” alla TV pubblica russa sia riconducibile ai lavori di questa commissione e alla commemorazione della strage [it] cui ci si apprestava a partecipare. | ) sytuacja zaczęła się zmieniać w 2007 roku. Premierzy Polski i Rosji utworzyli Komisję ds. |
15 | Il film è stato trasmesso venerdì in prima serata (19:40 - 21:30) e seguito da un dibattito televisivo. | Trudnych [ros. ], której celem było złagodzenie i rozwiązanie licznych kwestii historycznych pomiędzy państwami. |
16 | | Zbrodnia Katyńska była centralnym punktem debaty. |
17 | C'è chi ha detto che il Canale Uno (il più seguito del Paese) ha mandato in onda in contemporanea il film Oscar “Hurt Locker”, ma le cose non stanno così (”Katyń” è terminato alle 21:30, proprio quando cominciava “Hurt Locker”). | Większość ekspertów zgadzało się [ros. ], że pojawienie się filmu „Katyń” w publicznej telewizji rosyjskiej było wypracowany przez komisję i zbliżające się obchody rocznicowe masakry w Katyniu. |
18 | Singolare invece che al dibattito televisivo seguito al film non sia stato invitato nessuno in rappresentanza della Polonia. | „Katyń” został nadany w piątkowy czas największej oglądalności (19:40-21:30). |
19 | [Domenica 11 aprile il film è stato poi trasmesso dalla tv di stato Rtr Rossija.] | Po emisji odbyła się dyskusja. |
20 | | Twierdzono, że Program Pierwszy (główny kanał telewizyjny w Rosji) nadał nagrodzony Oscarem film „Hurt Locker” celowo, jednak te spekulacje kazały się nietrafne („Katyń” skończył się o 21:30, podczas gdy „Hurt Locker” rozpoczął się dokładnie o tej godzinie). |
21 | Nelle statistiche sui temi discussi online di Yandex [il maggior motore di ricerca russo], il dibattito in rete sul film ha registrato un indice di partecipazione pari a #5, totalizzando oltre 2100 post dei blogger. | Interesującą cechą dyskusji, która odbyła się w telewizji tuż po zakończeniu filmu, było to, że żaden z polskich przedstawicieli nie został zaproszony. |
22 | | W Internetowej dyskusja na temat filmu zamieszczono ponad 2 100 wpisów na blogach, i stała się ona tematem nr 5 wśród najczęściej komentowanych tematów wg. |
23 | Fra questi le opinioni sono apparse discordi. | Yandex. W swoich opiniach blogerzy różnili się. |
24 | Certuni hanno negato categoricamente la tesi della responsabilità del NKVD (la versione di Goebbels, basata sul fatto che a dare notizia della strage di Katyn furono i nazisti). | Niektórzy całkowicie zaprzeczali wersji mówiącej, że morderstwa dokonało NKWD (twierdzili, że jest to wersja Goebelsa, ponieważ to naziści jako pierwsi ogłosili masakrę w Katyniu). |
25 | Neanche fra coloro che hanno ammesso questa responsabilità c'è stata uniformità di opinione. | Również wśród osób potwierdzających wersję mówiącą o mordercach z NKWD opinie nie były jednakowe. |
26 | Ma se fra i blogger c'è chi ha dichiarato che “Katyń” sarebbe stato “pensato per il mercato” [ru] con finalità “anti-sovietiche”, “troppo caratterizzato” [ru] e “fatto su misura” [ru], il sentimento prevalente, nella blogosfera russa, è stato di profonda commozione. | Pomimo twierdzeń niektórych Glogerów, iż „Katyń” był „skierowany na rynek”, „celowo anty-sowiecki”, „nazbyt przerysowany”, „zrobiony na rozkaz”, większość Runetzenów pisało, że byli głęboko dotknięci filmem. |
27 | Molti blogger hanno giudicato fantasiosa la tesi della russofobia [it] sottostante del film. kir_mgd [ru], fra gli altri, ha scritto: | Większość blogerów potępia mit mówiący o ukrytej w filmie rusofobii (anty-rosyjskie odczucia). kir_mgd, dla przykładu, napisał: |
28 | A me veramente il film non è sembrato per niente russofobico. | Dla mnie, szczerze mówiąc, ten film wcale nie wydawał się rusofobiczny. |
29 | Qualche luogo comune, certo, e fin troppo esplicito (come strappare la bandiera per ricavarne dei calzini), ma non ingenuo, né rancoroso. | Niektóre rzeczy trącały truizmem lub były zbyt prostolinijne (rozdzieranie flag na skarpetki), ale nie były prymitywne czy budzące urazę. |
30 | Mi ha colpito moltissimo. | Jestem pod bardzo silnym wrażeniem. |
31 | E dassie2001 [ru], moderatore della community rukatyn [ru], ha scritto [ru]: | Moderator społeczności ru_katyn dassie2001 napisała: |
32 | Nessun altro in Polonia sarebbe stato in grado di realizzare un film che non fosse anti-russo (nel senso di russofobico). | Nikt inny w Polsce nie mógł zrobić nie-antyrosyjskiego (nieantyrusofobicznego) filmu na temat Katynia. |
33 | Wajda c'è riuscito. | Ale Wajdzie to się udało. |
34 | A occupare maggiormente il dibattito è stata la ricerca delle ragioni dell'eccidio. | Jednym z głównych biegów tych dyskusji było poszukiwanie powodu masowych mordów. |
35 | Molteplici le tesi offerte, a partire dalle più tipiche per questo genere di discussioni, come quella della “necessità strategica,” o della “vendetta per i 16-20,000 prigionieri di guerra sovietici caduti nei campi di concentramento polacchi nel conflitto con la Polonia” [in], e poi altre ancora. | „Zwykła” (w tego rodzaju dyskusjach) wersja to m.in „strategiczna potrzeba”, „zemsta za 16 000-20 000 Sowieckich zakładników wojennych, którzy zmarli w polskich obozach po wojnie Sowiecko-Polskiej” [ang.]. |
36 | L'utente di LiveJournal Yasko, per esempio, accoglie la tesi di Kosachev [in, deputato della Duma di Stato dell'Assemblea Federale Russa ] della natura sanguinaria di un regime totalitario senza volto: | Użytkownik Yasko LJ, powtórzył wytłumaczenie deputowanego Kosaczewa [ang. ] dotyczące masakry pod względem niezbędnej żądzy mordu bezimiennego reżimu totalitarnego: |
37 | Con talento assoluto il regista Wajda ci ha mostrato che era una macchina di morte. | Pan Wajda w sposób niezwykle wyrafinowany pokazał nam, że była to maszyna mordująca ludzi. |
38 | E il fatto è che quella macchina è figlia del pensiero occidentale, della civiltà occidentale - ma è un tema questo, che va ben al di là della strage di Katyn nella misura in cui ci è dato oggi di esplorarla. | I rzecz w tym, że ta maszyna była dzieckiem myśli Zachodniej, Zachodniej cywilizacji - ten temat jest o wiele szerszy niż temat Katynia w takiej skali - to powinno być dziś ujawnione. |
39 | Ed è quello che fa Wajda. | I to właśnie zrobił Wajda. |
40 | Non tutti però, accolgono la tesi della macchina di morte senza volto. | Nie każdy zaakceptował pojęcia bezimiennej maszyny. |
41 | Ecco ciò che scrive in proposito l'utente di LiveJurnal Maxillak [ru]: | Użytkownik LJ Maxilla_k pisze: |
42 | Ma insomma, smettiamola di raccontare bugie, la macchina ha un artefice ben preciso e il film chiarisce chi è: “Il Manager Efficace” [riferendosi alla descrizione di Stalin in un recente manuale didattico, in] che, nell'episodio del verdetto emesso dalla “troika” nei confronti del generale polacco, osserva dalla parete. | Przestańmy jednak kłamać, istnieje określony autor tej „maszyny” i jest on pokazany w filmie. „Skuteczny Menadżer” [odniesienie do opisu Stalina w nowym podręczniku dla rosyjskich nauczycieli - GVO] spogląda ze ściany w epizodzie, w którym „troika” wydaje wyrok na polskiego generała. |
43 | Perché lo ha fatto? Non lo so. | Dlaczego to zrobił - nie wiem. |
44 | Il noto critico cinematografico kinanet ha anche introdotto il tema dell'umanesimo: | Temat humanizmu został podjęty przez popularnego krytyka filmowego kinaneta: |
45 | Il vero pericolo dei film di Wajda, pericolo temuto dai cautissimi politici russi dell'epoca, è la dimensione umana della tragedia politica, quella che non si esaurisce con le inchieste su quanto accadde nella foresta di Katyn. | Prawdziwe niebezpieczeństwo filmów Wajdy, które przeraziło obecnych nazbyt ostrożnych rosyjskich polityków, tkwi w człowieczym wymiarze politycznej tragedii, która nie kończy się na dochodzeniu w sprawie wszystkich okoliczności w lesie katyńskim. |
46 | Ormai siamo avvezzi a venerare falsi idoli, falsi ideali, e, soprattutto, a riverire non già la tomba dei nostri padri, ma quella dei leader della Piazza Rossa e dei loro adepti. | … Przyzwyczailiśmy się do czczenia błędnych idoli, błędnych ideałów, a co najważniejsze - kochać nie groby ojców, ale nagrobki przywódców i ich pasożytów na Placu Czerwonym. |
47 | E questo spiega perché non ne ritroviamo la grandeur, del resto sopravvalutata: perché affondava le radici nel sangue e nella violenza. | Dlatego też tęsknimy za byłą wspaniałością, która była przeceniana, ponieważ jej fundamenty zostały wzniesione na krwi i przemocy. |
48 | E allora saremmo umani? | Więc, czy jesteśmy ludźmi? |
49 | Sembra proprio che il fllm abbia fatto breccia. | Wygląda na to, że film wywołał efekt. |
50 | Dopo la visione, Yelena Tokareva, caporedattrice del tabloid “Stringer,” ha dichiarato pubblicamente [ru] di essere dispiaciuta per le recensioni negative pubblicate dalla rivista per cui lavora. | Jelena Tokarewa, redaktor naczelny tabloidu „Stringer” po obejrzeniu filmu publicznie przeprosiła [ros. ] za negatywne recenzje, które zostały opublikowane w jej czasopiśmie. |
51 | A risentire di più dell'effetto sono stati quelli che non erano informati, se non della realtà storica, almeno della sua dimensione morale. | Efekt był w szczególności istotny dla tych Rosjan, którzy nie byli świadomi problemu. Jeśli nie pod względem historyczny, to przynajmniej moralnym. |
52 | Per dirla con As eli_prophet: | Tak pisze eli_prophet: |
53 | Anche se quello è un canale di nicchia, e nonostante i tre anni ormai trascorsi dall'uscita del film, sono lieto che la TV pubblica lo abbia trasmesso in prima serata questo venerdi (non uno qualunque, ma il venerdì di Pasqua). | Byłem zadowolony, że nawet po trzech latach od premiery, nawet w niezbyt popularnym kanale telewizyjnym pokazano ten film w telewizji publicznej w piątek (i nie w zwykły piątek, ale w Wielki Piątek) w czasie największej oglądalności. |
54 | Non sarà un passo gigantesco, ma è pur sempre un passo avanti degno di rispetto. | To nie jest duży krok, ale krok, któremu należy się szacunek. |
55 | E mi pare importante che così tante persone nel nostro Paese abbiano l'opportunità di guardare agli eventi della II Guerra Mondiale senza paraocchi, da un'angolazione nuova. | I wydaje się to dla mnie znaczące, że tak wielu ludzi w naszym kraju miało możliwość spojrzenia na te wydarzenia z II Wojny Światowej gołym okiem, z nowej perspektywy. |