# | ita | pol |
---|
1 | Caraibi: cosa ho imparato sulla responsabilità civile grazie al giardinaggio | Odpowiedzialność obywatelska – wiedza zdobyta w ogrodzie . |
2 | Un giardino tropicale a Trinidad & Tobago; foto usata con autorizzazione. | Kiedy pracuję w ogrodzie, myślę. |
3 | Quando faccio giardinaggio penso. Circondata dall'immobilità della natura, la mente può trovarsi in armonia col presente, completamente assorbita da quello che sto facendo, o può vagare - e in questi giorni ha compiuto delle passeggiate tortuose e lunghe, mentre riflettevo sullo stato del mio paese. | Otoczony przez bezruch natury, mój umysł albo dostraja się do danej chwili, kompletenie zaabsorbowany wykonywanym zadaniem, albo moje myśli zaczynają błądzić - a ostatnio, kiedy rozważam sytuację mojego kraju, odbywają długie i zawiłe wędrówki. |
4 | Lo scorso weekend, Passando del tempo in giardino, mi sono sentita felice di stare all'aperto, scavando nella terra, meravigliandomi della sensazione elementale della terra nelle mie mani - all'inizio. | Chwile, które spędziłam w ogrodzie w zeszłym tygodniu sprawiły, że poczułam się szczęśliwa. Wspaniale było przebywać na zewnątrz, przekopując glebę i kontemplować owo pierwotne uczucie, gdy poczułam ziemię na dłoniach - po raz pierwszy. |
5 | Nemmeno la pioggia avrebbe potuto cacciarmi dentro. | Nawet deszcz nie był w stanie zagonić mnie do środka. |
6 | Mischiato con l'aroma di mango maturo e noci di cocco sugli alberi vicini, c'era il profumo di casa. | Zmieszany z aromatem dojrzewających owoców mango i strąków kakaowca na pobliskich drzewach, pachniał domem. |
7 | Ma mentre tagliare l'erba diventava più monotono, ho cominciato a pensare ad altre cose: l'escalation della criminalità [en, come i seguenti, salvo diversamente indicato], la corruzione sistematica, un'economia parallela [it], che come si ritiene è costruita sul traffico illecito di droga e armi. | Jednak kiedy pielenie stało się bardziej monotonne, zaczęłam myśleć o innych rzeczach: eskalacji przestępczości, korupcji systemowej i szarej strefie gospodarki, podobno opartej na handlu bronią i narkotykami. |
8 | Mentre le mie mani nude faticavano per liberare il prato dalle erbacce che lo stavano lentamente soffocando, la metafora non poteva essere più chiara. | Kiedy moje nie osłonięte niczym ręce walczyły z podstępnymi chwastami, które powoli zaczynały uśmiercać trawnik, metafora nie mogła być bardziej oczywista. |
9 | Ho imparato molte cose lavorando in giardino, ma non avrei mai pensato che essere un bravo cittadino sarebbe stata una di queste. | Wcześniej nigdy nie pomyślałabym, że oprócz wielu innych rzeczy, krzątanina w ogrodzie nauczy mnie także tego jak być dobrym obywatelem. |
10 | Ecco alcuni dei semi che sono germinati nella mia coscienza civile. | Oto kilka ziaren, które zakiełkowały w mojej obywatelskiej świadomości. |
11 | Devi prendere responsabilità. | Musisz przejąć odpowiedzialność. |
12 | Nello stesso modo, il mio giardino e la mia nazione. | To jest mój ogród i tak samo - to jest to mój kraj. |
13 | Ho camminato nel mio cortile, visto cose che dovevano essere fatte, e creato delle scuse per cui non potevo farle veramente: non avevo tempo, ero troppo stanca, non era la mia priorità. | Wcześniej przechadzałam się po podwórzu, widziałam co trzeba zrobić i szukałam wymówek aby tego nie robić: nie miałam czasu, byłam zbyt zmęczona, nie było to moim głównym priorytetem. |
14 | Il risultato, non sorprendente, era che crescevano le erbacce - ho perso quasi il mio intero giardino sul retro per colpa della sanguinella e questo mi ha reso così triste. | Jak łatwo się domyślić, skutek był taki, że chwasty rozprzestrzeniły się. Niemal cały trawnik z tyłu domu porósł palusznikiem, co bardzo mnie przygnębiało. |
15 | Ma se inizialmente non avessi preso la decisione che il mio giardino era responsabilità di qualcun'altro - il giardiniere inaffidabile, il marito occupato - non sarebbe andato a finire così male. | Jednak gdybym od początku nie przerzuciła odpowiedzialności za mój ogród na innych - ogrodnika, na którym nie mogłam polegać czy zapracowanego męża - nie wymknąłby się spod kontroli aż tak bardzo. |
16 | L'erba non è sempre più verde. | Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma. |
17 | Ci sono molte cose sbagliate a Trinidad & Tobago, ma ce ne sono anche molte giuste, belle ed edificanti. | Trinidad i Tobago to kraj daleki od doskonałości, jednak dzieje się tam także wiele rzeczy, które są dobre, piękne i podnoszące na duchu. |
18 | A volte, la decisione di spostarsi su un nuovo appezzamento di terreno è la cosa giusta, ma a volte, devi per forza rimanere e combattere le erbacce, perché dopotutto, sono le tue. | Czasami decyzja o przeniesieniu się na inny kawałek trawnika jest dobra, czasami jednak musisz zwyczajnie zostać i podjąć walkę z chwastami, które są w końcu twoje. |
19 | Hai qualcosa a che fare con il fatto che abbiano messo radici: avresti dovuto fare qualcosa per toglierle. | Sam przyczyniłeś się do tego, że zapuściły korzenie, teraz więc zrób coś aby się ich pozbyć. |
20 | Devi faticare. | Musisz wykonać pracę. |
21 | Non c'è altro modo, devi affrontare il duro, faticoso, fastidioso, scomodo lavoro. | Tu nie ma drogi na skróty, musisz stawić czoła wyczerpującej i nieprzyjemnej harówce. |
22 | Sarà frustrante, sembrerà senza fine e ti convincerai che non stai andando da nessuna parte. | Będzie frustrująca, nie mająca końca i będziesz przekonany, że prowadzi do nikąd. |
23 | Ma il dolore del corpo ti farà sentire che hai lavorato bene per qualcosa di importante, il primo bocciolo di un fiore raro. | Wreszcie jednak, kiedy rzadka roślina zakwitnie po raz pierwszy, ból mięśni będzie tylko przypomnieniem, że napracowałeś się w ważnej sprawie. |
24 | Il cambiamento non succederà in un giorno. | Zmiana nie dokona się z dnia na dzień. |
25 | Differentemente dalle trasformazioni stupefacenti che accadono in un tempo di trenta minuti nelle trasmissioni sul giardinaggio e i lavori di casa, questo tipo di transizioni possono probabilmente muoversi al passo della melassa al setaccio - in inverno. | Pomimo, że w programach z serii ”dom i ogród” na uzyskanie oszałamiającego efektu potrzeba zwykle jakichś trzydziestu minut, w rzeczywistości tego rodzaju zmiany odbywają się w tempie melasy przelewanej przez sito - zimą. |
26 | Proprio come ci vuole tempo per liberarsi di un giardino pieno di erbacce o di parassiti, stabilire l'autorità in un sistema pieno di corruzione sarà un lungo e difficile cammino da percorrere. | Tak samo, jak długo trwa oczyszczenie ogrodu z chwastów i szkodników, przywrócenie dobrych rządów w systemie przesyconym korupcją stanowi długą i wyboistą drogę. |
27 | Quel fiore raro sembra essere molto lontano, ma quando finalmente apparirà, sarà più che affascinante. | Ów rzadki kwiat wydawać się może czymś bardzo odległym i nierzeczywistym, lecz kiedy wreszcie zakwitnie, będzie tym bardziej urzekający. |
28 | Potresti non vedere i frutti del tuo lavoro. | Możesz nigdy nie zobaczyć owoców swojej pracy. |
29 | C'è un proverbio greco che dice: “una società diventa grande quando gli uomini anziani piantano alberi sapendo che non siederanno mai nella loro ombra.” | Jest greckie przysłowie, które mówi: “Społeczeństwo rozwija się dobrze, gdy ludzie sadzą drzewa, w cieniu których nigdy nie będzie dane im usiąść.” |
30 | Mi sta bene. | Akceptuję to. |
31 | Penso che la maggior parte delle persone vogliano che i propri figli ereditino un paese migliore di quello in cui viviamo ora. | Myślę, że większość ludzi chciałaby, aby ich dzieci odziedziczyły lepszy kraj, niż ten, w którym dziś żyjemy. |
32 | Non lasciar passare niente. | Niczego nie zaniedbuj. |
33 | Le persone di Trinidad hanno un detto: “Dagli un pollice e si prendono una iarda.” | Trynidadczycy mówią: “Daj mu palec, a weźmie całą rękę.” |
34 | Erbacce tenaci, come i fuorilegge della società, stanno solo cercando una scappatoia per stabilirsi. | Uporczywe chwasty, podobnie jak łamiący prawo członkowie społeczeństwa, szukają tylko okazji, z której mogą skorzystać. |
35 | Come elettorato, dobbiamo fare attenzione: dobbiamo essere vigili riguardo agli attacchi alla nostra democrazia, far sentire le nostre voci riguardo a questioni di linee politiche e buongoverno, e avere sistemi efficaci per ricordare ai nostri pubblici ufficiali, se dovessero mai dimenticarlo, di essere lì per servire il bene comune e non quello individuale. | Jako elektorat, musimy przywiązywać do tego wagę; być czujni, gdy ktoś próbuje łamać demokrację, upewnić się, że nasz głos w sprawach polityki i dobrych rządów będzie dobrze słyszalny oraz ustanowić system, w ramach którego nasi urzędnicy państwowi będą pociągani do odpowiedzialności, jeśli kiedykolwiek zdarzy się im zapomnieć, że ich rolą jest praca na rzecz dobra ogółu, nie zaś dla własnych korzyści. |
36 | Devi tenere a mente la visione d'insieme. | Miej w świadomości większy obraz. |
37 | Il giardinaggio può essere molto orientato verso il dettaglio, ma ci si rende conto anche dell'effetto generale - e quello si raggiunge con una comunità forte. | W ogrodnictwie chodzi o szczegóły, ale także o efekt ogólny - a ten nie jest możliwy do uzyskania bez silnej społeczności. |
38 | Le diversità che vivono in armonia sono le cose di cui sono fatte i bei giardini - e le società forti. | Różnorodność w harmonii jest tym, co buduje piękne ogrody - i silne społeczeństwa. |
39 | Tutti devono prendere parte. | Zaangażować powinien się każdy. |
40 | Una volta ho letto un articolo riguardante un piccolo circolo di giardinieri che radunavano le loro risorse in assenza di lavoro affidabile, facendo a turno per prendersi cura dei rispettivi giardini ogni weekend. | Czytałam kiedyś artykuł o niewielkiej grupie ogrodników, którzy, w obliczu braku rąk do pracy, połączyli swoje siły i kolejno w każdy weekend doglądali nawzajem swoich ogrodów. |
41 | I loro giardini e le loro amicizie sono fiorite perché hanno creato una comunità forte e funzionale. | Ich przyjaźń, tak jak ich ogrody, kwitła, wszystko dlatego, że stworzyli silną i świetnie funkcjonującą społeczność. |
42 | Allo stesso modo, tutti dobbiamo fare ciò che possiamo, anche se poco. | Na tej samej zasadzie, liczy się wkład każdego z nas, nieważne jak mały. |
43 | Possiamo scrivere un post su un blog o una lettera all'editor? | Czy możemy umieścić post na blogu, albo napisać do redaktora? |
44 | Possiamo rifiutare di razionalizzare il pagamento di tangenti come il costo di fare affari? | Czy możemy przeciwstawić się łapownictwu, traktowanemu jako oczywisty koszt prowadzenia interesów? |
45 | Possiamo partecipare a una marcia, firmare una petizione, essere attivisti? | Czy możemy wziąć udział w marszu, podpisać petycję, być aktywistą? |
46 | Come dice l'ambientalista keniana Wangari Maathai in questo commovente video, I will be a hummingbird, tutti possiamo fare qualche cosa. | Jak ująła to kenijska działaczka ekologiczna Wangari Maathai w swoim przejmującym utworze Będę kolibrem, każdy z nas może coś zrobić. |
47 | E ogni piccolo sforzo aggiungerà un pezzetto a qualcosa di molto più grande, qualcosa che può veramente fare la differenza. | A każdy, nawet niewielki wysiłek będzie składał się na coś znacznie większego, co naprawdę może przyczynić się do zmiany. |