# | mkd | pol |
---|
1 | Што ме научи градинарството за граѓанската одговорност | Odpowiedzialność obywatelska – wiedza zdobyta w ogrodzie . |
2 | Тропска градина во Тринидад и Тобаго; фотографијата е искористена со претходно добиена дозвола | |
3 | Објавено на 09 август 2014 година 9:00 GMT | Kiedy pracuję w ogrodzie, myślę. |
4 | Кога работам во градината, размислувам. Опкружена од тишината на природата, мојот ум, целосно задлабочен во работата, или е во хармонија со сегашниот момент или лута - а деновиве тој луташе и се вијулеше, додека јас размислував за состојбата на мојата земја. | Otoczony przez bezruch natury, mój umysł albo dostraja się do danej chwili, kompletenie zaabsorbowany wykonywanym zadaniem, albo moje myśli zaczynają błądzić - a ostatnio, kiedy rozważam sytuację mojego kraju, odbywają długie i zawiłe wędrówki. |
5 | Поминувајќи време во мојата градина минатиот викенд, уште од почеток ме обзеде желба да бидам надвор, да копам во земјата, да се чудам на елементарното чувство на земја по рацете. | Chwile, które spędziłam w ogrodzie w zeszłym tygodniu sprawiły, że poczułam się szczęśliwa. Wspaniale było przebywać na zewnątrz, przekopując glebę i kontemplować owo pierwotne uczucie, gdy poczułam ziemię na dłoniach - po raz pierwszy. |
6 | Дури ни дождот не можеше да ме набрка да влезам внатре. | Nawet deszcz nie był w stanie zagonić mnie do środka. |
7 | Замајана од мирисите на зрелите манга и кокосовите мешунки од околните дрвја, се почувствував како да сум дома. | Zmieszany z aromatem dojrzewających owoców mango i strąków kakaowca na pobliskich drzewach, pachniał domem. |
8 | Но, како што плевелот стануваше се поеднообразен, започнав да размислувам за други работи: растечкиот криминал, системската корупција, паралелната економија наводно изградена врз илегалната трговија со дрога и оружје. | Jednak kiedy pielenie stało się bardziej monotonne, zaczęłam myśleć o innych rzeczach: eskalacji przestępczości, korupcji systemowej i szarej strefie gospodarki, podobno opartej na handlu bronią i narkotykami. |
9 | Како што моите голи раце се бореа да ја ослободат тревата од опасниот плевел што полека ја задушуваше, метафората не можеше да биде појасна. | Kiedy moje nie osłonięte niczym ręce walczyły z podstępnymi chwastami, które powoli zaczynały uśmiercać trawnik, metafora nie mogła być bardziej oczywista. |
10 | Научив многу работи буричкајќи во мојата градина, но никогаш не помислив дека ‘да се биде добар граѓанин' ќе биде една од тие работи. | Wcześniej nigdy nie pomyślałabym, że oprócz wielu innych rzeczy, krzątanina w ogrodzie nauczy mnie także tego jak być dobrym obywatelem. |
11 | Еве неколку семиња коишто из'ртија во мојата граѓанска совест. | Oto kilka ziaren, które zakiełkowały w mojej obywatelskiej świadomości. |
12 | Морате да прифатите дел од одговорноста. | Musisz przejąć odpowiedzialność. |
13 | Каква што е мојата градина, таква е и мојата земја. | To jest mój ogród i tak samo - to jest to mój kraj. |
14 | Имав навика да се шетам во мојата градина, да видам што требаше да се сработи и да си најдам изговори зошто всушност не сработував: немав време, бев премногу уморна, не ми беше од најголем приоритет. | Wcześniej przechadzałam się po podwórzu, widziałam co trzeba zrobić i szukałam wymówek aby tego nie robić: nie miałam czasu, byłam zbyt zmęczona, nie było to moim głównym priorytetem. |
15 | Очекуваниот резултат беше тоа дека плевелот се рашири - го отстапив речиси целиот мој заден тревник на троскотот и бев несреќна поради тоа. | Jak łatwo się domyślić, skutek był taki, że chwasty rozprzestrzeniły się. Niemal cały trawnik z tyłu domu porósł palusznikiem, co bardzo mnie przygnębiało. |
16 | Но, немаше толку многу да се запушти ако уште од почеток не бев одлучила дека мојата градина е сечија одговорност - на недоверливиот градинар, на зафатениот сопруг. | Jednak gdybym od początku nie przerzuciła odpowiedzialności za mój ogród na innych - ogrodnika, na którym nie mogłam polegać czy zapracowanego męża - nie wymknąłby się spod kontroli aż tak bardzo. |
17 | Тревата не е секогаш позелена. | Wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma. |
18 | Има многу погрешни работи во Тринидад и Тобаго, но има исто така и многу кои се правилни и убави и возвишувачки. | Trinidad i Tobago to kraj daleki od doskonałości, jednak dzieje się tam także wiele rzeczy, które są dobre, piękne i podnoszące na duchu. |
19 | Понекогаш, одлуката да се преместиш на друг дел од тревникот е правилната работа, а понекогаш, треба едноставно да останеш и да се бориш против плевелот, затоа што после сè, тој е ваша одговорност. | Czasami decyzja o przeniesieniu się na inny kawałek trawnika jest dobra, czasami jednak musisz zwyczajnie zostać i podjąć walkę z chwastami, które są w końcu twoje. |
20 | Помогнавте да пушти корени; треба да помогнете и да се искорени. | Sam przyczyniłeś się do tego, że zapuściły korzenie, teraz więc zrób coś aby się ich pozbyć. |
21 | Морате да ја завршите работата. | Musisz wykonać pracę. |
22 | Не може да се побегне од тоа, морате да се справите со грбавењето, вкочанетоста на прстите, чешањето на кожата, неугодната работа. | Tu nie ma drogi na skróty, musisz stawić czoła wyczerpującej i nieprzyjemnej harówce. |
23 | Ќе бидете фрустрирани, ќе ви изгледа бескрајно и ќе бидете убедени дека ништо не постигнувате. | Będzie frustrująca, nie mająca końca i będziesz przekonany, że prowadzi do nikąd. |
24 | Но, физичката болка најпосле ќе престане оставајќи ви впечаток дека добро сте издржале заради нешто важно, како да е првиот цут на ретко цвеќе. | Wreszcie jednak, kiedy rzadka roślina zakwitnie po raz pierwszy, ból mięśni będzie tylko przypomnieniem, że napracowałeś się w ważnej sprawie. |
25 | Промената нема да се случи преку ноќ. | Zmiana nie dokona się z dnia na dzień. |
26 | И покрај вчудоневидувачките промени што се гледаат за триесет минути работа во домот и градината, овој вид промени најверојатно ќе се случуваат со брзина слична на онаа кога меласа минува низ сито, зиме. | Pomimo, że w programach z serii ”dom i ogród” na uzyskanie oszałamiającego efektu potrzeba zwykle jakichś trzydziestu minut, w rzeczywistości tego rodzaju zmiany odbywają się w tempie melasy przelewanej przez sito - zimą. |
27 | Онака како што е потребно време да се расчисти градината од плевелите или штетниците, успешното управување со системот заплеткан во корупција ќе биде долг, тежок пат за одење. | Tak samo, jak długo trwa oczyszczenie ogrodu z chwastów i szkodników, przywrócenie dobrych rządów w systemie przesyconym korupcją stanowi długą i wyboistą drogę. |
28 | За таквиот редок цут, појавувањето ќе биде многу тешко, но кога најпосле ќе се појави, ќе биде повеќе од заносен. | Ów rzadki kwiat wydawać się może czymś bardzo odległym i nierzeczywistym, lecz kiedy wreszcie zakwitnie, będzie tym bardziej urzekający. |
29 | Можеби нема да ги видите плодовите од вашиот труд. | Możesz nigdy nie zobaczyć owoców swojej pracy. |
30 | Постои една грчка поговорка којашто вели: „Едно општество напредува кога старите засадуваат дрва во чијашто сенка знаат дека никогаш нема да седнат“. | Jest greckie przysłowie, które mówi: “Społeczeństwo rozwija się dobrze, gdy ludzie sadzą drzewa, w cieniu których nigdy nie będzie dane im usiąść.” |
31 | Се согласувам со тоа. | Akceptuję to. |
32 | Сметам дека повеќето луѓе сакаат нивните деца да наследат подобра татковина од онаа во која ние сега живееме. | Myślę, że większość ludzi chciałaby, aby ich dzieci odziedziczyły lepszy kraj, niż ten, w którym dziś żyjemy. |
33 | Не оставајте ништо да ви се промакне. | Niczego nie zaniedbuj. |
34 | Триниѓаните велат: „Дајте им прст, тие рака ќе ти земат“. | Trynidadczycy mówią: “Daj mu palec, a weźmie całą rękę.” |
35 | Жилави плевели, како да се прекршители на закони во општеството, бараат само процеп за да се сместат. | Uporczywe chwasty, podobnie jak łamiący prawo członkowie społeczeństwa, szukają tylko okazji, z której mogą skorzystać. |
36 | Како избирачи, мораме да бидеме внимателни: да бидеме претпазливи на напади против нашата демократија, да овозможиме нашиот глас да биде слушнат за прашања како што се спроведување политики и успешно управување и да создадеме функционални системи за да нашите јавни претставници ги држиме одговорни доколку некогаш заборават дека тие се тука за да му служат на заедничкото добро, а не на нивното лично добро. | Jako elektorat, musimy przywiązywać do tego wagę; być czujni, gdy ktoś próbuje łamać demokrację, upewnić się, że nasz głos w sprawach polityki i dobrych rządów będzie dobrze słyszalny oraz ustanowić system, w ramach którego nasi urzędnicy państwowi będą pociągani do odpowiedzialności, jeśli kiedykolwiek zdarzy się im zapomnieć, że ich rolą jest praca na rzecz dobra ogółu, nie zaś dla własnych korzyści. |
37 | Морате да ја зачувате глобалната слика во умот. | Miej w świadomości większy obraz. |
38 | Градинарството може да биде насочено кон детаљот, но исто така и кон општиот резултат - а тоа не може да се постигне без силна заедница. | W ogrodnictwie chodzi o szczegóły, ale także o efekt ogólny - a ten nie jest możliwy do uzyskania bez silnej społeczności. |
39 | Разноликоста којашто живее во хармонија е она од коешто убавите градини и силните општества се изградени. | Różnorodność w harmonii jest tym, co buduje piękne ogrody - i silne społeczeństwa. |
40 | Секој треба да си ја одигра својата улога. | Zaangażować powinien się każdy. |
41 | Еднаш прочитав една статија за еден мал круг на градинари кои немајќи стабилна работа ги здружиле нивните ресурси и секој викенд секој од нив се грижел за градините на другите. | Czytałam kiedyś artykuł o niewielkiej grupie ogrodników, którzy, w obliczu braku rąk do pracy, połączyli swoje siły i kolejno w każdy weekend doglądali nawzajem swoich ogrodów. |
42 | Нивните градини и нивните пријателства напредувале, и сето тоа поради тоа што тие создале силна и функционална заедница. | Ich przyjaźń, tak jak ich ogrody, kwitła, wszystko dlatego, że stworzyli silną i świetnie funkcjonującą społeczność. |
43 | На ист начин, сите ние треба да правиме онолку колку што можеме, без разлика колку е тоа. | Na tej samej zasadzie, liczy się wkład każdego z nas, nieważne jak mały. |
44 | Можеме ли да напишеме статија за блог или писмо до некој издавач? | Czy możemy umieścić post na blogu, albo napisać do redaktora? |
45 | Можеме ли да останеме неми пред подмитувањето коешто оди на штета на водењето бизнис? | Czy możemy przeciwstawić się łapownictwu, traktowanemu jako oczywisty koszt prowadzenia interesów? |
46 | Можеме ли да продефилираме, да потпишеме петиција, да бидеме активисти? | Czy możemy wziąć udział w marszu, podpisać petycję, być aktywistą? |
47 | Како што кенискиот екологист Wangari Maathai кажал во неговиот трогателен текст I will be a hummingbird, сите ние можеме да сториме нешто. | Jak ująła to kenijska działaczka ekologiczna Wangari Maathai w swoim przejmującym utworze Będę kolibrem, każdy z nas może coś zrobić. |
48 | И секој мал напор ќе се додаде на нешто многу поголемо, нешто што навистина може да направи разлика. | A każdy, nawet niewielki wysiłek będzie składał się na coś znacznie większego, co naprawdę może przyczynić się do zmiany. |