# | mkd | por |
---|
1 | Бразил: Блогери дискутираат на прашањето зошто сè уште има расизам во земјата | Brasil: Blogueiros discutem o racismo no país |
2 | Пред две недели, Глобал Војсис ја објавија приказната за Жануарио Алвес де Сантана, црнец кој бил претепан од обезбедувањето на една од најголемите меѓународни продавници за малопродажба во Бразил. | Há duas semanas, o Global Voices contou a história de Januário Alves de Santana, um homem negro que foi espancado por seguranças de uma das maiores lojas de departamento internacionais no Brasil. |
3 | Додека си го чекал семејството на паркингот пред супермаркетот, Жануарио бил обвинет за обид на кражба на неговата сопсвена кола, под изговор дека, како црнец, тој не би можел да поседува толку луксузна кола. | Ele esperava por sua família no estacionamento do supermercado quando foi acusado de tentar roubar seu próprio carro, sob o argumento de que, por ser negro, ele não teria condições de possuir um carro de luxo. |
4 | Ова уште повеќе ја подгрева секогаш жестоката и контроверзна дебата за расизмот во Бразил (следете го овој линк за постар напис на Глобал Војсис на оваа тема) и послужи како инспирација за многу написи на блогови, најголемиот дел од кои го отфрлаа мислењето на високата класа дека во Бразил нема расизам и дека општествените класи се вистинската причина за постоењето на случаи како што e овој со Жануарио. | O fato reacendeu o sempre polêmico e caloroso debate sobre o racismo no Brasil (siga este link para um post anterior do Global Voices sobre esse assunto) e inspirou muitos posts em blogs, a maioria dos quais repudiando o pensamento da classe média de que o racismo não existe no país, e que os problemas das classes sociais são a verdadeira razão para casos como os de Januário. |
5 | На 11 септември, студенти и вработени од Универзитетот во Сао Паоло, каде што работи Жануарио Алвес де Сантана, се собраа за да дискутираат заедно на прашањето зошто расизмот е сè уште присутен во секојдневниот живот. | Em 11 de setembro, estudantes e funcionários da Universidade de São Paulo, onde Januário Alves de Santana trabalha, reuniram-se para discutir como o racismo está presente no cotidiano. |
6 | На тркалезната маса „Расизам, насилство и глобализација“ беше изјавено: „Карефур нападна црнец од Бразил: тоа е годината на Франција во Бразил“. | A mesa redonda “Racismo, Violência e Globalização” denunciou: “Carrefour agride negro brasileiro: eis o ano da França no Brasil”. |
7 | На блогот на Pão e Rosas можеме да најдеме коментари и слики од настанот: | O blog Pão e Rosas nos traz fotos do evento e comentários: |
8 | Сите говори истакнуваа дека случајот на Жануарио не е единствен од оваа природа, туку случај што прикажува дека расизмот е сè уште длабоко вкоренет во општеството во кое живееме. | Todas as falas enfatizaram que o caso não é isolado, mas expressa sim como o racismo ainda é uma marca profunda da sociedade em que vivemos. |
9 | Ние ја изразуваме својата солидарност со Жануарио на блогот Pão e Rosas, како и со сите црни мажи и жени кои имаат страдано од расизам или од насилство на полицијата. | Nós do Pão e Rosas nos colocamos de pé, ao lado de Januário e todos os negros e negras que sofrem com o racismo e a violência policial. |
10 | Понатаму, ние ги поддржуваме сите жители во сиромашните квартови кои имаат демонстрирано против репресијата од полицијата, како што беше случајот во Хелиополис минатата недела. | Do mesmo modo, nos colocamos ao lado dos moradores das favelas que têm se manifestado contra a repressão da polícia , como em Heliópolis na semana passada. |
11 | Реалноста бара од нас да се кренеме! | A realidade impõe que nos levantemos! |
12 | Говорот на Жануарио на една јавна дебата во Универзитетот во Сао Паоло | O discurso de Januário durante o debate na USP. |
13 | Алекс Кастро од блогот Liberal, Libertário e Libertino, многу прецизно го разработува прашањето за расизам и посебно истакнува еден загрижувачки факт од историјата на расизмот во Бразил, велејќи дека вистинскиот проблем лежи во тоа што во општеството немало расен конфликт: | Alex Castro, do blog Liberal, Libertário e Libertino, fala sobre a questão do racismo meticulosamente e aponta um fato alarmante no que tange a historicidade racial do Brasil ao dizer que o problema é, na verdade, que a sociedade é vazia de conflitos raciais: |
14 | Во Бразил никогаш немало расистички закон кој им забранувал на црнците да влегуваат во ресторани, хотели, судови, итн., затоа што самата општествено-економска рамка на земјата може повеќе од доволно да гарантира дека црнците никогаш не би влегле во такво место, освен ако не бришат под или служат кафе. | No Brasil, nunca houve leis racistas proibindo negros de ingressarem em restaurantes, hotéis, tribunais porque a própria estrutura socioeconômica perversa já era garantia mais do que suficiente de que negros somente entrariam nesses ambientes pra varrer o chão e servir café. |
15 | Бразил е толку непоправно расистичка земја што никогаш не биле потребни расистички закони за задржување на црнците во нивната многу ниска позиција. | O Brasil é tão arraigadamente racista que nunca nem precisou de leis racistas para manter seus negros em posição totalmente inferiorizada. |
16 | Неговиот блог можеше исто да се пронајде преку блогот на Adventures of а Gringa на Рејчел Гликхаус и неколку читатели одговорија на неговите размислувања. | Seu post também foi divulgado no blog da Rachel Glickhouse, o Adventures of a Gringa [en], e alguns leitores responderam às suas indagações. |
17 | На пример, Роџер Пенгвино остави коментар: | Por exemplo, Roger Penguino comentou: |
18 | За оние кои отсекогаш мислеле дека во Бразил нема расни проблеми, еве една појдовна точка од која ќе можат да ја преобмислат реалноста. | Para aqueles que sempre pensaram que no Brasil não ocorre problemas raciais, aqui encontra-se um ponto de partida para nova reflexão sobre a realidade. |
19 | Отсекогаш сум слушал од моите американски пријатели дека во Бразил „сите се сложни“ и секогаш ми било тешко да го објаснам сложеното и системско прифаќање на расизмот во Бразил. | Sempre ouvi de amigos Americanos que no Brasil “everyone just gets along” e sempre foi difícil explicar a complexa e sistemática institucionalização do racismo brasileiro. |
20 | Многу луѓе кога ги гледаат Бразилците заклучуваат дека таму има поголема мешавина од раси од другите земји, но тие нормално не ги гледаат илјадниците кои се борат самите со себе затоа што, во една таква мешавина, научиле да си ја мразат својата положба. | Muitos ao olharam para população brasileira dizem ver uma mistura racial maior que de outros grandes países, mas claro que deixam de perceber os milhares que lutam contra si mesmos porque nesta mistura aprenderam a odiar sua própria condição. |
21 | Во јуни годинава, Лукреција Пако, една од најголемите мозамбички глумици која настапуваше во една претстава во Сао Паоло, беше жртва на расизам, кога случајно се судри со една бела жена во редицата во една менувачница во трговскиот центар. | Em junho deste ano, Lucrécia Paco, uma das maiores atrizes de Moçambique, que atuava em uma peça na cidade de São Paulo, sofreu racismo quando acidentalmente empurrou uma mulher branca na fila de uma agência de câmbio em um shopping. |
22 | Леонардо Сакамото од блогот Blog do Sakamoto, како и блогот Viomundo blog, повторно ја објави веста, оригинално издадена од списанието Епока, давајќи свое мислење. | Leonardo Sakamoto do Blog do Sakamoto e o blog Viomundo republicaram e comentaram a notícia trazida a público pela Revista Época. |
23 | Тогаш, жената ја пријави Лукреција како потенцијален крадец и почна да вика гласно барајќи ја имиграционата полиција. | Na ocasião, a mulher apontou Lucrécia como uma potencial assaltante, e gritou pela polícia da imigração. |
24 | Лукреција изреагира гласно, викајќи ѝ на жената дека има многу Бразилци кои одат да живеат во Мозамбик и дека таму тие не се жртви на лош третман, туку се примени со отворени раце. | Lucrécia reagiu, e gritou para a mulher dizendo que muitos brasileiros vão morar em Moçambique, mas em vez de serem maltratados são recebidos de braços abertos. |
25 | Новинарот Елејн Брум, кој ја интервјуираше Лукреција Пако, изјави: | A jornalista Eliane Brum, que entrevistou Lucrécia Paco, relatou: |
26 | Лукреција не може да го заборави инцидентот. | Lucrécia não consegue esquecer. |
27 | „Не можев да спијам вечерта. Нависитна бев под шок“, вели таа. | “Não pude dormir à noite, fiquei muito mal”, diz. |
28 | „Почнав да станувам параноична, да забележувам предрасуди во ресторани, и воопшто насекаде. | “Comecei a ficar paranoica, a ver sinais de discriminação no restaurante, em todo o lugar que ia. |
29 | А не си го посакувам тоа себеси. “ | E eu não quero isso pra mim.” |
30 | За време на нејзините макотрпни 39 години, во земја која беше португалска колонија до 1975 година, за подоцна да биде опустошена од 20 годишна граѓанска војна, Лукреција никогаш нема видено вакво нешто. | Em seus 39 anos de vida dura, num país que foi colônia portuguesa até 1975 e, depois, devastado por 20 anos de guerra civil, Lucrécia nunca tinha passado por nada assim. |
31 | „Никогаш не сум била дискриминирана на овој начин“, вели таа. | “Eu nunca fui discriminada dessa maneira”, diz. |
32 | „Ми остави чувство на длабока болка. “ | “Dá uma dor na gente. ” |
33 | Глорија Кабо, читател на блогот Blog do Sakamoto, кометираше на интервјуто. | Glória Cabo, uma leitora do Blog do Sakamoto comentou a entrevista. |
34 | Таа го сподели и своето семејно сведоштво за да се разјасни зошто Бразилците го култивираат расизмот: | Ela contou seu próprio testemunho de família sobre o porquê dos brasileiros cultivarem o racismo: |
35 | Во Бразил не е тешко само ако си црнец, туку и ако си од североистокот, ако си сиромашен, тетовиран, хомосексуалец, панкер, или пак грд. | No Brasil não só é difícil ser negro, como também: nordestino, pobre, tatuado, gay, punk, feio. |
36 | Дури ни русокосите девојки не се изоставени од листата… но од кај потекнуваат сите овие предрасуди? | Nem as loiras escapam… Mas, de onde vem esse preconceito? |
37 | Како да им ставиме крај? | E como acabar com ele? |
38 | Коренот на проблемот, според мене, се наоѓа во нашето потекло. | A origem do problema, no meu ponto de vista está nas nossas próprias origens. |
39 | Ние сме потомци на заостанати и закоравени Европејци кои се преполни со предрасуди. | Somos descendentes de europeus preconceituosos, retrógrados e antiquados. |
40 | Како дете на Европејци, јас растев со експлицитниот расизам на моите родители, со бесмислените коментари од татко ми, кој велеше дека не сака некогаш некое„црнче“ да го нарекува татко. | Eu como filha de europeus, convivi com racismo explicito de meus pais, com comentários absurdos de que meu pai não queria ter um “negrinho” o chamando de avô. |
41 | Признавам дека и јас сум имала расистички мисли. | Eu mesma, confesso, que já tive pensamentos racistas. |
42 | Но, како што созревав, размислував за своите предрасуди и заклучив дека не произлегуваат од мене лично, туку од глупавото, бесмислено наледство од моите родители. | Mas, com a maturidade, analisei meus preconceitos e descobri que não eram meus, e sim uma herança pobre e sem sentido herdada de pais preconceituosos. |
43 | Да се побара изворот на расизмот, да се сфати дека разликите се нормални и неопходни, тоа би променило многу работи. | Buscar a origem do racismo, analisar que diferenças são normais e necessárias, isso faria toda a diferença. |
44 | Педро Турамбар од блогот O Crepúsculo наведува еден друг случај на расизам што го засведочил додека бил во шопинг во Карефур. | Pedro Turambar do blog O Crepúsculo cita outro caso presenciado por ele mesmo enquanto fazia compras no Carrefour e que considera racismo. |
45 | Продавачката од продавницата за малопродажба прашала една црна жена дали кредитната картичка што ја користи за купување е нејзина. | A funcionária da loja pediu a uma mulher negra que confirmasse que ela era a dona do cartão de crédito do qual usara para pagar por suas compras. |
46 | Педро сугерираше дека продавачката го направала тоа само заради количината на добра што жената сакала да ги купи со картичката. | Pedro sugeriu que a funcionária somente pediu a confirmação por causa da quantidade das compras que a mulher fez. |
47 | Црната жена всушност била куќна помошничка и нејзиниот работодавач, постара бела жена која тогаш не чекела со неа во редот, ѝ пришла на продавачката, викајќи гласно: „Ова се предрасуди! | A mulher negra era, na verdade, empregada doméstica, e sua empregadora, uma senhora branca que estava distante no momento, veio em direção à funcionária gritando “Isso é preconceito! |
48 | Ова е расна дискриминација!“. | Isso é discriminação racial!”. |
49 | Педро вели: | Ele diz: |
50 | Нејзина работа е да бара потврда за сопственост на картичката. | O trabalho dela é perguntar e pedir a identidade. […]. |
51 | СЕ ДОДЕКА ГО ПРАВИ ТОА СО СИТЕ. | DESDE QUE ELA FAÇA ISSO COM TODO MUNDO. |
52 | Но, сите знаеме добро дека не е така и дека не беше тоа вистинската причина зошто продавачката побара од куќната помошничка доказ дека картичката е нејзина. | Mas tanto você quanto eu, sabe que isso não acontece e não foi por isso que a moça pediu para a empregada provar que era titular do cartão |
53 | И додава: | E completa: |
54 | Планирав да платам со кредитната картичка на брат ми и сигурен бев дека касиерот нема да ме праша дали е моја. | Eu iria pagar a conta com o cartão de crédito do meu irmão e tinha certeza que o caixa não iria me perguntar se eu era o titular do cartão. |
55 | Така и испадна. | Dito e feito. |
56 | Јас платив со картичка од сметка во банка што не е моја, но бидејќи сум бел, буцкаст, мек и сладок, никогаш немаа да помислат дека би украл кредитна картичка за да купам дузина препарати за чистење. | Paguei com um cartão de uma conta da qual não sou titular, mas como sou branco, gordinho, fofinho bonitinho, jamais pensariam que eu roubei o cartão para comprar meia dúzia de produtos de limpeza. |
57 | Најдобар дел беше стравот на касиерот кој ги внесе моите продукти. | O melhor foi o medo que eu coloquei no caixa que me atendeu. |
58 | Тој даваше иронични и саркастични коментари за ситуацијата и почна да се смее кога дечкото од двојката позади мене се пошегува велејќи „ Јас не плаќам со своја кредитна картичка! | Ele ironicamente e sarcasticamente comentava o fato, e quando o cara do casal de trás disse brincando “Eu não to pagando com meu cartão não em! |
59 | И ако ми речете дека не е моја ќе седам тука и ќе спобудалам!“. | e se você falar que não é meu eu subo aqui em cima e fico louco”, o caixa morreu de rir. |
60 | Тогаш, јас реков дека кредитната картичка што штотуку ја искористив не е моја. | Até que eu disse que o cartão que eu acabara de pagar não era meu. |
61 | Зборував смеејќи се, така што тој помисли дека се шегувам, но потоа станав сериозен и повторив: „Картичката не е моја. | Disse isso rindo também, por isso ele achou que era brincadeira, até que eu fechei a cara e repeti “O cartão não é meu. |
62 | Не е навистина. | Mesmo. |
63 | Јас не сум Даниел. “ | Eu não me chamo Daniel.” |
64 | Ме погледна и сфати дека сум сериозен. | Ele olhou para mim e viu que eu falava sério. |
65 | Си ја проголта насмевката и се исплаши. | Engoliu o riso e claramente ficou com medo. |
66 | Јас само реков: „Старата госпоѓа имаше право. | Eu apenas disse “A mulher tá certa. |
67 | Таа имаше право кога рече дека се работи за предрасуди, бидејќи навистина е така. “ | Certíssima em dizer que foi preconceito, porque foi. |
68 | Се збогував со двојката позади- која радосно ме гледаше - си ги собрав торбите и излегов. | ”, me despedi do casal - que olhava para mim com uma cara de júbilo - peguei as compras e fui embora. |
69 | Конечно, коментар на блогот на Алекс Кастро не вреди ништо. | Finalmente, um comentário no post do Alex Castro é digno de nota. |
70 | Читателот Те, јасно вели: | A leitora Te claramente diz: |
71 | Навистина ни треба некој како Роза Паркс во Бразил. […] | É mesmo, no Brasil faz falta uma Rosa Parks. […] |
72 | Видео кампањата „Каде го чувате вашиот расизам?“ содржи многу вистински сведоштва за расизмот во Бразил. | A campanha Onde você guarda seu racismo? apresenta vários depoimentos reais de racismo no Brasil. |
73 | Таа беше создадена како јавна кампања против расизмот од Diálogos contra o Racismo (pela igualdade racial), [Дијалози против расизмот (за еднаквост меѓу расите)], група од повеќе од 40 организации на граѓанското општество посветена за искоренување на сиромаштијата и нееднаквоста и за стимулирање на дебати во училиштата, населбите, работните места, клубовите и домаќинствата, за односите меѓу расите и за начините на кои тие можат да се променат. | Foi produzida como uma campanha pública contra o racismo por Diálogos contra o Racismo (pela igualdade racial), um grupo de mais de 40 organizações da sociedade civil dedicados à erradicação da pobreza e desigualdade e para estimular debates em escolas, bairros, escritórios, clubes e famílias sobre as relações raciais e como modificá-las. |