# | mkd | por |
---|
1 | САД: Дали НАСА откри нова планета погодна за живот? | EUA: Terá a NASA Descoberto Um Planeta Habitável? |
2 | Земајќи го предвид фактот дека во универзумот во најмала рака постојат стотици милијарди ѕвезди во Млечниот пат, постоењето на нови планети на кои што може да се живее е многу веројатно. | Com pelo menos centenas de bilhões de galáxias no Universo e duzentas bilhões de estrelas na Via Láctea, o potencial de planetas com condições habitáveis é considerável. |
3 | Меѓутоа, сѐ уште не постои никаков доказ за постоењето на една ваква планета. | Mas não há evidências sólidas de que tal planeta exista. |
4 | На 5-ти декември 2011, американската вселенска агенција НАСА го објави откритието на планетата Кеплер-22б со помош на вселенскиот телескоп Кеплер, планета на доволна оддалеченост од нејзината ѕвезда со потенцијално погодна температура за живеење на површината. | Entretanto, no dia 5 de dezembro de 2011, a Agência Espacial Americana, NASA, anunciou [en] uma descoberta do telescópio espacial Kepler: o Kepler-22b, [en], um planeta que está na distância certa de sua estrela, de modo que pode ter uma temperatura potencialmente habitável. |
5 | Блогери-научници реагираа на вестите со нивни анализи и теории. | Cientistas reagiram à notícia com suas próprias análises e teorias. |
6 | Дијаграм со кој се споредува сончевиот систен на планетата Земја со Кеплер 22-б во сончевиот систем (уметничко слободно претставување), ѕвезден систем кој ја содржи првата планета со „зона која може да се насели“, откриена од страна на Кеплер-мисијата на НАСА. | Diagrama comparando o sistema solar da Terra à ilustração feita por um artista do Kepler-22b, um sistema estrelar contendo o primeiro planeta de "zona habitável" a ser descoberto pela missão Kepler da NASA. |
7 | Сликата е од: NASA/Ames/JPL-Caltech | Crédito da imagem: NASA/Ames/JPL-Caltech |
8 | Професорот по астрономија Салман Хамид од колеџот во Хемпшир е возбуден поради откритието: | Salman Hameed, professor de Astronomia da Hampshire College, está entusiasmado com a descoberta [en]: |
9 | Да. | Sim. |
10 | Астрономите го потврдија првото откритие на една планета слична на земјата лоцирана во зоната на ѕвездата, која што е погодна за живеење - на растојание од ѕвездата каде водата би можела да биде достапна во течна состојба… Ова откритие е фантастично, ако не и сосема изненадувачко. | Astrônomos tiveram uma primeira confirmação de uma planeta parecido com o nosso localizado na zona estrelar habitável -a distância de uma estrela onde pode existir água em estado líquido…A descoberta é incrível, senão surpreendente. |
11 | Постојат толку многу планети и неминовен е фактот дека ќе откриеме планети со услови за живот, слични на овие на Земјата. | Existem tantos outros planetas lá fora, e somos obrigados a encontrar planetas em lugares que correspondam às condições da Terra. |
12 | Исто така, многу е веројатно дека постоењето на живот е широко распространето. | E a vida também é passível de ser bastante comum. |
13 | Меѓутоа, суштества кои можат да изградат телескоп? | Vida que pode construir telescópios? |
14 | Не би знаел за тоа. | Não sei. |
15 | Тој појаснува понатамошни детали: | Ele nos dá mais detalhes: |
16 | Што знаеме ние за оваа планета? | Então, qual é a deste planeta? |
17 | Наречена е Кеплер 22б. | Ele é chamado de Kepler 22b. |
18 | Тоа е најатрактивното име што им падна на ум на астрономите (всушност името е според телескопот Кеплер со кој беше откриена планетата). | Este é o nome mais sexy que os astrônomos poderiam chegar (na verdade, este nome foi dado porque o planeta foi descoberto pelo telescópio Kepler). |
19 | Оддалечена е околу 600 светлосни години - доволно далеку, да не можеме да помислиме на кратка посета набрзо… | Ele está localizado cerca de 600 anos-luz de distância - apenas o suficiente para que não possamos começar a pensar sobre as malas para uma viagem … |
20 | Има ли живот таму? | Existe vida naquele planeta? |
21 | Тоа не го знаеме. | Nós não sabemos. |
22 | Планетата беше откриена, откако помина покрај својата ѕвезда, затемнувајќи ја светлината на матичната (централна) ѕвезда. | Este planeta foi detectado quando passava em frente da sua estrela, diminuindo a luz da estrela-mãe um pouco. |
23 | Немаме никаква слика од планетата. | Nós não temos uma imagem deste planeta. |
24 | Кога ќе најдеме - а тоа може да трае со години - тогаш би можеле да го анализираме составот на атмосферата. | Quando nós obtivermos - e isto poderá levar anos - então podemos analisar a composição da atmosfera dele. |
25 | Присуството на кислород во атмосферата би било добар доказ за постоењето на живот таму, бидејќи кислородот и во нашата атмосфера претставува неопходен услов за живот. | A presença de oxigênio nela poderá indicar um fator para a vida, como o oxigênio em nossa atmosfera é um subproduto da própria vida. |
26 | Сѐ повеќе му се приближуваме на откривањето живот на таа планета. | Estamos chegando perto para encontrar vida. |
27 | Хелен Чапел, поранешна астрономка, која студирала физика на универзитетот во Болдер, Колорадо, наведува три причини зошто не и е грижа за Кеплер-22б: | Helen Chappell [en], formada em astronomia e que estudou Física na Universidade de Colorado Boulder, dá três razões do porquê ela não leva a sério a descoberta do Kepler-22b: |
28 | Кеплер има откриено стотици екстрасоларни планети, а додека да се истрошат финансиските средства на проектот, тој ќе најде уште стотина такви планети. | Kepler foi achado a centenas de planetas extra-solares, e vai continuar a encontrar centenas mais até que o financiamento do projecto se esgote. |
29 | Кеплер 22б е само пример на НАСА за објавувањето на повеќе од 1000 нови планети-кандидати. […] | Kepler 22b é apenas uma criança do poster para o anúncio da Nasa de mais de 1.000 candidatos novo planeta. |
30 | Венера [исто како Кеплер 22б] се наоѓа не многу далеку од зоната погодна за живот… [но] знаеме дека таму е толку топло што оловото се топи на површината. | Venus [como Kepler 22b] não é muito fora da zona habitável … [mas] nós sabemos que ele é realmente quente o suficiente para derreter chumbo na superfície. |
31 | Венера не може да биде место за живеење, меѓутоа вонземските астрономи ова не би го знаеле, доколку би ја користеле истата технологија како и ние. | Venus não é um lugar agradável para toda a vida, mas os astrônomos ‘extraterrestres' não teriam nenhuma maneira de descobrir isso se eles usaram a mesma tecnologia que nós. |
32 | А можеби пак луѓето на Кеплер 22б се воодушевени од можното постоење на живот на Венера. | Talvez as pessoas da 22b Kepler são mais tontas com a perspectiva de vida em Vênus. […] |
33 | Не можеме да дознеме, дали Кеплер 22б - или која било друга екстрасоларна планета - може да вдоми живот. | Nós não temos meios de saber se Kepler 22b - ou qualquer outro planeta extrasolar - na verdade abriga vida. |
34 | Таа наведува еден позитивен аспект во врска со возбудата околу откритието: | Ela vê aspectos positivos do entusiasmo com a descoberta: |
35 | Откритијата како Кеплер 22б ги воодушевуваат сите оние кои се интересираат за астрономијата и отвараат нови можности да се научат луѓето (особено децата) за науката. | Descobertas como Kepler 22b deixa qualquer um extasiado a respeito de astronomia, e abre oportunidades de ensinar pessoas (especialmente crianças) sobre a ciência. |
36 | Супер за науката, иако само што ви ги уништив соништата за Кеплер 22б. | Então, Viva! Para a ciência, mesmo se eu estourar sua bolha, Kepler 22b. |
37 | Друг критичар, анонимен блогер, чија главна професија е проучувањето на торнада, ги дискутира погрешните мислења во врска со Кеплер 22б, заклучувајќи: | Outro crítico, um blogueiro anônimo que estuda tornados, discute conceituações erradas sobre o Kepler-22b, concluindo [en], entretanto: |
38 | Ова е првиот чекор и ова е еден чекор, кој што не сме го направиле досега. | É um primeiro passo, e um passo que nunca foi dado antes. |
39 | Тоа е голема новост! | Isso é uma ótima notícia! |
40 | И фактот што имаме уште 48 други планети-кандидати во зоната погодна за живеење на нивните ѕвезди е исто така голема работа. | E o fato de nós ainda termos 48 outros candidatos a planetas na zona habitável em suas respectivas estrelas, é uma coisa muito boa. |
41 | Но, се чини дека медиумите ги заобиколуваат новостите од овој вид. | Mas é esta notícia que parece estar desencontrada nos meios de comunicação. |
42 | Во коментарите блогерот го појаснува растојанието помеѓу Земјата и Кеплер-22б: | Na seção de comentários, o blogueiro discute a diferença entre nós e Kepler 22-b: |
43 | Со сегашната можна најголема брзина би ни требале повеќе од 10 илјади години за да стигнеме таму. | Atualmente na velocidade que estamos,iríamos levar dezenas de milhões de anos para chegar lá. |
44 | Тоа е невозможно дури и за вселенските бродови од научната фантастика. | Isso é um pouco além até mesmo os sonhos de ficção científica de navios geração e ‘Cryostasis'. |
45 | И логичниот заклучок би бил: сите наши понатамошни истражувања би ги покажувале планетите како што тие биле пред 600 години. | E: todas as observações que fizermos será de como o planeta era há 600 anos atrás. |
46 | Можеби 600 светлосни години звучат премногу, но оваа далечина е една минута на астрономската скала, дури и да ни требаат милиони години со нашата сегашна брзина да отпатуваме до Кеплер 22б. | 600 anos-luz podem parecer muito, mas é tempo mínimo em termos astronômicos, mesmo que levasse milhões de anos para viajar até Kepler 22b na nossa velocidade atual. |
47 | Кога би изградиле машина која патува со брзина слична со онаа на светлината, можеби би било возможно да го преживееме патот до Кеплер 22б, бидејќи според теоријата на релативитетот на Ајнштајн, на патниците би им требале, помалку или околу 24 години. | Se já fomos capazes de construir uma máquina que viaja perto da velocidade da luz, é possível sobreviver e viajar para Kepler 22b, pois, de acordo com a Teoria da Relatividade de Einstein, os viajantes sentiriam menos, cerca de 24 anos. |
48 | Некои блогери се занимаваат со патот до вселената, меѓутоа некои тоа го сфаќаат помалку сериозно од други. | Alguns blogueiros têm mostrando suas ideias sobre as viagens espaciais, alguns levando menos a sério do que outros. |
49 | Во блогот Осум дена до Амиш (Eight Days to Amish) на фриленс авторот Крис Родел стои: | Eight Days to Amish, um blog feito pelo escritor freelancer Chris Rodell, escreve [en]: |
50 | Сигурен сум дека Републиканците помислиле: „Алелуја! | “Tenho certeza de que os Republicanos pensaram: “Aleluia! |
51 | Сега има место, кое што одвратните Демократи ќе можат да го окупираат колку што сакаат!“ | Agora existe um lugar onde os torpes Democratas possam ocupar durante o tempo que quiserem!” |
52 | Демократите помислиле: „Можеш да се обложиш дека алчните Републиканци веќе си ги пакуваат куферите Луј Витон, нафтените дупчалки и ги подготвиле бурињата Халибартон, за да одат и загадат уште една чиста и недопрена средина, пред Обама да ја прогласи за забранета. “ | Os democratas pensaram: “Você pode apostar que os Republicanos gananciosos já estão a fechar suas malas Louis Vuitton, máquinas de perfuração e barris da Halliburton Fracking para explorar ainda mais o deserto de Pristine antes de Obama declará-lo fora dos limites.” |
53 | Адвокатус Атеист (Advocatus Atheist), блог на Тристан Д. | Advocatus Ateu, um blog de Tristan D. |
54 | Вик, професор по англиски јазик во Јапонија, се надева на комуникација со Кеплер 22б, кога таму би имало некаква цивилизација, која би била способна за вселенска комуникација. | Vick, um professor de Inglês no Japão, é mais esperançoso sobre a comunicação com Kepler-22b, caso abrigue uma civilização capaz de comunicação espacial. |
55 | Тој предлага да се направи ткн. црвја дупка (хипотетичка кратенка во просторот), која би овозможила една таква комуникација. | Ele sugere [en] a construção de um buraco de minhoca [en] (um atalho hipotético através do espaço-tempo), o que tornaria possível a comunicação. |
56 | Тој сепак додава, дека овој негов предлог е само теоретски возможен. | Ele admite, no entanto, que sua sugestão só é possível teoricamente. |
57 | Вик заклучува, нешто што е добар заклучок за она што го учиме од Кеплер-22б: | Vick conclui o que parece ser um bom sumário da lição sobre Kepler-22b: |
58 | Без разлика на тоа дали некогаш би можеле да оствариме прв контакт со вонземјани или не, ми се чини дека Кеплер 22б претставува еден сон, кој што го делат сите луѓе - сонот за авантура, за патување во меѓуѕвездениот простор и тоа да се биде дел од историјата. | Independentemente de existir ou não, poderíamos fazer o primeiro contato com uma raça alienígena, me parece que Kepler 22b representa um sonho que todas as pessoas compartilham-o, sonho de aventura, de viagens inter-estrelares, e de ser uma parte da história. |
59 | Се чини дека ние веќе сме дел од создавање на историја, а не сме ни свесни за тоа. | Me parece que já podemos estar testemunhando a história sendo feita e nem mesmo ser verdadeiramente conscientes disso. |