Sentence alignment for gv-mkd-20100214-3325.xml (html) - gv-por-20100209-6200.xml (html)

#mkdpor
1Индија: Смрт на предисториски јазикÍndia: A Morte de uma Língua pré-Histórica
2Во февруари 2010 година, последниот говорител на древниот јазик Бо (или Ака-Бо), Боа Постарата, почина во својата татковина, Андаманските Острови во Индија.A última falante da antiga língua ‘Bo', a anciã Boa, morreu em sua ilha nativa, as Ilhas Andamão (território da Índia), em fevereiro de 2010.
3Ова е јасна потврда за точноста на минатогодишниот извештај на УНЕСКО, кој предупреди дека 2.500 јазици се на работ на изумирање.É uma vívida confirmação do relatório da UNESCO de 2009, que alertava para o risco de desaparecimento de 2.500 línguas.
4Видео: Боа Постарата пее на нејзиниот мајчин јазик, преку Survival InternationalVídeo: A anciã Boa cantando em sua língua nativa, a língua Bo.
5Сара Двејн, од Минесота (САД), на својот блог True to Words посветен на „истражувањето на јазиците и на пишувањето“, информира за веста и додава дека некои јазици кои се сметаа за веќе изумрени, во последно време оживеаа:Legendado em inglês, via Survival International. Em seu blog True to Words [en], com base em Minnesota, dedicado “a exploração de línguas e escrita,” Sara Duane relata a notícia e adiciona que algumas antigas línguas extintas recentemente reviveram:
6Во 1992 еден истакнат американски лингвист предскажа дека до 2100 година, 90% од светските јазици ќе престанат да постојат.Em 1992, um proeminente linguista americano previu que por volta do ano 2100, 90% das línguas mundiais cessariam sua existência.
7Еден од тие јазици умре минатиот месец кога 85-годишната Боа Постарата почина.Uma destas línguas morreu no mês passado, quando a anciã Boa de 85 anos faleceu.
8Таа беше последниот говорител на Бо јазикот, кој броејќи 70.000 години старост, беше еден од најстарите јазици во светот. [..]Ela era a última falante de ‘Bo', que com 70 mil anos, era uma das línguas mais antigas do mundo.
9Јазиците можат да се вратат од работ на изчезнување, па дури и од целосно исчезнување, доколку постои доволно голема волја и најважното - доколку доволен дел од тој јазик постои во пишувана форма.[…] Línguas podem ser trazidas de volta do risco [de extinção], ou até mesmo da extinção total, se a vontade for forte bastante, e mais importante, se o suficiente desta língua ter sido escrita.
10Еврејскиот јазик беше мртов јазик на почетокот на 19ти век.O hebraico era uma língua morta no início do século XIX.
11Постоеше во академска пишувана форма, меѓутоа не се знаеше како се изговараа зборовите.Existia como uma língua acadêmica, mas não havia maneiras de saber como as palavras eram pronunciadas.
12Упорноста и волјата на израелските Евреи го вратија јазикот во секојдневна употреба.Persistência e vontade de judeus israelenses trouxeram a língua de volta para o uso cotidiano.
13Исто така, постои и заживување на велшкиот јазик во Велика Британија и на маорскиот во Нов Зеланд.Houve também uma renascimento do galês no Reino Unido e do maori na Nova Zelândia.
14Блогот Transubstantiation, кој за себе вели дека се обидува да „најде смисла во наследството на Вавилонската Кула“ предлага документирање на јазиците кои се во процес на изумирање:Transubstantiation [en], que se descreve como uma tentativa de “dar sentido ao legado da Torre de Babel”, sugere a documentação de línguas em risco de extinção:
15Доколку можеме да го зачуваме животот на јазиците, тогаш треба да го сториме тоа по секоја цена.Se podemos preservar a vida das línguas, então certamente vamos preservar.
16Меѓутоа, понекогаш тоа не е возможно и тогаш, ние како лингвисти, треба да ја извршиме нашата можеби најтешка должност - да анализираме, да опишеме и да документираме; да го дефинираме јазикот така што да можеме да ги користиме нашите познавања на тие јазици за да направиме додатни истражувања во општото познавање на човечката состојба.Entretanto, algumas vezes isso não é possível e então talvez nossa tarefa mais importante enquanto linguistas é analizar, descrever e documentar; definir o idioma que está morrendo, para que possamos utilizar o conhecimento sobre o assunto para aprofundar a pesquisa sobre o entendimento geral da condição humana.
17Андаманските острови. Фотографија од Venkatesh K на FlickrVista aérea das Ilhas Andamão por Venkatesh K no Flickr.
18Блогот Madhu Baganiar, кој му припаѓа на заедницата на домородците Ораони (Курук), коментира за исчезнувањето на јазикот Бо со смртта на Боа Постарата:Madhu Baganiar [en], que pertence à comunidade indígena de Oraon (língua Kurukh) comenta a respeito do falecimento da língua Bo com a morte da anciã Boa:
19Секој јазик има своја уникатна историја, културен стил и приказна.Cada idioma tem sua própria história original, o estilo de cultura, narrativa.
20Кога еден јазик умира, заедно со него умира и едно огромно складиште на знаења поврзано со јазикот.Quando uma língua morre, uma casa de vasto estoque de conhecimento associado com a língua também morre.
21Денес, умре еден жив племенски јазик.Hoje, “Bo”, uma língua tribal viva, morreu.
22Утре, сигурно е дека и други племенски јазици во Индија ќе умрат.Amanhã mais línguas tribais da Índia estão prestes a morrer.
23Постојат стотици причини кои ќе ги убијат живите јазици на племињата…Há centenas de razões que vão matar as línguas tribais vivas…
24Ирскиот блогер The Poor Mouth тагува за загубата на Бо и вели:O blogueiro irlandês em The Poor Mouth [en] lamenta a perda da língua Bo, e diz:
25Јазиците доаѓаат и си заминуваат - можеме да ги видиме трагите од некои загубени јазици на Британските Острови (Јола, Норн, Кумбриски итн. ) - но не можам а да не чувствувам дека кога јазиците умираат, изчезнува нешто значајно од богатата, темна супа од која се состои човештвото.Línguas vão e vêm - podemos ver os traços de vários idiomas perdidos nas ilhas britânicas (Yola, Norn, Cumbric etc) - mas não posso deixar de sentir que quando eles morrem algo significativo será perdido na rica, escura sopa que compõe a humanidade.
26Заминувањето на Боа не прави сите нас безвредни.O falecimento da idosa Boa diminui todos nós.