Sentence alignment for gv-mkd-20110517-12025.xml (html) - gv-por-20101111-12752.xml (html)

#mkdpor
1Костарика: Конфликт на границата со НикарагваCosta Rica: Conflito de Fronteira com a Nicarágua
2Она што започна како обично чистење и продлабочување на реката Сан Хуан, природната граница меѓу Костарика и Никарагва, заврши со дипломатски и воен конфликт.O que teve início como simples limpeza ou dragagem do Rio San Juan, [es] a fronteira natural entre a Costa Rica e a Nicarágua, acabou se tornando um conflito diplomático e militar.
3Реката Сан Хуан.San Juan River.
4Фотографија од Flickr корисник Guillermo A. DuránImagem do Flickr do usuário Guillermo A.
5Владата на Никарагва одлучи да започне продлабочување на реката Сан Хуан со цел да го олесни пловењето на поголеми бродови.Durán, usada sob uma licensa de atribuição não comercial. O governo da Nicarágua decidiu iniciar dragagem do Rio San Juan para facilitar a navegação dos barcos de maior porte.
6Ова не претставуваше проблем, бидејќи реката се наоѓа на територијата на Никарагва.Não seria um problema, pois o rio pertence a eles.
7Но, неколку дена откако започна работата кај реката, Владата на Костарика сфати дека материјалите кои ги вадат од реката ги депонираат на територијата на Костарика.Mas alguns dias depois de iniciado o trabalho no rio, o governo da Costa Rica se deu conta que os materiais retirados do rio estavam sendo depositados em território costa-riquenho.
8Кога Костарика се пожали по тоа прашање, Никарагва им одговори дека сето тоа било само грешка и дека нема да им се случи повторно, но тоа беше само почеток на проблемот.Depois da Costa Rica reclamar sobre a questão, a Nicarágua disse que tudo não passava de um engano e que não ocorreria novamente, mas aquele seria somente o inicio do problema.
9На 1 ноември, костариканскиот весник La Nación [шпански] известува: “Владата го потврди присуството на Армијата на Никарагва на нашата територија,”No dia 1º de novembro, o jornal costa-riquenho La Nación [es] relatou: “O governo confirma incursão do exército nicaraguense no território nacional,”
10Попладнево Владата го потврди присуството на трупите на армијата на Никарагва на територијата на Костарика, особено на островот Калеро, лоциран во пограничната област кај утоката на реките Сан Хуан и Колорадо.O governo confirmou, esta tarde, a incursão de soldados nicaraguenses no território costa-riquenho, mais especificamente na Ilha Calero localizada na área de fronteira na foz dos rios San Juan e Colorado.
11“Ова е кршење на националниот суверенитет и не може да биде протолкувано поинаку,” [Министер за безбедност Хозе Марија Тихерино.]“Trata-se de uma agressão à soberania nacional, não dá para se interpretar de outra maneira,” [Ministro da Segurança José María Tijerino.]
12Како резултат на тоа, Костарика го свика постојаниот совет на Организацијата на Американските Држави (ОАД), кадешто ќе приложи докази во вид на фотографии, снимки и сведочење на соседите од таа област.Como resultado, a Costa Rica instou o conselho permanente da Organização dos Estados Americanos (OEA), onde apresentará evidência por meio de fotografias, vídeos e depoimentos de vizinhos na região.
13Министерот Тихерино изјави дека,O Ministro Tijerino afirmou [es] que,
14“Костарика, којашто нема војска, се потпира на дипломатските средства за да го избегне соочувањето кое само би ја влошило ситуацијата.”“Costa Rica, que não possui exército, depende de meios diplomáticos para evitar um confronto que irá somente piorar a situação.”
15Овој проблем е повеќе од конфликтот на границата, бидејќи може да предизвика зголемување на проблемите со кои се соочуваат имигрантите.Este problema pode acabar tendo um impacto maior do que apenas um conflito de fronteira, pois poderia iniciar um aumento nos problemas enfrentados pelos imigrantes.
16Во Костарика живеат приближно 600.000 Никарагванци, од кои повеќето немаат документи, и не е тајна дека постои ксенофобија, нешто што пограничниот конфликт само би го влошило.Na Costa Rica vivem aproximadamente 600,000 Nicaraguenses, a maioria sem documentos, e não é segredo que a xenofobia é uma questão, algo que o conflito de fronteira pode piorar.
17Дин Корнито во La Suiza Centroamericana [шпански] пишува,Dean Cornito em La Suiza Centroamericana [es] escreve,
18Која било друга латиноамериканска држава да доживееше вакво навлегување на нејзината територија веќе ќе беше во војна со својата држава-сосед.Qualquer outro país latino americano que tivesse sofrido violação de seu território já teria entrado em guerra com seu vizinho.
19А токму тоа е она што го сака Даниел Ортега (Претседателот на Никарагва), кој секогаш има некој приблем во внатрешноста (на државата) и сака да го одвлече вниманието на јавноста со создавање еден вештачки конфликт во надворешните работи.E é isto exatamente o que quer Daniel Ortega [o presidente da Nicarágua], que sempre que tem um problema interno procura desviar a atenção pública criando um conflito externo artificial.
20Според коментарите од неколку блогови, Костариканците гледаат на овие проблеми како сосема нормална ситуација, бидејќи секогаш кога Никарагванците се во изборна сезона, сакаат да го пренасочат вниманието на други работи како нивните внатрешни проблеми не би се истакнувале и нивната актуелна влада не ги изгуби гласовите.De acordo com comentários feitos em diversos blogs, os costariquenhos chegaram a ver esses problemas como situação completamente normal, e é dito que toda vez que a Nicarágua se encontra num momento eleitoral procura desviar a atenção para outras coisas de tal maneira que seus problemas internos não se sobressaiam e o governo em exercício não perca votos.
21El infierno en Costa Rica [шпански] пишува за ова,El infierno en Costa Rica [es] escreve sobre isto,
22Една од најдлабоко вкоренетите традиции во политичката култура на Никарагва во последните неколку декади е нивната ”караница” со Костарика, секогаш кога ќе се приближат изборите, вообичаено се ”расправаат” за реката Сан Хуан; и сето тоа со цел да го обелат образот на нивниот актуелен владетел, корумпиран и неспособен да ги реши проблемите во државата, итн. [..]Uma das tradições mais bem enraizadas na cultura política nicaraguense em décadas recente é que quando as eleições se aproximam, deve-se provocar uma disputa com a Costa Rica, preferencialmente no que tange o Rio San Juan; isto de tal maneira a limpar a imagem do governante da vez, pleno de problemas de corrupção, incapaz de resolver os problemas, etc.[ …]
23Според мислењето на многумина блогери, сега е времето да се размислува јасно и да се донесуваат корисни одлуки, за да не биде погодена ниту една од двете држави, бидејќи како држави - соседи заемната соработка е од особено значење.A opinião de muitos blogueiros é que agora é o momento de pensar claramente e tomar boas decisões, de tal maneira que nenhum dos dois países seja afetado, pois enquanto vizinhos, a cooperação mútua torna-se muito importante.
24Костарика и Никарагва се трговски партнери и овие проблеми можат да влијаат негативно на извозот од двете страни; многу извори на вработување можат да бидат загрозени.Costa Rica e Nicarágua são parceiros nos negócios e estes problemas têm um efeito sobre as exportações de ambos os lados; muitas fontes de empregos poderiam ser prejudicadas.
25Хулио Кордоба од Ciencia Ficción con Julio Córdoba [шпански] смета дека,Julio Córdoba do Ciencia Ficción con Julio Córdoba [es] acredita que,
26Како претставник на нашата држава, Министерот мора да го промовира мирот како една супериорна вредност и правото како единствена алатка за решавање на конфликтот, нека остави на ” другите” да промовираат војна, вредност која не постои во карактерот на Костариканците.Como representante de nosso país, o Ministro tem que promover a paz como valor superior e a lei como único instrumento para resolver o conflito, e deixar para os outros a promoção da guerra, um valor que não faz parte da personalidade costariquenha.
27Општото чувство во Костарика, единствената држава без армија на континентот уште од далечната 1948 година е јасна: Опција за вооружен конфликт со Никарагва воопшто не е тема за дискусија, бидејќи Костарика нема средства да им се спротивстави.O sentimento que impera na Costa Rica, o único país sem exército no continente desde 1948, é claro: A opção por um conflito armado com a Nicarágua não é um tópico para discussão, uma vez que a Costa Rica não possui os meios para confrontá-los.
28H3dicho [шпански] вели:H3dicho [es] afirma:
29Властите на Никарагва се троглодитите на регионот, и со цел да го оттргнат вниманието од нивните внатрешни работи, тие воопшто не се грижат за тоа дека го ризикуваат животот на Костариканците и Никарагванците[…]As autoridades nicaraguenses são os trogloditas da região, e a fim de desviar a atenção dos problemas internos, não se importam de por em risco as vidas de costariquenhos e de nicaraguenses. […]
30За среќа, никогаш не е доцна и за да се заштити нашата држава, и пред рацијата на армијата на Никарагва на нашата граница, нашата влада побара интервенција од Организацијата на Американските Држави (ОАД), како земја на мирот[…]Felizmente, nunca é tarde demais, e frente a um novo ataque do exército nicaraguense em nossa fronteira, nosso governo buscou a intervenção da OEA, como país pacífico que somos. […]
31Мора силно да се соочиме со властите на Никарагва, без повлекување, но со дипломатија, никогаш со оружје против нашата братска држава.Temos que enfrentar as autoridades nicaraguenses com muita força, sem dar um passo para trás, mas com diplomacia, nunca com armas contra um país irmão.
32Para evitar que esta situação afete as relações comerciais em ambas as direções, e ao mesmo tempo para evitar prejudicar os nicaraguenses que vivem na Costa Rica, as autoridades se voltaram para os organismos internacionais para dar uma solução ao conflito da melhor maneira possível.
33За да се тргне целата ситуација настрана од трговските врски во двете насоки, и истовремено да се избегне влијанието врз Никарагванците кои живеат во Костарика, властите се обратија на меѓународните институции да го решат овој конфликт на најдобар можен начин.Dean Córnito no La Suiza Centroamericana [es] observa: No final das contas, é melhor tolerar uma violação de nossa soberania por umas poucas semanas até que o sistema inter-Americano de defesa mútua faça um movimento a favor da Costa Rica, do que se envolver numa guerra sem sentido e desnecessária para nós.
34Дин Корнито во La Suiza Centroamericana [шпански] нагласи:Nossas autoridades estão certas ao proceder com cautela.
35Сè на сè, подобро е да го толерираме прекршувањето на нашата сувереност неколку недели додека американскиот систем за заемна одбрана дејствува во прилог на Костарика, отколку да се тргне во една бесмислена и непотребна војна.Atualização de 06 de novembro: Depois que este post havia sido escrito em espanhol, o AFP [en] e outras fontes relataram que um oficial nicaraguense “citou a versão do Google do mapa da fronteira numa entrevista para o jornal costariquenho La Nacion para justificar um ataque a uma região de fronteira disputada.”
36Нашите власти се сосема во право што сèуште продолжуваат со претпазливост.Global Voices publicou este breve post de atualização [en] sobre o assunto.