Sentence alignment for gv-mkd-20120710-18346.xml (html) - gv-por-20100314-7036.xml (html)

#mkdpor
1Балкан: Носталгија по ВизантијаBalcãs: Nostalgia Bizantina
2(Оригиналниот текст е објавен на англиски на 13.03.2010 г.)
3Слично на југоносталгијата, носталгијата по заедничкото византиско минато понекогаш ги надминува некои од бариерите подигнати од модерните националистички и расистички идеологии на Балканот.Similar à Yugo-nostalgia [nostalgia da Iugoslávia], a nostalgia pelo passado comum Bizantino pode às vezes transcender algumas das barreiras criadas pelo moderno nacionalismo e racismo nos Balcãs.
4Мизар, култната рок-група која користи македонската традиционална музика и православно црковно пеење во својата работа, неодамна објави нов сингл насловен „Константинопол“, во соработка со хорот Хармосини.Mizar, uma banda de rock cult que usa a música tradicional macedônia e cantos Ortodoxos Cristãos em muitos de seus trabalhos, recentemente lançou um novo single, “Konstantinopol”, com a participação do Coro Harmosini.
5Корисникот на Јутјуб vizantijamk објави неофицијален видео-спот во кој визуелниот дел е исполнет со слики кои ја опишуваат опсадата и падот на Константинопол во 1453 година.O usuário do Youtube vizantijamk [=Macedônia Bizantina] criou um videoclipe não-oficial usando várias imagens do cerco e Queda de Constantinopla em 1453, incluindo uma imagem kitschy romântica moderna do último Imperador de língua grega à cavalo nas ameias (0:16 minutos)
6Меѓу другите употребена е и модерна роматичарска и кич-слика на последниот грчки византиски цар како јава коњ на ѕидините (во 0:16 минута).
7Употребата на ваквата слика (чиј автор не е наведен) е интересна од два аспекти:A imagem mencionada acima, de uma fonte desconhecida, é interessante em dois aspectos:
8Некои корисници на Фејсбук го промовираа клипот преку страници засновани на македонскиот православен христијански идентитет, како „Говорете македонски“ и „Македонија над се!“, додавајќи пофалби за Мизар, како прва група во бивша Југославија која објавила рок-албум со песни целосно на македонски јазик.
9Јанис ја употреби православната формула „вечен им покој“ за да изрази симпатии кон „паднатите во одбраната на Констанипол преку коментар на блогот Кичево, каде што беше објавен репринт на пост за падот на Византија од 2007 г.Alguns usuários do Facebook promoveram o clipe pelas páginas baseados na identidade Ortodoxa Cristã macedônia, como fizeram Speak Macedonian [MKD] e Macedonia Above All [MKD], adicionado comentários elogiando [a banda] Mizar, que foi a primeira banda na antiga Iugoslávia a produzir um álbum de rock inteiramente na língua macedônia.
10И додека авторот го пофали модерниот турски Истанбул како космополитска туристичка дестинација, овој напис го опишуваше настанот претежно од гледна точка на опсадените христијани. При тоа, беше занемарено значењето на штетата направена од крстоносците, иако опсадата од 1204 година била многу подеструктивна, како што покажува [en] написот на Balkanalysis.com:Janis usou a fórmula Ortodoxa Cristã “que Deus cuide de suas almas” para expressar simpatia pelos defensores [de Bizâncio] através de um comentário [MKD] no blog Kichevo, que reproduziu um post de 2007 [MKD] sobre a queda de Bizâncio. ainda que o autor elogie a moderna Istambul turca como um hot-spot turístico e cosmopolita, este extenso artigo descreve o evento majoritariamente pelo ponto de vista dos cristãos sitiados.
11…Со варварство од кое би се посрамил и најзлобниот султан, крстоносците ограбувајќи, палејќи, силувајќи и убивајќи се пробиле во Константинопол, крадејќи скапоцени предмети и бесценети уметнички дела, уништувајќи стари манастири и општо земено, постапувајќи целосно спротивно на нивните „христијански“ идеали.
12Според неговата жестина, латинското освојување на Константинопол било десет пати полошо од османлиското во 1453 година.A história minimizou os danos infligidos pelos cruzados, apesar do cerco de 1204 parecer ser muito mais destrutivo, como mostrado por Balkanalysis.com:
13Неколку денес непостоечки антички грчки текстови биле достапни до 1204 година.Dos textos gregos antigos, que não mais existem, vários estavam em circulação mesmo até 1204.
14Но ниеден од тие „изгубени списи“ ја има преживеано таа година.No entanto, nenhum dos atuais “textos perdidos” sobreviveram aquele ano.
15Иако ужасниот губиток на човечки животи денес е само ехо на нашата историска совест, ние до ден денес ги чувствуваме последиците од уништувањето на културата од западниот грабеж на Константинопол.Embora a terrível perda de vidas humanas seja hoje apenas um eco na nossa consciência histórica, estamos ainda a sofrer a destruição cultural causada pelo saque de Constantinopla ocidental.
16Настан кој е скоро заборавен.É quase esquecido, no entanto.
17Додека сите се сеќаваат на грабежливоста на Турците (можеби, затоа што тие биле муслимани), никој не се сеќава на насилството од страна на една христијанска држава против друга, во периодот кога религијата била основа за дипломатските односи.Enquanto todo mundo lembra a voracidade dos turcos (presumivelmente, porque eram muçulmanos), ninguém se lembra da violência desencadeada por um Estado cristão a outro, num período em que a religião constituía a base para as relações diplomáticas.
18Амидон потсети на еден друг стар пост - од 2006 г. - во кој се застапува мислењето дека Византија, нејзината култура и институции не биле уништени, туку апсорбирани од тогашното мултикултурно Османлиско Царство, кое го дефинирало исламот како државна религија дури еден и пол век подоцна.Amidon, relembra outro post antigo - de 2006 - que advogava a visão de que Bizâncio, sua cultura e instituições, não havia sido destruída, mas absorvida no império multicultural Otomano, que definiu o Islã como religião principal do Estado quase um século e meio depois.
19Во постот „Нашата мизерија и Константинопол“, Сурфејс Суртук напиша дека е „ми е малку огавна оваа мистификација на покорните (не покорените!), оваа глорификација на битката изгубена пред 557 години. “No post Our Misery and Constantinople [Nossa miséria e Constantinopla, MDK], Surface Surtuk escreve que ele se sente “consternado com esta mistificação do submisso (e não do fraco!), esta glorificação de uma batalha perdida 557 anos atrás”.
20Забележувајќи дека во тоа време, османлискиот систем на вредности заснован на феудализам по заслуга бил попривлечен за балканските христијански народи од византискиот систем заснован на непотизам и лични врски, тој објасни:Observando que, no momento, o sistema de valores do feudalismo meritocrático Otomano era muito mais atraente para os povos cristãos dos Balcãs do que o sistema bizantino de conexões pessoais e nepotismo, ele explicou:
21…Градот во чие заземање нашите имале битна улога. На неколку начини.… Nossos [ancestrais] desempenharam um papel importante na conquista da cidade, de várias maneiras.
22Јаничарите, кои биле од нашите деца, први се искачиле на ѕидините.Os janízaros, que primeiro invadiram os muros, eram os nossos meninos.
23Српскиот кнез Лазар (или син му) учествувал со цела чета храбри и добро оклопени витези христијани, а таму биле и другите вазали од Влашко.O Príncipe sérvio Lazar (ou seu filho) participou com um esquadrão de corajosos e blindados cavaleiros cristãos, ao lado de outros vassalos, como os nobres da Valáquia (sul da Roménia).
24Моите Саси, од Осоговијата, кои како рудари биле експерти за експлозив ги минирале ѕидините и копале подземен тунел под зидот.Os peritos mineiros saxões da minha área nativa de Osogovo neutralizaram os muros da cidade com explosivos e cavaram um túnel por debaixo deles.
25За среќа, Византија имала најмено Сас од Германија, кој почнал да копа од другата страна, се нашле на пола пат, и овие нашите биле испотепани како глувци.Felizmente, os bizantinos também contrataram um saxão da Alemanha, que começou a cavar a partir do outro lado, e os encontrou a meio caminho - matando-os como ratos no subsolo.
26Клучен за освојувањето бил моделот на голем топ, кој некој христијанин Маџар му го продал на Мехмед Освојувачот откако не добил добра цена од Византија.A arma fundamental para o cerco foi um canhão enorme, construído por um cristão húngaro que o vendeu a Mehmed, o Conquistador, após os bizantinos se recusarem a fornecer um honorário suficiente.
27Предавството на Венеција, која што нејќела да помогне со флотата, зашто Мехмед им гарантирал исти дури и поголеми привилегии, и на геновјанската колонија Пера, карши Константинопол (денесно Фенербахче),кои се држеле неутрално и нејќеле да го спречат продирањето на турската флота меѓу Босфорот и Златниот Рог.A cidade foi traída pela Veneza Cristã - que se recusou a ajudá-la com a sua frota, porque Mehmed garantiu privilégios maiores - e a colônia genovêsa de Pera, que se manteve neutra e recusou-se a se opor à frota otomana.
28На францускиот крал му било поважно да си ја шири територијата и да конфискува имоти од исечени еретици, отколку да тргне во нов крстоносен поход.O rei francês preferiu expandir seus territórios e confiscar os bens dos hereges mortos ao invés de lançar uma nova cruzada para ajudar seus colegas co-religiosos.
29Нашиот придонес ќе бил и поголем, ама за среќа старите турски вазали, Крале Марко и Константин Драгаш одамна ги имале дадено своите животи за Османлиската кауза.Nossa contribuição [macedônia] teria sido maior, mas felizmente os velhos vassalos turcos Rei Marko e Constantino Dragash já tinham dado suas vidas pela causa Otomana.
30На наши простори имало само две непокорени територии. Две години по Константинопол паѓа Нојберг, односно Ново Брдо, а Турците ги исекле сите првенци оти дал отпор градот.Apenas dois territórios na região resistiram aos otomanos na época: Neuberg ou Novo Brdo [Nova Colina] caiu dois anos depois de Constantinopla, e em retribuição, os turcos mataram todos os [líderes] cidadãos.
31А по природната смрт на Ѓоргија Кастриот, неговата земја е освоена а населението потурцено за казна.As terras que pertenciam a George Kastriot [Jorge Castrioto] caíram após a sua morte natural em 1468, e sua população foi violentamente convertida ao Islã em retribuição.
32Оние што се покориле, поклониле, сабјата ниту ги исекла, ниту ги потурчиле, ниту ги расселиле.Aqueles que se submeteram e se curvaram para os otomanos não foram cortados pelo sabre, nem foram assimilados pelos muçulmanos turcos, nem foram expulsos de suas casas.
33Останале да си ја исповедаат својата вера и да си зборуваат на својот јазик.Eles permaneceram como estavam, professando a sua fé e falando sua própria língua.
34Сасите си ја перат совеста подоцна, со Карпошевото востание, по кое ги разбиваат и ништат и тоа е крај за нивното етничко присуство во Македонија..Os saxões limparam sua consciência se levantando contra os otomanos durante a Revolta de Karposh [de 1689], resultando em sua destruição como um grupo étnico na Macedônia.
35Оваа дискусија продолжува, иако учесниците не линкуваат меѓусебе, па можеби и не се свесни за генералниот контекст.Esta desarticulada discussão continua, apesar de os participantes não ligarem uns aos outros, e talvez não estejam conscientes do contexto global.
36Libellus Antonii објави жалопојка по крајот на „римското“ царство на понтски грчки јазик, со превод на македонски:Libellus Antonii postou uma canção lamentando o fim do império “Romano” no idioma Grego Pôntico, proporcionando tradução em macedônio: