# | mkd | por |
---|
1 | Јапонија: Нема да ги заборавиме Хирошима и Нагасаки | Japão: Nós não esqueceremos Hiroshima e Nagasaki |
2 | Пред 64 години, на 6-ти и 9-ти август, беа фрлени атомски бомби врз Хирошима и Нагасаки од страна на силите на САД. | Há 64 anos, nos dias 6 e 9 de agosto, bombas atômicas foram jogadas pelo exército dos Estados Unidos sobre as cidades de Hiroshima e Nagasaki [en]. |
3 | Загинаа над 200 000 луѓе и секоја година по настанот се одржуваат церемонии за да се паметат жртвите и за човештвото да се потсети на ужасите што ги носи војната и нуклеарното оружје. | Mais de duzentas mil pessoas morreram e todos os anos são realizadas cerimônias para homenagear aquelas vítimas e lembrar à humanidade dos horrores trazidos pela guerra e pelo uso de armas nucleares. |
4 | Некои јапонски блогери размислуваат за нивната историја и за значењето на оваа годишнина. | Alguns blogueiros japoneses refletem sobre sua história e o significado deste aniversário. |
5 | Куполата на атомската бомба. | "Duomo Bomba Atômica" em Hiroshima. |
6 | Слика од корисникот на Flickr, kamoda. | Foto do usuário "kamoda" no Flickr. |
7 | Touchen 03, од Хирошима, ни ја раскажува приказната за зградата (прикажана на сликата горе) која денес е симбол на бомбардирање со А-бомби, како и неговите сеќавања од неа. | touhen 03, de Hiroshima, nos conta [ja] a história do edifício (foto acima) que hoje é símbolo da Bomba-A e as memórias relacionadas a ele. |
8 | Индустриската промотивна хала е изградена пред војната, за време на Таишо ерата во 1915 година, и изгледа како да била многу убава зграда. | O Industrial Promotion Hall foi construído antes da guerra, no ano 15 da Era Taisho [1933] durante a Era Taisho, em 1915, e aparentemente era um edifício muito bonito. |
9 | Сега таа се нарекува Куполата на атомската бомба и сè уште можат да се видат дел од убавите украси на фасадата. | Agora, que ele é chamado de A-Bomb Dome, alguns dos belos elementos decorativos da fachada ainda podem ser vistos. |
10 | И годинава дојде 6-ти август. | O dia 6 de agosto deste ano chegou. |
11 | Годишнина на денот кога беше фрлена атомската бомба врз Хирошима. | O aniversário do dia em que a bomba atômica foi jogada sobre Hiroshima. |
12 | Тогаш мајка ми живеела во Јано-Чо (предградие во Хирошима) и го вршела утринскиот поздрав во дворот на основното училиште. | Naquela manhã, minha mãe, que vivia em Yano-Cho, subúrbio de Hiroshima, era uma aluna do ensino fundamental e estava cumprimentando as pessoas na entrada da escola. |
13 | Таа ми кажа дека некое време, атмосферата била обоена проѕирно бело и мислела дека бомбата паднала близу нејзината куќа. | Ela me disse que por um instante a atmosfera assumiu tons de um branco transparente e ela acreditou que a bomba tiha cadído perto de sua casa. |
14 | Баба ми била работник во солана и тогаш работела покрај морето. | Minha avó estava na costa, trabalhando na produção de sal. |
15 | Мислејќи дека непријателот има пристигнато, ја фатила прабаба ми за рака и двете почнале да бегаат колку што можеле побрзо. | Acreditando que o inimigo tinha chegado, ela pegou minha bisavó pela mão e ambas começaram a correr tão rapidamente quanto podiam. |
16 | Во меѓувреме, се ширеа гласини дека бомбата паднала врз Тојо фабриката (која денес се нарекува Мицуда), во соседното село Акигун Фучу. | Neste meio tempo, um rumor se espalhou, afirmando que a bomba tinha caído onde então estava a Toyo Factory (hoje Matsuda Inc.) no vilarejo próximo de Akigun Fuchu. |
17 | Но, кога мислеле да отидат за да им помогнат на роднините таму, сите зборувале дека Хирошима е прекриена со оган. | Mas quando elas achavam que teriam que ir lá para ajudar seus parentes, a notícia de que Hiroshima era um mar de fogo estava na boca de todos. |
18 | Жртвите почнале да пристигаат еден по друг и баба ми била испратена да помогне како медицинска сестра . | As vítimas começaram a chegar uma após a outra e minha avó foi convocada a ajudar como enfermeira. |
19 | Јас пораснав слушајќи приказни за часовите од утрото на 6 август. | Eu cresci ouvindo as histórias daquelas horas da manhã do dia 6 de agosto. |
20 | Кога и да се качев во автобус, се сеќавам дека баба ми ми велеше „Гледај натаму. Таму многу луѓе имаат загинато. “ | Sempre que entro no ônibus lembro da minha avó dizendo “olhe, naquela área muita, muita gente morreu”. |
21 | Така јас ги слушав приказните возејќи се во автобусот во пределот кај што беше фрлена бомбата и тие приказни ми оставија силен впечаток. | No ônibus que passa na área onde a bomba caiu, eu costumava ouvir essas histórias que me deixavam uma impressão muito forte. |
22 | Кога бев мал, кога и да одев накај центарот од градот со автобусот, во мозокот ми беше присутна мислата „само што влегов во дел од градот од кој никој нема излезено жив“. На враќање, кога имав минато Фучу-чо, се чувствував како да сум се ослободил од некој товар. | Quando eu era um garoto, toda vez que eu estava naquele ônibus que vai para o centro da cidade, em um canto da minha mente, eu costumada pensar ‘Eu acabei de entrar em uma parte da cidade de onde você pode não voltar vivo' e, no caminho de volta, depois de passar sobre Fuchu-cho eu lembro de me sentir levemente aliviado. |
23 | Доживеав од близу што значи да си жртва на атомско бомбардирање и често слушав на училиште за тоа, за време на паузата за ручек. | Eu vi de perto o que significa ser uma vítima da bomba atômica, além de ouvir sobre isso tantas muitas vezes, mesmo na escola, durante a hora do lanche. |
24 | Дневникот на искуството од бомбардирањето постојано се емитуваше во 60-тите и 70-тите години и во Хирошима, фрлањето на атомската бомба се паметеше како да се случило вчера. | Histórias de quem viveu a Bomba-A eram transmitidas pela TV nos anos 60 e 70 e, em Hiroshima, a queda da bomba atômica era lembrada como se tivesse acontecido no dia anterior. |
25 | Еден блогер на ocntoday се сеќава на едно од најпопуларните дела за трагичниот настан : Hadashi no Gen (Босоногиот Ген) од Кеиџи Наказава (Еве една цртана верзија). | Um texto em ocntoday relembra [ja] um dos mais populares trabalhos que aborda o trágico evento: Hadashi no Gen [Gen Pés Descalços] de Keiji Nakazawa (aqui, a versão em quadrinhos [en]) |
26 | За време на годишнината на бомбардирањето, јапонскиот пејач Масахару Фукујама (福山 雅治) за прв пат јавно призна на неговата радио програма дека неговите родители го преживеале бомбардирањето. | No Dia do Aniversário da Bomba Atômica, o cantor japonês Masaharu Fukuyama (福山 雅治), durante seu programa de rádio, admitiu publicamente pela primeira vez ser o filho de dois sobreviventes da Bomba-A. |
27 | Овој настан ги поттикна луѓето да размислуваат за општествената дискриминација на која биле подложни со години жртвите на бомбардирањето (被爆者 хибакуша) и нивните роднини и која спречила многу генерации на хибакуша да ја кажат вистината за своето потекло. | Esta atitude reflete bastante a discriminação social que as vítimas da bomba (被爆者 hibakusha) e seus parentes sofreram por anos e que impediu muitos filhos de hibakusha de falarem a verdade sobre o passado de sua família. |
28 | Еве сведоштво на еден блогер. | Aqui está o testemunho de um blogueiro [ja]. |
29 | Можно е сè уште да има многу луѓе кои никогаш немаат признаено дека се потомци на жртвите на бомбардирањето со атомски бомби. | É possivel que ainda existam muitas pessoas que nunca admitiram ser descendentes das vítimas da Bomba-A. |
30 | Таков беше мојот случај и кога чув дека некој го објавил толку јавно своето искуство, се почувствува малку непријатно. | Aconteceu o mesmo comigo e ouvir que essa experiência foi anunciada publicamente me fez sentir um pouco desconfortável. |
31 | Денес, луѓето кои го преживеале бомбардирањето во областа на Хирошима не се дискриминирани. Барем на тие простори таква дискриминација би била бесмислена. | Hoje, não há discriminação contra os sobreviventes da Bomba-A na região de Hiroshima e ao menos naquela vizinhança este tipo de discriminação não faria sentido. |
32 | Ако сè уште постои нешто слично, тогаш тоа е многу тажно. | Se algo similar ainda existe, é uma situação muito triste. |
33 | Сепак, вистина е дека оние луѓе кои имаа сериозни здравствени проблеми заради изложеност на радијација, беа однесени подалеку од општеството, поради повредите од бомбардирањето. | Entretanto, é verdade que aquelas pessoas que tiveram sérios problemas de saúde devido à exposição à radiação foram afastadas da sociedade por conta dos danos causados pela bomba. |
34 | За жал, сè уште има предрасуди кон преживеаните лица или барем луѓето тука различно се однесуваат со нив. | Preconceito contra os sobreviventes e diferença de tramento em relação a eles, infelizmente, continuam a existir entre a população japonesa. |
35 | Изложеноста на радијација од атомска бомба не предизвикува само директни надворешни повреди, туку и сериозни внатрешни повреди поради кои може да дојде до губење на коса, крвавења, дијареја и повраќање, хронична леукемија и можност за развивање на тироиден рак. | Ser exposto à radiação de uma bomba atômica não apenas causa danos externos diretos, mas também provoca sérios danos internos que resultam na perda de cabelo, sangramentos, diarréia e vômitos, leucemia crônica e a possibilidade de desenvolver câncer na tireóide. |
36 | Кажано на кратко, таа предизвикува радијациска болест. | Em curto prazo, causa doenças relacionadas à radiação. |
37 | Синовите на преживеаните лица се нарекуваат „втора генерација хибакуша“, а нивните деца - „трета генерација хибакуша“ . | Os filhos de sobreviventes da Bomba-A são chamados de a ‘segunda geração de hibakusha' e seus filhos são, por sua vez, a ‘terceira geração de hibakusha'. |
38 | Иако се вели дека кај нив постојат поголеми шанси за развој на здравствени генетски повреди, ова не е сè уште научно докажано и во моментов се работи на дополнителни испитувања. | Embora alguns digam que eles têm maior probabilidade de apresentar problemas de saúde de origem genética, isto não está cientificamente provado e uma pesquisa que monitora a evolução do tema ainda está em andamento. |
39 | Со оглед на тоа што во минатото немало слични случаи, беше невозможно целосно да се разберат механизмите на радијациската болест и се јавија недоразбирања. | Uma vez que não há casos similares no passado, a impossibilidade de entender por completo os mecanismos das doenças relacionadas à radiação permite o surgimento de mal-entendidos. |
40 | Девојката на мирот во Нагасаки. | A Virgem da Paz, em Nagasaki. |
41 | Слика од корисникот на Flickr, Kamoda | Foto do usuário Kamoda, no Flickr. |
42 | Не заборавајќи го искуството со атомското бомбардирање, многу луѓе во Јапонија ги поддржуваат анти-никлеарните мерки на земјата. | Cientes do que representa uma experiência com a bomba atômica, muitos japoneses apoiam a política anti-nuclear do país. |
43 | Сепак, неодамнешните вести дека во минатото Јапонија тајно дозволила транзит на американски нуклеарки во земјата, ги разлути оние кои сè уште го ценат тројниот анти-нуклеарен принцип усвоен во вид на резолуција во 1960-тите години. | Recentemente, no entanto, notícias de que no passado o Japão secretamente permitiu o trânsito de armas nucleares norte-americanas em seu território provocaram indignação daqueles que ainda valorizam o triplo princípio não-nuclear adotado como resolução nos anos 60. |
44 | Еден блогер на Canada de Nihongo, обвинува некои политичари за нивниот амбивалентен став кон позицијата на Јапонија како земја која не поседува нуклеарно оружје. | O blog Canada de Nihongo chama a atenção para as atitudes ambivalentes de alguns políticos em relação ao posicionamento do Japão como um país sem armas nucleares. |
45 | Трите анти-нуклеарни начела кои се на сила во Јапонија се : „да не се поседува ни произведува нуклеарно оружје, ниту пак да се дозволува нивно внесување во земјата. “ | No Japão os três princípios não-nucleares são: ‘não possuir armas nucleares, não produzir armas nucleares, não permitir a introdução de armas nucleares no país.' |
46 | Денес преовладува мислењето дека Јапонија нема нуклеарно оружје, но сè уште не постојат конкретни закони за ова и некои велат дека за година дена Јапонија може да стане нуклеарно наоружана земја. | No presente, acredita-se que o Japão não tem armas nucleares, mas como não há lei específica sobre o assunto alguns dizem que dentro de um ano podemos nos tornar um país com armas nucleares. |
47 | Всушност постојат сомнежи дека во минатото еден носач на авиони на американската морнарица внесол нуклеарни оружја во земјата, во оние делови каде што се наоѓаат воените бази. | Há, de fato, a suspeita de que no passado um porta-aviões da Marinha dos Estados Unidos transportou [armas nucleares] dentro do país, naqueles portos onde estão as bases militares. |
48 | Според една гласина, јапонската влада ќе им дозволела на американските сили тајно да донесат нуклеарно оружје. | Há rumores de que o governo japonês teria permitido às forças norte-americanas trazerem essas armas secretamente. |
49 | Исто така, што се однесува до анти-нуклеарните начела, постои огромна разлика во верувањата на премиерот Идио - Таро Асо и водачот на опозицијата Хатојама. | Também de acordo com o princípio anti-nuclear, há uma enorme diferença entre o que acreditam o Primeiro-Ministro Idio-Taro Aso e o líder da oposição Hatoyama. |
50 | Кога беше министер за надворешни работи, Асо ја бранеше позицијата на Шоичи Накагава и изјави дека „Јапонија треба да поседува нуклеарно оружје“. | Quando ele era o Ministro das Relações Exteriores, Aso defendeu a posição de Shoichi Nakagawa quando afirmou que o ‘Japão deveria ter armas nucleares'. |
51 | Затоа партијата на опозицијата изгласа недоверба во него како министер за надворешни работи. | Este é o motivo do partido de oposição ter apresentado um voto de falta de confiança nele como Ministro das Relações Exteriores. |
52 | Со други зборови, изгледа дека тој не ја цени важноста на тројното анти-нуклеарно начело. | Em outras palavras, ele parece não apreciar o significado do triplo princípio anti-nuclear. |
53 | Како што изјавува Hiroseto, градоначалникот на Хирошима, г-дин Акиба, ја изрази својата поддршка на Обама на годинешнава Декларација за мир, осврнувајќи се на говорот на претседателот на САД, кога во април годинава, тој изјави дека САД „ќе преземе конкретни чекори за создавање на свет без нуклеарно оружје“. | Como escreve [ja] Hiroseto, na Declaração de Paz [ja]deste ano, Mr. Akiba, Prefeito de Hiroshima, declarou seu apoio à Obama, em referência ao discurso feito pelo presidente norte-americano em abril quando ele declarou que os Estados Unidos “dariam passos concretos em direção a um mundo sem armas nucleares.” |
54 | Ова се последните редови од Декларацијата (Можете да ја најдете целата преведена верзија на веб страницата на Chugoku Shimbun) | Estas são as últimas linhas da Declaração. (O website Chugoku Shimbun tem a versão integral traduzida para o inglês) |
55 | Ние ја имаме моќта. | Nós temos o poder. |
56 | Ние ја имаме обврската. | Nós temos a responsabilidade. |
57 | И ние сме Обама мнозинството. | E nós somos a maioria com Obama. |
58 | Заедно, можеме да ги укинеме нуклеарните оружја. | Juntos, nós podemos abolir as armas nucleares. |
59 | Да, ние можеме. | Sim, nós podemos. |
60 | Со цел да се постигне „свет ослободен од нуклеарно оружје“ до 2020, Хирошима и Нагасаки во 2008 година станаа промотори на заедничкиот протокол Хирошима Нагасаки, кој претставува дополнение на пактот за неширење на оружје. | Com a meta de “atingir um mundo livre de armas nucleares” em 2020 [en], Hiroshima e Nagasaki tornaram-se, em 2008, promotoras da iniciativa conjunta Hiroshima Nagasaki Protocol [en, pdf], complementar ao Tratado de Não-Proliferação de Armas Nucleares. |