Sentence alignment for gv-mkd-20090918-2215.xml (html) - gv-zhs-20090901-3623.xml (html)

#mkdzhs
1Источен Тимор: Славење на глобалната солидарност за слобода东帝汶:独立公投十年后
2Десет години по референдумот, Глобал Војсис повторно пишува за Источен Тимор, но овој пат во знак на славење на силната меѓународна солидарност која претходно кулминираше со признавање на правото на земјата за самоопределување:
3На 30 август 1999 година, стотици илјади луѓе од Источен Тимор храбро се спротивставија на тероризирачката кампања предводена од Индонезијците, гласајќи за независност на референдумот организиран од ОН.东帝汶自独立公投迄今十年,全球之声再度提供当地消息,不过这次是为庆祝当时国际强力支持,促进国家走向独立自决:
4Овој настан, кој стави крај на 24 годишната незаконска и брутална воена окупација, доведе до создавање на Демократската Република Источен Тимор, како првата нова нација на милениумот. Гласањето беше кулминација на децениската борба водена од луѓето од Источен Тимор со поддршка од солидарни активисти низ светот.1999年8月30日,数十万东帝汶选民勇敢对抗印度尼西亚的恐怖活动,在联合国主办的公投中表态支持独立,公投结果终结 印度尼西亚24年非 法残忍的军方占领行动,也创建东帝汶民主共和国,这是新千禧年第一个新国家,东帝汶民众奋斗数十年,再加上世界各地人士支持,才促成公投与独立机会。
5Емитувањето на видео снимките на новинарот Макс Штал за грозоморниот масакр во Санта Круз во 1991 година, ја зголеми глобалната свесност за злосторствата извршувани во Источен Тимор под индонезиската окупација.记者Max Stahl的影片面世后,揭露1991年凶残的Massacre de Santa Cruz屠杀事件,让世人更加瞭解印度尼西亚占领时期在东帝汶的罪行。
6Во 1996 година, Жозе Рамос-Хорта и Бишоп Ксименес Бело ја добија Нобеловата награда за мир и само по три години, индонезискиот претседател Хабиби им дозволи на луѓето од Источен Тимор да изберат помеѓу автономија во рамките на Индонезија и независност. Тогаш, светот се обедини околу Источен Тимор.1996年,霍塔(Jose Ramos-Horta)与贝罗主教(Bishop Ximenes Belo)共同获得诺贝尔和平奖;三年后,印度尼西亚总统哈比比(Habibie)同意由东帝汶民众自行决定,究竟要在印度尼西亚国内维持自治,或是自行 独立建国,全 世界当时也与东帝汶团结一心。
7„Die-in“ протест во САД. Заслуга: www.etan.org美国的抗议活动
8Движењата на солидарност успеаја да извршат притисок врз владите и избија протести против злоупотребите на Индонезијците во Австралија, Нов Зеланд, Јапонија, Португалија, Франција, Холандија, Ирска, Германија, Обединетото Кралство, Канада и САД во 1990-тите. Дури и во Индонезија, луѓето од Источен Тимор имаа пријатели кои дејствуваа за да ги спречат злоупотребите и да промовираат самоопределување.在九零年代时,世界多国均出现团结运动,包括澳洲、纽西兰、日本、葡萄牙、法国、荷兰、爱尔兰、德国、英国、加拿大、美国等,民众向各国政府施压,也抗议印度尼西亚的迫害行为,纵然在印度尼西亚国内,许多民众也努力要阻止迫害政策与主张自决。
9Пред референдумот, во летото 1999 година, Меѓународната Федерација за Источен Тимор (International Federation for East Timor) го состави проектот „Набљудувач (Observer)“, меѓународен тим на членови од барем 22 земји кои заминаа во Тимор за да го надгледуваат гласањето.
10Безбедносните припреми преземени месеците кои му претходеа на референдумот беа несигурни, со оглед на тоа што договорот, склучен со посредство на ОН, ја остави безбедноста во рацете на индонезиската полиција.
11Постер на ОН на кој пишува: „Ние нема да си заминеме. “ Заслуга на австралијанската мрежа на пријатели на Источен Тимор.1999年举行公投前的那个夏天,国际东帝汶联盟筹组「观察员计划」,由22国成员前往东帝汶监督投票情况,公投前几个月的安全规划其实不太稳固,因为在联合国斡旋的协议中,安全事务都交由印度尼西亚警方负责。
12Набљудувачите на МФИТ храбро се раширија низ целата територија. Еве што пишува во еден извештај од 22 август 1999 година:联合国海报上写着「我们不会离开」,图片由澳洲东帝汶友谊网络提供
13Изнајмивме куќи и поставивме тимови во секој област на Источен Тимор.国际东帝汶联盟的观察员勇敢前往东帝汶各地,1999年8月22日发布的报告中指出:
14Веднаш по пристигнувањето во градот, тимот на МФИТ-ПН (Меѓународната федерација за Источен Тимор- Проект Набљудувач) стапува во контакт со полицијата и локалните власти, а подоцна и со различни водачи на заедници и застапници на двете страни на кампањата.
15Тие се сместуваат во куќа однапред подготвена од МФИТ-ПН тимот и почуваат со набљудувањето и распрашувањето за настаните и согледувањата поврзани со кампањата и други аспекти од консултирањето. Секој тим телефонски дава извештај секоја вечер и доставува неделен писмен извештај.我们在东帝汶各地租屋并派遣团队进驻,每抵达一个城镇后,观察员会先联络当地警方及政府,再与公投正反双方的社区领袖联 系;观察 员至先前已租好的房屋安顿后,便开始观察,并询问民众对于公投宣传活动与谘询的看法,每个团队每晚以电话回报,也提供书面周报。
16Иако никој од нашите тимови не беше повреден, неколкумина беа сведоци на силни и застрашувачки инциденти кои ги пријавија на соодветните власти, односно на UNAMET ( Мисијата на Обединетите Нации за Источен Тимор) и на штабот на МФИТ-ПН во Дили.
17Набљудувачите на МФИТ го пријавија насилството што го опфати Источен Тимор по гласањето во кое граѓаните убедливо се изјаснија за независност.
18Еве дел од извештајот од 3 септември на проектот Набљудувач на МФИТ :虽然观察员本身并未受伤, 但不少人曾目睹暴力或威吓事件,也将相关事件通报给联合国及观察计划总部。
19Набљудувачите, членови на Меѓународната Федерација за Источен Тимор - Проектот Набљудувач (МФАТ-ПН), отидоа до Бакора, населба во Дили, за да проверат дали милицијата ги гори куќите во областа како што беше пријавено вчера.
20Кога пристигнаа најдоа една штотуку разгорена куќа и пожарникари и новинари кои веќе беа на местото.
21Тимот влезе да испита. По десет минути, индонезиската воено-поддржана милиција се појави пред куќата.国际东帝汶联盟的观察员通报公投后暴力情况,而绝大多数选民都在公投中支持独立,观察计划在9月3日的报告提到:
22Аитарак милицијата удри еден американски граѓанин, член на МФИТ-ПН по лице. Покрај тоа, една жена од Финска, исто така член на МФИТ-ПН, беше удрена по грб од страна на милицаец со пушка.观察计划成员前往首都迪力(Dili)的Becora地区,调查昨日民兵焚毁屋舍的事件,他们在现场看到刚烧毁的房子,消防队员与记者都在场,观察员也进入调查,十分钟后,印度尼西亚军方支持的民兵也出现。
23Друг Финец се соочуваше со закани и пиштол вперен во него. Еден член на милицијата го удри шоферот на МФАТ-ПО и го скрши прозорецот од колата.民兵攻击一位美国籍观察员的脸部,芬兰籍女性观察员也遭民兵持枪攻击背部,另一位芬兰籍观察员遭人持枪威胁,民兵亦殴打观察员座车的司机,并打破一扇车窗。
24Со оглед на тоа што веднаш по гласањето изби насилство од милицијата, групите за солидарност низ светот почнаа да бараат од своите влади поголемо внимание да биде посветено на ситуацијата во Источен Тимор, која секојдневно се влошуваше.
25Овој инсерт од Жозе Буда покажува како Португалија застана и сопре во тој период:民兵暴力事件在公投结束后旋即发生,全球各地团体要求各国政府关注东帝汶状况恶化,以下影片由Jose Budha提供,记录当时葡萄牙社会如何支持东帝汶:
26[Титл] Сликите на држава која е на нозе 3 минути во знак на солидарност со воздржан народ се движеа низ светот, како и поглед од авион кој покажуваше ланец од луѓе долг 10 километри.影片字幕:许多民众一同站立三分钟,以表达对遥远东帝汶民众的支持,从空中鸟瞰,共排列成十公里长的人龙,数千人之后前往西班牙马 德 里,共同高声向印度尼西亚大使馆喊出反对的声音。
27Илјадници завршија упатувајќи се кон Мадрид, каде што можеа гласно да го искажат својот бунт против индонезиската амбасада. Конечно, Индонезија дозволи меѓународна сила да влезе во Источен Тимор.印度尼西亚最终答应让国际部队进驻东帝汶,联合国花费一星期组织部队前往,我们不知道多少人身亡,印度尼 西亚原本有18人遭 指控涉入1999年的暴力事件,但最后只有一人遭到判刑,其他人都无罪获释。
28Обединетите Нации ја пратија оваа сила по една недела. Не знаеме колку загинаа.我们可以确定未来在必要时刻,无数把声音都已准备好大喊,一同传播至 14000公里外的东帝汶。
29Од осумнаесетте обвинети за вмешаност во настаните од 1999 година, само еден беше осуден, а преостанатите беа ослободени по различни молби.公投结果于9月4日正式公布后,便出现不少伤亡及暴力事件,TAPOL在1999年指出:
30Сигурно е дека во иднина, секогаш кога е неопходно, ќе има милион гласови подготвени да викаат, слушајќи се дури до 14 000 километри оддалеченост, до Источен Тимор.
31По објавувањето на резултатите на 4 септември, се случија многубројни ѕверства, убиства и опустошувања, како што и пишува ТАПОЛ (индонезиска организација за човекови права) во 1999 година:
32По објавувањето на резултатите од референдумот на 4 септември, милицајците и нивните шефови во Копасус (специјални индонезиски сили) отпочнаа со тактика на срамнување со земја со огромни пропорции.
33Паравоените сили се вклучија во судирот, заедно со шест баталјони на ТНИ (индонезиски вооружени сили), меѓу кои имаше и два познати локални баталјона, 744 и 745.
34Имаше вкупно 15 000 луѓе. Без толку броен контингент од луѓе, немаше за толку брзо да се постигнат резултатите.公投结果于9月4日宣布后,民兵部队发动大规模焦土政策行动,民兵与军方最恶名昭彰的744及745部队合流,共15000人参与其中,若无这么大批兵力,他们无法如此快速掌控局势。
35Иако (операцијата) Сапу Џагад-II се трудеше да изгледа како да се работи за спонтан изблик на гнев од страна на про-индонезиски сили, постојат цврсти докази дека уништувањето беше добро подготвена воена операција.
36На многу места, селаните биле принудени да си ги уништат и изгорат сопствените населби, дури и сопствените куќи. Целта беше да се уништи што ќе се стигне и да се казнат стожерите на ослободителното движење.Sapu Jagad-II行动虽然企图让外界认为,这些伤害源于各地支持印度尼西亚的民众自发所为,但种种证据皆显示,暴力活动均为军方预谋进行,村民常被迫烧毁 自己的 家园。
37Католичка црква, која им нудеше прибежиште на луѓето од источен Тимор, кои ги напуштија домовите за време на окупацијата, беше една од главните цели на напади.
38Слика од „Следење на геноцид: Источен Тимор 1975-1999“, истражувано и напишано од Адам Џонс.这场行动就是为了惩罚支持独立运动的群众,天主教教堂因常成为东帝汶民众逃难的庇护所,也是攻击一大目标。
39Споделено со лиценца за непрофитабилна употреба. Сите доброволци од МФИТ-ПН беа принудени да го напуштат Дили на 7 септември 1999 година, под многу стравични околности.照片来自「大屠杀观察:东帝汶1975年至1999年报告」,由Adam Jones研究撰写而成,照片依非营利原则授权使用
40Денес, 7 септември, последниот од нашите набљудувачи беше принуден да го напушти Источен Тимор.由于情势相当危急,所有观察计划志工不得不在1999年9月7日离开东帝汶:
41Последниве два дена, Кралската австралиска воздушна сила евакуираше 60 од нашите неутрални доброволци за Дарвин, од Дили и Баукау.今天是9月7日,最后一批观察员不得不撤离东帝汶,过去两天,澳洲皇家空军已将我们60名成员送至澳洲达尔文。
42Го напуштивме Источен Тимор за да се засолнеме, но со длабока тага. Луѓето од Источен Тимор ја немаат Австралија каде што можат да избегаат, немаат каде да се скријат од теророт на милицијата.我们为安全因素离开东帝汶,但感到相当难过,东帝汶人民无法逃往澳洲,也没有地方躲避民兵恐怖行为,澳洲与印度尼西亚军方昨晚阻挡观察计划一位东帝汶成员上机,让他和无数当地民众一样,都得面对无法言说的恐惧。
43Вчера, австралиските и индонезиските воени лица спречија еден член на нашиот екипаж, кој беше од Источен Тимор, да се качи на авионот со нас - и тој сега се соочува со неопислив терор, заедно со стотици илјадници негови сонародници.
44Најголемиот дел на меѓународни набљудувачи и медиуми го напуштија Источен Тимор пред нас, така што ние бевме последната меѓународна невладина организација да си оди.早在我们之前,多数国际观察员与媒体已离开东帝汶,我们是最后一批非政府组织成员,联合国在东帝汶也只剩首都迪力的单位还在,不过通讯与电力均已遭截断,他们的屋舍四周满是民兵,若要向屋内开火也毫无阻碍。
45УНАМЕТ (Мисијата на Обединетите Нации во Источен Тимор) беше повлечена од целата територија, освен од Дили, каде што им беше прекината струјата и телефонската линија и каде што беа опколени од милицајци кои пукаа во нивните простории речиси и без прекин. Споменатиот „светски притисок“ стануваше се пореален како што граѓаните не се откажуваа.由于民众并不放弃,让所谓的「举世压力」愈来愈大,Tane Timor网站上可见葡萄牙抗争活动的照片,Maremargo张贴来自西班牙的画面,Antonio Jose在Uma Lulik博客上描述1999年9月7日与8日两天,葡萄牙首都里斯本出现前所未见的团结运动:
46Некои фотографии од врските на солидарност во Португалија можете да ги пронајдете на веб страницата на Тејн Тимор.消防员连续鸣笛长达三分钟…我们为了东帝汶,前所未见地停下一切…
47Маремарго постави слики од Шпанија. Антоние Хозе, од блогот на Ума Лулик, илустрираше и емоционално опиша што се случуваше во Лисабон за време на една солидарност невидена дотогаш на 7-ми и 8-ми септември 1999 година:当天下午在屋顶上,人们用无数纸张与一卷卷的厕纸做为抗议素材,傍晚所有纸张便已用尽,于是人们开始撕电话簿…微风也帮助我们将抗议讯息与纸张直接送往美国大使馆,落在使馆内的树上、花园及周边区域,后来便有穿着西装的男子出现的屋顶,当然是为了这些纸张…
48Сирените на пожарникарскиот камион се слушаа непрекинато цели 3 минути … застанавме за Источен Тимор како за ништо дотогаш… СИТЕ (…) Попладнето се фрлаше хартија од врвот на зградата, мали парчиња хартија, како и цели ролни тоалетна хартија, односно сè што ќе дојдеше при рака беше материјал за протестирање.
49Приквечерината дознавме дека нема веќе залихи, затоа што се фрлаа жолтите страници… и ветрето ни помагаше да ги испратиме протестите директно до Амбасадата на САД, и тоа на дрвјата, во градината и околината.
50На врвот на зградата видовме луѓе во костими, а причината за тоа беше - хартијата … „Граѓанска непослушност за Источен Тимор“, пред штабот на ОН во Лисабон, Шпанија, септември.1999年9月,葡葡牙里斯本联合国总部前的东帝汶公民不服从运动,照片来自Flickr用户nopasaran,经许可后使用
51Слика од неутрален корисник на Flickr, искористена со дозвола.”东帝汶行动网络除了在1999年9月号召人民走上街头,也发动逾万名美国人写信与打电话:
52Додека мрежата за преземање акција на Источен Тимор успеа да ги привлече луѓето да излезат на улици во септември 1999 година, таа можеше и да смета на телефонските повици и писма испратени од повеќе од десетина илјади Американци.
53ETAN (Мрежата за преземање акција во Источен Тимор) порасна во 1999 година, зголемувајќи го бројот на членови од 8 500 до 11 700. […] Користејќи го нашето искуство и националната мрежа на активисти, развивана цели осум години за кауза која многумина ја сметаа за безнадежна, ETAN успеа да мобилизира јавен и официјален притисок.行动网络在1999年不断成长,会员由8500人增加至11700人,[…]我们过去八年追求人们认为毫无希望的目标,但 也 累积经验与人脉,形成公众及政府压力,[…]九月时,网站每周浏览人次逾四万,[…]许多主流媒体报导与节目亦访问组织的活跃成员及志工,将讯息 传递给数千万民众,我们也投书至美国主要报纸、写信给编辑,并参与地方及全国性广播及电视节目。
54[…] Во септември, веб страницата на ETAN неделно беше посетувана од повеќе од 40 000 луѓе. […] Истиот месец, многубројни написи и програми на мејстрим медиумите, чија бројка стигна дури неколку десетици милиони, пишуваа за нашите најактивни членови на персоналот и доброволци, или пак само ги цитираа.而在世界的另一隅,国际介入的关键时刻出现在纽西兰亚太经济合作会议高峰会前夕,时任美国总统的柯林顿(Bill Clinton)私下与太平洋各国领袖会晤,当时他在几天前才宣布,要暂停美军与印度尼西亚的军事训练,Nigel Morley在Writing for the Future博客指出:
55Активистите на ETAN пишуваа во едиторијалите на главните американски весници, му испраќаа писма на уредникот и се појавуваа на локалните и национални радио и телевизиски емисии.
56На другата страна од светот, одлучувачкиот момент за меѓународна интервенција се случи спроти самитот на АПЕК (Азиско-пацифичка економска соработка) во Нов Зеланд, кога Бил Клинтон приватно се сретна со пацифичките лидери.
57Само неколку дена пред самитот, тој ја објави суспензијата на воените тренинзи на САД со Индонезија.有些读者可能觉得不可思议,不过1999年纽西兰亚太经合会高峰会时,东帝汶诺贝尔和平奖得主霍塔与美国总统柯林顿见面,柯林顿曾提到,霍塔对美国国会的影响力比自己还大。(
58Според блогерот Нигел Морли од „Пишување за Иднината“:Zubrycki: 2002)
59На дел од читателите ова може да им изгледа измислено, но кога во 1999 година, тиморскиот добитник на Нобелова награда, Жозе Рамос-Хорта, се сретна со претседателот на САД, Бил Клинтон, во Нов Зеланд, Клинтон забележа дека Рамос-Хорта има поголемо влијание во Конгресот од него (Зубрицки: 2002).
60Новозеландци се собраа во голем број за да ги пречекаат Клинтон, Рамос-Хорта и австралискиот премиер Ховар. Аврсталијанците исто така ги „исполнија улиците заради Источен Тимор“.许多纽西兰民众沿途欢迎柯林顿、霍塔与澳洲总理霍华德(John Howard),澳洲人亦「为东帝汶上街」:
61Од Сиднеј, Австралија, „Мајка и дете“. Слика од корисникот на Flickr, Potsy, искористена со дозвола.澳洲雪梨/悉尼街头「母与子」照片来自Flickr用户Potsy,经许可后使用
62Се гледаа транспаренти на кои пишуваше „Стоп за крвопролевањето“ и „Виранто - Убиец“. Понатаму, песните „Слободен Источен Тимор“ и „Viva Timor Leste“ (Да живее Источен Тимор) се слушаа од толпата откако беше пренесен во живо телефонскиот повик на водачот на отпорот г-дин Жозе „Ксанана“ Гусмао од Јакарта.布条上写着「停止杀戮」、「(军方将领)Wiranto是杀人犯」,人们高喊着「解放东帝汶」、「东帝汶万岁」,因为人们先前已听到东帝汶反抗领袖古斯毛(Jose “Xanana” Gusmão)来自印度尼西亚首都雅加达的电话内容。
63„Вие ни требате, браќа и сестра од Австралија; ни треба вашиот глас“, рече Ксанана Гусмао од Јакарта по телефон, додавајќи, „ Мислам дека е важно да се испрати порака до индонезиската влада дека работниците од Австралија и австралиската заедница ќе направат сè што е во нивна моќ за да се стави крај на убиствата.古斯毛在电话中表示:「各位澳洲的兄弟姐妹,我们需要你们,需要你们的声音,各位必须向印度尼西亚政府传达讯息,告诉他们澳洲民众将尽一切力量阻止杀戮,东帝汶万岁」,群众也一同高喊「万岁」。
64Да живее Источен Тимор. “ Публиката одговори, „Да живее. “1999年Kingsgrove中学学生呼吁解放东帝汶,照片来自Flickr用户sHzaam!,经许可后使用
65Ученици од средното училиште „Кингсгров“, ја даваат својата поддршка за слободен Источен Тимор во 1999 година. Слика од корисникот на Flickr, sHzaam!, искористена со дозвола.在1999年9月的日子里,世界领袖缓慢介入东帝汶,人们逐渐意识到印度尼西亚军方及民兵只为摧毁当地,形成严重人道危机,而广大民众发起抗议活动,让美国、澳洲与印度尼西亚感到羞愧,也为东帝汶展开新页。
66За време на измачувачките денови во септември 1999 година, светските лидери бавно напредуваа во своите интервенции во Источен Тимор, иако веќе беше јасно дека индонезиската војска и нејзините застапници целосно ја уништуваа територијата, започнувајќи хуманитарна криза од масивни пропорции.
67Но, непоколебливите протести и залагања на групите на загрижени граѓани низ светот ги засрами САД, Австралија и Индонезија и тие свртија нова страница во поглед на Источен Тимор.十年后,我们该庆祝全球团结的成果,迪力地区预计举办多场活动,例如Fundação Oriente的照片展,1999年的大屠杀也发生在此,展览将回顾这些年来的团结运动发展。
68По една деценија, време е да се слави глобалната унија.校对:Soup
69Неколку настани се закажани во Дили, како што е егзибиција на фотографија во Фундасао Ориенте (место на масакр од 1999 година) која ќе ги опишува движењата на солидарност низ годините.
70Ова е првиот од серија написи со кои ќе ја одбележиме десетгодишнината од јавниот референдум во Источен Тимор, гласање кое доведе до меѓународно признаената независност на земјата.
71Доколку сакате да споделите некои сеќавања од актите на глобална солидарност за Источен Тимор, направете го тоа подолу.