# | mlg | por |
---|
1 | Timor atsinanana : Momba ny fahafatesan’i Suharto | Timor Leste: Sobre a morte de Suharto |
2 | Tamin'ny taona 1975 no nanambaran'i Timor Atsinanana ny fahaleovantenany rehefa nozanahan'i Portiogaly 400 taona. | No final de 1975, Timor Leste declarou independência de Portugal depois de 400 anos de dominação. |
3 | Saingy vao haingana kosa no nahazoany ny fahafahana, noho ny fanafihana sy ny fibodoan'i Indonesia izay nanjaka taminy 24 taona. | Mas a liberdade durou pouco, porque pouco depois disso o país foi invadido e ocupado pela Indonésia, no que acabou em 24 anos de dominação. |
4 | Tombatombanana ho mihoatra ny 200 000 na ny iray ampahatelon'ny mponina ao an-toerana no maty vokatr'io (fibodoana io). | Estima-se que a invasão por parte da Indonésia tenha matado 200 mil pessoas, um terço da população. |
5 | Ny Jeneraly Suharto no nitari-tafika tamin'ny fanafihana, izay efa mpitondra jadon'i Indonesia tamin'izany fotoana izany, niaraka tamin'ny fandrisihan'i Aostralia sy ny faneken'i Etazonia. | Essa invasão foi comandada por General Suharto, então ditador da Indonésia, contando com a simpatia da Austrália e aprovação dos Estados Unidos. |
6 | Indreto ary atolotra ny fanehoan-kevitry ny mpamaham-bolongana vitsy dia vitsy avy any Timor atsinanana rehefa re ny fahafatesany tamin'ny faha-86 taonany ny alahady 27 Janoary lasa teo. | Veja aqui como alguns blogueiros conectados ao Timor Leste reagiram à notícia de sua morte, aos 86 anos, nesse domingo 27 de janeiro. |
7 | José Prereira [pt] no nanao teny fampidirana hoe iza i Suharto ho an'izay tsy mahalala azy: | José Prereira apresenta Suharto para aqueles que não o conhecem: Este é o Homem que a Democracia Americana sempre apoiou. |
8 | Izany ny olona notohanan'ny Demokrasia Amerikana matetika. | A lança americana na Ásia. |
9 | Izany no lefon'i Amerika teto Azia. tamin'ny fandripahana Kominista 500 000. tamin'ny fanafihana an'i Timor Atsinanana. | Na chacina dos 500.000 comunistas. Na invasão de Timor Leste. |
10 | Suharto no anarany. | Chamava-se Suharto. |
11 | Pedro Fontela [pt] indray mandahatra ny lisitry ny lova navelany ry izy no iray anisan'ny nankalaza ny vaovao: | Pedro Fontela lista o seu legado e diz que está entre aqueles que festejam: |
12 | Maty ihany nony farany i Suharto, ilay manao didy jadonateo aloha. | Suharto, ex-ditador Indonésio, morreu, finalmente. |
13 | Tsy ampy fihatsarambelatsihy aho hilaza fa malahelo azy. | Falta-me a hipocrisia para sugerir que possa sentir qualquer sensação de pena. |
14 | Iny no iray amin'ny olon-doza mpandripa-bahoaka manerantany, tsara iany ho anay! | Menos um tirano genocida no mundo, ainda bem para nós! |
15 | Tokony hisy aza ny (filazam-pifaliana)! | Haja uma celebração! |
16 | Namoaka ny tantaram-piainan'ilay mpitondra jadona teo aloha koa i Timor Lorosa e Nação [pt] ary nametraka raka izay nolazainy fa iray amin'ny mpamono olona lehibe indrindra amin'ny vanim-potoanan'ny ankehitriny taorian'ny ady lehibe faharoa i Suharto ka tsy mendrika fanajana amin'izao fahafatesany izao: | Timor Lorosa e Nação também publica uma biografia do ex-ditador e diz que Suharto, a quem ele chama de ‘o maior criminoso da história contemporânea após a Segunda Guerra Mundial', não merece respeito nem na morte: |
17 | Lasa any amin'ny afobe ihany lahy izy iny, ary any no handorana azy amin'ny afo natsagany tamin'ny alalan'ny famonoana olona maro, fandatsahan-dra ary fampihorohoroana nataony nanodidina an'i Azia Atsimo Atsinanana. | Enfim, entrou, por favor, no Inferno e lá ficará a consumir-se nas chamas alimentadas por tanta mortandade, carnificina e terror que espalhou por todo o sudeste asiático. |
18 | Tsy maniry loza (fanampiny) ho azy aho. | Não lhe desejo mal. |
19 | Fa ny hitaintainany indray andro isaky ny nisy fandatsahan-dra nataony tamina olona iray. | Somente que sofra uma vez por dia por cada vítima do seu consulado de sangue e cadáveres. |
20 | Olona eo ho eo amin'ny 1 000 000 monja anie izy ireo. | São só uns milhões. |
21 | Tena tsara ny toerana misy azy. | Está muito bem onde está. |
22 | Natokana ho an'izay mendrika azy ny afobe. | O Inferno para quem o merece. |
23 | Isabel Faria [pt] indray mitsikera an'i Ramos Horta, izay filohan'i Timor Atsinanana amin'izao fotoana izao, izay mamepetra ny olona tsy hamoaka ny likilikim-pony miatrika ny fahafatesan'ny jeneraly izao: | Isabel Faria [pt] critica Ramos Horta, o presidente atual do Timor Leste, por dizer que o povo não deveria guardar rancor pelo ditador morto. |
24 | Miala tsiny aminao aho, fa angaha lasa tsy mpanao jadona intsony ny mpanao jadona rehefa nodimandry? | Desculpem lá, um ditador deixa de ser um ditador depois de morto? |
25 | Tsy tokony ho liana amina fahafatesana mpamono olona izay tsy notsaraina tamin'ny heloka vitany ve izahay? | Um assassíno que não é julgado pelos seus crimes não tem que se preocupar porque depois de morto (…) |
26 | (…) Soratra farany: Ao amin'ny rakibolana ny teny hoe Horta dia midika hoe fahavinirana sy fankahalana lalina miafina (na likilikim-po araka ny efa nosoratako teo ambony). | Nota final: No dicionário rancor, significa : ódio profundo e oculto; ressentimento. |
27 | Araka ny fahazoako azy dia amin'ny teny voalohany no dikan'ny anarana Ramos Horta … satria raha jerena ny teny faharoa, dia mamadika ny tolona nataon'ny vahoakany izy sy ny vahoaka Indoneziana manohitra ny fangejana mitady fahafahana ary mamadika ny fahatsiarovana ireo nodimandry noho ireo koa. | Até posso entender que Ramos Horta refira o primeiro significado da palavra…porque se referir o segundo, está a trair a luta do seu povo e do povo indonésio contra a repressão e pela liberdade. |
28 | Timor Online [pt] indray moa nanangona ny voalazan'ny blaogy/bolongana sy ny haino aman-jery tamin'ny nandrenesana ny vaovao na tamin'ny teny anglisy izany na tamin'ny teny Paortiogey. | E a memória dos que por elas morreram. Timor Online tem coletado reações dos blogues e da imprensa, em inglês e em português. |
29 | Tamin'ny 20 May 2002 no afaka i Timor Atsinanana. | Apenas em 20 de maio de 2002, Timor Leste se libertou novamente. |
30 | Izy no firenena voalohany nahazo ny fiandrianam-pireneny tamin'ity taonjato faha21 ity. | O país se tornou a primeira nação soberana do século 21. |