# | mlg | por |
---|
1 | Angola: Ny herisetra ao an-tokantrano no mitombo sa ny fahatsiarovantena? | Angola: Aumento da violência doméstica ou da conscientização? |
2 | Araka ny karazana loharanom-baovao an-gazety, dia tena mitombo aok'izany ny tahan'ny herisetra ao Angola. | Segundo diversos meios de comunicação social, a violência doméstica em Angola tem aumentado consideravelmente. |
3 | Saingy ny isa tokoa ve no nitombo sa ny toe-javatra no mihamivandravandra amin'ny mahaheloka azy? | Terá realmente aumentado ou existe maior conhecimento sobre situações deste género? |
4 | Taratra fa nahitana toe-javatra miisa 640 voarakitra tamin'ny taona 2008, 424 tamin'ireo olana ireo ihany no voavaha tamin'ny alalan'ny fifanakalozan-kevitra raha toa ka tsy maintsy nomena an-tanana ny fitsarana ny ambiny. | Aparentemente, em 2008 foram registados cerca de 640 casos, sendo que 424 destas situações foram resolvidas com aconselhamento profissional e os restantes encaminhados para os orgãos de justiça. |
5 | Betsaka noho ny antontan'isa nisy tamin'ny taona 2007 ireo isa voalaza etsy ambony ireo izay mampiseho ny zava-misy fa matahotra ny hitory ireo olona mpampijaly azy ireo olona iharan'ny vono. | Este número é superior ao registado em 2007, o que significa conforme já referido, ao facto das vítimas não recearem mais apresentar queixas às autoridades competentes, o que por si só, representa um passo a fim de dar por findos os abusos. |
6 | Soritr'endrika tsara izany: Raha mihabetsaka ny fitoriana dia hamarana haingana ny herisetra manjo ireto vehivavy Angoley ireto - na ry zareo araraotin'ireo vadiny na araraotin'ireo sakaizany (sipany) izany fihetsika izany. | É um bom sinal: ao denunciar mais, as mulheres angolanas chegam mais perto do fim do abuso, seja por parte dos cônjuges ou namorados. |
7 | Mampalahelo araka ny efa niheverana azy ny tantara. | Como seria de esperar, as histórias são tristes. |
8 | Indraindray mahay mamarana izy ireo - rehefa voafonja ny mpanao herisetra ary afaka tamin'ny fampijaliana sy herisetra ara-batana ireo vehivavy ireo. Indrisy fa mbola misy ihany koa ny tantara ratsy fiafara. | Algumas vezes terminam bem - quando o abusador é colocado atrás das grades e a mulher vê-se livre de anos de torturas e abusos físicos - e outras infelizmente terminam em desgraça. |
9 | Manana ny tantaran'ny vehivavy maty eo ampela-tanan'ny nitokisany maro dia maro i Angola. | Angola está pejada de mulheres que morreram às mãos daqueles que confiavam e amavam. |
10 | Mihevitra manko ireto lehilahy ireto fa fananany ny vadiny na ny sipany. | Estes por sua vez, julgavam-se donos das suas esposas ou namoradas. |
11 | Mamono ireto lehilahy noho ny fahasarotampiaro, ary mahafaty mihitsy. | Fazem cenas de ciúmes, sovam-nas e invariavelmente, matam-nas. |
12 | Mpanampy antsoina hoe Nely 20 taona, no mba nanam-bintana. | A empregada doméstica de 20 anos de idade Nely teve mais sorte. |
13 | Milazalaza amintsika ny tantarany ao amin'ny blaogin'i Diário da África na Diarin'i Afrika | O blogue Diário da África conta-nos parte da sua história: |
14 | Nalaina sary ny lamosiny, ny tanany sy ny tongony androany maraina, feno fery mivalo-mainty sy volomparasy ireo faritra rehetra ireo noho ny kapoka nataon'ny vadiny taloha. | “Hoje pela manhã, ela tirou fotos das costas, dos braços e das pernas, tomados por manchas roxas e negras, resultado do espancamento a que foi submetida pelo ex-marido. |
15 | Tamin'ny vatan-kazo no nanalan'i Amancio (anaran'ilay mpisetrasetra) ny hasosorany. | Armado com um pedaço de madeira, Amâncio (é este o nome do criminoso) aliviou as suas frustrações com o universo em cima da Nely. |
16 | Nanomboka tamin'ny 6 maraina ny fampijaliana raha naharay antso an-telefonina avy any amin'ny mpifanolobodirindrina taminy i Nely sao afaka mitondra azy hiasa ranamana. | A sessão de tortura começou por volta das 6h da manhã quando ela recebeu o telefonema do vizinho que queria saber se ela pegaria carona para o trabalho com ele. |
17 | Nentin-katezerana noho ny fahasarotampiarony ilay vady mpampijaly ka nidaroka an'i Nely. | O ex-marido-espancador, num acesso de fúria e ciúmes, aplicou-lhe a surra”. |
18 | Na dia teo aza ny daroka nataony dia mbola ingahy mpisetrasetra indray no nitory an'i Nely tany amin'ny polisy niampanga azy ho nandidy tamin'ny antsy. | Não obstante a sova, o agressor foi apresentar queixa de Nely à esquadra, acusando-a de o ter cortado com uma faca. |
19 | Toy izao ny fitantarany: “Izy tenany ihany no nandidy ny tenany tamin'ny antsy nandritra ny fisafotofotoana ary avy eo nankeny amin'ny polisy mba hitory an'I Nely. | Eis o relato: “ (Ele) cortou-se com uma faca durante a confusão e depois, ainda foi à polícia prestar queixa contra a Nely. |
20 | Sahirana i Nely mandeha noho ny dona nahazo ny lohaliny anankiray. | Ela caminha com dificuldade por causa de uma paulada que levou num dos joelhos. |
21 | Hitory noho ny herisetra nahazo azy amin'ny alalan'ny Fikambanan'ny vehivavy Angoley I Nely - OMA no anaran'ilay fikambanana miaro ny zon'ny vehivavy manana fifandraisana amin'ny fitondrana Angoley. | Nely prestará queixa contra o espancador na Organização da Mulher Angolana - OMA, entidade ligada ao governo de Angola que defende os interesses das mulheres. |
22 | Manantena aho amin'ity indray mitoraka ity fa any am-ponja no hiafaran'i Amancio.” | Eu, de minha parte, faço votos de que esse Amâncio passe uma temporada atrás das grades”. |
23 | Indrisy, araka ny mety ho hita eny amin'ny faritra hafa sasany eto amin'izao tontolo izao dia tsy manana lalàna matanjaka mikasika ny herisetra an-tokantrano I Angola, lalàna ahafahana manadihady ny toe-javatra toy izao mba ahazoana misambotra ny mpanao herisetra. | Infelizmente e um pouco como acontece por este mundo, Angola não possui instrumentos jurídicos de porte, que permitam o acompanhamento destes casos e a eventual detenção do agressor. |
24 | Navotsotra i Amancio vadin'I Nely, ary nampanatena fa hanohy ny levileviny. | Amâncio foi solto e promete continuar com a onda de terror. |
25 | Nopotehiny avokoa ny atontan-taratasin'i Nely ary nalefany hotezain'ny fianakaviany any Sao tome sy Principe ny zanak'izy ireo vavy. | Ele destruiu todos os documentos de Nely e enviou a filha deles para ser criada pela sua família, em São Tomé e Príncipe [pt]: |
26 | Afaka madiodio ny vadiny taloha. | “Nada aconteceu ao ex-marido. |
27 | Nandeha nilamina izy rehefa avy namono an'I Nely tamin'ny vatan-kazo. | Foi embora tranquilamente, depois de ter dado uma surra com um pedaço de madeira em Nely. |
28 | Ary dia nandrahona ny hody. | E ainda ameaça voltar. |
29 | Manantena izahay ankehitriny fa hanao ny asany ny sampan'ny polisy miaro ny vehivavy. | Agora é torcer para que a delegacia da mulher funcione. |
30 | Ary hampiditra atontan-taratasy hiampangana ity lehilahy ity, ka ny lalàna anie no hampiharina aminy tamin'ny famonoana fanaony ka hitondra azy any am-ponja. | Que abra uma processo contra esse sujeito, que a justiça o condene pelas sessões de espancamento e ele cumpra a sua pena na cadeia. |
31 | Ny fivoaran'ny toe-draharaha no nahaliana [anay]. | A evolução do caso é que preocupa. |
32 | Manomboka mivazavaza amin'i Nely izy aloha, avy eo mandeha ny totohondry, manaraka izany ny daroka ka nahatonga an'i Nely tsy ho tafarina. | Começou com os gritos dele contra Nely, depois uns safanões, depois surras, daqueles de ela não conseguir se levantar do chão. |
33 | Ankehitriny, misy indray ny langilangy sy ny antsy. | Agora apareceram um pedaço de pau e uma faca. |
34 | Dia ahoana koa ny manaraka? | O que virá a seguir?” |
35 | Fahafatesana no mety hiandry azy na ilay mpampijaly. | Provavelmente a morte. Ou dela ou o do agressor. |
36 | Misy vehivavy vitsivitsy mahafaty ny vadiny mba ahafahany miery ny loza. | São inúmeros os casos de mulheres que mataram o companheiro por uma questão de sobrevivência. |
37 | Marihana koa anefa fa misy ny vehivavy mamono vady (lehilahy). | Convém referir que existem relatos de abusos de mulheres para homens. |
38 | Misy izany fa vitsy. | Poucos, mas existem. |
39 | Mandritra izany, tokony harafitra ny lalàna mikasika ny herisetra an-tokantrano atsy ho atsy, izay manome fampahafantarana ny tranga toy itony, ary hanoro lalana ny tokony ataon'ny vehivavy Angoley. | Entretanto está prevista para breve uma lei sobre a violência doméstica [en], que em conjunto com as várias actividades de luta contra este tipo de situações, trará um novo rumo às mulheres angolanas. |