# | mlg | swa |
---|
1 | Tantaran-Jazavavy Etiôpiana Nanohitra Ny Fakàna An-keriny, Sy Ny An'ireo Mpisolovava Nanavotra Ny Fiainany | Filamu ya Difret Inayosimulia Mila ya ‘Kumteka’ Mwanamke Kulazimisha Ndoa Nchini Ethiopia |
2 | Tizita Hagere (havanana) no nitàna ny toeran'i Hirut Assefa, 14 taona, ao anatin'ny ‘Difret.' | Tizita Hagere (kulia) akicheza nafasi ya Hirut Assefa mwenye umri wa miaka 14 kwenye filamu ya ‘Difret.' |
3 | Sary: Truth Aid Media. | Haki Miliki: Truth Aid Media. |
4 | Ny 22 Oktobra 2015 ity lahatsoratra sady tatitra anaty onjampeo avy amin'i Joyce Hackel sy Julia Barton ho an'ny The World ity no nivoaka voalohany tao amin'ny PRI.org, ary naverina avoaka eto ho ampahany amin'ny fifampizaràna votoaty. | Makala haya pamoja na taarifa ya redioni yameandaliwa na Joyce Hackel akishirikiana na Julia Barton kwa ajili ya kipindi cha The World kilichosikika awali kwenye tovuti ya PRI.org mnamo Oktoba 22, 2015, na imechapishwa tena hapa kama sehemu ya makubaliano ya kushirikiana maudhui. |
5 | Milaza zavatra maro samihafa ny teny hoe “Difret” amin'ny fiteny Amharic ao Etiôpia: mety hidika “fahasahiana” izy na “fanànana fahasahiana”, fa koa mety hoe “voaolana” | Neno “Difret” lina maana nyingi katika lugha ya ki-Amariki inazungumzwa nchini Ethiopia: linaweza kumaanisha ‘kuthubutu' na ‘kuwa na ujasiri,' lakini vile vile laweza kuwa na maana ya ‘kufanyiwa ukatili.' |
6 | Listen to this story on PRI.org » | Listen to this story on PRI.org » |
7 | Toy ny lohateniny, maneho zavatra marobe ilay sarimihetsika “Difret” : asa famoronana nifototra tamin'ny tantara iray tena marina, miresaka fahasahiana sy fiovàna; iray amin'ireo hany sarimihetsika avy ao Etiôpia voarakitra amin'ny endrika 35mm; ary nahazo dera avy amin'ireo anarana goavana toy ny an'ilay tale mpanatanteraka Angelina Jolie Pitt. | Kama lilivyo jina lake, filamu ya “Difret” inawakilisha masuala mengi: ni kazi ya sanaa inayosimulia mkasa wa kweli unaohusu ujasiri na mabadiliko yanayoongozwa na msichana; ni filamu pekee iliyoandaliwa nchini Ethiopia kwa picha ya milimeta 35l na tayari imepata heshima kubwa kwa kuandaliwa na mtayarishaji maarufu wa filamu, Angelina Jolie Pitt. |
8 | Saingy ambonin'ny zavatra rehetra, tantara momba ny fomba fanao nentim-paharazana, tarafina amin'ny zavatra niainan'ny ankizivavy iray nipararetra tratry ny tadio tsy vitany nofehezina, no tantarain'ilay sarimihetsika. | Lakini zaidi ya yote, filamu hiyo inasimulia mila za ndoa za asili nchini Ethiopia kwa kutumia mkasa wa kweli uliompata msichana mmoja nchini humo. |
9 | “Difret” dia niainga avy amin'ny tantaran'i Aberash Bekele - antsoina hoe Hirut ao anatin'ilay sarimihetsika- ankizivavy iray nalain'ireo lehilahy nitaingin-tsoavaly an-keriny tany ivelan'ny ambanivohitra Etiôpiana nisy azy. | Filamu ya “Difret” inajenga masimulizi yake kwenye tukio la Aberash Bekele - anayetumia jina la Hirut kwenye filamu - msichana aliyekamatwa na wanaume na kutoroshwa kijijini kwa kutumia farasi ili akaolewe. |
10 | Andro nifindràny ho amin'ny kilasy faha-5 tamin'izay. | Wakati anatekwa na wanaume hao, msichana huyo alikuwa ndio kwanza ameingia darasa la tano shuleni kwake. |
11 | Ireo mpaka azy an-keriny - izay tsy nahavita nahazo alàlana tamin'ny rainy mba haka azy ho vady - dia misisika izao amin'ny filazàna fa manana zo hanambady azy noho ny fombandrazana fantatra amin'ny hoe telefa. | Mwanaume aliyemteka -aliyeshindwa kupata ruhusa ya baba wa binti huyo ili aweze kumwoa -anatumia utekaji kama njia ya kulazimisha ndoa na msichana huyo kwa mujibu wa mila inayofahamika kama telefa nchini Ethiopia. |
12 | Saingy nanohitra ikàla, nahafaty azy tsy nahy. | Hata hivyo, msichana huyo anapambana, na kwa bahati mbaya anafanikiwa kumwua mwanaume huyo. |
13 | Miandry azy ny sazy fanamelohana ho faty mandra-pihetsiky ny mpampanoa lalàna, Meaza Ashenafi, hiady ho azy. | Matokeo yake, msichana huyo anajikuta akikabiliwa na hukumu ya kifo mpaka pale mwanasheria Meaza Ashenafi anapoingilia kati kumsaidia. |
14 | Nampivanàka ny firenena iray manontolo ny vokatr'ilay raharaha mangotraka tao amin'ny efitrano fitsaràna, tamin'ny 1996, rehefa nitranga. | Kurindima kwa kesi hiyo mahakamani kulivuta hisia za watu wengi nchini humo mwaka 1996, wakati mkasa huo ulipotokea. |
15 | “Nanomboka niresaka indray momba ny fakàna an-keriny ny olona,” hoy i Meaza Ashenafi mampahatsiahy ankehitriny. | “Kwa mara nyingine, watu walianza kuzungumzia mila hiyo ya kumteka mwanamke,” Meaza Ashenafi anakumbuka. |
16 | “Iaraha-mahalàla, indrindra any amin'ny tapany atsimon'ny firenena, efa an-taona maro ny vehivavy no alaina an-keriny. | “kumteka mwanamke lilikuwa suala lnalokubalika, hususani kusini mwa nchi hiyo, wanawake walikuwa wakitekwa kwa miaka mingi. |
17 | Tsy nisy fanontaniana mikasika izany. | Hapakuwa na yeyote aliyethubutu kuhoji mila hiyo. |
18 | Saingy nanokatra adihevitra iray io raharaha io, ary fifanakalozana manodidina ity fomba fanao netindrazana ity.” | Lakini kesi hii ilifungua mjadala mkali dhidi ya mila hii potofu.” |
19 | Vao roa taona talohan'io i Ashenafi no nametraka ny Fikambanan'ireo Vehivavy Mpisolovava mba hiady ho an'ny zon'ireo vehivavy araka ny Lalàm-panorenana vaovao tao Etiôpia tamin'izany fotoana izany. | Ashenafi alikuwa ndio kwanza ameanzisha Umoja wa Wanasheria Wanawake miaka miwili iliyopita kwa lengo la kupigania haki za wanawake kwa mujibu wa katiba mpya ya Ethiopia. |
20 | Ampahanà seho avy amin'ny “Difret” ahitàna ny fakàna ankeriny tamin'ny soavaly ilay mpilalao fototra. | Sehemu ya filamu hiyo ikionesha tukio la kutekwa kwa mwanamke kwa njia ya farasi. |
21 | Sary: Truth Aid Media | Haki Miliki: Truth Aid Media |
22 | Nandritry ny enina herinandro, lafo daholo ary tsy ampy aza ny tapakila hijerena ny “Difret” tao Addis Ababa. | Filamu ya “Difret” imeoneshwa kwenye kumbi za filamu mjini Addis Ababa kwa majuma sita. |
23 | Rehefa nihevitra ny hitondra azy hivoaka any ivelany ireo mpamokatra ilay sarimihetsika, nalefan'izy ireo tany amin'i Jolie, malaza amin'ny fandresena lahatra ho an'ny zon'ny vehivavy ao Afrika aloha. | Watengeneza filamu walipotaka kuipeleka nje ya nchi, walimtumia Jolie, wakili maarufu wa haki za wanawake barani Afrika. |
24 | “Mba hahazoany mpijery maro, làlan-tsarotra no eo anoloan'ny sarimihetsika iray amin'ny fiteny vahiny avy ao Afrika,” hoy i Mehret Mandefro miaiky. | “Filamu hiyo ya kigeni kutoka barani Afrika ina kazi ngumu mbeleni kwa maana ya kupata watazamaji,” mtayarishaji wa filamu Mehret Mandefro anakiri. |
25 | “Araka izany dia manampy anay tokoa ny fahazoana tohana avy aminy … manampy hanatratra ireo olona izay tsy heveriko ho tratra akory mihitsy.” | “Kwa hiyo kupata ushirikiano wake kumetusaidia sana…kukutana na watu ambao hatukudhani kama tungeweza kuwapata.” |
26 | Na eo aza ny fanohanan'ireo anarana goavana sy ny fahombiazan'ny “Difret,” lazain'i Ashenafi sy Mandrefo fa tsy mbola vita ny asan-dry zareo : vinavinain-dry zareo ho 20 isanjato raha kely indrindra ireo fanambadiana any atsimon'i Etiôpia no noterena tamin'ny alàlan'ny endrika sasantsasan'ny telefa. | Pamoja na kupata msaada wa watu maarufu na mafanikio ya filamu ya “Difret,” Ashenafi na Mandrefo wanasema kazi yao bado haijakamilika: wanakadiria kwamba si chini ya asilimia 20 ya ndoa kusini mwa Athiopia zinatokana na mila inayofanana na telefa. |
27 | “Mila mifarana io,” hoy i Ashenafi. | “Mila hii lazima itokomezwe,” Ashenafi anasema. |
28 | “Tsy tokony holeferina mihitsy io na ahoana na ahoana.” | “Mila hii haivumiliki kwa vyovyote.” |
29 | Raha ny momba ilay sarimihetsiha kosa, lazain'i Mandrefo fa henjana ny fiainany - taorian'ilay raharaha, tsy navela hiverina any amin'ny vohitra nisy azy na any amin'ny fianakaviany izy. | Kuhusu malengo makuu ya filamu yenyewe, Madrefo anasema amekuwa na maisha magumu baada ya kesi yake, hakuruhusiwa kurudi kijijini kwake wala kuungana na familia. |
30 | Sekoly teny amin'ny sisiny no narahany, ary taty aoriana kely dia nanapaka hevitra hanova anarana sy handao an'i Etiôpia izy. | Alijiunga na shule ya bweni, na baadae akaamua kubadili jina lake na kuhama nchi. |
31 | Nefa, tsy ela akory izay, niverina ary niasa momba ny raharaha telefa izy, amin'ny fanantenana hanao izay tsy hiainan'ireo ankizivavy ny sedra niainany. | Hata hivyo, hivi karibuni alirudi nyumbani na kuendeleza harakati za kupambana na mila hiyo ya telefa, alitumaini kuwakinga wasichana na mikasa kama aliyokumbana nayo. |