# | mlg | swa |
---|
1 | Voaheloka Ho Nanitsakitsaka Ny Zon'olombelona Nanoloana Ireo Mpitsoa-ponenana Afrikana i Italia | Italia Yalaumiwa kwa Ukiukaji wa Haki za Wakimbizi wa Kiafrika |
2 | Ny 23 febroary, didim-pitsarana manan-tantara no navoakan'ny mpikambana ao amin'ny fitsarana eraopeana momba ny zon'olombelona manana ny foibeny ao tamin'ny nanamelohany an'i Italia tsy nisy nandà noho ny fisamborana sy famerenana ireo mpitsoa-ponenana avy any atsimon'i Sahara, izay manitsakitsaka tanteraka ireo fifanekena sy fifanarahana iraisam-pirenena izay nosoniavin'i Italie. | Siku ya Februari 23 2012, Mahakama ya Ulaya ya Haki za Binadamu, mjini Strasbourg, ilifikia uamuzi wa kihistoria. Mahakama hii iliamua kwamba nchi ya Italia ilikiuka sheria za Mkataba wa Ulaya wa Haki za Binadamu ilipowakamata wakimbizi Waeritrea na Wasomali na kuwarudisha Libya. |
3 | Mpitsoa-ponenana avy any Afrika, sary avy amin'i Vito Manzari tao amin'i Flickr, mampiasa ny license CC-By | Wakimbizi Waafrika, picha ya Vito Manzari, Flickr (CC BY 2.0). |
4 | Ny bilaogy Unione di Ritti Umani manazava ny zava-misy [it] : | Blogu ya Unione Diritti Umani inaeleza [it] yaliyotokea: |
5 | Ny raharaha Hirsi sy ireo hafa mamely an'i Italie dia mikasika ny ezaka voalohany fampodiana natao tamin'ny 6 May 2009, 35 miles tany atsimon'i Lampedusa, tany amin'ny fari-dranomasina iraisam-pirenena. | Kesi ya Hirsi na wengine dhidi ya nchi ya Italia inahusu operesheni ya kwanza dhidi ya uhamiaji haramu iliyotekelezwa tarehe 6, mwezi wa Mei, 2009 katika ukanda wa bahari ya kimataifa, maili 35 kusini kutoka Lampedusa kwa upande wa kusini. |
6 | Nosakanan'ny manampahefana Italiana ny sambo iray nitatitra somaliana sy eritreana 200 teoho eo, nahitàna ankizy sy vehivavy bevohoka. | Serikali ya Italia ilisimamisha mashua iliyokuwa ikibeba Wasomali na Waeritrea 200, watoto na wanawake waja wazito wakiwa miongoni mwao. |
7 | Nafindra taminà sambo italiana iray ireo mpitsoa-mponenana ire, naverina tany Tripoli ary natolotra ny manampahefana libiana, tsy araka ny sitra-pony. | Wahamiaji wakahamishwa kwenye meli ya ki-Italia, na kurejeshwa Tripoli kisha wakakabidhiwa kwa serikali ya Libya kwa nguvu. |
8 | Tsy nisy akory famantampantarana azy na fihainoana mialoha, na fampahafantarana azy ireo ny toerana tena hitodiany. | Hawakutambulishwa, na hakuna aliyewasikiliza wala kuwajulisha walikokuwa wakielekea. |
9 | Ireo mpitsoa-ponenana ireo, raha ny marina, dia resy lahatra fa hoe mizotra ho any amin'ny morontsiraka italiana ny dian-dry zareo. | Wahamiaji hao hawakutambuliwa, hakuna aliyewasikiliza au kuwajulisha kabla kuhusu walikokuwa wanaelekea. Na kwa kweli, wahamiaji hao waliamini kwamba walikuwa wakielekea kwenye pwani ya Italia. |
10 | Taorian'io hetsika io, teratany somaliana 11 sy eritreana 13, hita tany Libia sy nampian'ny Filankevitra Italiana misahana ireo Mpitsoa-ponenana no nihetsika nitory an'i Italie teo anoloan'ny Fitsarana Eraopeana, niaraka tamin'ny fanohanan'ireo mpisolovava Anton Giulio Lana sy Andrea Saccucci, avy amin'ny Sendikan'ireo mpisolovava miaro ny zon'olombelona. | Baada ya operesheni hii, raia wa-Somali 11 na wengine 13 wa Eritrea waliopatikana na kusaidiwa nchini Libya na Baraza la kushughulikia Wakimbizi nchini Italia, walipeleka malalamiko yao dhidi ya Italia mbele ya Mahakama ya Ulaya. |
11 | GiulioL tao amin'ny bilaogy ilmalpaese.wordpress.com dia namariparitra ny fizotr'ilay hetsika tamin'ny fotoana nahatongavan-dry zareo tao Tripoli [it] : | Walipata msaidizi kutoka kwa Anton Giulio Lana na Andrea Saccucci wanaotoka katika Chama cha Wanasheria wa Ulinzi wa Haki za Binadamu. |
12 | Tany Tripoli, efa niandry azy ireo teo an-tseranana ny polisy libiana, niarka tamin'ireo fiarabe fitondrana “conteneurs” efa vonona ny hitondra azy ireo, sahala amin'ireny fiarandalamby fitondràna biby fiompy ireny, avy eo dia nandefa azy ireny tany amin'ny fonja samihafa tao amin'ny firenena. | GiulioL [it] alitoa maelezo kuhusu operesheni iliyotokea mara walipowasili Tripoli [it] kwenye blogu ya ilmalpaese: Polisi wa Libya walikuwa wakiwangojea kwenye magati, wakiwa na malori yenye kontena, tayari kuwachukua kama mifugo kwenye magari ya kubebea mifugo na kuwawasilisha kwenye magereza kadhaa kote nchini. |
13 | Tao anatin'ny mpisafo dia nisy mpaka sary fanao an-gazety, Enrico Dagnino, izay nitantara ny herisetra tao anatin'ity hetsika ity. | Maelezo ya mpiga picha na mpashaji habari, Enrico Dagnino, aliyekuwa kwenye mashua ya doria, yalionyesha kwa undani vurugu zilizotokea wakati wa operesheni hii. |
14 | Tonga avy eo ny sivana. | Baadaye, maelezo kuhusu yaliyotokea yakadhibitiwa. |
15 | Ity hetsika ity no nitondra tamin'ny tsy fampiharana ireo foto-kevitra mifehy ny fitantanana ireo olona mandositra loza iray izay hazavain' i Henry Oliver ao amin'ny bilaogy ukhumanrightsblog [en] : | Henry Oliver anavyoeleza katika blogu ya UK Human Rights, matokeo ya kitendo hiki ni kwamba kanuni zinazosimamia suala la watu wanaotoroka sehemu za hatari hazikutekelezwa: |
16 | Io fanosehana hiverina io dia fanitsakitsahana ny toko faha-3 (manohitra ny fampijaliana sy ny fomba fitondra tsy manaja ny maha-olona), ny toko faha-4 amin'ny Fifanarahana faha-4 (fandroahana faobe ireo vahiny) sy ny toko faha-13 (zo hanana fiarovana). | Kuwarudisha wale wakimbizi kulivunja Kifungu cha 3 (kinachozuia utesaji na matendo ya kinyama), Kifungu cha 4 katika Ibara ya 4 (kuwafukuza wageni kwa pamoja), na Kifungu cha 13 (haki ya mkimbizi kupata ufumbuzi fanisi). |
17 | Ireo mpisafo izay namerina ireto mpitsoa-ponenana ireto nankany Libia dia nanatanteraka izany tao anatin'ny fanitsakitsahana ny foto-kevitry ny tsy fanosehana hiverina. | Askari wa doria waliowarudisha wahamiaji nchini Libya waliivunja kanuni inayopiga marufuku kitendo cha kuwarudisha wakimbizi kwenye hatari. |
18 | T-shirt nanaovan'ny mpitsoa-ponenana iray mivaky hoe "Mpitsoa-ponenana aho "mampiasa ny rano sy savony" mba handosirana ny herisetra, An'i Christiano Corsini tao amin'ny Flickr, ampiasàna ny license CC-by | Tisheti ya mhamiaji isemayo “Miye ni mhamiaji mwenye kutumia sabuni na maji,” lengo lake likiwa kuepukana na dhuluma. Na Cristiano Corsini katika Flickr (CC BY-NC-SA 2.0). |
19 | Ny governemanta italiana taloha narafitry ny antokon'i Silvio Berlusconi, Popolo della libertà (Vahoakan'ny Fahafahana ) sy ny antokon'ny farany havanana, an'i Umberto Bossi, ny Ligin'ny Avaratra, dia nametraka andian-dàlana sy hetsika manohitra ny fifindra-monina mankany Italia, izay efa im-betsaka no nokianin'ny fiarahamonina sivily sy ny eglizy katolika. | Serikali ya zamani ya Italia, iliyoundwa na chama cha Silvio Berlusconi, Popolo della libertà (Watu wa Uhuru), na chama cha Umberto Bossi cha msimamo mkali wa mrengo wa kulia kiitwacho Northen League, ilijiandaa kisheria na kuchukua hatua dhidi ya uhamiaji nchini Italia. Hatua hizi zimekemewa mara kadhaa na mashirika ya kiraia pamoja na Kanisa Katoliki. |
20 | Im-betsaka ihany koa i Italie no voaheloka noho ny politikany manohitra ny fifindra-monina tsy mifanaraka amin'ny fifanekena erappeana. | Nchi ya Italia pia imelaumiwa mara kadhaa kwa ajili ya sera yake dhidi ya uhamiaji [it] isiyolingana na maafikiano ya Kiulaya. |
21 | Ny bilaogin'i Gabriele Del Grande fortresseurope.blogspot.com, namoaka vaovao momba ny hetsiky ny fikambanan'ireo mpitolona ho an'ny zon'ireo mpitsoa-ponenana, izay namokatra tatitra maro, fijoroana vavolombelona sy horonantsary mikasika ny fomba fitondra ireo mpitsoa-ponenana any Italia sy firenena hafa ao Eraopa, dia manoritsoritra ny fiainana any am-ponja [it] tao Libia nandritra ny fitondràna teo aloha : | Blogu ya Gabriele Del Grande, fortresseurope.blogspot.com [it], huchapisha taarifa kuhusu shughuli za ‘Ngome ya Ulaya' kwa ajili ya utetezi wa haki za wahamiaji. Chama hiki kimetoa ripoti nyingi, shuhuda, na filamu kuhusu wanavyotendewa wakimbizi nchini Italia na katika nchi zingine za Ulaya. |
22 | | Hapa, anaongea juu ya maisha ya gerezani [it] nchini Libya katika enzi za utawala wa zamani: |
23 | Aty Misratah izao izahay, 210 km atsinanan'i Tripoli, aty Libia. | Tuko mjini Misratah, umbali wa kilomita 210 mashariki ya Tripoli, nchini Libya. |
24 | Ary ireo voafonja dia eritreana mpangataka fialokalofana daholo, voasambotra tany amin'ny fari-dranomasin'i Lampedusa na tany amin'ny faritra misy ireo mpitsoa-ponenana ao Tripoli. | Mahabusu wote hapa watafuta hifadhi, Waeritrea waliokamatwa kwenye bahari karibu na Lampedusa, au katika mitaa ya wahamiaji, mjini Tripoli. |
25 | Mizaka tsy satry ny vokatry ny fifanarahana misy eo amin'i Libia sy Italia anoherana ny fitsoaham-ponenana. | Wahanga wa ushirikiano kati ya Italia na Libya dhidi ya uhamiaji. |
26 | Olona maherin'ny 600, ka vehivavy ny 58, ary marobe ny ankizy sy zaza menavava. | Zaidi ya watu 600, 58 wao wakiwa wanawake, na wengine wengi wakiwa watoto, hata watoto wachanga. |
27 | Mifonja efa ho roa taona mahery ry zareo ireo, saingy na iray aza tsy mbola nisy notsaraina. | Wamekuwa gerezani kwa muda wa zaidi ya miaka miwili, lakini hakuna hata mmoja kati yao aliyeshtakiwa. |
28 | Anaty efitrano mirefy 4 metatra ny sakany, 5 metra ny halavany, tsy misy varavarankely ry zareo no matory, hatramin'ny olona efa ho 20, malao ladina an-tany ambony bodofotsy sy kidoro spaonjy. Rehefa amin'ny antoandro dia mivangongo anaty tokontany iray mirefy 20 metatra amin'ny 20 metatra izay any daholo no mitodika ny varavaran'efitra rehetra, eo ambany fanaraha-mason'ny polisy. | Kati yao, watu ishirini hivi hulala kwenye mikeka au magodoro katika vyumba visivyo na madirisha na vyenye vipimo vya mita 4 kwa mita 5. Wao hushinda mchana chini ya ulinzi wa polisi kwenye behewa lenye vipimo vya mita 20 kwa 20. Vyumba vyao viko kando ya behewa hili. |
29 | Tanora eo anelanelan'ny 20 sy 30 taona ireo. | Wote wana umri kati ya miaka 20 na 30. |
30 | Ny hadisoan-dry zareo ve? | Na ni uhalifu upi walioutenda? |
31 | Nanandrana hihazo an'i Eraopa mba hangataka fialokalofana. | Walijaribu kufika Ulaya ili watafute hifadhi. |
32 | Ny bilaogy observatoirecitoyen.over-blog.org mamosaka fa : | Blogu ya observatoirecitoyen.over-blog.org inafunua [fr] kuwa: |
33 | Ny foto-kevitry ny tsy fanosehana hiverina, voasoratra ao anatin'ny Fifanarahan'ny Firenena Mikambana tamin'ny 1951 mikasika ny satan'ireo mpitsoa-ponenana, dia mandrara ny famerenana olona iray hiverina any amin'ny firenena iray izay loza mitatao ho an'ny fiainany sy ny fahalalahany. … | Kanuni inayopiga marufuku kitendo cha kuwarudisha wakimbizi kwenye hatari, iliyoridhiwa katika Mkataba wa Umoja wa Mataifa Unaohusu Hadhi ya Wakimbizi mnamo mwaka wa 1951, huzuia kitendo cha kumrudisha mtu kwenye nchi ambapo maisha yake au uhuru wake unaweza kuwa hatarini. … |
34 | Mpitsoa-ponenana eo amin'ny 602 no voapaingotra teny an-dranomasina ary naverina avy hatrany teo anelanelan'ny May sy Jolay 2009, nalefa tany Libia indrindra indrindra, firenena iray izay “na iza na iza olona voafonja any dia mety hizaka fomba fitondra faran'izay ratsy tokoa” na mety halefa any aminà firenena iray misy karazana loza mitatao tahaka izany, hoy ny fanamarihan'ny CPT (Comité de prévention de la torture). | Kuanzia mwezi Mei hadi mwezi Julai 2009, wahamiaji 602 walisimamishwa baharini na papo kwa hapo wakakatazwa kuendelea. Wakarejeshwa nchini Libya hasa, ambapo “kila mtu anayekamatwa anakuwa katika hatari ya kufanyiwa vitendo vikali vya kikatili, ” au kurejeshwa kwenye nchi ambapo hatari za aina hii zipo, KKM (Kamati cha Kuzuia Mateso) ilisema. |
35 | Ekena, hoy izy miaiky, “manan-jo tanteraka hiaro ny sisintaniny sy handrindra ny fifindra-monina ireo firenena ireo”, saingy mila miverina mandinika ny fepetrany i Italia mba hiantohana fa ireo mpitsoa-ponenana rehetra tratrany dia, voalohany indrindra, hahazo fikarakaràna sy ho afaka maetraka fangatahana fialokalofana. | Kwa hakika, KKM inakiri, “Nchi zina haki ya kulinda mipaka yao na kudhibiti uhamiaji,” lakini Italia inapaswa kupitia taratibu zake kuhakikisha kwamba wahamiaji wote wanaosimamishwa watapewa huduma kwanza, kisha kuruhusiwa kuomba hifadhi. |
36 | Indrisy anefa fa any Eraopa, tsy irery akory i Italia amin'ny fampiharana fampidiana tamba-be atao an-terisetra. | Bahati mbaya barani Ulaya, Italia si nchi pekee kuwarudisha watu wengi kwa mara moja katika nchi walizotoka. |
37 | Manaitra [it] ity fikambanana ity fa hoe : | Chama hiki cha kutetea wakimbizi kinaarifu [it] kwamba: |
38 | Hatramin'ny 1988, 18 058 raha kely ireo olona namoy ny ainy tany amin'ny sisintanin'i Eraopa. | Tangu mwaka 1988, watu wasiopungua 18,058 [it] wamepoteza maisha yao katika mipaka ya Ulaya. |
39 | Izay ny 2251 dia hatramin'ny nanombohan'ny taona 2011 fotsiny. | 2,251 wao wamefariki tangu mwanzo wa 2011. 2,251 wao wamefariki tangu mwanzo wa 2011. |
40 | Navaosina tamin'ny 7 desambra 2011 ireo angona tao ary mifototra amin'ireo angona avy amin'ny fanisàna tany anaty tahirinà gazety iraisam-pirenena nandritra ny 23 taona farany. | Takwimu hizi zilihuishwa Desemba 7, 2011, na zilizotokana na sensa iliyofanywa na kumbukumbu ya vyombo habari vya kimataifa kwa zaidi ya miaka 23 iliyopita. |
41 | Mety mbola ho ambony lavitra aza ny tena tarehimarika marina. | Takwimu halisi zaweza kuwa kubwa zaidi. |
42 | Tsy misy mahalala hoe firy marina no mety ho faharendrehana nisy izay mety ho tsy rentsika velively. | Hakuna anayefahamu ni meli ngapi zilizozuiliwa kwa maana hatujawahi kusikia. |
43 | Fa ny fianakavian'ireo nanjavona irery ihany no mahalala, izay hatreo Maraoka ka hatrany Sri Lanka no manontany tena ny amin'izay niafaran-janany nandeha nihazo an'i Eraopa indray andro tany aloha tany, ary tsy niverina intsony. | Familia za waliopotea pekee ndizo zinazofahamu. Familia hizi, kutoka Moroko mpaka Sri Lanka, zimekuwa zikiuliza kwa miaka mingi ni kipi kilichotokea wanao walipoondoka siku moja kwenda Ulaya na kutowahi kurudi tena. |
44 | Paolo Lambruschi, etsy an-daniny, dia nanoratra [it] tao amin'ny tranonkalan'ny gazetin'ny Kaonferansa Episkopaly Italiana hoe : | Paolo Lambruschi, kwa upande wake, aliandika [it] katika tovuti ya gazeti la Kongamano la Kiaskofu la Kiitalia: |
45 | Ary, zavatra mahazo ny firenena rehetra ao anaty Fiombonambe Eraopeana, naverina nodinihana ny hetsika Frontex ataon'ny mpisafo tao amin'ny ranomasimbe Méditerranée, satria sambany izao ny fanosehana hiverina ireo vondrona teny amin'ny sisintany sy tany an-dranomasina no noraisina ho toy ny fandroahana tamba-be. Ho an'ireo mpitaraina 22 amin'ny 24, izay somaliana ny 11 ary eritreana ny 13, dia tsy maintsy mandoa onitra 15.000 Euros amboniny ho saran'ny fitsarana i Italia. | Na kuna jambo linalozihusu nchi zote za Ulaya: Operesheni za doria za Frontex katika Bahari ya Mediterania zitarekebishwa kwa sababu, kwa mara ya kwanza, kurudishwa kwa makundi ya watu yakiwa mipakani na katika vilindi vya bahari ni sawa na kuwarudisha watu kwa nguvu. |
46 | Ny roa hafa dia efa nindaosin'ny fahafatesana. Ilay tatitra mampiseho ny antony sy ny valim-pitsarana avy amin'ny Fitsarana Eraopeana momba ny zon'Olombeolna dia azo tsidihana eto. | Itabidi Italia iwalipe Euro 15,000 pamoja na gharama za kisheria wadai 22 kati ya 24: Wasomali 11 na Waeritrea 13. Wengine wawili wamefariki. |
47 | Ny bilaogin'i Gabriele Del Grande fortresseurope.blogspot.com dia mamarana hoe : | Blogu ya Gabriele Del Grande ya fortresseurope.blogspot.com inahitimisha [it]: |
48 | Indray andro any, ao Lampedusa sy ao Zouara, ao Samos ao Evros, ao Las Palmas sy any Motril dia hatsangana ny tsangambato hisy ny anaran'ireo rehetra niharan-doza nandritra ireny taona nanaovana herisetra tamin'ny fahalalahana hihetsika ireny. | Siku moja, huko Lampedusa na Zouara, huko Samos na Evros, au huko Las Palmas na Motril, maziara yataundwa yenye majina ya wateswa wa miaka hii ya ukandamizaji wa uhuru wa uhamiaji. |
49 | Ary ireo zafikelintsika tsy afaka ny hiteny akory fa hoe tsy nahalala na inona na inna isika. | Na hatutaweza kuwaambia wajukuu wetu kwamba hatukujua. |
50 | Ity misy fanehoana feno sy fanavaozam-baovao, nanomboka ny 1988 ka hatramin'izao. | Hapa, unaweza kupata uwasilishaji pambanuzi na taarifa mpya, tangu mwaka wa 1988 mpaka hivi leo. |
51 | Raha handalina antontan'isa, isaky ny sisintany tsirairay, vakio ny sarintany Fortezza Europa (Forteresse Europe). | Kuona uchambuzi wa takwimu hizi, mpaka kwa mpaka, soma ramani Fortezza Europa (Ngome ya Ulaya). |