Sentence alignment for gv-mlg-20111207-26138.xml (html) - gv-zhs-20111202-10154.xml (html)

#mlgzhs
1Timor Atsinanana: Manangana Firenena Iray Avy Amina Fiteny Maro东帝汶:多种语言合为一国
2Ity dia anisan'ny lahatsoratra manokana ataoany mikasika ny Fiteny sy ny Aterineto. Tamin'ny 28 Novambra 1975, nanambara samirery ny fahaleovantenany i Timor Leste taorian'ny fanjanahantany Portigezy efa ho taonjato efatra.1975年11月28日,历经葡萄牙殖民近400年后,东帝汶片面宣布独立,当时宣言是以葡萄牙语朗读,事隔数日,印尼入侵东帝汶,之后占领24年(1975年至1999年)间,禁止使用葡萄牙文。
3Na dia novakiana tamin'ny teny Portigezy aza ny fahaleovantena, dia andro vitsy taorian”izay, dia niakaran'i Indonezia ary ny firenena ary noraràna ny fampiasana io teny io nandritra ny efatra amby roapolo taona, fotoana naharetan'ny fanjakazakana (1975-1999).
4Samy nofidiana ho fiteny ofisialy avokoa na ny Tetum na ny fiteny Portigezy ho an'i Timor Atsinanana izay firenena vao teraka raha nahazo ny fahaleovantenany izy tamin'ny taona 2002.
5Na izany aza, maherin'ny 16 ny isan'ny fiteny nasionaly, ary roambinifolo mahery ny isan'ireo tenim-paritra hafa ampiasain'ireo mponina Timorezy amin'ny andavanandro. Fiteny famantarana东帝汶于2002年独立建国时,明定葡萄牙文与德顿文(Tetum)均为官方语言,但如今国语数量高达16种,国民每天还使用数十种方言。
6Hau nia lian, hau nia rain (Ny teniko ny taniko).身分认同的语言
7Sary nalain'i Sapo Noticias Timor Leste (sehatra ho an'ny daholobe). Raha ny fomba fanao, ny Tetum, ny teny fampiasan'i Timor Atsinanana, no tena be mpampiasa manerana ny fanjakana.Hau nia lian, hau nia rain(我的语言,我的祖国),照片来自Sapo Noticias Timor Leste(公共授权)
8Etsy andanin'izany kosa, “tsy ny Portigezy akory no teny fampiasa iraisana fa kosa izy no fiteny famantarana “, hoy i Mari Alkatiri, mpitarika ny Fretilin (antoko mpanohitra), tanàty lahatsoratra iray [pt] tamin'ny 2007 avy amin'ilay mpanao gazety Portigey Paulo Moura, izay navoaka indray toa amin'ny bilaogy Ciberdúvidas da Língua Portuguesa.实际上,德顿语是东帝汶全国最普遍的语言,葡萄牙记者Paulo Moura于2007年撰写一则报导,后转载于Ciberdúvidas da Língua Portuguesa博客,其中在野党领袖Mari Alkatiri提到,“葡萄牙文不是团结人民的语言,而是身分认同的语言”。
9I Moura kosa manazava lavidavitra ny antony nahatonga ny ” hamaroan'ny vahoaka tsy misy toy izany” izay tsy miteny Portigezy taorian'ny fahaleovantena:这位记者亦指出,为何独立建国后,“大多数民众”不愿使用葡萄牙文:
10Nianatra ny Bahasa Indonezia sy teny Anglisy izy ireo ho fiteny faharoa ary miteny Tetum izy ireo any an-tranony, fanampin'ireo teny Timorezy hafa, toy ny Fataluku na Baikeno. Antsoina hoe andian-taranaka “Tim-Tim” izy ireo, avy amin'ny anarana hoe Timor-Timur, izay antsoin'ireo Indoneziana hoe ny faritanin'izy ireo faha 27.他们在学校学习印尼语及英语为第二语言,在家则说德顿语,以及其他东帝汶语言,如法塔鲁库语(Fataluku)、拜奇诺语 (Baikeno),他们是所谓的“帝帝世代”(源于印尼过往对东帝汶省的旧称)。
11Maro ireo nianatra tany Indonezia na tany Aostralia, ary amin'izao fotoana izao, sarotra ny manazava amin'izy ireo ny lanjan'ny teny Portigey.许多人后来前往印尼或澳洲求学,今日很难向他们说明葡萄牙语的重要性, 况且这个世代认为政治特权菁英才说葡萄牙语,自己却因为不会说现在的官方语言,无缘获得公职,让这些年轻人对葡萄牙及葡萄牙语产生敌意。
12Mbola ratsy kokoa aza, noho ny fahitan'izy ireo fa miteny Portigey ireo lehibe manan-danja ara-politika, ary koa voasakana ny fidiran'izy ireo amin'ny sehatry ny asa fitantanana ara-panjakana satri izy ireo tsy mahay ny fiteny ofisialy amin'izao fotoana, nitombo tanatin'ireo tanora ireo ny fankahalana an'i Portigaly sy ny teny Portigey.世界银行2011的报告中,回顾东帝汶过去十年的进展,其中指出,“葡萄牙语人口占全国5%”,另提到,“至2009年,全国逾七成学生念完小学一年级后,仍看不懂葡萄牙语短文的任何单字,经过十年努力,这项结果令人遗憾,[…]诸多民众形同文盲”。
13Milaza ny tatitry ny Banky Mondialy 2011 mikasika ny fandrosoan'ny firenena nandritra ny folo taona lasa farany fa “ny 5 isan-jaton'ny olona ihany no miteny Portigey” ary hoy izy manampy “nanomboka tamin'ny 2009, maherin'ny 70 isan-jaton'ny mpianatra izay nadinina tamin'ny faran'ny diplaoma voalohany no tsy afaka namaky akory na dia teny tsotra amina teny Portigey aza.
14Ity no zava-bita mahamenatra indrindra taorian'izay 10 taona niezahana izay(…).網絡语言记录
15Vondron'olona marobe amin'ny vahoaka no mety miasa nefa mety ho tsy mahay mamaky teny sy manoratra akory.”联合国教科文组织“世界濒危语言地图”显示,东帝汶共有六种语言可能消失。
16Fakana antontan-kevitra momba ny teny ao amin'ny aterineto东帝汶语言分布图,图片来自Fataluku Language Project网站
17Araka ny Saritany Atlas momba ireo Teny Tandindonin-doza Manerantany avy amin'ny UNESCO , dia misy enina ireo teny Timorezy atahorana hanjavona. Fiteny any Timor Atsinanana.Adabe、Habu、Kairiu-Midiki、Naueti等语言列为“不稳定”等级,虽然“当地多数孩童都会说这些语言,但可能仅限于某些领域”,如住家、传统生活等。
18Sarintany avy amin'ny tranonkalan'ny Tetikasan'ny Fiteny Fataluku. Raha ny antanan-tohatra nomena, dia ny Adabe (avy amin'ny nosy Atauro), Habu (avy amin'ny distrika Manatuto ), ary ny Kairiu-Midiki sy ny Naueti (avy amin'ny disitrikan'i Viqueque), no heverina fa tena marefo, satria “ankizy maro eo amin'ny faritra no mampiasa ireo teny ireo, nefa ao anatina sehatra voafetra ihany”, toy ny hoe any an-trano sy eo amin'ny fiainana mahazatra.Waima'a语则列为“非常危急”,“孩童在家中已不把这种语言当做母语”;Maku'a语分布于国内东北角,在1981年联合国地图上,使用人口便已仅剩50人,目前仍列在“非常危急”等级,但也可能已经消失,至今全球只有一本书以这种语言发行.
19Miakatra zanatohatra iray ny Waima'a, izay heverina ho tena tandindonin-doza fatratra - “tsy mianatra ity fiteny ity intsony ny ankizy amin'ny maha-tenindreny azy any an-trano”.东帝汶部分语言因为陆续出现在新媒体与網絡上,较可能有存续机会。 例如法塔鲁库语为一巴布亚岛语言,使用人口约3.
20Any amin'ny tendro avaratra atsinanan'ny nosy, ny fiteny Maku'a , izay raha ny fahitan'ny Atlas azy dia olona 50 sisa no nampiasa ilay teny tamin'ny 1981, dia tena tandindomin-doza be ihany koa ary mety ho levona tanteraka mihitsy aza.5万,分布于国内东部,在Fataluku Language Project及Fataluku Community等网站上均有完整记录,Lospalos地区一群年轻艺术家即使用这种语言,创作音乐及表演。
21Bokikely iray monja mba nivoaka tamin'ity fomba fiteny ity.这里是影片
22Na izany aza, nisy ihany sasany tamin'ireo fitenin'i Timor Atsinanana no nahita ny lalany ao amin'ny haino aman-jery vaovao sy ny seha-pifaneraserana amin'ny aterineto, izay mety mbola hanohana tsara ny fitohizany.
23Hita amin'izany tranga izany izao ohatra ny Fataluku, fiteny Papuan ampiasain'ny olona miisa 35.000 any amn'ny ankamaroan'ny distrika any amin'ny faritra atsinanan'i Timor, izay misy antontan-kevitra tsara eo amin'ny tranonkalan'ny Tetikasan'ny fiteny Fataluku sy ny Firaisa-monina Fataluku. Ampiasain'ireo vondrona tanora mpanakanto avy any amin'ny faritr'i Lospalos ihany koa izy ity amin'ny mozikany sy ny fisehoana an-tsehatra ataony:夏威夷大学一项语言记录研究计划,经由交换学生协助,推广数种东帝汶语言,例如“东帝汶东部主要语言”Makasae语的分支(Osoroa、法塔鲁库语),以及Waima'a、Fataluku、Mambae、Tokodede,葡萄牙语言学家兼译者João Paulo Esperança在Hanoin Oin-oin博客上,也不时会使用其中几种语言。
24Nanandratra ny fiteny Timorezy maro ny tetikasam-pikarohana antontan-kevitra momba ny teny nataon'ny anjerimanontolon'i Hawai, niaraka tamin'ny fanampian'ny fifanakalozana mpianatra toy ny tenim-paritra Osoroa sy ny Fatumaka an'i Makasae - “fiteny maro an'isa any amin'ny faritra atsinanana any Timor-Leste” - toy izany koa ny Waima'a, Fataluku, Mambae sy ny Tokodede. Ity farany moa izay ampiasain'i João Paulo Esperança, Portigey mpikaroka momba ny teny sady mpandika teny, matetika eo amin'ny bilaoginy Hanoin Oin-oin (Fisaina samihafa) [tet].东帝文女孩(依顺时针方向)使用Bunak、德顿语、法塔鲁库语、葡萄牙语,译文:“在(这些语言)中,我们会说:我在首都迪力,我有些钱,我没有钱”。
25Tovovavy Timorezy Tatsinanana miteny (fandehan'ny fihodin'ny famantaranandro) Bunak, Tetum, Fataluku ary Portigey.照片来自Joao Paulo Esperança(公用授权)
26Adika hoe : "In Bunak/Tetum/Fataluku/Portigezy, hoy isika hoe : Eto Dili aho. Manana vola ihany aho.Abe Barreto Soares也常使用少数族群语言撰写博客,曾于2009年接受全球之声访问,除了以英文、德顿文、印尼文书写,他也使用Limusan地区的Galole语创作诗歌。
27Tsy manana vola mihitsy aho." Sary avy amin'i Joao Paulo Esperança (sehatra ho an'ny daholobe).南部的Idaté语则出现在Ildefonso Pereira的博客中,有些Facebook群组亦使用东帝汶的语言沟通往来,例如这个群组使用Naueti语。
28Mpitoraka bilaogy iray amina fiteny tsy dia fandre i Abe Barreto Soares, izay nitafatafa mivantana ho an'ny Global Voices tamin'ny 2009, ary ankoatry ny fanoratana amin'ny teny Anglisy,Tetum, sy Bahasa Indonezia, dia manana ihany koa izy bilaogy tononkalo amin'ny Galole laguage avy any amin'ny distrikan'i Manatuto antsoina hoe Limusan.
29Lavidavitra kely any Atsimo, asongadina ao amin'ny bilaogin'i Ildefonso Pereira ihany koa ny fiteny Idaté. Nampiasaina ifandraisana amin'ny fiteny Timorezy ihany koa ny Facebook, ohatra izao ity vondrona ity amin'ny fiteny Naueti.去年曾有人提案,要在全国教育制度内,优先教授母语,以下题为“母语”的短片指出,强调“母语能帮助孩童学习书写、尊重父母及族群的文化,亦及早善用东帝汶的官方语言”:
30Tamin'ny herintaona, nisy ny soso-kevitra ny hampiasàna voalohanyny tenindreny ao anatin'ny fandaharam-pampianarana nasionaly, araka ny ambaran'ity horonantsary fohy mitondra ny lohateny hoe Lian Inan (TenindReny) [tet] ity, izay manazava ” ny lanjan'ny fiteny voalohany ampiasan'ny ankizy hanampiana azy ireo hianatra hamaky teny sy hanoratra, hanaja ny kolotsain'ny ray aman-dreniny sy ny fiarahamonina misy azy, ary hahay hiteny tsara ny teny ofisialin'i Timor-Letste dieny any am-piandohana”: