# | nld | pol |
---|
1 | Brazilië: De ijzingwekkende schoonheid van de Groene Woestijn | Brazylia: przerażające piękno zielonej pustyni |
2 | Dit artikel en Overige artikelen over bossen maken deel uit van onze speciale berichtgeving Focus op bossen: De Amazone. | Ten post i inne artykuły na temat lasów są częścią naszej specjalnej relacji Forest Focus: Amazon. |
3 | De term “groene woestijn” ontstond in Brazilië aan het eind van de jaren 60 en verwijst naar de uitgestrekte monocultuur bosplantages die werden aangelegd voor het produceren van cellulose. | (Lasy pod lupą: Amazonia) Termin “zielona pustynia” został wymyślony w Brazylii pod koniec lat 60 i odnosi się do rozległych monokulturowych plantacji drzew, przeznaczonych do produkcji celulozy. |
4 | Toentertijd maakte de term al een toespeling op de toekomstige gevolgen die deze plantages zouden hebben op het milieu, waaronder woestijnvorming, erosie, het verlies van biodiversiteit en het wegtrekken van de bevolking. | Obecnie, termin ten jest kojarzony z przyszłymi konsekwencjami, jakie owe plantacje mogą przynieść środowisku, włącznie z pustynnieniem, erozją, eliminacją bioróżnorodności i przesiedleniem ludności. |
5 | In de jaren 60 werden de eerste eucalyptusplantages in het noorden van de staat Minas Gerais en in het zuiden van de staat Bahia aangelegd. | W latach 60, na północy stanu Minas Gerais oraz na południu stanu Bahia, pojawiły się pierwsze plantacje eukaliptusa. |
6 | Volgens schattingen van de Braziliaanse Bosbouw Associatie (Associação Brasileira de Produtores de Florestas Plantadas) komen er in Brazilië iedere dag 720 hectare aan nieuwe eucalyptusplantages bij, dit aantal staat gelijk aan 960 voetbalvelden. | Zgodnie z szacunkami brazylijskiego stowarzyszenia gospodarki leśnej (Associação Brasileira de Produtores de Florestas Plantadas), codziennie w Brazylii powstaje 720 hektarów monokulturowych plantacji eukaliptusa, co odpowiada 960 boiskom piłkarskim. |
7 | De dichtst beplante gebieden zijn de regio's rond Minas, São Paulo en Bahia, maar de groene woestijn verspreidt zich ook naar andere staten in het noord- en zuidoosten van Brazilië. | Najbardziej obsadzonymi obszarami są Minas, São Paulo i okolice Bahia, ale zielona pustynia rozprzestrzenia się także na inne stany w północno-wschodniej i południowej Brazylii. |
8 | Alle links in dit artikel verwijzen naar pagina's in het Portugees, behalve wanneer anders vermeld. | Wszystkie linki w tym poście odsyłają do stron w języku portugalskim, chyba że przypis mówi inaczej. |
9 | Een dichtbeplante eucalyptusplantage. | Gęsto obsadzona plantacja eukaliptusa. |
10 | Foto: Cássio Abreu (CC BY 2.0) | Zdjęcie: Cássio Abreu (CC BY 2.0) |
11 | Toen de blogger Viajante Sustentável (De Duurzame Reiziger) afgelopen april op reis door Mias Gerais met bewoners van de Jequitinhonha vallei [en] sprak, ontdekte hij in welke mate het landschap zowel visueel als in sociaal opzicht de laatste twintig jaar veranderd was: | Podczas podróży przez stan Minas Gerais w kwietniu ubiegłego roku, blogger znany jako Viajante Sustentável (Zrównoważony Podróżnik) rozmawiał z mieszkańcami Doliny Jequitinhonha [ang. ] i odkrył, jak zmienił się krajobraz wizualny i społeczny tego regionu przez ostatnie 20 lat: |
12 | Bedrijven legden steeds meer monocultuur plantages aan in gebieden waar rivieren en stromen ontspringen en vervuilden daarmee niet alleen grond, maar vernietigden ook de lokale flora en fauna, verder droogden rivieren uit en daalde het grondwaterpeil. | Katastrofalny koncept przedsiębiorstw na posadzenie monokultur eukaliptusa w łożyskach rzek i strumyków, nie tylko skaził glebę, ale także zniszczył lokalną florę i faunę i wysuszył źródła i zwierciadło wód podziemnych. |
13 | Als gevolg hiervan werd de groene woestijn van eucalyptusplantages een ramp, zowel op sociaal als op milieu gebied. | W rezultacie, zielona pustynia eukaliptusowa przekształciła się w klęskę społeczną i środowiskową. |
14 | Van oudsher produceerde de regio op een duurzame manier voedsel dat voorzag in de basisbehoefte door geïntegreerde landbouw, maar de situatie veranderde radicaal. | Region ten produkował już niezbędne produkty żywnościowe w zrównoważony sposób, jako że uprawiane były one zgodnie z rolnictwem integrowanym. |
15 | De rivieren droogden helemaal uit, er waren geen waterbronnen, het grondwaterpeil daalde geleidelijk en er trad toenemende verzilting op, verder werden de boerderijen verlaten terwijl praktisch al het voedsel van de distributeur in Belo Horizante kwam. | Jednak sytuacja uległa radykalnej zmianie. Strumienie całkowicie wyschły, zabrakło źródeł wody pitnej, poziomy wody stopniowo się zmniejszały, zwiększyła się ilość mułu, porzucano farmy, a praktycznie wszystkie zapasy żywności pochodziły od dystrybutorów z Belo Horizonte. |
16 | Ondertussen maakten de eucalyptus en cellulose producerende multinationals enorme winsten. | W między czasie, międzynarodowe korporacje eukaliptusowe i celulozowe, osiągały ogromne zyski. |
17 | In Montes Claros [en] is de situatie hetzelfde: | W Montes Claros [ang. ], sytuacja nie jest lepsza: |
18 | Tragisch genoeg groeit er niets, behalve dan dertig kilometer aan groene woestijn. | Niestety, nic nie rośnie nigdzie poza obszarem znajdującym się 30 km od Zielonej Pustyni. |
19 | De nadelen van de eucalyptus- en dennenboomplantages zijn onder meer vervuiling en uitdroging van waterbronnen en daling van het grondwaterpeil. | Klątwy eukaliptusa i sosen, to na zmianę zatruwanie i wysuszanie źródeł i zwierciadła wód podziemnych. |
20 | | Jako że proces eksportu monokultury nie wymaga dużej ilości siły roboczej, nie przyczynia się on do zmniejszenia lokalnej biedy, za to generuje zyski dla wspomnianych przedsiębiorstw międzynarodowych. |
21 | Voor het uitbreiden van deze monoculturen is weinig mankracht nodig, en in plaats van bij te dragen aan het terugbrengen van de plaatselijke misère, lijkt het hoofddoel het genereren van zoveel mogelijk winst voor de desbetreffende multinational. | Poetka Anna Paim doznała ogromnego szoku podczas pierwszej od 19 lat wizyty w rodzinnym domu, w stanie Espírito Santo: Triste porque encontrei os mais belos locais de paisagem nativa totalmente destruidos e ocupados pelos eucaliptos. |
22 | De dichteres Anna Paim kreeg een vreselijke schrok toen zij haar ouderlijk huis in de staat Espírito Santo voor het eerst in negentien jaar bezocht: | Deixo registrado aqui o meu protesto, a minha raiva, a minha pena, sei lá… |
23 | Het was verschrikkelijk. | To było straszne. |
24 | Ik zag dat de mooiste plekken in het landschap van de regio volledig waren verdwenen en vol stonden met eucalyptusbomen. | Najpiękniejsze miejsca w krajobrazie tego regionu zostały całkowicie zniszczone i zastąpione drzewami eukaliptusa. |
25 | Ik wil dat mijn verontwaardiging, woede, pijn en … verwarring gehoord wordt. | Chcę wyrazić swoje oburzenie, furię, ból… |
26 | Beco da Velha (Steeg der oude vrouwen) herinnert ons er aan dat wilde eucalyptus veel voorkomt in het zuiden van Brazilië. | Beco da Velha (Zaułek Starszej Pani) wspomina, że naturalne eukaliptusy często występowały w południowej Brazylii. |
27 | Hierin staat dat het onheil begon en verergerde toen de plantages van GM werden aangelegd, omdat zij veel meer water verbruiken waardoor zij versneld groeien: | Mówi on, że zniszczenie rozpoczęło się i pogorszyło, kiedy posadzono rośliny modyfikowane genetycznie, ponieważ zużywają one znacznie więcej wody, przez co rosną w zwiększonym tempie: |
28 | Wat er tegenwoordig anders is aan het verbouwen van eucalyptus, afgezien van de GM factor, is het feit dat er zo intensief verbouwd wordt. | Poza czynnikiem modyfikowanym genetycznie, obecna uprawa eukaliptusa różni się tym, że jest niezwykle intensywna. Nie istnieje żaden rodzaj kryteriów lub zdrowego rozsądku, a wszędzie sadzi się mnóstwo drzew eukaliptusa. |
29 | Er is een gebrek aan richtlijnen en gezond verstand, eucalyptusloten worden overal lukraak aangeplant. | Główna różnica leży w strategicznych intencjach, jakie kierują tą wzmożoną potrzebą “zalesiania”. |
30 | Het grote verschil is de strategische intenties achter deze toenemende passie voor ‘herbebossing', wat eigenlijk een ontzettend misplaatste term is voor wat er nu gaande is, omdat het suggereert dat de plaatselijke bossen weer worden aangeplant en het geruïneerde ecosysteem hersteld wordt. Terwijl dit precies het tegenovergestelde is van wat er gebeurd. | Właściwie, termin ten jest wyjątkowo nietrafny, biorąc pod uwagę to, co obecnie się dzieje, ponieważ wskazuje on na to, że lokalne lasy będą uzupełnione, a zdewastowany ekosystem “naprawiony”, co jest dokładnym przeciwieństwem sytuacji, jaka obecnie ma miejsce. |
31 | Opwaarts en vooruit | W górę i naprzód |
32 | Bron foto: Centro de Estudos Ambientais | Image source: Centro de Estudos Ambientais |
33 | Na zich verspreid te hebben over de jungle aan de Atlantische kust in het zuidoosten, is de groene woestijn nu aangekomen in de droge gebieden in het noorden en noordoosten van het land. | Po tym jak zielona pustynia rozprzestrzeniła się w puszczy atlantyckiej na południowym wschodzie, dotarła do suchych stref na północy i na północnym wschodzie kraju. |
34 | In Piauí belooft de bouw van een papier- en cellulosefabriek economische voorspoed voor de staat. | W Piauí, budowa fabryki papieru i celulozy niesie za sobą obietnicę rozwoju stanu. |
35 | Dit wordt echter tegengesproken door blogger Leo Maia, die zegt dat uit de gegevens van het IBGE (Braziliaanse Geografisch en Statistisch Instituut) blijkt dat 41% van de bevolking in de staat ondervoed is, terwijl lokale boeren niet worden aangespoord om voedsel te verbouwen. | Jednak blogger Leo Maia spiera się, że według informacji IBGE (Brazylijski Instytut Geografii i Statystyki), 41% ludności stanu jest niedożywiona, podczas gdy lokalni farmerzy, nie mają motywacji do uprawy produktów żywnościowych. |
36 | Desondanks werd 160 duizend hectare grond in Piauí (dit staat gelijk aan 1.600 km² ofwel 1.57% van de totale grond in Piauí) getransformeerd tot eucalyptus”bos” om zodoende papier en cellulose voor de export te produceren. | Pomimo tego, 160 tysięcy hektarów ziemi w Piauí (odpowiednik1 600 km² lub 1.57% powierzchni Piauí) zostało przekształconych w “lasy” eukaliptusowe, służące do produkcji papieru i celulozy na eksport. |
37 | Op zijn blog heeft Leo een artikel geplaatst uit een lokale krant, waarin de grote verschillen tussen commerciële belangen en de behoefte van de bevolking aan de kaak worden gesteld: | Na swoim blogu, Leo ponownie publikuje artykuł, który pojawił się w lokalnej gazecie i informuje o kontraście pomiędzy korzyściami handlowymi, a potrzebami ludności: |
38 | (…) Het verbouwen van bomen die versneld groeien, zoals eucalyptus, is afhankelijk van grote hoeveelheden water. | (…)Rozwój drzew, które rosną w przyspieszonym tempie, takich jak eukaliptus, jest zależny od dużej ilości wody. |
39 | Hierdoor droogt de aarde uit, met als gevolg het risico van woestijnvorming in de desbetreffende regio. | Powoduje to wysychanie gleby, skutkiem czego jest większe ryzyko pustynnienia tych regionów. |
40 | Daarom is de oprichting van de Suzano papier- en cellulosefabriek, zoals eerder gezegd niet iets waar de bevolking van Piauí werkelijk behoefte aan heeft, aangezien de staat al heeft geleden aan de gevolgen van jarenlange droogte. Alleen al aan het begin van dit jaar hebben meer dan 155 lokale besturen de noodtoestand afgekondigd vanwege de droogte, waardoor 90% van de oogst mislukte. | Z tego powodu, Suzano po raz kolejny przeciwstawia założenie firmy papierniczo-celulozowej prawdziwym potrzebom ludności Piauí, ponieważ stan cierpi z powodu konsekwencji suszy już przez wiele lat. Tylko na początku tego roku, ponad 155 lokalnych władz ogłosiło stan wyjątkowy z powodu suszy, jako że 90 % niektórych plonów zostało zniszczonych z powodu braku wody. |
41 | Milieubeheerders en actievoerders waarschuwen nog steeds voor het risico dat de gevaarlijke combinatie van eucalyptus, monocultuur en pesticiden heeft op de gezondheid van de mens. | Ekolodzy i działacze społecznościowi bezustannie podkreślają, że niebezpieczna kombinacja eukaliptusa, monokultury i pestycydów stwarza zagrożenie dla zdrowia. |
42 | Afgezien van de inname van land dat gebruikt had kunnen worden voor landbouwdoeleinden, hindert het verbouwen van eucalyptus zelfs de boeren in aangrenzende gebieden, omdat hun land overspoeld wordt met wilde dieren op zoek naar voedsel. | Poza zajmowaniem terenu, który mógłby zostać użyty do celów rolniczych, uprawa eukaliptusa utrudnia życie osobom uprawiającym produkty żywnościowe w okolicy, ponieważ dzikie zwierzęta poszukujące pożywienia nachodzą ich uprawy. |
43 | Mariana Brizotto benadrukt het feit dat plantages geen bossen zijn: | Mariana Brizotto podkreśla fakt, że plantacje to nie lasy i pyta: |
44 | Wat doen we als er niet meer voldoende water is? | Co zrobimy kiedy zabraknie wody? |
45 | Eten we dan papier? | Będziemy jeść papier? |
46 | Ondanks dat boeren hun land kwijt raken aan eucalyptusplantages, haalt Bahian Sumário Santana voor zijn gedichten inspiratie uit de triestheid en de schoonheid van de “groene woestijn': | Pomimo tego, że rolnicy tracą ziemie na rzecz monokultur eukaliptusa, Bahian Sumário Santana czerpie inspirację ze smutku i piękna zielonej pustyni: Obecnie, w miejscu, w którym kiedyś istniała tradycyjna społeczność Marília, stoi fabryka celulozy. |
47 | In plaats van een indrukwekkend, divers en vochtig woud, is er een “groene woestijn”. | Tam, w Nowym Świecie, rodziny szczęśliwie pracowały w swoich małych cegielniach. |
48 | De veronderstelde lelijkheid van chaotisch, in elkaar verstrengelde planten, lianen, waterbronnen, insecten, ongedierte, duizendpoten, slib, modder, silt en fotosynthese maakte de weg vrij | Teraz, pozostała jedynie jedna duża cegielnia. Rodziny opuściły to miejsce, rzeka wyschła , srebro zniknęło, a fabryce grozi zamknięcie. |
49 | Voor de zogenaamde schoonheid van speciaal, op de tekentafel ontworpen, gedetailleerde, doordachte mozaïeken: Eén enkele soort, herhaalt in series, in de eenzaamheid van de woestijn. | W miejsce kolonii rolniczej z setkami małych gospodarstw, powstały tam rozległe posiadłości strzeżone przez motocykle. W miejsce niesamowitych, różnorodnych i wilgotnych lasów, powstała zielona pustynia. |
50 | | Rzekoma brzydota chaotycznych, poplątanych roślin, lian, źródeł, insektów, robaków, stonóg, mułu, błota, osadu i fotosyntezy, zrobiła miejsce rzekomemu pięknu pojedynczych, dobrze zaplanowanych, opatentowanych mozaik: jeden pojedynczy gatunek, powtarzany w sekwencji, w samotności pustyni. |
51 | Charge de Santiago, met toestemming gepubliceerd. | Charge de Santiago, published with permission. |