Sentence alignment for gv-nld-20131222-17336.xml (html) - gv-spa-20131212-216936.xml (html)

#nldspa
1Chungui: Het opgraven van de verschrikkingen van terrorisme in PeruChungui, desenterrando el horror del terrorismo en Perú
2Het disctrict Chungui vormt een onderdeel van de provincie La Mar in de regio Ayacucho.Chungui, el distrito, es parte de la provincia de La Mar en el departamento de Ayacucho.
3Een gedeelte van het district staat bekend als Oreja de Perro (hondenoor) omdat het op de kaart daarop lijkt.Una parte del distrito es conocida como Oreja de Perro por la forma de la zona en el mapa del Perú.
4Het bovenstaande plaatje is gemaakt door Moner Lizana van de website chungui.infoFoto de Moner Lizana de la web chungui.info
5Dertig jaar geleden werden honderden burgers slachtoffer [es] van de terroristische organisatie het Lichtend Pad en de tegenacties van de Peruaanse overheidstroepen in de gemeenschappen in Chungui en Oreja de Perro (Dog Ear) [es] gelegen in de regio Ayacucho.Hace 30 años cientos de civiles fueron víctimas del grupo terrorista Sendero Luminoso y también de las acciones antisubversivas de las fuerzas del gobierno peruano en las localidades de Chungui y Oreja de Perro, en Ayacucho.
6Velen van de slachtoffers zijn begraven in onbekende massagraven, en de opgraving en identificatie van de menselijke overblijfselen is pas kort geleden begonnen.Muchas de esas víctimas fueron enterradas en fosas comunes de ubicación incierta, y no ha sido hasta hace poco que se han iniciado las labores de exhumación e identificación de restos.
7De terroristische organisatie het Lichtend Pad is ontstaan in Ayacucho en zijn strategie was om de arme en van oudsher uitgebuite plattelandsbevolking te bewapenen om de grote steden in het land aan te vallen.La agrupación terrorista Sendero Luminoso surgió precisamente en Ayacucho, y su estrategia era levantar en pie de guerra al campesinado pobre y tradicionalmente explotado para así cercar los grandes centros poblados del país.
8Het gevolg van deze strategie was dat vele boeren gedwongen werden om zich aan te sluiten bij het Lichtend Pad of om de gewapende groepen op uiteenlopende manieren te helpen, hierdoor werden de boeren door het nationale leger gezien als terroristen.La puesta en práctica de esto significó que muchos campesinos fueron obligados a ser parte de Sendero o brindar distintos tipos de ayuda a las células armadas, lo que para el Ejército los calificaba como terroristas.
9De Waarheids- en Verzoeningscommissie [en] werd in 2001 opgericht om het politieke geweld dat het land in de jaren tachtig en negentig had geteisterd te onderzoeken.
10De commissie publiceerde in zijn eindverslag de getuigenissen [es] die waren verzameld in Chungui en Oreja de Perro samen met een tijdlijn van de gebeurtenissen die plaatsvonden tussen 1967 en 1995.La Comisión de la Verdad y la Reconciliación presenta, entre otros, los testimonios recogidos en Chungui y Oreja de Perro y hace una cronología de lo sucedido desde el año 1967 hasta 1995.
11Na het lezen van de verhalen wordt duidelijk dat het district niet één of twee aanvallen heeft ondergaan maar vele gewapende aanvallen en intimiderende acties van het Lichtend Pad gedurende de jaren tachtig. Onderdeel hiervan waren massamoorden op leden van de gemeenschap en de executie van burgerautoriteiten.Al leer dicha historia queda patente que el distrito no sufrió ni uno ni dos ataques, sino que a lo largo de los años 80 sus diversos pueblos fueron testigos de muchas incursiones armadas y acciones de amedrentamiento por parte de Sendero Luminoso, incluyendo asesinato masivo de los comuneros y ajusticiamiento de las autoridades civiles.
12Naar men zegt zijn er alleen al in het district Chungi 1.384 slachtoffers van terrorisme.Se calcula en 1,384 el total de víctimas de la época del terrorismo sólo en el distrito de Chungui.
13Dit is wat een vrouw die getuige was van de Santa Carmen-massamoord in 1982 aan de commissie vertelde:A continuación, lo que una mujer testigo de la matanza de Santa Carmen en 1982 narra a la comisión:
14Deze mannen hadden een groot boek en lazen een lijst voor en ze zeiden mijn vaders naam, ze noemden XZ en zeiden dat hij dat moest zeggen, ze namen hem mee naar buiten en ze noemden mijn vader XZ en hij zei: “present, baas”.Esos hombres tenían un libro grande y llaman lista y dicen su nombre de mi papá, pronuncian XZ diciendo dice pues y de ahí le sacan y a mi papá le dicen XZ “presente jefe” dijo mi papá.
15Ze zeiden: “zeer goed, zeer goed, ze roepen je, ren, ren, ze roepen je vanaf daar” en ze maakten hem aan het rennen naar de school. Verschillende mensen wachtten op hem achter de school, ongeveer zes of zeven waren aan het wachten en nog meer aan de andere kant van de muur.Decían ya muy bien, muy bien te están llamando corre, corre te están llamando allá le dicen y le hacen correr a la escuela y detrás le estaban esperando varios más o menos como seis o siete estaban esperando, y alrededor de la muralla también estaban.
16Mijn vader kwam daar aan en nog voor hij goed en wel zijn rug naar de school had toegekeerd viel iemand hem van achteren aan en begon hem te schoppen en toen hij zich probeerde te verdedigen werd hij neergestoken.Entonces mi papá llega y ni bien estaba volteando a la espalda de la escuela, uno le agarro de atrás y le empezó a patear y mi papá al querer defenderse más ya lo acuchillaron.
17Het verhaal gaat verder:El relato continúa:
18Ze staken een mes in zijn rug en mijn vader begon te stompen en schoppen, bam, bam, bam.Un cuchillo se lo meten por la espalda y mi papá empieza a agarrar a puñete y patada y paj, paj paj.
19Ze gooiden hem op de grond en stonden op hem en mijn vader ging niet dood, maar toen hij nogmaals werd gestoken in zijn buik en zijn hart, schreeuwde mijn vader: “aaaah, aaaah neeee”, slechts drie keer.Lo tiran y en el suelo lo pisotean y mi papá no muere y cuando le meten otro cuchillo en la barriga y en el corazón grita mi papá “ayyyyyyyy, ayyyyyyynooo” gritó sólo tres veces.
20En nadat dit gebeurde, werd een andere man van de lijst opgeroepen en ook hij riep present, en opnieuw werd deze man gevraagd te rennen, rennen, en ook deze man rende. Ze riepen nog meer mensen van de lijst, acht mensen zijn doodgegaan.Y después de esto al otro señor ya también, le llama lista y él le dice presente y otra vuelta el otro también corre, corre y el otro también igualito corre y en la lista le llaman, ocho personas habían muerto.
21In januari 2013 zijn de overblijfselen van 78 opgegraven slachtoffers uit het district Changui [es] aan hun families [es] gegeven, en dit is slechts het begin.Los ocho eran autoridades ellos eran como teniente, presidente de la ronda creo que ha sido el señor PJ creo que él ha sido el presidente de la ronda.
22In augustus van hetzelfde jaar kondigde [es] het Speciale Forensisch Team (EFE) - een onderdeel van het openbaar ministerie - aan dat de menselijke overblijfselen van 200 personen waren gevonden in massagraven in het district Oreja de Perro en dat was begonnen om hen terug te brengen naar hun families.
23De leider van het forensisch team, Ivan Rivasplata, zei [es] dat het nog steeds onzeker is of deze mensen slachtoffer zijn geweest van het Lichtend Pad of van het leger.En enero de 2013 se entregó a los familiares los restos de 78 víctimas exhumadas de la zona de Chungui, y eso sólo fue el principio.
24Het verslag [es] van de opgraving, gepubliceerd door een lokale krant, is een pijnlijke na-vertelling van de jaren van terreur en van hoe, ook al zijn er zoveel jaren overheen gegaan, de nabestaanden nog steeds geïnteresseerd zijn in het achterhalen van wat er gebeurd is met hun vermoorde familieleden.En agosto de este año el Equipo Forense Especializado (EFE), órgano del Ministerio Público, anunció el hallazgo de los restos de más de 200 personas en fosas en la zona de Oreja de Perro y el inicio de los trabajos correspondientes que permitan entregar los restos a los familiares. El jefe del equipo forense, Ivan Rivasplata, manifestó que aún no se tiene claro si estas personas fueron víctimas de Sendero Luminoso o del Ejército.
25De familieleden helpen ook door informatie te verstrekken die nodig is voor het vinden van meer massagraven en verborgen begraafplaatsen: “In dit dorp [Amaybamba] wacht Valentín Casa Quispe, een 36-jarige muildierdrijver die op zijn tien lastpaarden alle benodigde bagage en gereedschappen heeft voor de opgravingen, omdat hij denkt dat hij in een van de massagraven de overblijfselen van zijn vermoorde moeder zal vinden, die in 1986 overleed toen hij slechts negen jaar oud was”.La crónica de la realización de las exhumaciones, publicada por un medio local, es un doloroso recuento de los años del terror, y de cómo a pesar de haber pasado tanto, los deudos aún están interesados en recuperar lo que quede de sus familiares asesinados, y colaboran brindando los datos necesarios para ubicar mas fosas y enterramientos clandestinos: “En este pueblo [Amaybamba] espera Valentín Casa Quispe, un joven arriero de 36 años que carga en sus 10 acémilas todo el equipaje y herramientas para las exhumaciones.
26Vele kinderen werden wees en waren op zich zelf aangewezen [es] om te overleven: “Eugenia was zeven jaar oud toen in 1984 haar zusjes werden geëxecuteerd in hun dorp Chaupimayo en haar vader op de militaire basis in Mollebamba.Él tiene un interés adicional en apoyar las labores del equipo fiscal, porque cree que en una de las fosas se encuentran los restos de su madre asesinada en 1986, cuando era un niño de 9 años.” Fueron muchos los niños que quedaron huérfanos y tuvieron que arreglárselas de cualquier manera para sobrevivir.
27Na deze tragedie leefde ze twee jaar in de bergen waar ze half-gekookte kruiden en rauwe mais at.“Eugenia tenía 7 años cuando ejecutaron a sus hermanas en el caserío de Chaupimayo y a su padre en la base militar de Mollebamba en 1984.
28[…] ‘Toen het leger mij gevangen nam en naar Mollebamba bracht was ik al negen'.Tras esta desgracia, la niña pasó dos años en el monte comiendo hierbas sancochadas y maíz crudo.
29Het leger gaf haar aan een plattelandsvrouw, Lorenza Hurtado, die haar dwong om haar vee naar de buiten te brengen om te grazen en te werken in het huishouden.[…] “Cuando los militares me capturan y me llevan a Mollebamba yo había cumplido 9”. Los militares la entregaron a la campesina Lorenza Hurtado Alarcón, quien la obligó a pastar su ganado y servir en su casa.
30‘De vrouw mishandelde mij, ze schreeuwde tegen mij en vertelde altijd tegen iedereen in de gemeenschap dat ze een kleine terrorist in huis had genomen'.“A mí la señora me maltrataba, me gritaba y siempre comentaba en la comunidad que había recogido a una terruquita”.
31Een jaar later redde haar oom, Antonio Quispe Nieve, haar en nam haar mee naar Andahuaylas.Un año después, su tío Antonio Quispe Nieve la rescató y la llevó a Andahuaylas.”
32Ondanks alles kan worden gezegd dat Eugenia geluk heeft gehad in vergelijking tot andere kinderen die niet alleen hun ouders hebben verloren maar ook hun identiteit, als ze niet vermoord werden.A pesar de todo, podría decirse que Eugenia tuvo suerte, comparada con otros niños que no sólo perdieron a sus padres sino su identidad, cuando no fueron asesinados. TERRIBLE RT @geovanniacate: De las 56 víctimas halladas en Chungui, 26 corresponden a niños http://t.co/X81edQF7rg pic.twitter.com/sQbIC7Ahrt
33Van de 56 slachtoffers die in Chungui zijn gevonden, zijn 26 kinderen.- Ricardo Marapi (@RicardoMarapi) December 3, 2013
34De journaliste Jacqueline Fowks deelde op de blog NoticiasSer het verhaal van het kleine broertje van Rigoberto en Marina. Zij vroegen het leger hem met een helikopter naar het Huamanga-ziekenhuis te brengen omdat hij ernstig ziek was.La periodista Jacqueline Fowks, en el blog de NoticiasSer, comparte la historia del hermanito menor de Rigoberto y Marina, quienes le pidieron a un helicóptero del Ejército que lo llevara al Hospital de Huamanga pues estaba muy enfermo.
35Hierna hebben ze nooit meer iets van hem gehoord.Luego de eso, nunca más supieron de él.
36De journaliste voegt toe [es]:La periodista añade:
37Dit verhaal is geen uitzonderlijk geval.Éste no es un caso aislado.
38Een medewerker in de gezondheidszorg uit Ayacucho refereerde ook aan medewerkers en assistenten uit die tijd die zieke of gewonde kinderen meenamen met de helikopter, of kinderen wiens gemeenschap was verwoest; ze brachten de kinderen nooit terug. Ze werden naar weeshuizen gebracht, zonder naam, en later registreerden de medewerkers hen als hun eigen kinderen.Una trabajadora del sector Salud de Ayacucho ha referido a trabajadores y asistentes sociales que en aquel tiempo, llegaban en helicópteros a Huamanga niños heridos o enfermos, o porque su comunidad era arrasada, y luego no los devolvían: pasaban a orfanatos, sin nombre, y más tarde los trabajadores los inscribían, hasta con sus propios apellidos.
39Na het bestuderen van de gewelddadige geschiedenis van Chungui en Oreja de Perro vergelijkt en concludeert [es] de econoom Silvio Rendón het volgende op de blog GranComboClub :En el GranComboClub, el economista Silvio Rendón luego de pasar revista a la violenta historia de Chungui y Oreja de Perro, compara y concluye:
40In de jaren tachtig en negentig was het district Chungui het toneel van een oorlog van opstand en tegenopstand, vandaag is het district onderdeel van “VRAE”, de vallei van de rivieren Apurimac en Ene, een zone waar coca wordt verbouwd en nog steeds gewapende acties tegen de Peruviaanse staat plaatsvinden.La zona de Chungui, aquí, fue escenario de la guerra insurgente-contrainsurgente de los ochentas y noventas y es parte de lo que hoy se denomina “el VRAE”, el valle de los rios Apurímac y Ene, zona cocalera y donde persisten las acciones armadas contra el estado peruano.
41Wat er 45 jaar geleden plaatsvond is zeer tekenend geweest voor nog steeds bestaande kwesties in de recente Peruviaanse geschiedenis.Lo ocurrido hace 45 años es muy indicativo de algunas persistencias en la historia peruana reciente.
42En zoals we gezien hebben in 1965 tijdens de Gran Pajonal opstand [es], toen was er geen “waarheidscommissie”, geen militair tribunaal, geen beschuldigingen, helemaal niets van dat alles.Y como ya vimos en 1965: insurgencia en el Gran Pajonal, en 1965 no hubo “comisión de la verdad” ni juicios a militares, ni acusaciones, ni nada por el estilo.
43De dingen bleven gewoon zoals ze waren.Ahí quedó la cosa.
44Dertig jaar na de massamoorden, in 2013, lijkt het erop dat de slachtoffers en hun nabestaanden eindelijk enige waardigheid en herdenking (terug)krijgen.Este 2013, 30 años después de las masacres, parece que por lo menos los muertos, y sus familiares, recuperarán algo de dignidad y memoria.