# | nld | sqi |
---|
1 | Macedonië: Verbeteringen in de dierentuin van Skopje | Maqedoni: Përmirësimet e Kopshtit zoologjik në Shkup |
2 | Blogger Alek Careca heeft een paar foto's [mkd] van de dierentuin in Skopje gepubliceerd met daarbij de opmerking: | Bloguesi Alek Careca postoi një foto galeri [MKD] nga Kopshti zoologjik në Shkup me këtë koment: |
3 | De dierentuin van Skopje is dit jaar enorm veranderd, tot grote tevredenheid van mensen uit heel Macedonië, maar het heeft ook geleid tot een gestage stroom bezoekers uit Kosovo en Servië. | Kopshti zoologjik në Shkup këtë vit e ka ndryshuar pamjen e tij në mënyrë drastike, që paraqet një kënaqësi përë popullatën nga e tërë Maqedonia, por gjithashtu ka tërhequr vizitorë të rregullt nga Kosova dhe Serbia. |
4 | De renovatie van de dierentuin was voor de meeste inwoners van Skopje echt nieuws, want de afgelopen tientallen jaren vermeden zij dit aftandse terrein zo veel mogelijk omdat het een risico vormde voor hun psychische gezondheid. | Renovimi i kopshti zoologjik ishte një lajm i mirë për shumicën e banorëve të Shkupit, të cilët në përgjithësi e anashkalonin këtë vend publik të vjetëruar dhe të lënë pas dore për disa dekada me rradhë për hir të shëndetit të tyre mental. |
5 | De dierentuin werd door de meeste mensen gezien als een plaats waar dieren door de ondraaglijke omstandigheden feitelijk werden gemarteld en de dierentuin kwam alleen in het nieuws na vreselijke incidenten, zoals toen een nijlpaard uit zelfverdediging een arm van een bezoeker afbeet, toen dieven een paar herten doodschoten of als er weer eens een dier was overleden of gewond geraakt als gevolg van vuurwerk, stenen of plastic zakken waarmee ze door mensen waren bekogeld… | E konsideruar në masë të madhe si vend ku kafshët përjetojnë vuajtje për shkak të kushteve të padurueshme, Kopshti zoologjik paraqitej në mediume vetëm kur kishte fatkeqësi të tmershme si për shembull kur kali i Nilit ia këputi ekstremitetin një vizitori gjatë vetmbrojtjes, kur u vranë disa drerë nga vjedhësit, dhe ngordhjet e shpeshta të kafshëve apo lëndimet e tyre për shkak të fishekzjarreve, gurëve, najllonave plastikë të hudhur nga njerëzit… |
6 | Jaguar in de dierentuin van Skopje, augustus 2002. | Jaguari në Kopshtin Zoologjik në Shkup, gusht 2002. |
7 | Foto: Filip Stojanovski. | Fotografia: Filip Stojanovski. |
8 | Zoals in dit artikel uit 2002 [en] wordt beschreven, zaten grote roofdieren volledig verdoofd in kleine betonnen cellen [en] in plaats van dat ze konden rondzwerven zoals in de natuur - “ze lagen er de hele dag te liggen, en stonden alleen af en toe op om zenuwachtig op en neer te rennen langs de ijzeren tralies”. | Siç është dokumentuar në këtë artikull nga viti 2002, në kundërshtim të plotë me natyrën e tyre bredhëse, kafshët e mëdha mishngrënëse mbaheshin të ngujuara në qeli të vogla prej betoni - “të shtrira tërë ditën, duke ua ndërprerë zakonin që kohë pas kohe të ecin me nervozë dhe me shpejtësi të madhe para grilave të hekurta.” |
9 | Leeuwen in de dierentuin van Skopje, augustus 2002. | Luanët në Kopshtin Zoologjik në Shkup, gusht 2002. |
10 | Foto: Filip Stojanovski. | Fotografia: Filip Stojanovski. |
11 | Hierdoor kwam de dierentuin van Skopje de afgelopen jaren vaak negatief in het nieuws en rond 2007 haalden ze zelfs het nieuws in het buitenland toen een paar buitenlanders [en] Koko de chimpansee ontdekten en hem probeerden te helpen. | Si i tillë, Kopshti zoologjik në Shkup pati shumë shkrime negative gjatë viteve, dhe u bë trurpërisht e njohur nëpër botë diku nga viti 2007, kur disa të huaj e vërejtën shimpanzën Koko, dhe u munduan që t'i ndihmojnë. |
12 | Koko was als jong dier wees geworden en leed al jaren aan een zware depressie. | I mbetur jetim që si foshnje, Koko vuante nga depresioni i rëndë për vite me radhë. |
13 | Zijn trieste gezicht werd ook gebruikt om de aandacht te vestigen op de hopeloze toestand van chimpansees elders (bijvoorbeeld in een artikel van Reuters [en] over de Verenigde Staten). | Fytyra e tij e dëshpëruar poashtu shfrytëzohej për ta ilustruar mjerimin e shimpanzave kudo që janë. (p.sh., një artikull i Rojtersit për Shtetet e Bashkuara të Amerikës). |
14 | Omdat de autoriteiten door de situatie in verlegenheid waren gebracht (vooral dankzij de krant Vest), gaven ze in 2009 toestemming om Koko over te brengen naar het opvangcentrum van de Stichting AAP in Nederland. | Si një rrugëdalje nga turpërimi i vazhdueshëm publik (që kryesisht bëhej nga e përditshmja Vest), autoritetet lejuan transferimin e Kokos në strehimoren për majmunë AAP në Holandë në vitin 2009. |
15 | Maar rond die tijd begon de dierentuin in Skopje de betrekkingen te herstellen met relevante Europese organisaties zoals de EAZA [en] en dit leidde ertoe dat er een aanvang werd gemaakt met het renoveren en opknappen van de dierentuin, gefinancierd door sponsors en uitwisselingspartners. | Në fakt, në atë kohë Kopshti Zoologjik në Shkup filloi t'i rivendosë marrëdhëniet me shoqatat relevante evropiane si p.sh. EAZA, që mundësoi fillimin e rinovimit dhe të ripërtërirjes, të shtytur nga donatorët dhe parnterët këmbyes. |
16 | Vanaf 2010, na de aanstelling van Dane Kuzmanovski als manager, werd er nog harder gewerkt aan hervormingen. | Reformat u intensifikuan në vitin 2010, pas emërimit të Dane Kuzmanovskit për drejtor. |
17 | Het lijkt erop dat de dierentuin inmiddels meer personeel heeft en ze hebben een particulier beveiligingsbedrijf ingehuurd. | Kopshti i ri zoologjik tani duket se ka më shumë të punësuar dhe i shfrytëzon shërbimet e një agjencie private sigurimi. |
18 | Bezoekers die de dieren willen voeren, kunnen diervriendelijk voer kopen. | Vizitorët që duan t'i ushqejnë kafshët mund të blejnë produkte të përshtatshme për kafshët. |
19 | Sinds afgelopen zomer is er een café en kunnen kinderen op pony's rijden. | Që nga vera e kaluar ka filluar të punojë një kafene dhe një hapësirë për kalërim të ponive (kuajve të vegjël). |
20 | De meeste kooien zijn opgeknapt of er zijn nieuwe verblijven gebouwd en er zijn tientallen nieuwe dieren geïmporteerd, waaronder tijgers. | Pjesa më e madhe e kafezave janë renovuar, apo janë ndërtuar të reja, dhe janë importuar një duzinë e kafshëve të reja, duke i përfshirë tigrat. |
21 | Er worden gesponsorde evenementen voor kinderen in de dierentuin georganiseerd en er kan een ruimte worden gehuurd voor verjaardagspartijtjes. | Në kopshtin zoologjik organizohen ngjarje të sponzoruara për fëmijë, e poashtu mund të huazohet hapësirë për organizim të ditëlindjeve. |
22 | Er wordt samengewerkt met educatieve instellingen, ngo's die zich bezighouden met het milieu [en] en met de media. | Është vendosur bashkëpunim me institucionet arsimore, OJQ-të që merren me problemet e mjedisit dhe mediumet. |
23 | Een voorbeeld hiervan is de show “Zoo Story”, die wordt gemaakt door het tweetalige (Albanees en Macedonisch) tv-station Alsat-M TV [mkd]. | Shembull për këtë të fundit është emisioni “Tregim nga Kopshti zoologjik”, që përgatitet nga televizioni dygjuhësor (shqip-maqedonisht) Alsat-M. |
24 | De Facebook-pagina [mkd] van de dierentuin van Skopje heeft meer dan 34.000 fans, wordt regelmatig bijgewerkt en heeft een verantwoordelijke beheerder die bereid is om fouten toe te geven. | Faqja në Facebook e Kopshtit zolologjik ka mbi 34,000 përkrahës, azhurohet shpesh dhe ka një admistrator të përgjegjshëm që është i gatshëm t'i pranojë gabimet. |
25 | Vreemd genoeg is de officiële website [mkd] van de dierentuin niet aangepast; op de homepage worden de bezoekers verwelkomd met een standaardfoto die ergens anders is gemaakt. | Për çudi, shablloni i ueb-uaqes zyrtare të Kopshtit zoologjik nuk është azhuruar, dhe në faqen e parë vizitorët përshëndeten me disa fotografi të bëra në vende të tjera. |
26 | Net als bij andere overheidsbedrijven hebben critici natuurlijk altijd iets te zeuren over vermeende partijdige neigingen van partnerovereenkomsten met bedrijfssectoren en het personeelsbeleid. | Sikurse edhe për ndërmarrjet e tjera publike, kritikët poashtu mund të ankohen për anim të supozuar partiak të partneriteteve të sektorit të biznesit dhe politikës për burime njerëzore. |
27 | Er zijn een aantal problemen geweest door omstandigheden buiten de schuld van het personeel, zoals de dood van twee herten en twee gnoes als gevolg van oververhitting tijdens hun transport vanuit de dierentuin in Zagreb in augustus. | Kanë ndodhur disa gjëra të këqija për shkak të rrethanave që kanë qenë jashtë kontrollit të personelit, si për shembull ngordhjet e dy drerëve për shkak të valës së nxehtit dhe dy antilopa të transportuara nga Kopshti Zoologjik i Zagrebit në gusht. |
28 | Beide dierentuinen hebben aangekondigd [mkd] dat ze het transportbedrijf zullen aanklagen omdat dit geen toestemming gaf om de dieren tijdens de reis van 610 kilometer door een dierenarts te laten begeleiden. | Të dyja kopshtet zoologjike njoftuan [MKD] se do ta padisin kompaninë transportuese për moslejimin që një veterinar t'i shoqërojë kafshët gjatë udhëtimit prej 610 km. |
29 | De oppositie, die overheidsondernemingen vaak beschouwt als een façade voor het witwassen van geld, heeft zich echter nauwelijks laten horen over de duidelijk aanzienlijke investeringen van overheidsgeld in de dierentuin van Skopje. | Sidoqoftë, opozita, e cila shpesh aktivitetet ndërmarrëse të qeverisë i konsideron si fasadë për larjen e parave, kryesisht ka heshtur për investimet e rëndësishme të të hollave publike në Kopshtin zoologjik të Shkupit. |
30 | Misschien is dit omdat de voordelen tastbaar en controleerbaar zijn: de meeste dieren leven nu in fatsoenlijk uitziende verblijven op echte grond en tussen planten, met toegang tot de open lucht. Ook voor de bezoekers is dit veel prettiger en zij vertellen dit weer door. | Ndoshta për shkak se përfitimet janë të prekshme dhe të verifikueshme: pjesa më e madhe e kafshëve tani jetojnë në hapësira të rrethuara që duken mirë, ku mund ta prekin tokën dhe bimët, me qasje në qiellin e hapur. |
31 | Deel van het nieuwe leeuwenverblijf in de dierentuin van Skopje, geopend in 2010. | Vizitorët me të vërtetë tani kanë përvojë të kënaqshme dhe përhapin fjalë të mira. |
32 | Foto: Filip Stojanovski, CC-BY. | Një pjesë e luanëve të rinj |
33 | Carolin Weinkopf, een Duitse bezoeker van de dierentuin, schreef afgelopen juli: | Carolin Weinkopf, një vizitore gjermane e Kopshtit zoologjik, këtë qershor shkroi: |
34 | Online zijn verschillende griezelverhalen te vinden over de dierentuin in Skopje - wij zijn geen deskundigen als het om dierentuinen gaat, maar we snapten eigenlijk niet waar die verhalen vandaan komen. | Ka tregime të ndryshme të llahtarshme online për Kopshtin zoologjik në Shkup - e ne nuk jemi ekspertë të kopshteve zoologjike, por me të vërtetë nuk mund ta kuptonim pse. |
35 | Misschien hebben ze alles schoongemaakt en grotere kooien geplaatst toen ze hoorden dat de Duitsers eraan kwamen… maar het zag er wat ons betreft eigenlijk niet veel anders uit dan de dierentuin in Berlijn. | Ndoshta mund ta kenë pastruar dhe mund të kenë vendosur kafaze më të mëdha kur dëgjuan se po vijnë gjermanët… por për ne nuk dukej shumë më ndryshe se sa Kopshti zoologjik në Berlin, me të vërtetë. |
36 | Dierentuinen zijn waarschijnlijk sowieso niet de meest ideale plekken op aarde - maar goed - hier had bijna elke diersoort een heleboel jongen, en dat lijkt me een goed teken, toch? … | Kopshtet zoologjike ndoshta nuk janë gjëja më e mirë në botë - megjithatë - këtu, pothuajse çdo specie ishte e bekuar me një grumbull foshnjash, që patjetër duhet të jetë shenjë e mirë, apo jo? … |
37 | Update over Koko: een jaar geleden (op 23 december 2009) meldde [mkd] de krant Vest dat “de Nederlanders weigeren om Koko terug te laten keren” vanwege de slechte omstandigheden. | Informatë e re për Kokon: para një viti (më 23 dhjetor 2009), Vest raportoi [MKD] se “holandezët refuzuan që ta lëshojnë Kokon të kthehet” për shkak të kushteve të mjerueshme. |
38 | Het laatste nieuws [mkd] (van 6 november 2010) is dat particuliere bedrijven een nieuw verblijf gaan bouwen voor de 14-jarige chimpansee, die naar verwachting in april 2011 zal terugkeren. | Lajmi [MKD] më i fundit (6 nëntor 2010) është se kompani private do të ndërtojnë një vendbanim të ri për majmunin 14 vjeçar, që pritet të kthehet në prill të vitit 2011. |