# | nld | srp |
---|
1 | Hoe verhoudt Puerto Rico zich tot LHBT-kwesties? | Gde Portoriko stoji po pitanju LGBT? |
2 | Manifestatie voor de rechten van LHBT's in Puerto Rico. | Protest u korist LGBT prava u Portoriku. |
3 | Foto van de openbare Facebook-pagina LGBT Puerto Rico. | Fotografija sa javne Facebook stranice LGBT Portoriko. |
4 | Dit artikel is onderdeel van de serie over Gender en Seksualiteit in Latijns-Amerika in samenwerking met The North American Congress on Latin America (NACLA). | Ovaj članak je deo serije koje se odnosi na Pol i Seksualnost u Latinskoj Americi u saradnji sa Kongresom severne Amerike sa Latinskom Amerikom (NACLA). |
5 | Meer artikelen zullen nog volgen. | Pratite nas za više članaka. |
6 | Puerto Rico heeft een gecompliceerde en vaak tegenstrijdige geschiedenis wat betreft kwesties gerelateerd aan gender en seksuele geaardheid. | Portoriko je imao komplikovanu i često kontradiktornu istoriju kada su u pitanju pol i seksualnost. |
7 | Recentelijk is een wet aangenomen [en] die het verbiedt mensen werk te ontzeggen op basis van hun seksuele geaardheid of sekse en daarnaast zijn homoseksuele stellen nu beschermd onder de wet tegen huiselijk geweld. Ondanks deze positieve veranderingen moet nog veel werk verricht worden om gelijkheid te bewerkstelligen. | Mada česte inicijative -kao što su donošenje predloga zakona koji zabranjuje odbijanje nekome posao zbog pola ili seksualne orjentacije, i uključenje parova istog pola u zaštitu Zakona protiv domaćeg nasilja- su definitivno koraci u pravom smeru, puno posla još treba da bude urađeno da se osigura jednakost. |
8 | De hierboven genoemde anti-discriminatiewet was in eerste instantie niet alleen bedoeld om bescherming te bieden op de werkvloer, maar ook bij het aanvragen en ontvangen van overheidsdiensten. | Već pomenuti anti-diskriminacioni zakon je prvo trebao da ponudi široku zaštitu protiv diskriminacije ne samo na radnom mestu, već i kada se prijavljuju za nešto i kada dobijaju Vladine usluge. |
9 | Ook al hebben velen de uitgedunde versie van de wet bekritiseerd, hij is nog steeds erg belangrijk, zeker gezien pas in 2005 decriminalisatie [en] van het hebben van een homoseksuele relatie tussen instemmende volwassenen plaatsvond. Dit gebeurde als gevolg van een uitspraak van het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten in 2003. | Dok su mnogi kritikovali razvodnjenu verziju anti-diskriminacionog zakona, on je na kraju postao zakon, i dalje je veoma značajan, uzimajući u obzir to da su samo u 2005. godini istopolni odnosi između odraslih osoba bili dekriminalizovani zbog odluke Vrhovnog suda Sjedinjenih Država koji je vodio u 2003.godini da svi državni i teritorijalni zakoni koji sankcionišu istopolne odnose su neustavni, tako namećući ispravljanje koda za kazne. |
10 | In deze uitspraak werden alle staats- en territoriale statuten die homoseksuele relaties bestraffen ongrondwettelijk verklaard. | Vrhovni sud Portorika doneo je odluku 2002. godine da ostrvska zabrana na “sodomi” nije bila neustavna. |
11 | Dit leidde vervolgens tot een herziening van het strafrecht. | |
12 | Het Hooggerechtshof van Puerto Rico verklaarde in 2002 dat het verbod op ‘sodomie' op het eiland niet ongrondwettelijk was. | |
13 | Hetzelfde gerechtshof heeft echter eerder dit jaar bepaald dat adoptie door homoseksuele stellen wel ongrondwettelijk is. | Ranije ove godine, inače, ovaj isti Vrhovni sud je doneo odluku da je usvajanje od strane istopolnih parova neustavno. |
14 | Ángeles Acosta en Carmen Milagros Vélez, twee Puerto Ricaanse moeders die hun dochter vanaf haar geboorte samen hebben opgevoed, vechten al jaren [es] om hun familie wettelijk erkend te krijgen. | Angeles Akosta i Karmen Milagros Velez, dve Portorikanske majke koje su podigle svoju ćerku zajedno od njenog rođenja, godinama se bore da se njihova porodica legalno prizna. |
15 | De enige manier waarop Ángeles Acosta haar dochter kan adopteren is als Carmen Milagros Vélez, de biologische moeder, al haar rechten als moeder afstaat aan haar partner. | Jedini način za Angeles Akostu da usvoji svoju ćerku jeste da se Karmen Milagros Velez, detetova biološka majka, odrekne svih prava kao majka za svog partnera. |
16 | Acosta en Vélez hebben nu alle mogelijke juridische middelen uitgeput. Het enige waar ze nog op kunnen hopen is dat Wetsvoorstel 437 [es], dat onderscheid in sekse niet langer een obstakel voor adoptie maakt, zal worden aangenomen. | Akosta i Velezova su sada iscrpele sve moguće legalne načine delovanja i mogu samo da se nadaju da će Senatov nacrt zakona 437 , koji eliminiše polne razlike kao prepreku za usvajanje, biti upisan u zakon. |
17 | Vele andere Puerto Ricaanse families bevinden zich in een soortgelijke situatie als Acosta en Vélez. | Njihova porodica je samo jedna od mnogih Portorikanskih koje se nalaze u sličnoj situaciji. |
18 | Deze voorbeelden zijn de symptomen van een sterk geïnstitutionaliseerde terughoudendheid om seksuele diversiteit te erkennen. | Ovi primeri su znacii jakog institucionalnog opiranja priznavanju seksualne različitosti. |
19 | Deze terughoudendheid komt aan de ene kant door de angst van politici voor een zeer uitgesproken conservatieve groep [en] in de samenleving en aan de ander kant door politici zoals de vorige president van de senaat, Thomas Rivera Schatz. | To delom proizilazi iz straha političara od veoma glasnog konzervativnog sektora, kao i od političara kao što je prethodni Predsednik Senata, Tomas Rivera Švac, koji je u više navrata izrazio neskrivenu netrpeljivost prema LGBT zajednici. |
20 | Hij uitte herhaaldelijk en openlijk zijn kortzichtigheid [es] ten aanzien van de LHBT-gemeenschap (Lesbisch, Homoseksueel, Biseksueel en Transseksueel). | |
21 | De Biseksuele Gemeenschap | Biseksualna zajednica |
22 | In discussies rondom LHBT-kwesties worden biseksuelen het minst vaak genoemd, dit maakt hen zo goed als onzichtbaar. | Biseksualci su manje spominjana grupa kad god se diskutuje o nastanku problema LGBT populacije, što ih praktično čini nevidljivim. |
23 | Dit is deels te wijten aan de wijdverbreide misverstanden over biseksualiteit. | Ovo je, delimično, zbog rasprostranjenosti nesporazuma oko biseksualaca uopšte. |
24 | Om hier een oplossing voor te zoeken is vorig jaar een Facebook-pagina gemaakt, deze heet B es de Bisexual [es]. | Da bi se pronšao lek za ovo, Facebook stranica nazvana B es de Bisexual (B je za biseksualce) napravljena je prošle godine. |
25 | Deze pagina heeft als doel om mensen in te lichten over biseksualiteit en dient als platform om in contact te komen met andere biseksuelen. | Stranica ima za cilj da uči ljude o biseksualcima i da služi kao put za izlazak drugih biseksualaca i deli izvore, informacije, priče i ideje. |
26 | Daarnaast is het bedoeld om hulp, informatie, verhalen en ideeën te delen. | |
27 | Ondanks dat de pagina nauwelijks 100 volgers heeft, is het een van de weinige fora op het internet die zich speciaal richten op de biseksuele gemeenschap in Puerto Rico. | Iako ima jedva preko 100 pratilaca, ona je jedna od nekoliko izvora na internetu koja je naročito fokusirana na biseksualnu zajednicu u Portoriku. |
28 | De Trans Gemeenschap | Transeksualna zajednica |
29 | Er hebben enige ontwikkelingen plaatsgevonden ter bevordering van de acceptatie van homoseksuelen. Deze ontwikkelingen hebben echter niet plaatsgevonden in relatie tot transseksuelen en transgenders. | Iako je istina da je napravljen neki napredak ka podsticanju prihvatanja homoseksualaca i lezbejki, isto se ne može reći još uvek za ponašanje prema transeksualcima i transrodnim osobama. |
30 | Over het algemeen hebben ‘trans-personen' veel meer last van discriminatie en marginalisatie dan homoseksuelen. | Uglavnom, trans ljudi trpe mnogo više diskriminacije i marginalizacije nego homoseksualci i lezbejke. |
31 | Trans-personen worden onder druk gezet om zich te conformeren aan sociaal-culturele verwachtingen ten aanzien van sekse en seksuele geaardheid; degenen die als te opvallend worden gezien, worden belachelijk gemaakt en in het ergste geval blootgesteld aan fysiek geweld. | Trans ljudi su pritisnuti da se prilagode društvenim očekivanjima pola i seksualnosti; oni koji su i više nego očigledni će nepromenljivo biti ismevani i, u najgorem slučaju, izloženi pravim opasnostima fizičkih ozleda. |
32 | Velen zijn het slachtoffer geworden van haatdelicten [en]. | Mnogi su bili žrtve kriminalne mržnje. |
33 | Op het moment worden echter pogingen gedaan om verandering te bewerkstelligen. | Kakvi takvi napori se ulažu da se naprave promene. |
34 | Afgelopen jaar is de documentaire “La aguja” (“De naald”), geregisseerd door Carmen Oquendo-Villar and José Correa Vigier, vertoond op het Puerto Rico Queer Filmfestival [es]. De film ontving positieve reacties en is op verscheidene plekken vertoond, zowel lokaal als in de Verenigde Staten. | Prošle godine, dokumentarni film “La aguja” (“Igla”), koji su režirali Karmen Okuendo-Vilar i Hoze Korea Viger, pušten je na Portorikanskom homoseksualnom filmskom festivalu zbog pozitivnih mišljenja i uživa brojne prezentacije u zemlji i u SAD, od kojih je najnoviji Venezuelanski umetnički festival održan u Njujorku u novembru ove godine (2013). |
35 | De laatste vertoning was tijdens het Venezuelan Art Festival dat in november in New York gehouden werd. | |
36 | De film biedt een kijkje in het dagelijks leven van de travestiet-kunstenaar, José Quiñones, die voordelige collageenbehandelingen en adviezen geeft aan eenieder die hem bezoekt in zijn geïmproviseerde cosmetische kliniek in zijn bescheiden huis. | Film daje gledaocima priliku da provire u svakidašnji život Hose Kuinonesa, umetnika transvestizma, koji daje jeftine kolagen tretmane i savetuje sve koji dolaze da ga vide u njegovoj naprednoj kozmetičkoj klinici koju vodi van svog skromnog doma. |
37 | Bekijk hieronder een voorproefje van de film: | Špicu za film možete podgledati dole: |
38 | Steun voor de Gemeenschap | Podrška za zajednicu |
39 | In culturele en burgermedia wordt de meeste steun betuigd voor de LHBT-gemeenschap. | To je u domenu kulture i građanskog informisanja, ali gde se mogu naći najjači glasovi podrške za LGBT. |
40 | Het Puerto Rico Queer Filmfestival viert deze maand zijn vijfde editie en is meer dan zomaar een filmfestival. Het festival wil een algemeen publiek informatie bieden over seksuele- en genderdiversiteit en verschillende LHBT-organisaties met elkaar te verbinden. | Portorikanski homoseksualni filmski festival , koji proslavlja petu godinu ovog meseca, je više nego samo filmski festival; on teži da edukuje opštu publiku o polu i seksualnoj različitosti i da stvore saveze sa drugim LGBT organizacijama. |
41 | Hetzelfde kan worden gezegd over het Festival de Teatro del Tercer Amor [es] (letterlijk, het theaterfestival van de derde liefde). | Isto se može reći i za Festival de Teatro del Tercer Amor (bukvalno, Festival pozorišta treće ljubavi). |
42 | De Facebook-pagina LGBT Puerto Rico houdt zich bezig met het oproepen tot bewustwording aangaande LHBT-kwesties en met het promoten van bijeenkomsten, festivals en andere activiteiten die gerelateerd zijn aan LHBT-onderwerpen. | |
43 | Dit artikel bevat slechts vluchtig beschreven voorbeelden van de strijd die gevoerd wordt voor het zichtbaar maken en erkennen van de rechten van LHBT's in Puerto Rico. | Facebook-ova stranica LGBT Portoriko je posvećena stvaranju svesti o LGBT problemima i promovisanju skupova, festivala i ostalih aktivnosti vezanih za LGBT propagiranje. |
44 | Nog veel meer projecten en onlinebronnen die bedoeld zijn om de LHBT-gemeenschap te helpen en om een wijder publiek te onderwijzen zullen in de nog te komen artikelen van deze serie worden besproken. | Ovo su samo kratki primeri oko borbe koja je u toku za otkrivanje i priznavanje LGBT prava u Portoriku.  Mnogi projekti i izvori na internetu namenjeni da pomoglu LGBT zajednici i da edukuju opštu publiku biće istraživani u budućim postovima ovih serija. |