Sentence alignment for gv-pol-20130619-19206.xml (html) - gv-por-20130429-42542.xml (html)

#polpor
1Rwanda: Organizacje NGO domagają się wymierzenia sprawiedliwości na sprawcach ludobójstwaRuanda: A busca por justiça de uma ONG contrária aos genocidas
2Rwanda pamięta, jak co roku od 1994, o ludobójstwie z 7 kwietnia. Obchody dla uczczenia tamtych wydarzeń są organizowane w wielu krajach, nierzadko przez długi okres czasu.Este ano, no 7 de abril, como a cada ano desde 1994, o governo, os ruandeses que vivem no país e muitos outros entre os da diáspora, assim como seus amigos em todo o mundo, recordam o início do genocídio.
3Przez te 19 lat polowanie na sprawców tamtego przestępstwa przeciw ludzkości nigdy nie ustało.Inúmeras cerimônias são organizadas em vários países, muitas vezes por um longo período.
4Poszukiwania sprawców trwają nie tylko w Rwandzie, ale również na świecie przez stowarzyszenia ocalałych, ich rodzin, przyjaciół i wszystkich tych, którzy walczą o kary dla przestępców tamtych zdarzeń.Durante os 19 anos que se seguiram ao genocídio, a caça aos autores de crimes contra a humanidade jamais parou. Constituíram-se em Ruanda e através de todo o mundo, associações de sobreviventes, de suas famílias, de seus amigos, e de todos aqueles que lutam para que os autores dessas tragédias não fiquem impunes.
5Stowarzyszenie Powodów Rwandy (CPCR) jest jedną z organizacji, które walczą przeciw bezkarności ludobójców.Na França, o Comitê dos Partidos Civis por Ruanda (CPCR) [fr] é, entre outros, uma das associações que lutam contra a impunidade.
6Przewodniczący tej grupy, Alain Gauthier, zgodził się udzielić odpowiedzi na kilka naszych pytań.Seu presidente -Alain Gauthier- aceitou responder a algumas perguntas.
7Global Voices (GV): Jakie są powody dla których Francuzi, tacy jak Pan, powołali „Stowarzyszenie Powodów Rwanda” i kim są członkowie tej grupy?Global Voices (G.V.): Quais são as razões que levaram franceses como o senhor a criar o Comitê dos Partidos Civis por Ruanda (CPCR) e quem são os seus membros?
8Alain Gauthier (A.G.): Razem z żoną wpadliśmy na pomysł stworzenia CPCR w 2001 roku pod koniec pierwszej rozprawy, która odbyła się w Belgii.Alain Gauthier (A.G.): Minha esposa e eu tivemos a ideia de criar o CPCR em 2001 ao fim do primeiro processo organizado na Bélgica.
9Uczestniczyliśmy w dużej części procesu, ponieważ dotyczył on ludobójstwa w rejonie Butare w Rwandzie, skąd pochodzi moja żona.Nós havíamos participado de uma grande parte deste processo porque tratava dos genocidas da região de Butare, em Ruanda, cidade natal da minha esposa.
10Jedna z ofiar była przyjacielem.Uma das vítimas em questão era um amigo.
11Niektóre ofiary były członkami rodziny. Ponadto, mój szwagier był członkiem „Stowarzyszenia Powodów”, które zapewniło rozprawę w Belgii.Por outro lado, meu cunhado fazia parte de um pequeno grupo que fez de tudo para que o processo acontecesse, o Comitê dos Partidos Civis, em Bruxelas.
12Moja żona, Dafroza, straciła wielu członków swojej rodziny w 1994 roku.Enfim, éramos também uma família de vítimas, minha esposa, Dafroza, perdeu uma grande parte de sua família em Ruanda em 1994.
13Jest mnóstwo powodów. Wiosną 2001 roku zdecydowaliśmy się na powrót do Francji, aby stworzyć CPCR z kilkoma przyjaciółmi.Por todas estas razões que se passaram na primavera de 2001, decidimos criar com alguns amigos o CPCR, o Comitê dos Partidos Civis por Ruanda, ao retornar à França.
14Założycielami organizacji byli głównie Rwandyjczycy mieszkający we Francji.A princípio os membros fundadores eram principalmente ruandeses que viviam na França.
15Pierwsza grupa rozpadła się, ale z kolei Francuzi, zainteresowani Rwandą oraz zaniepokojeni możliwą obecnością podejrzanych o ludobójstwo we Francji, przyłączyli się do naszej organizacji.Este primeiro grupo desintegrou-se pouco a pouco, entretanto a presença de suspeitos de genocídio na França atraiu a atenção de amigos e de franceses, e estes juntaram-se a nós.
16Organizacja stowarzysza od 150 do 200 członków.Contamos hoje entre 150 e 200 membros.
17Pomnik: Wieczne odpoczywanie ofiarom ludzkiego szaleństwa.Memorial: Repouso eterno para as vítimas da loucura humana.
18Photo: abkodo2Foto: abkodo2
19GV: Czy utrzymują Państwo relacje z podobnymi organizacji w Rwandzie i w innych miejscach?G.V.: O senhor mantém relações com organizações similares em Ruanda e em outros lugares?
20A.G.: Utrzymujemy kontakt z naszymi kolegami w Belgii, choć „Stowarzyszenie Powodów” w Brukseli już nie działa.A.G: Nós mantivemos o contato com os nossos amigos da Bélgica, o Comitê dos Partidos Civis que havia inspirado o nosso envolvimento em Bruxelas, mesmo que este não fosse mais tão ativo.
21We Francji współpracowaliśmy ze stowarzyszeniami, które złożyły skargi zanim CPCR istniało, ale są to dokumenty w stanie „uśpienia”, tzn. sędziowie mający akta sprawy nie byli dość aktywni lub brakowało dowodów lub świadków w skargach.Na França, juntamo-nos a associações que haviam apresentado queixas antes que o CPCR existisse, mas queixas que eu chamaria “dormentes”: ou seja, que os juízes responsáveis pelos casos não eram muito ativos ou que as provas e testemunhos das queixas eram insuficientes.
22Stowarzyszenia, z którym utrzymujemy kontakt to: Survie, Międzynarodowa Federacja Praw Człowieka oraz Rwandańska społeczność we Francji.Essas associações são a “Survie”, “FIDH” ou ainda a “Communauté Rwandaise de France”.
23Międzynarodowa Liga przeciw Rasizmowi i Anty-Semityzmowi (LICRA) również z nami współpracowała w wielu rozprawach jako oskarżyciel społeczny.A “LICRA” juntou-se a nós como parte civil em um grande número de casos.
24W Ruandzie mamy powiązania z Narodową Komisją na rzecz walki z ludobójstwem (CNLG), ale współpracujemy głównie z pojedynczymi osobami niż ze stowarzyszeniami.Em Ruanda, nós temos ligações com a CNLG, “Commission Nationale de Lutte Contre le Génocide”. Mas nós trabalhamos sobretudo com indivíduos, mais do que com associações.
25Właściwie, wydaje mi się, że jest niewiele organizacji podobnych do naszej.Na realidade, pelo que sei, há pouquíssimas associações no mundo que se assemelhem à nossa.
26GV: Jakie przedsięwzięcia zrealizowaliście do tej pory?G.V.: Quais são as atividades realizadas até o momento?
27Pomnik ofiar ludobójstwa.Memorial às vitimas do genocídio.
28Photo: abkodo2Foto: abkodo2
29A.G.: Nawet jeśli nasza praca na początku polegała jedynie na „podtrzymaniu” istniejących sześciu skarg, szybko nas poinformowano o obecności wielu osób podejrzanych o ludobójstwo we Francji, a nasza praca skupiła się na poszukiwaniu świadków w Rwandzie.A.G. : Se em um primeiro momento nosso trabalho consistiu em “regar” as plantas existentes, havia seis delas, rapidamente fomos alertados da presença de inúmeros suspeitos de genocídio na França e nosso trabalho concentrou-se sobre a busca de testemunhas em Ruanda.
30Latamy do Rwandy, kiedy tylko możemy, żeby zbierać zeznania od świadków i morderców oraz przygotowujemy protokoły, które tłumaczymy i dajemy naszym adwokatom odpowiedzialnym za sporządzenie skarg przed ich złożeniem.Sempre que pudermos, iremos a Ruanda para recolher os testemunhos de vítimas ou de assassinos, preparar os dossiês que traduziremos e remeteremos aos nossos advogados, que são responsáveis por redigir as queixas que eles então vão dar entrada na Justiça.
31W 12 lat złożyliśmy 19 skarg, które obecnie wszystkie są w rękach sędziów prowadzących rozprawę nowego „bieguna zbrodni przeciw ludzkości”, ostatnio założony przez paryski sąd pierwszej instancji.Em 12 anos, pudemos dar entrada a 19 novas queixas que, atualmente, estão todas nas mãos dos juízes de instrução do novo “polo de crimes contra a humanidade”, recentemente criado no TGI (Tribunal de Grande Instância) [fr] de Paris.
32Zbieranie zeznań jest podstawą naszej pracy.Esta recolha dos testemunhos é o ponto principal do nosso trabalho.
33GV: Na blogu CPCR, stowarzyszenie napisało, że rozpoczęto postępowania cywilne (indywidualne lub we współpracy z innymi organizacjami NGO) w kilku francuskich miastach.G.V.: No blog do CPCR, o comitê indica ser parte civil (sozinho ou com outras ONGs) em diferentes cidades francesas.
34Czy mógłby Pan określić dokładnie, ile takich rozpraw się rozpoczęło i jakie są rezultaty?O senhor poderia especificar o número e os resultados?
35A.G.: Obecnie 25 skarg jest w rękach francuskich sędziów, z czego 19 zainicjowano z ramienia CPCR.A.G.: Atualmente, há cerca de 25 queixas nos gabinetes dos juízes franceses, sendo as 19 últimas iniciadas pelo CPCR.
36Jeszcze nie rozpoczęto rozpraw, ale ostatnio sędziowe zdecydowali się sprowadzić przed sąd karny pierwszego Rwandyjczyka oskarżonego o ludobójstwo.Nenhum processo foi julgado ainda, mas os juízes decidiram recentemente levar perante um Tribunal de Inquérito Judicial o primeiro ruandês acusado de genocídio.
37Oskarżony, Pascal Simbikangwa, jest byłym kapitanem Rwandyjskiej armii i obecnie przebywa we więzieniu we Fresnes.Trata-se do ex-capitão do exército ruandês, Pascal SIMBIKANGWA, atualmente encarcerado na prisão de Fresnes.
38Został aresztowany w Mayotte trzy lub cztery lata temu, a następnie przeniesiono go do Paryża.Ele foi preso em Mayotte há mais ou menos três ou quatro anos e em seguida levado para Paris.
39To powinna być pierwsza taka rozprawa we Francji. Będzie historyczna.Este deve ter sido o primeiro processo organizado na França, e por isto será um processo histórico.
40Poszukiwani za ludobójstwo.Procurados por genocídio.
41Źródło: commons wikimedia.orgFonte: commons wikimedia.org
42Dwaj inni podejrzani również przebywają w więzieniu i prawdopodobnie będą następnymi oskarżonymi.Dois outros suspeitos de genocídio estão igualmente presos e poderão ser os próximos a prestar contas à Justiça.
43Są to: Octavien Ngenzi, którego również aresztowano po znalezieniu go w Mayotte, oraz Tito Barahira, którego ostatnio aresztowano w Tuluzie, gdzie został zmuszony do wyjścia ze swojej kryjówki.Trata-se de Octavien NGENZI, também preso em Mayotte onde o localizamos e Tito BARAHIRA, recentemente preso em Toulouse, de onde o tínhamos desalojado também.
44GV: Czy odbyły się rozprawy przeciw oskarżonym o ludobójstwo w innych krajach?G.V.: Mas então já houve processos de pessoas acusadas de terem participado do genocídio em outros países?
45A.G.: Rozprawy odbyły się w takich krajach, jak Belgia, Szwajcaria, Kanada, Niemcy oraz kraje skandynawskie.A.G.: Outros países como a Bélgica, Suíça, Canadá, Alemanha ou países escandinavos organizaram processos.
46Przez długi czas polityczne bariery nie dawały takiej możliwości we Francji.Na França, durante bastante tempo, houve entraves políticos.
47Ludobójstwo popełniono w czasie koalicji i zarówno lewicowcy, jak i prawicowcy nie chcieli, aby rozprawy się rozpoczęły.O genocídio havia sido perpetrado na época da coabitação e nem a esquerda nem a direita queriam ver a organização de um processo.
48Pod tym względem stanowisko Francji wciąż nie jest jasne.O papel do Estado francês nesse genocídio não é nada claro.
49GV: Czy mógłby Pan rozwinąć tę myśl?G.V.: O senhor pode nos dar mais detalhes sobre este ponto?
50A.G.: Prezydent Francois Mitterand i francuski rząd w roku 1994 popierali Rwandyjskiego prezydenta, Juvénala Habyarimana, przed ludobójstwem, nawet go uratowali w 1990 roku.A.G.: O governo francês de 1994 e o chefe de Estado François Mitterrand apoiaram o presidente HABYARIMANA antes do genocídio, indo ao socorro do presidente ruandês desde 1990.
51Później popierali tamtejszą władzę w czasie ludobójstwa po śmierci prezydenta Habyarimana. Pozwolili również sprawcom tych zbrodni na azyl w Zairze podczas francuskiej Operacji: Turkus pod koniec fali ludobójstwa.Apoiaram o governo genocida após a morte do presidente HABYARIMANA e permitiram a eles se refugiarem no Zaire durante a operação Turqueza no fim do genocídio.
52Istnieje więc wiele powodów dla których nikt we Francji nie chciał prowadzić procesu pod groźbą otwarcia puszki Pandory.Muitas foram as razões pelas quais ninguém na França queria realizar um processo que arriscava abrir a caixa de Pandora.
53Podczas rozprawy poruszono by rolę Francji w tej kwestii.Um processo não deixará de mencionar o papel do Estado francês.
54Pondato, francuski wymiar sprawiedliwości nie umożliwił wszczęcia postępowania przeciw oskarżonym o ludobójstwo.Ademais, a Justiça francesa não usou todos os meios para que os suspeitos de genocídio fossem julgados.
55Tak było dopóki nie stworzono urzędu „Zbrodni przeciw Ludzkości”, który jest częścią Tribunal de Grande Instance de Paris (paryski sąd regionalny). Od tamtej pory francuski wymiar sprawiedliwości funkcjonuje lepiej.Foi uma falha esperar pela criação do “polo dos crimes contra a humanidade” no TGI de Paris para ver a justiça francesa aumentar sua velocidade.
56Trzech mianowanych sędziów i policja często zabierali głos w sprawie Rwandy w rekwizycji sądowej.Os três juízes nomeados em tempo integral, os investigadores vão frequentemente a Ruanda em comissões rogatórias.
57To była najwyższa pora na takie rzeczy… Muszę powiedzieć, że ludobójstwo w Tutsis i oskarżenie sprawców nie są tematami, które interesują naszych obywateli.Já era tempo… É necessário dizer que o genocídio dos tútsis e a acusação dos genocidas não são temas que fascinam os nossos concidadãos. G.V.: E como os supostos autores são caçados?
58GV: Jak identyfikujecie rzekomych sprawców tej zbrodni?Memorial: O repouso eterno para as vítimas da loucura humana. Foto: abkodo2
59A.G.: Praktycznie tylko my tropimy podejrzanych we Francji.A.G.: Nós somos praticamente os únicos a caçar os genocidas presentes em solo francês.
60Jeśli CPCR lub inne organizacje nie złożyłyby skarg, żaden ze sprawców nie zostałby oskarżony.Se o CPCR ou outras associações não tivessem aberto queixas, nenhum suspeito de genocídio seria hoje levado à Justiça.
61Oskarżyciel publiczny nigdy nie podjął się szukania ludobójców.O Ministério Público nunca decidiu por si próprio a acusar os supostos genocidas.
62Jak ostatnio powiedział mi jeden dyplomata: „Sędziowie wolą oskarżać sprawców wykroczeń na osiedlach niż zbrodniarzy podejrzanych o ludobójstwo, którzy żyją spokojnie i nikomu nie przeszkadzają.”Como me dizia recentemente um diplomata, “os juízes preferem acusar os delinquentes que degradam a vida dos bairros mais do que os genocidas que vivem em plena tranquilidade, sem incomodar ninguém”.
63Te stwierdzenia szokują, ale są też prawdziwe.Esses comentários são chocantes, mas verdadeiros.
64Podejrzani o ludobójstwo wrócili do punktu wyjścia we Francji: pomagają organizacjom charytatywnym, są dobrymi sąsiadami, ludźmi rodzinnymi, dobrymi mężami, lekarzami… Trudno ocenić ich współudział w tej zbrodni, nie mówiąc już o udowodnieniu im czegokolwiek powiązanego z ludobójstwem.Os suspeitos de genocídio refizeram suas vidas na França, envolvendo-se com associações caritativas, são bons vizinhos, bons pais de família, bons maridos, bons médicos… É difícil avaliar as cumplicidades, de prová-las principalmente.
65Zaskakujące jest jednak to, że niektórzy z nich są chronieni przez francuski Kościół.A Igreja da França surpreendentemente protegeu alguns entre eles.
66Niektórzy podejrzani są byłymi rwandyjskimi żołnierzami.Os suspeitos de genocídio são ex-militares de Ruanda.
67Jak dostali się do Francji?Como eles chegaram à França?
68Kto im pomógł?Com quais cúmplices?
69Być może przyszłe rozprawy rzucą na te kwestie więcej światła.Será que os processos futuros nos permitirão ver isso mais claramente?
70GV: Jeśli chodzi o pojednanie, nie wliczając sądów Gacaca, jakie poczyniono postępy i jakie są przeszkody w nawiązaniu pojednania?G.V.: No que se refere à reconciliação, além dos Gacacas, o que foi feito e quais são os obstáculos?
71A.G.: Pojednanie to trudny temat.A.G.: A reconciliação é uma questão difícil.
72Sądom Gacaca prawdopodobnie wolno wiedzieć, co działo się na wzgórzach lub w miastach.Os Gacacas [en] [NdoT: sistema comunitário de justiça ruandês] provavelmente permitiram saber o que realmente se passou nas colinas ou nas cidades.
73Mieli okazję ubiegać się o łaskę.Eles tiveram a oportunidade de receber pedidos de perdão.
74Moim zdaniem przebaczenie to sprawa osobista.Contudo, para mim o perdão não é uma questão pessoal.
75Jeśli morderca poprosi mnie o wybaczenie, to mogę to uczynić, ale również mogę odmówić.Se um assassino pede-me perdão, eu posso perdoar-lhe. Mas posso também recusar-me.
76W czyim imieniu albo po co wybaczam? Ofiary już tu nie ma.Em nome de que, em nome de quem eu posso conceder este perdão?
77Czy mogę wybaczyć w jej imieniu?A vítima não existe mais.
78Pojednanie powinno być kwestią narodową.Posso eu perdoar em seu nome?
79Rwandyjczycy są skazani na mieszkanie razem, szczególnie na wzgórzach.Agora, pode-se entender também que a reconciliação tenha se tornado uma questão nacional.
80Każda osoba musi zdać sobie sprawę, co może, a czego nie może uczynić innym.Os ruandeses estão condenados a viver juntos, principalmente nas colinas. Cada um deve ver qual passo pode dar em direção ao outro.
81Jeżeli prośba o litość jest strategią uniknięcia życia na marginesie społecznym, jeżeli skrucha nie jest szczera (skąd możemy to wiedzieć?), nie ma możliwości na pojednanie.Se o pedido de perdão é uma tática para não ser banido da sociedade, se o arrependimento não é sincero (como saber?), a reconciliação não se dará.
82Aby wszystko odbudować i żyć w pokoju (nie tylko płytkim), potrzebne jest prawdziwe pojednanie.E portanto, para se reconstruir, para viver em paz, mas não uma paz superficial, a verdadeira reconciliação é indispensável.
83Jednak może to potrwać nawet kilka pokoleń.No entanto, serão necessárias várias gerações para que ela chegue.
84Urazy żyją głęboko w świadomości ofiar. To samo tyczy się morderców.O trauma é profundo entre as vítimas, mas também profundo entre os assassinos.
85Jak można żyć po popełnieniu takich przestępstw?Como continuar a viver quando se cometeu tais crimes?
86I jak możemy żyć, wiedząc, że to my jesteśmy ofiarami tych zbrodni (masakry, gwałty, upokorzenia…)?Como continuar a viver quando se foi vítima de tais crimes (massacres, estupros, humilhações…)?