# | pol | tur |
---|
1 | Porywaczy panien młodych w Kirgistanie spotka surowsza kara | Kırgızistan'da Kız Kaçırmaya Karşı Cezalar Ağırlaştırıldı |
2 | Konstytucja Republiki Kirgiskiej wyraża się bardzo jasno na temat przymusowego małżeństwa. | Kırgız Cumhuriyeti anayasasının zorla evlilik konusundaki pozisyonu çok açık. |
3 | Artykuł 36, punkt 5 konstytucji mówi: „Żadne małżeństwo nie może zostać zawarte bez dobrowolnej i obopólnej zgody pary.” | Anayasanın 36. maddesinin beşinci fıkrasına göre: “Hiçbir evlilik, iki tarafın gönüllü ve ortak rızası olmadan yapılamaz”. |
4 | Niemniej jednak, uprowadzanie panien młodych czyli ala kachuu, jest wciąż szeroko praktykowaną „tradycją” w wioskach i prowincjonalnych miasteczkach Kirgistanu. | Buna rağmen, kız-kaçırma (veya ala kachuu), Kırgızistan'ın köy ve kasabalarında hala çok sık uygulanan bir ‘gelenek'. |
5 | Centrum dla Kobiet w Bishkek szacuje, że jakieś 11800 dziewcząt uprowadza się rocznie w Kirgistanie, w tym około 2000 zostaje zgwałconych. | Bişkek merkezli bir kadın örgütünün tahminlerine göre [ru] yılda yaklaşık 11,800 kız kaçırılıyor ve bunlardan yaklaşık 2,000'i bu esnada tecavüze uğruyor. |
6 | Większość porwań uchodzi bezkarnie. | Kız-kaçırma vakalarının çoğu cezayla sonuçlanmıyor. |
7 | Tylko jedna na 700 dziewcząt narażonych na uprowadzenie wnosi pozew przeciwko porywaczom, chociaż kirgiski kodeks prawny przewiduje za porwanie i zmuszenie kobiety do ślubu do trzech lat więzienia. | Yasalara göre [ru] kız-kaçırma'ya üç yıl hapis cezası verilmesine rağmen, kaçırılmaya maruz kalan 700 mağdurdan sadece biri dava açıyor. |
8 | Większość ślubów w Kirgistanie, jak ten na zdjęciu, nie różnią się specjalnie od ślubów na całym świecie. | Kırgızistan'daki düğünlerin çoğu (yukarıdaki resimde de görüldüğü gibi) dünyanın diğer yerlerindeki düğünlerden çok farklı değil. |
9 | Jednakże, tysiące mężczyzn, głównie z okolic wiejskich, podąża za pradawną tradycją porywając dziewczynę, którą chcą poślubić. | Ancak, özellikle kırsal kesimlerde binlerce erkek, eskiçağlara ait geleneği sürdürüp evlenmek istedikleri kızları kaçırıyorlar. |
10 | Zdjęcie wykonane przez Evgeni Zotov - użytkownika Flickr, zaktualizowane 28 czerwca 2010 (CC BY-NC-ND 2.0) | 28 Temmuz 2010 tarihli bu resim Flickr üyesi Evgeni Zotov'a aittir. (CC BY-NC-ND 2.0) |
11 | Kampanie przeciwko ala kachuu | Ala kachuu Karşıtı Kampanya |
12 | Organizacje kobiece w Kirgistanie aktywnie walczą przeciwko praktykom uprowadzania panien młodych, jak już wcześniej relacjonował serwis Global Voices. | Global Sesler'de daha önceden yazıldığı üzere [ru], Kırgızistan'daki kadın dernekleri kız-kaçırma geleneğine karşı son zamanlarda çok aktif durumda. |
13 | Później, tego samego lata kiedy napisano artykuł, Centrum Interwencji Kryzysowej i Młodzieżowa Sieć Edukacji „Y-PEER” kontynuowała kampanię. Przedstawiano krótkie skecze pokazujące dlaczego powinno się walczyć z porywaniem panien młodych. | Makalenin yazıldığı yaz aylarının sonlarına doğru, Kriz Dernekleri ve Genç Yaşıt Eğitimi Birliği (‘Y-PEER”), neden kız kaçırma geleneğine karşı mücadele edilmesi gerektiğini anlatan kısa skeçler sunarak karşı kampanyalarına devam etti [ru]. |
14 | Mężczyzn, którzy brali udział w akcji, zachęcano, aby podpisali przysięgę zobowiązującą ich do szanowania praw kobiet i do zaniechania brania udziału w nielegalnych praktykach. | Mücadelenin erkek katılımcıları, kadın haklarına saygı duyacakları ve bu yasadışı geleneğin bir parçası olmayacakları konusunda teminat imzalamaya teşvik edildi. |
15 | Inna kampania, która została podjęta tej jesieni, dąży do przekonania kirgiskich deputowanych, aby wprowadzili surowsze kary za uprowadzanie panien młodych. | Bu yılın sonbahar aylarında, Kırgızistan milletvekillerini kız-kaçırma'ya karşı cezaların geliştirilmesi konusunda ikna etmeyi amaçlayan yeni bir kampanya başlatıldı. |
16 | Działacze biorący udział w tej kampanii uważają, że trzy lata w więzieniu to niewystarczająca kara dla kogoś, kto porwał dziewczynę i zmusił ją do zawarcia małżeństwa. Dla porównania - osoba, która ukradła owcę może spędzić do 11 lat w więzieniu. | Bu kampanyaya katılan eylemciler, üç yıl hapis cezasının bir insanı zorla alıkoyup evliliğe zorlamaya karşı yeterli bir ceza olmadığını savunuyorlar - özellike koyun çalmanın cezasınin 11 yıl hapis olabileceği göz önünde bulundurulursa. |
17 | Poseł Kozhobek Ryspaev, znienawidzona postać dla działaczy kampanii przeciwko porywaniu panien młodych, wytłumaczył różnicę pomiędzy tymi dwoma przestępstwami posługując się niesmacznym żartem: | Kampanyada yer alan eylemcilerin bir nevi nefret odağı olan Milletvekili Kozhobek Ryspaev, bu iki suçun arasindaki farkı çirkin bir espri ile açıkladı [ru]: |
18 | Cóż, inwentarz żywy się zjada, a kobiet nie. | Çiflik hayvanları yenilebilir, ama kadınlar yenilemez. |
19 | Ostatnia kampania została wywołana przez wydarzenie, które miało miejsce w czerwcu 2012 roku w małej wiosce, w prowincji Issyk-Kul, gdzie mężczyzna porwał i zgwałcił młodą kobietę. | En son karşı kampanya, Haziran 2012'de, Issyk-Kul vilayetine bağlı küçük bir köyde genç bir kızın kaçırılarak tecavüz edilmesi olayı [ru] üzerine başlatıldı. |
20 | Chociaż rodzice dziewczyny odnaleźli ją i zabrali z domu „pana młodego” tego samego dnia, dziewczyna wkrótce popełniła samobójstwo. | Genç kızın ailesi kızlarını aynı gün içinde bulup, ‘damad'ın evinden aldı. Ama buna rağmen kısa bir süre sonra genç kız intihar etti. |
21 | Pierwszego października lokalny sąd skazał porywacza na do sześciu lat pozbawienia wolności, co stało się pierwszą sprawą wniesioną przeciwko porywaczowi panny młodej w Kirgistanie od czasu uzyskania niepodległości. | Bunun üzerine 1 Ekim'de yerel bir mahkeme, kaçırana altı yıl hapis cezasi verdi ve bu, Kırgızistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana kız-kaçırma'ya karşı açılan ilk suç davası [ru] oldu. |
22 | Debaty w parlamencie | Parlemento'da Tartışmalar |
23 | 18 października, pod presją ze strony aktywistów, parlament uchwalił ustawę, czyniąc porwanie panny młodej przestępstwem zagrożonym karą do siedmiu lat pozbawienia wolności. | 18 Ekim'de eylemcilerin baskısı üzere Kırgız parlamentosu, kız-kaçırma'ya karşı yedi yıl hapis cezasını öngören yasayı kabul etti. |
24 | Zostało to poprzedzone ożywionymi rozmowami pomiędzy posłami. | Bu gelişme, milletvekilleri arasında ateşli tartışmaların sonucunda gerçekleşti. |
25 | Na przykład, posłanka Irina Karamushkina (Partia Socjaldemokratyczna) argumentowała: | Örneğin, Sosyal Demokrat Parti üyesi milletvikili Irina Karamushkina şunu dile getirdi [ru]: |
26 | Porywanie panien młodych jest dosłownie uprowadzeniem. | Kız Kaçırma, asıl itibariyle bir insanı kaçırıp alıkoymaktır. |
27 | Rozumiem, że taka tradycja istnieje, prastara tradycja, która wciąż jest praktykowana. | Ben bunun bir gelenek oldugunu anliyorum - hala uygulanan, çok eski bir gelenek. |
28 | Jednakże, tradycja tylko wtedy jest tradycją, kiedy obie strony się na nią zgadzają. | Ancak, gelenek sadece iki tarafın da kabul etmesi sonucunda gelenek olabilir. |
29 | Poseł Kozhobek Ryspaev jednak nie zgodził się, jak zacytował bloger Ulukbek Babakulov: | Milletvekili Kozhobek Ryspaev, blogcu Ulukbek Babakulov'un belirttiği üzere şunları söyledi [ru]: |
30 | Wprowadzenie surowszych kar za porywanie panien młodych może skończyć się uwięzieniem wszystkich mężczyzn w Kirgistanie. | Kız kaçırmaya karşı daha büyük cezalar uygulamak, Kırgızistan'daki bütün erkeklerin hapse atılması anlamına gelebilir. |
31 | Dastan Bekeshev, kolega Ryspaeva z parlamentu obstawał przy zaostrzeniu kar, sugerując, że mogłoby to zapobiec wielu samobójstwom: | Ryspaev'in parlemento'daki meslektaşı Dastan Bekeshev, birçok intiharın engellenebileceğini savunarak suç cezalarının arttırılmasında ısrar etti [ru]: |
32 | W praktyce dość często zdarza się, że dziewczęta [narażone na porwanie i zmuszenie do małżeństwa] popełniają samobójstwo. | Evden kaçırılıp evliliğe zorlanan kızların intihar etmesi seyrek rastlanan bir durum değil. |
33 | Ich rodzice nie wiedzą jak ukarać sprawców i czasami są nawet gotowi by ich zlinczować. | Bu kızların aileleri suçluların nasıl cezandırılması gerektiğini bilmiyorlar ve bazen kaçıranları linç etmeye hazırlar. |
34 | Dlatego właśnie surowsza kara jest konieczna. | Bu yüzden hapis cezalarının arttırılması çok önemli. |
35 | Posłanka Shirin Aitmatova poparła swojego kolegę: | Milletvekili Shirin Aitmatova meslektaşını destekledi [ru] : |
36 | Jestem ku temu pozytywnie nastawiona. | Bu konuya karşı pozitif bir yaklaşım içindeyim. |
37 | Myślę, że to słuszne. | Bence doğru olan bu. |
38 | Kwestie kulturowe związane z płcią, takie jak porywanie panien młodych, wychodzą na pierwszy plan w społeczeństwie Kirgistanu dzięki nieustającym działaniom obywateli. | Kız-kaçırma gibi cinsiyet meseleleri, Kırgız toplumunda yorulmaz yurttaşlık eylemleri sayesinde ön plana çıkıyor. |
39 | Zwolennicy tej kampanii, założonej przez feministki w Bishkek, są za zwiększeniem ilości mandatów poselskich dla kobiet. | Bişkek Feminisleri gurubu tarafından düzenlenen bu kampanyada savunucular parlementodaki bayan sayısını arttırmayı amaçlıyor. |
40 | Tłumaczenie z kirgiskiego brzmi: „Kobieto, twe miejsce jest w TYM domu.” | Kırgız dilindeki yazı şunu söylüyor: “Kadın, senin yerin BU ev.” |
41 | Jak na ironię jednak, niecały tydzień później asystent Aitmatovej z parlamentu porwał dziennikarkę telewizyjną, z którą spotykał się w przeszłości, aby ją poślubić. | Ancak bu ifadeinin birkaç gün ardından Aitmatova'nın parlemento asistanı, daha önce birlikte olduğu televizyon muhabiri bir bayanı evlenme amacıyla kaçırdı [ru]. |
42 | Co więcej, jak przypomniał Ulugbek Babakulov czytelnikom swojego bloga: | Ulugbek Babakulov okuyucalarına şunu hatırlattı [ru]: |
43 | Niestety, trzeźwo myślący parlamentarzyści należą do mniejszości [w Parlamencie Kirgistanu], i praktyka pokazuje, że ich głos jest często zagłuszany przez krzyki popularnych, lecz mniej wartościowych przedstawicieli. | Maalesef, aklı başında milletvekilleri Kırgız parlementosunda bir azınlık. Yaşananlardan da görüldüğu üzere, bu milletvekillerinin seslerini kendilerinden değersiz bir sürü vekilin kükremeleri arasında duymak neredeyse imkansız. |
44 | Jako część nieustającej kampanii obywatelskiej przeciwko porywaniu panien młodych 28 października zorganizowano również przejażdżkę rowerową w Bishkek pod hasłem: „Kolarstwo i ja jesteśmy przeciwko przemocy.” | Kız-kaçırma'ya karşı süregelen kampanyada “Bisikletçilik ve ben şiddete karşıyız” sloganıyla 28 Ekim'de bisikletli bir gösteri organize edildi [ru] . |
45 | Nawiasem mówiąc, choć może to sprawiać wrażenie jakoby wszystkie kirgiskie osobistości telewizyjne płci żeńskiej chociaż raz w życiu ucierpiały z powodu porwania (co jest nieprawdą), serwis Global Voices do przyszłego tygodnia zbierze reakcje na temat „udawanego porwania” prezenterki telewizyjnej przez dziennikarzy brukowca. | Not: Bütün Kırgız bayan televizyon muhabirlerinin yaşamlarında en bir kez kaçırılma tecrübesi yaşadığı izlenimini verme riskine karşın (çünkü bu gerçek değil), Global Sesler gelecek hafta başka bir bayan televizyon muhabirinin boyalı basın tarafindan “sahte” olarak nitelenen kaçırılması üzerine izlenimler toplayacak. |