Sentence alignment for gv-aym-20151029-7613.xml (html) - gv-ell-20151122-30557.xml (html)

#aymell
1Inas jan yatkstati —ukampirus kastillan arx yattawa, ukakipkarakiw árabe arx yattaxaΕν αγνοία σας, όταν μιλάτε ισπανικά, μιλάτε και λίγα αραβικά
2La Alhambra en Granada, España, fue construida por los moros que hablaban árabe en el siglo XIII, cuando gobernaban en partes de la Península Ibérica.Το φρούριο Αλάμπρα στη Γρανάδα της Ισπανίας χτίστηκε από τους αραβόφωνους Μαυριτανούς το 13ο αιώνα, όταν κατείχαν τμήματα της Ιβηρικής Χερσονήσου.
3Foto de Jeanne Menj (CC BY-ND 2.0).Φωτογραφία: Jeanne Menj. CC BY-ND 2.0
4Aka qillaqatax Joy Diaz ukat The World ukatakiwa, PRI.org ukan 15 uru taypi sata phaxsin 2015 maran uñstawayi, ukax uñt'ayañatakiwa.Αυτό το άρθρο και ραδιοφωνική εκπομπή από την Joy Diaz για το The World που εμφανίστηκε αρχικά στο PRI.org στις 15 Οκτωβρίου 2015 αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.
5Rihab Massif, Líbano markata, pri iskularanx imillqallujan Austin markan yatichiripänwa.H Rihab Massif, με καταγωγή από τον Λίβανο, ήταν η δασκάλα της κόρης μου στο νηπιαγωγείο στο Όστιν.
6Jisk'atxa, Kamil imillqallujaxa jilpach kastillanunaw parlänxa.Όταν ήταν μικρή, η κόρη μου, Camila, μιλούσε κυρίως ισπανικά.
7Massif jupax amtiw kunjamatix mä urux kamilax jan mä inklisan ars amtañ atkän ukax llakitäna.Και η Massif θυμάται μια μέρα που η Camila ήταν εκνευρισμένη, επειδή δεν μπορούσε να θυμηθεί ούτε μια λέξη στα αγγλικά.
8Listen to this story on PRI.org »Listen to this story on PRI.org »
9“ camis” ukatw arxayt'itu sasinw Massif jupax arst'i.“Μου έλεγε για το camis της”, λέει η Massif.
10“Ukat najax ‘¡ay! yaqhip arunakax niya árabe arunakamp kipkakjamawa', sasinw sarakta.Camisa είναι στα ισπανικά το πουκάμισο και η Massif το κατάλαβε απόλυτα, καθώς camis σημαίνει ακριβώς το ίδιο στα αραβικά.
11Qawqhas uñjañatakixa, Massif jupamp nayampix mä luräw lurapta.“Κι εγώ αναφώνησα ‘Α! Υπάρχουν λέξεις με αραβική ρίζα”, είπε.
12Nayax mä ar kastillanun satäna, jupax ukx árabe arun säna.Για να δούμε πόσες, κάναμε μια άσκηση με την Massif. Έλεγα μια λέξη στα ισπανικά κι εκείνη την έλεγε στα αραβικά.
13“¿Aceite?”“Aceite?”
14“Nänakax ceit” sapxtwa sasinw Massif jupax arst'i.“To λάδι το λέμε ceit”, είπε η Massif.
15“¿Guitarra?”“Guitarra?”
16“Nänakax guitar” sapxtwa.“Εμείς τη λέμε guitar.”
17Jichhax ukham amuyasaxa, ukjan akjanx árabe ars ist'kirists ukhamawa.Τώρα που το ξέρω, μου φαίνεται ότι ακούω αραβικές λέξεις παντού.
18Uñañcht'añatakixa, ganador del Grammy Latino jupan jayllt'äwipanx akham amut'snaxa.Πάρε για παράδειγμα ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια από τον βραβευμένο με Latin Grammy Juan Luis Guerra.
19“Inach chuchi jallux jallxatanispa” ukax ch'alqhuntatawa kaphi ukhamarak ujula arunakampi- paypachax árabe arut jutirinakawa.Το “Ojalá Que Llueva Café” έχει πασπαλιστεί με λέξεις όπως café (καφές) and ojalá (Θεού θέλοντος, καλώς εχόντων των πραγμάτων) - και οι δυο προέρχονται από τα αραβικά.
20Akax salsa Celia Cruz jayllintirin qillqatawa, ¡Azúcar!,ukax árabe arut jutirirakiwa.Ή δες τη φράση σήμα-κατατεθέν της τραγουδίστρια της σάλσα Celia Cruz: ¡Azucar!, που σημαίνει ζάχαρη και βασίζεται πάλι σε μια αραβική λέξη.
21Lingüista Víctor Solís Barcelona, jach'a yatiqañ utan España markan yatiqirix siwa, ispan arst'asirinakan arupax muriska ukan ch'allqhuntatawa.Ο γλωσσολόγος Victor Solis Parejo από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία αναφέρει ότι κομμάτι της γλώσσας που χρησιμοποιούν οι ισπανόφωνοι προέρχεται από την κληρονομιά που άφησε η επιρροή των Μαυριτανών.
22“Moros” uka sutimpiw khä árabe del norte de África arst'asirinakar uñacht'asi, jupanakax uka ch'axwawin atipjapxatayna, kawkhawjatix España markan siglo VIII ukana.Ο όρος αυτός αναφέρεται σε ομάδες αραβόφωνων από τη Βόρειο Αφρική, που εισέβαλαν τον 8ο αιώνα στην περιοχή που αργότερα θα γινόταν γνωστή ως Ισπανία.
23Ukanakan katkatayäwipax 700 maraxataynawa ukax jichhürkamaw uñjasi.Η επιρροή τους κράτησε περίπου 700 χρόνια και είναι ορατή ακόμα και σήμερα.
24“Kunawsatix sur de España [chiq] sarkta.“Ειδικά αν ταξιδεύετε στο νότιο κομμάτι της Ισπανίας.
25Mérida markax khawkhantï nayax yurkt ukanx Alcazaba Árabe, ukaw utj sapxituwa.Για παράδειγμα, στη Μέριδα, στη γενέτειρά μου, έχουμε το Alcazaba Arabe, ένα αραβικό φρούριο”, λέει ο Parejo.
26Ukampirus islamica ukat árabe ukanakaw arunx jikxatasma”. Uka prisinsiyax khä Amirikarx ispañulanakamp saratäna.“Συνεπώς, βλέπεις τις πόλεις του σήμερα, αλλά μπορείς να δεις και την ισλαμική αυτή παρουσία, την αραβική αυτή παρουσία και στη γλώσσα”.
274,000 arunakax kastillanun árabe arump ch'allqhuntatakasp ukhamaw amuyasi.Και φυσικά, η παρουσία αυτή ταξίδεψε και στη Λατινική και Νότια Αμερική παρέα με τους Ισπανούς.
28Ukhamapanaw María Gutiérrez mijikanaxa, trabajadora humanitaria con una entidad sin fines de lucro en Jordania, jupax mä liwritqallu kawkhar sarataparjamas apasi.Περίπου 4.000 ισπανικές λέξεις πιστεύεται ότι προέρχονται απευθείας από την αραβική γλώσσα. Γι' αυτό η Maria Gutierrez, μια Μεξικανή εθελόντρια σε μια μη κερδοσκοπική οργάνωση στην Ιορδανία, λέει πως κουβαλά μαζί της ένα μικρό σημειωματάριο, όπου πηγαίνει.
29“¡jisa!“Ναι!
30Uka arunak arktañaruw tiraskata.Προσπαθώ να εντοπίσω όλες αυτές τις λέξεις.
31‘¡mä arumpispa !' sañjamawa.Σαν να με ακούω: “Άλλη μία!”.
32Sapürux mä ars jikipuntwa, ukat ‘hay, ¡ ukax kastillanun pachpakirakisä! ukay ‘kastillan kikiparakisä” sasaw sista,siwa.Καθημερινά θα βρω τουλάχιστον μια λέξη: “Α, είναι ακριβώς η ίδια στα ισπανικά! ή “Μοιάζει πολύ με τα ισπανικά”, αναφέρει η ίδια.
33Janiras ukjat Gutiérrez jupax k'atak uka ar katthapini, ukax wali askiniw umanitäriyu irnqäwipanxa, ukat jichhaxa, ispanuparlantïtapantx thakhix jupatakix jasakiniwa.Το συντομότερο που θα τελειοποιήσει τη γλώσσα η Gutierrez, τόσο το καλύτερο για το εθελοντικό της έργο. Κι αυτή τη στιγμή, το ότι μιλάει ισπανικά της δίνει μια παράκαμψη για τον τελικό στόχο.
34Ukhamakipanxa, ¿ aka ispañulamp arawimp mayxachäwix kunatx istatu unitinsinakarx impurtaspaxa? Ukhamaspaw kunjamakitixa, Estados Unidos markan pä aru wali arusitanakax inklisamp kastillanumpiwa.Γιατί όμως η μείξη αυτή των ισπανικών και των αραβικών να ενδιαφέρει τους Αμερικανούς; Ε, λοιπόν, οι δυο περισσότερο ομιλούμενες γλώσσες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι τα αγγλικά και τα ισπανικά.
35Ukhamat mäyaqhipanaka, Parijumpachaxa, kamachaspas aka pä arunakampix akat urunakarx, sasaw sikt'asipxi.Οπότε, απορείς τι θα μπορούσε να γίνει με τις γλώσσες αυτές στο πέρασμα του χρόνου.
36“Arunakax jakaskiwa”, sasinw arst'i.“Οι γλώσσες είναι ζωντανές”, αναφέρει ο Parejo.
37Arunakax ataptasipxi ukhamarak arunakax mayt'asipxi maynit maynikama, juk'ampirus kikipapki ukjaxa.Οι γλώσσες προσαρμόζονται και αλληλοδανείζονται λέξεις, ειδικά όσες βρίσκονται σε εγγύτητα.
38“Amtasisktwa kunawsatix Texas markar purinkta”, ukjax “ mä manq'añ utaruw warmijamp sarta ukanx manq'a luqtirix inklis arst'asirinwa, akham sikt'apxitu ¿manqhïxant manq'añ munapta ukay patio ukaruch sarañ munapta?“Ακόμα θυμάμαι όταν πρωτοήρθα στο Τέξας”, λέει ο Parejo. “Πήγα σε ένα εστιατόριο με τη σύζυγό μου και ο σερβιτόρος μας ρώτησε ‘Θέλετε να δειπνήσετε εντός ή έξω στο patio; Δεν είχα ξανακούσει τη λέξη αυτή στα αγγλικά”.
39Sasa, janipuniw patio aru inklisan ist'irikti.
40Sasaw Parijux si.Patio είναι ισπανική λέξη.
41Patio arux español aruwa. Katkatäwix utjchi ñä “spanglish” sawkäwjamaxa, umuyt'apxam estadounidenses jupanakax akat 100 jan ukax 200 mararux arsxapxaniwa, waranq waranq hispanoparlantes uñt'ataw Estados Unidos markar utajaw sapxani.Αν η επιρροή υφίσταται σε σημείο που να αστειευόμαστε για τα “Ισπαγγλικά”, φανταστείτε τι γλώσσα θα μιλάνε οι κάτοικοι της Αμερικής σε 100 ή 200 χρόνια, ας πούμε, όταν δεκάδες εκατομμύρια ισπανόφωνοι θα αποκαλούν πατρίδα τις Ηνωμένες Πολιτείες.