# | aym | zht |
---|
1 | Tormentosa Uma? Bolivia, Chile ukhamarak Perú markampi ch’axwäw lamar quta qurpachäwlayku | 玻利維亞、智利、秘魯的海權爭議 |
2 | Aka qillqatax Relaciones Internacionales ukat Seguridad. ukxat qillqatawa Mapa de los reclamos marítimos de Ecuador, Peru, y países vecinos. | 厄瓜多、秘魯及其他鄰國所宣稱的海上疆界地圖,圖片來自Political Geography Now,依據創用CC BY-SA 3.0授權使用 |
3 | De Political Geography Now via Wikimedia Commons (CC BY-SA 3.0) Internacionalanaka qurpachäwinakax phiskhuratapiniw globalización layku, ukampirus Aynach América-n (América del Sur) mä qawqha qurpachäwinakax janiw iyaw satakiti. | 國際分界往往因全球化而變得模糊,但是在南美洲,有些海上疆界仍具爭議,例如智利與秘魯兩國相鄰,這幾年均因永續經濟發展受惠,可是對於兩國之間約3. |
4 | Uñanchäwix akaw, Chile ukat Perú, jak'ankirinaka wal qhipa maranakax qulqinchasipxi, ukhamarus mä 38.000 kilómetros cuadrados lamar quta qurpachawtuqita janiw pachpa amuyunipkiti. | |
5 | Paypachat nayrir aruskipäwipax 1980 marana lurasina, ukampirus janiw mä amtar puripkänti. | 8萬平方公里的海域,卻始終僵持不下。 |
6 | 2008 maranxa, Perú markax Corte Internacional de Justicia (CIJ) [en] ukaruw ukatuqx apäna, uka Corte Internacional de Justicia (CIJ) amtänw aka jallu ch'aqa phaxsin 2012 maran uñakipatäni. kunti siskan CIJ aka niya chika 2013 maran suyata. | |
7 | Ukch'añkamaxa, Perú markax arst'askakiw kunatix janiw lamar quta qurpachäwixa suma amtatäkit siwa, 1950 maran rixintat laphinakampi, uka amtanx kawkhans challwa katuñax ukaki uñakipata. | 雙邊談判始於1980年,不過從未達成協議,秘魯於2008年向國際法庭提告,並於2012年12月召開公聽會,預計於2013年中裁決。 |
8 | Lima ukhamarakiw lamar quta qurpachäwix juk'amp ayanach-jalantaruw (sur-oeste) jitt'añpa uraq qurpachäwix siwa. | 秘魯仍然強調,海上疆界至今尚未劃定,而五零年代簽署的文件裡,僅與漁場相關,該國亦宣稱海域分界應從陸路疆界向西南方延伸。 |
9 | Ukhamaraki, Chilex lamar quta qurpachäwix 1952 ukhamark 1954 maranakan amtäwin amtatan sasaw arst'i. | 另一方面,智利主張在1952年與1954年的條約後,海上疆域便已底定,認為國界應與赤道平行,且秘魯過去60年來都遵行不悖。 |
10 | Jupanakax lamar quta qurpachäwix kunjamti sark línea del Ecuador ukhamaw jitt'añpa sapxiwa, aka amtäw Santiago markax mayi, Perú-x uka amta aka qhipa 60 maranakax phuqhiwa. | |
11 | Cibernauta Juan Vargas jilax Peru this Week [en] ukanw arst'i: 1952 ukhamarak 1954 amtanakax qhanaw qhananch ukhamarak mä lamar quta qurpachäw [Chile-mp Perú-mpi] utt'ayi. | 網路用戶Juan Vargas支持智利的論點,在Peru this Week網站上寫道: |
12 | Akax inklis arun uñakipataspawa: http://www.state.gov/documents/organization/58820.pdf” Oscar Maúrtua de Romaña, mä exministro de Relaciones Exteriores peruano-xa, kunti sisk paypachax mä post del blog El Mirador, qhanachi, ukat tukuyi: | 1952年及1954年的協議明確指出,(智利與秘魯)兩國已訂定海上疆界,英文版內容請見:http://www.state.gov/documents/organization/58820.pdf |
13 | Perúmp Chilempixa, jaya maranakatxa mayja amuyunisaxa, mäyawjarukiw sarapxi. Mä paypachar jani ñanqhachkanix tribunalax “aka jan walt'äwi” qurpachäw tukuyaniw ukhamat panpachan aruskipañataki. | 秘魯前外交部長Oscar Maúrtua de Romaña則在El Mirador一篇部落格文章裡,說明兩國各自立場,並在結論指出: |
14 | Wali askiw kunatix Humala irpirimp ukhamarak Piñera irpirimpi, 72 huranak janir qalltkas panpachaw arst'apx, ukanxa jupanakax kunti siskan Corte Internacional de La Haya tribunalax uka lurapxa sapxiwa. Litoral boliviano jaysaw suyaski | 儘管雙方立場長期分歧,秘魯與智利命運相通,國際法庭若提出公正裁決,將終結兩國關係裡「僅存的邊界爭議」,所幸在公聽會召開前72小時,兩國總統發表共同聲明,承諾將接受與遵循國際法庭決議。 |
15 | Chilemp Perúmpix ukhamarakiw yaqha markanakaru mayjt'ayi. | 內陸國玻利維亞靜候判決 |
16 | Juk'ampi, Bolivia markax uñjaskiw jak'at aka luräwinaka, ukat nayrjax sarakïnw akatuqit mä Corte Internacional de Justicia-tuqiruw apa sasin ukhamata Chile churpan Pacífico lamar quta thiyar mistüwi, kunatix ukxa apaqayasinw 1879-1881 paypach marka ch'axwäwina. | |
17 | Kunti siskan CIJ wiltat Bolivia markar ch'amanchasp ukhamat diplomática-tuqit aka jan walt'äw nayra pachanakata pampachañataki. Kunti siskan CIJ resoluciónapanxa, kunti arst'kapx taqpach khitinakati aka ch'axwawinkapjix niyas janjamakiw kuna wali jach'a ch'axwawis jach'a ch'axwawis utjkaspati. | 智利與秘魯的爭議也會直接影響區域內其他國家,尤其玻利維亞正密切留意官司進展,先前亦表示,打算向國際法庭提案,要求智利提供玻國在1879年至1881年後失去的太平洋海岸線,故國際法庭的判決可能加強玻國態度,藉由外交途徑解決長期爭議。 |
18 | Akaxa, ukhamapanx kunayman pamapachäwinakaw uñsti kuna jani walt'awis jani uthañpataki. | 不論國際法庭決議為何,各方均已發出民主及外交聲明,大幅降低各方爆發武裝衝突的機率。 |
19 | Ukankiwa “mä lamar quta pä markan aruskipäwi” Jilmar Moisés Córdova amuykipa, khititix juk'amp amuykiparaki: | 在和平的基礎上,各方就可能以更具創意的方式解決爭議,包括由Jilmar Moisés Córdova提出的「雙方共同參與海域」: |
20 | Aka Perúmp Chilemp jan walt'äwixa, pamapachasispawa […] mä chäqa paypach markanak sum lamar quta qurpachasïwip uñakipasp ukhamarak kuna chaqanakas challawa katuñatakini, […] maysat sataxa, challwanak katuñatakix Perúmpin chilempin warkunakapax (barcos) qawqhay sapxchin paypach markanakax ukham jathïñpakiw. Kunjamti Argentinamp Uruguayamp lamar qutap qurpachasipxi. | 若建立「雙方共同參與海域」,秘魯與智利的海權爭議就可能劃下句點,劃分兩國之間的漁業海域,[…]船隻開發的資源也由兩國均分,例如阿根廷與烏拉圭即簽定此種條約,以確立兩國主權海域。 |
21 | Córdova ukax aka pamapachäwimpix paypacha markaw uñakipapxasp ukhamarak qulqinchsipxaspa, petróleo-mp ukhamarak yaqha yänakamapi amuyi. Ukhamarak kunatix Bolivia marka lamar qutar mistuwïpatakix juk'ampinakaw utjasp amuyi. | 他也認為,這項協議將讓兩國都有機會開發礦藏、石油與其他資源,他也相信「雙方共同參與海域」能滿足玻利維亞的海岸需求。 |
22 | Aka uñart'awix (post) ukhamarak jaqukipawinakax castill aruru, árabe aruru ukhamarak francés aruru jiwasan jach'a uñakipaw International Security Network (ISN) tamacht'asita lurayataw, markachirin arunakap taqpach uraqin katuñatak ukhamarakiw aka qillqawinx ISN blog [en], uñt'ayasi akan juk'amp uñjapxasma. | |