Sentence alignment for gv-aym-20110318-1237.xml (html) - gv-zht-20110312-9733.xml (html)

#aymzht
1Portugués Arur Munasiwit Uñt'ayata Taqpach Mayjt'aw Arunakata (Variantes)愛護葡萄牙語(及其所有的變體)之宣言
2una declaración de amor a la lengua portuguesa, en su multiplicidad de hablares (…) un viaje por la historia de nuestra lengua, por los lugares y culturas que alimentaron su enorme riqueza.全球有超過2億人口使用的葡萄牙語,常常被形容為葡萄牙語系國家的「故鄉」。 每年的2月21日是為聯合國教科文組織於1999年訂定的世界母語日,為了向葡萄牙語的語言本身及文化的多樣性致敬,謹以本文邀請大家一同瀏覽葡語部落客們的反思,就以他們閱讀第一部獻給葡萄牙語的小說[葡文],安哥拉作家José Eduardo Agualusa新作《Milagrário Pessoal》(奇蹟的私人筆記(暫譯))開始。
3portugués arur mä munasiw uñt'ayawi, walja portugues arsusirinakanitapata… arusan nayratapach mä ch'amanchat yatxatawi.本篇文章的標題是取自[葡文]部落格Mértola,Carlos Viegas在這部落格裡評論《Milagrário Pessoal》是:
4Foto: Manu Magalhães.一份熱愛葡萄牙語和它所有變化的宣言(…) 是一趟關於我們語言的歷史、關於滋養豐富它的地區和文化的巡禮。
5CC BY-NC-SA 2.0照片來自Manu Magalhães,依據創用CC BY-NC-SA 2.0授權使用。
6Portugués arux kimsaqallqu jach'a markanx idioma oficial ukhamawa, Angola, Brasil, Cabo Verde, Guinea-Bissau, Mozambique, Portugal, São Tomé, Príncipe,Timor Oriental uka markanakana, pusi continentes África, América, Asia ukatx Europa jas uka markanakana.葡萄牙語是以下8國的官方語言:安哥拉、巴西、維德角、幾內亞比索、莫三比克、葡萄牙及聖多美普林西比,他們分散在非洲、美洲、亞洲及歐洲四塊大陸上[譯按:葡語在中國澳門也享有官方語言的地位],因此,葡語廣泛但不連續地分布在全球各地(占地球面積的7. 2%),包含各種極不相同的生存環境,這點可以在它擁有各種不同的方言上表現出來。
7Uraqachanx (7.2% del planeta [pt]) ukatx variedad de dialecto ukas uka arunx utjarakiwa.葡萄牙語是排名第五的網際網路語言,根據全球網際網路統計(Internet World Stats),約有8,250萬名網路客使用葡語。
8葡語界唯一的諾貝爾文學獎得主,2010年6月辭世的薩拉馬戈(José Saramago)曾說:世上沒有葡萄牙文這種語言,而是有很多語言使用葡萄牙文(“There is no Portuguese language, but rather languages in Portuguese.” )。
9Ukjamarakiw nternet tuqinx phisqhïr chiqanw wali arsuta , Internet World Stats ukarjamax niya 82.作家Agualusa接受部落格Porta-Livros(書訊)訪問[葡文]時表示:
105ni waranqa waranqa usuarios ukjamanirakiwa.葡萄牙語是所有講葡萄牙語的人共同構建的語言,也正因此使它非常有趣,很優美、有彈性和有可塑性。
11José Saramago jilaxa, mara t'aqa phaxsin 2010 maran jiwxi jupa sapakiw portugués arun Premio Nobel de Literatura ukan atipt'irixa, sanwa ” janiw mä portugués arux utjkiti, jan ukasti portugueses arunakana” [pt] Agualusa qilqirixa, mä aruskipawin [pt] blog Porta-Livros ukan akham uñt'ayi:這部小說,或者如記者Pedro Mexia在書評<語言政治學>(Politics of Language)[葡文]裡描述的,「以小說形式探討葡萄牙語的論文」,是一部書寫愛情,同時也在探討葡語構建過程的故事。
12Partugués arux poturgués arsur jaqinakatakix mä aski lurawiwa.Agualusa在上述的訪問中承認,對於「很多優美的文字,現在已經失落或不再運用,感到萬分可惜」,有需要且「有義務不讓這些文字死去。」
13Novela jan ukax ensayo ukax portugués arunx novelat isthapiyañawa, sasaw Pedro Mexia yatiyirix (periodista) Politics of Language [Políticas del idioma, pt] p'iqinchat mä qilqatanx qilqt'i: Agualusa jupax ukapachparakiw uka aruskpawinx (entrevista) uñt'ayi, walja aski arunakaw chhaqtji sasina, ukatx uka chhaqtawirux jark'añaspawa”.費爾南多·佩索亞(Fernando Pessoa)的詩:若不能充分了解文字,就不能認識靈魂。 照片來自Flickr 用戶Lu Freitas,依據創用CC BY-NC-SA 2.0授權使用。
14Poema de Fernando Pessoa: el que no puede ver bien una palabra, no puede ver bien un alma.Rui Azeredo在書訊部落格裡解釋[葡文],這部[愛情]故事只是向葡語致敬的一種手段:
15Foto: Lu Freitas en Flickr.透過主要角色尋找新的葡語字彙,而新字非常巧妙地融入故事裡(…)我們認識新字,就如同上了一堂我們沒有察覺,卻又受益良多的課一樣。
16CC BY-NC-SA 2.0從葡萄牙到安哥拉,中間穿插巴西及其他國家,Agualusa向我們精巧展示了文字的遊戲(依各地情況不同,有新字和古字)。
17Rui Azeredo, blog Porta-Livros utqinx, qhananchiwa [pt] uka historiax mä pretexto ukjamawa mä autor ukan atañpatakixa:Bruno Vieira Amaral在部落格Circo da Lama裡簡介[葡文]《Milagrário Pessoal》,他認為「文字有力量,文字就是力量」。
18Milagrário Pessoal, Bruno Vieira Amaral, blog Circo da Lama, uka juk'aptaw [pt] qilqatanx uñt'ayiw arunakax ch'amaniwa, arunakax poder ukhamaniwa.Amaral引述《Milagrário Pessoal》中非常浪漫的敘述,評論葡萄牙語作為一種媒介,用來實踐政治上的不服從、顛覆和民族主義:
19Amaral ukax Milagrário Pessoal uka qilqataruw qilqt'i: Arunakax mä poder , política ukhamarakiwa.文字也是權力,廣義而言也是政治,可以表示不服從,如帝汶人民朗讀賈梅士(Luís Camões)的十四行詩;可以宣示民族認同,如巴西的菁英人士改用源自[印地安原住民]Tupi族的暱稱;可以表示顛覆,如被殖民的人民企圖殖民外來殖民者的語言,以此來支配他們。
20Ukax chiqapach nacionalista ukhamaw uñanchasispa, kamisatix élites brasileñas satanakax chiqpach tupi uka apellidunakwa apnaqapxana.José Leitão在部落格Inclusão e Cidadania(融入與公民)中支持這種說法[葡文]:
21José Leitão, blog Inclusão e Cidadania tuqinx, ukaruw yanapt'i [pt]:就語言政策來說,這部小說提供許多寶貴線索,值得社會學者、語言學家、以及制定葡萄牙語言政策的官員的重視。
22Uka novelax política arutakix aski uñanchawiniwa, cientificos jaqinakarusa, lingüístas, política portugal arun chikanchasirinakarus p'arxtayiwa.Manuel Bandeira的詩:我不從報紙或書本來認識生命 /從人民口中說憋腳語言的人民 /說正確語言的人民 /因為他們才是真正在講巴西葡語 / 在此同時 /我們所做的 /是模仿 /葡萄牙語的語法。
23Poema de Manuel Bandeira: La vida no me vino a través de los periódicos ni a través de los libros/Vino de la boca del pueblo en el incorrecto idioma del pueblo/El correcto idioma del pueblo/Porque es el pueblo el que se deleita en hablar portugués de Brasil/Mientras tanto/Lo que hacemos/Es mímica de/La sintaxis potuguesa.照片來自Flicker用戶Capitu,依據創用CC BY-NC-SA 2.0授權使用。 部落圈閱讀《Milagrário Pessoal》的讀者在思考時,有時候會觸及具有爭議性的葡萄牙語正字協定,這是一項想要齊一所有葡語系國家的拼字方式的協議。
24Foto de Capitu en Flickr.Agualusa在書訊部落格的訪問中表示:
25CC BY-NC-SA 2.0.從來沒有像現在這樣,葡語系國家之間有這麼頻繁的人員及意見交流。( …) 而這使得語言彼此更緊密聯繫在一起。
26Milagrário Pessoal blogósfera ukan ullart'ir amuyt'irinakax Reforma ortográfica ukatx portugués arun amuyt'apxi, amtawipax mayachthapiñawa, portugués aru arsurinakan may may markanakan khuskhachañataki, blog Porta-Livros, uka aruskipawinxa, Agualusa ukax uñt'ayiwa:PNETLiteratura部落格的Pedro Teixeira Neves引述[葡文]書中的一段文字並提問: 「Moisés da Conceição寫道,因為阿拉伯語的長期交流相處,使葡萄牙語深受期影響,基本上已經非洲化[譯按:阿拉伯人中世紀由北非進入伊比利半島],現需要因 地制宜,進一步深化,以更適合大多數的語言使用者。
27Janiw jichjam portuguesa arsusir markanakan unxtasiwipax uñjasirikiti.我們的目標是彼此併吞同化。 ….
28(…) Ukax portugués arux juk'amp jach'anchasisk ukwa uñt'ayi.
29Pedro Teixeira Neves, PNETLiteratura, ukan mä panka qilqata uñt'ayiwa [pt] ukatax jiskt'iwa:一言以蔽之,在某種程度上,這裡隱含的問題正是這部小說虛構鋪陳 的地方。
30Moisés da Conceição qilqt'iwa, portuguesa aruxa, africana ukaw jach'ax sasa, arbe ukamp chikanchasitapata.拐彎抹角的批評葡萄牙語正字協定? 為什麼不以此方式解讀弦外之音?
31Jiskt'awipar jan jaysasaxa, Teixeira Neves satax “arux mä tesoro ukawa” [pt] ukatx sarakiwa:Teixeira Neves並沒有回答上述問題,只說「語言是寶藏」[葡文],並以此作結:
32Mä imat tesoro satax janiw mä arcan markanakax apnaqapk ukakiti, jan ukasti mä tesoro satax may may markanakan arsutak ukawa, uñt'awipax jach'awa, janiw psiqtirikiti; jaya maranakatpachaw arsuta.這寶藏並不保存在於使用它(也就是講葡萄牙語這個語言)的民族的藏寶箱子裡,而是在於它擁有地理的多樣性,以及不斷成長,變得更 豐富,更包容。 簡單說,語言有多重認同,這一事實恰是優勢所在,並非缺點。
33Poema de Antonio Risério: “nuestra materia prima es la palabra.語言有彈性,是一個會隨歲月而變化的有機體;語言是每日不斷的穿梭航行,在從未 曾見過,也未曾航行過的汪洋之中。
34La palabra como sonido, como un sentido, como una práctica , como una contraseña, como un indicador cultural, como cemento cultural, como historia, como objeto, como entidad cambiante y cambiable.Antonio Risério的詩:文字是我們的素材,文字作為聲音,作為意義,作為實踐,作為密碼,作為文化的指標,作為文化的水泥,作為歷史,作為對象,作為變化和 多變的實體。 照片來自Flicker用戶Bernarda Maia,依據創用CC BY-NC-SA 2.0授權使用。