Sentence alignment for gv-aym-20140425-6479.xml (html) - gv-zht-20140517-16932.xml (html)

#aymzht
1Phisqha yatiyawinaka Tortuga tinglar tuqita, Puerto rico qutaru k’ut’anitapata關於稜皮龜的五項迷人秘密
2El tinglar. Imagen tomada de Wikimedia Commons.稜皮龜。(
3CC-BY-2. 0 Puerto rico markanx, juk'at juk'at tortugan tapanakapax tukusiski playanak quta jak'ar lurasitapata.照片來源:Wikimedia Commons)CC-BY-2.
4Chhaqharaskiw playanak, qurpachasiñ utanak uka jak'anakar lurasitapata.0授權使用.
5Ukhamarakiw lusanakax quta tuqi uñtataw qhanarapxi ukat janiw tortuganakax sum uñjasxapxiti thakipanaka.CC-BY-2.
6Walja jisk'a tortuga wawanakaw tapanakat mistsuwayapxi, qutar kutt'a sasinx, janiw sum amuyasxapxiti lusa qhananak utjatapata ukat yaqha tuqirukiw saranuqhapxi, kawkhantix yaqha uywanakamp manq'antatapki, ukhamaraki k'añaskunakap taqthatat jiwarapxi, jan ukax lupin lupintataw jiwarapxi.0 稜皮龜每年都會來到波多黎各的海灘上產卵,舉辦稜皮龜季[西]今年已邁入第九個年頭,提升了大眾對稜皮龜的認知。
7Ukhamaw anunakamp jamach'inakamp cangrejonakap manq'antatapxi tortug wawanakaxa.部落格CoquíPR指出[西]:
8Tapanakap chhaqharata, ukhamaraki k'awnanakap lunthatata ukat jiwayata ukanakaw jan waliki ukat tortuganakax wal utjxarakiti.在波多黎各,由於海灘與沿海地區的發展,稜皮龜的產卵區域正逐漸減少。
9Ukatwa Tinglar phunchawix apasini jaqinakar yatiyañataki tortuganak tuqita, ukhamat phisqha yatiyawinak yatiyasini aka tortuga tuqita:棲息地消失的原因,主要與興建住宅區、觀光、工業計畫,以及沿海地區城市的擴張有關。
101. tinglar uka kasta tortugax wali jach'a kasta tortugawa aka uraqinxa.已發展地區的光害(例如海灘地區直接照射的光線)也使得成龜與幼龜迷失方向。
11revista digital Mi Puerto Rico Verde sutt'ayata tuqin yatiyaskarakiw juk'amp yatiyawinaka aka tortuga tuqita:許多剛出生的幼龜在光線的影響下迷失方向,導致他們回不了海洋,反而成為掠食者的食物、被車撞死,甚至因為受陽光曝曬而死亡。
12Juk'amp jacha tortugax 91 kilogramos ukharakiw pisi ukax 2,000 libras uykharakiwa.新生幼龜回到海洋的這趟旅程裡,也有可能碰到這樣的逆境:被寵物傷害(例如狗)或者遭到海鳥與螃蟹獵食。
13Tinglar uka tortugax ch'iyara janq'u ukat rusatu muruqt'at mañchanakanirakiwa.巢遭到破壞、蛋被偷盜以及母龜到岸上築巢時被殺都是影響物種的嚴重問題。 稜皮龜也特別易將海中的塑膠類物品誤認為海蜇而吃下肚。
14Wali jasakirakiwa uñt'añaxa ñakijay jach'a chhiqhanakanichixa.為了慶祝稜皮龜季並宣傳相關資訊,以下有五點關於稜皮龜的有趣事實:
15Ukhamarakiw qachunakax piqi patxapan rusatu muruqt'atamp chimputarakiwa.1. 稜皮龜是世界上體積最大的海龜
162. Uka tinglar tortugax uka ma kastakiw utji jan qhulu lip'ichini. ma página Amigos de las Tortugas Marinas satax, jupanakax yanapañ munapxi jan tortuganak chhaqhañapataki:數位雜誌 Mi Puerto Rico Verde [es] 針對稜皮龜的身體特徵,提供了以下資訊:
17Aka tortugan lip'ichapax janiw wali thurukiti ma gomakaspas ukhamakirakiwa amparam llamt'atax amuyasispaw ma gomatapa.根據文獻記載,最大的稜皮背重達916公斤,等同於2000磅 […] 體背為深色,帶有粉色與白色的小圓點。
18Aka lip'ichipax yanapiw quta thiya manqhar mantañapataki jisnaw 3,000 pies ukha quta manqharu , siti lip'ichipax mayni tortuganakanxamaspa ukhax p'akisxakispawa ukat janirakiw quta manqhar mantkaspati.稜皮龜背上七條像山脈的條紋以及巨大、奇特的前鰭使他們很容易辨識。 另外母龜的頭頂上有一個粉色記號。
193.tortuganakax sarantapxiw inti ukhamarak warawara uñjasa ukat amuyasipxaraki kawkhar sarañasa uka.2. 稜皮龜是唯一的軟殼海龜
20Ukat lusa qhananakax jan walipuniw uka ukwanakataki kunawsatix kut'anipki k'awna uchantir ukhaxa.致力於保護稜皮龜的組織 Amigos de las Tortugas Marinas [es]指出:
21Revista ambiental digital Corriente Verde ukham satax akham yatiyaraki:不同於其他海龜,稜皮龜沒有堅硬的背殼,柔軟的革質表面上有七條縱脊,摸起來稍感黏性或類似橡膠的質地。
22Tortuga wawanakax amuyasipxiw inti qhanampi ukhamarak warawara qhananakampi quta taypir sarxañataki, ukhamat océano uka qutar sarxañapatai.較軟的背殼是為了適應潛入深海時造成的高壓,他們能潛入其他海龜無法觸及、深達3000英呎的海域。 3. 月亮與星星是稜皮龜的關鍵導航
23Ukatwa jani jach'a utanakax jan lurasiñapatiki quta jak'aruxa, ñakixay lusa qhananakax maysa tuqiru saranuqaychixa, jupanakax lusa qhana uñjasakiw maysaru saranuqhapxi.光害是造成稜皮龜回巢時迷失方向的主要原因,數位環境雜誌 Corriente Verde [es]解釋道:
244. Qachu tortuganakax wali jayanakaruw sari, yaqha tortuganak sipansa.新生龜利用月光的反射,判斷他們回到海洋的路線。
25Qachu tortuganakax wali jayanakaruw sarapxi yaqhipanakat sipana.沿海建築物的燈光會誤導新生龜與成龜,而將燈泡照射的方向誤以為是海洋,因此沿海地區並不建議有建築物或者任何屏障。
26Sarapxiw manq'a thaqasiri ukhamark tapachasiri 6,000 km ukch'a jayanaka.4.母稜皮龜的遷徙距離遠遠高於其他海龜
27Tinglares uka tortuganakax jakapxiw océano qutana ukat kunawsatix tapachañ pachapaki ukhaw quta jak'anakar tapachir misturanipxi.關於母稜皮龜擅於長途遷徙的特點,Amigos de las Tortugas Marinas 表示:
28Uka uywanakax 75 - 100 k'awnanak k'awnapxaraki.母稜皮的遷徙距離在所有海龜中首屈一指,他們的哺育區與築巢的海灘相差超過三千英哩,甚至高達六千公里。
295. Qachutaps urqutaps yatisxiw kunawsatix ch'allax wal junt'uptki ukharaki.稜皮龜大多時間都待在遠離海岸的海域,僅有產卵期他們才會回到熱帶地區的海灘。 在海中交配後,母龜會回到溫暖的熱帶沙灘上產下約75至100顆卵。
30Wasitat, tortuganakar yanapirinakax akham yatiyaniraki aka tuqitxa:5. 稜皮龜的性別取決於沙的溫度
31Qachutaps urqutaps yatisiw kunawsatix wal ch'allax junt'uptanki ukha, kunawsatix wali junt'untki ukhax qachu siti jani sinti junt'ukchi ukhax urqurakiwa.此外,Amigos de las Tortugas Marinas 還提供更多細節:
32Ukhamat amuyaraksna kunawsatix k'awnapanakax lupi tuqir uchataki ukat ch'allax wali junt'uki ukhax qachutapawa kunawsatix k'awnapax thaya tuqir uchataki ukhax urqurakiwa, ukampirus janirakiw wali ukhamakaspati kunawsatix pachanakax turkapipti ukhaxa ñakixay jjallux purchispa jan ukax thayas sartarakchispa ukat turkakiptarakispawa.巢的溫度決定了幼龜的性別,較高溫的區域孵出雌龜,較低的區域則是雄龜。 因此我們能做出這樣的推論:表層的沙由於太陽輻射的緣故,溫度較高,孵化出雌龜,再深一些的區域則會孵出雄龜。
33Ña 29.不過並非一向如此,還是有其他的原因會影響巢穴的溫度,例如降雨量與海浪。
345°-85°f ukha junt'ur tortuga k'awnanakax jiqhatasiñaparakiwa.一般而言,巢穴的溫度平均落在攝氏29度C或華氏85度C。
35Ukhamarakiw uñjt'apxasma ma video documental aka tortuga tuqitxa:以下是關於稜皮龜簡潔精采的紀錄片:
36Parte 1Part 1
37Parte 2Part 2
38Parte 3Part 3
39譯者:Carrie Wei 校對:Ameli