Sentence alignment for gv-cat-20120905-2645.xml (html) - gv-pol-20121011-15558.xml (html)

#catpol
1Gal·les: Imaginant la xarxa en llengua gal·lesaWalia: sieć po walijsku
2Aquest article forma part d'una sèrie especial de Global Voices sobre la llengua gal·lesa i els mitjans de comunicació digitals[en] en col·laboració amb Hacio'r Iaith.Ten artykuł jest częścią serii na temat języka walijskiego i mediów cyfrowych, przygotowywanej we współpracy z Hacio'r Iaith.
3Per als 600,000 parlants de gal·lès, Internet representa una galàxia de noves oportunitats per utilitzar i veure la seva llengua.Dla 600 000 użytkowników walijskiego internet jest niczym galaktyka nowych możliwości porozumiewania się w swoim języku.
4Si fem una cerca a Google del terme “y we Gymraeg”, que traduït literalment és “la xarxa en llengua gal·lesa”, n'obtenim aproximadament 4.830 resultats.Google odnotowuje około 4 830 wyników wyszukiwania dla hasła „y we Gymraeg”, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „sieć po walijsku”.
5Però pel que fa a la xarxa de màquines, no hi ha una xarxa específica en llengua gal·lesa; les pàgines en línia en llengües múltiples tenen enllaços entre elles i el contingut plurilingüe sovint es troba en la mateixa base de dades del mateix servidor.Ale w sieci złożonej z połączonych ze sobą maszyn nie istnieje coś takiego, jak sieć po walijsku; strony internetowe w wielu językach odsyłają się do siebie nawzajem, a wielojęzyczne treści często są przechowywane na tym samym serwerze.
6Per exemple, Tuiter és una plataforma centralitzada amb seu als Estats Units, però acull converses de parlants de llengua gal·lesa, molts dels quals llegeixen i escriuen tuits en gal·lès.Na przykład Twitter jest scentralizowaną platformą zarejestrowaną w Stanach Zjednoczonych, znajdują się na niej jednak dyskusje prowadzone przez walijskich użytkowników, z których wielu czyta i tworzy tweety po walijsku.
7Casos semblants són els blocs en gal·lès a WordPress.com i en vídeos de YouTube.Podobnie jest z walijskojęzycznymi blogami na stronie WordPress.com i filmikami na serwisie YouTube.
8El significat exacte del terme “y we Gymraeg” és subjecte de discussió entre acadèmics i blocaires.Precyzyjne określenie znaczenia wyrażenia y we Gymraeg jest obiektem dyskusji wielu uczonych i blogerów.
9Però si s'ha de jutjar pels resultats de cerca, els parlants gal·lesos consideren que la xarxa d'una llengua específica és una realitat natural que poden explorar i a la qual poden contribuir.Jednak sądząc z wyników wyszukiwania, użytkownicy języka walijskiego odczuwają sieć w konkretnym języku jako rzeczywistość, którą mogą odkrywać i wzbogacać.
10És el seu subgrup de la World Wide Web: totes les pàgines, els apunts dels blocaires, els vídeos, els tuits, els podcasts i altres continguts disponibles en la seva llengua.Jest to ich własny podzbiór Ogólnoświatowej Sieci, w którego skład wchodzą strony internetowe, posty na blogach, filmiki, tweety, podcasty i wszystkie inne treści stworzone w ich języku.
11Nens d'una escola gal·lesa amb la bandera gal·lesa.Dzieci uczęszczające do walijskiej szkoły z flagą Walii.
12Imatge de Geoff Abbott, copyright Demotix (01/03/12).Zdjęcie wykonane przez Geoffa Abbotta, copyright Demotix (01/03/12).
13“La llengua”„Język”
14Els mitjans de comunicació centrats en Gal·les, com Golwg360, BBC Newyddion i S4C, sovint comenten desenvolupaments polítics, socials i tecnològics referents a yr iaith, que vol dir “la llengua”.Media skupione wokół tematów związanych z Walią, takie jak Golwg360, BBC Newyddion i S4C regularnie omawiają polityczne, społeczne i technologiczne wydarzenia związane z yr iaith, czyli „językiem”.
15Ned Thomas, l'acadèmic gal·lès i activista dels mitjans de comunicació, ha descrit la situació per als anglesos que presten atenció a la qüestió de tant en tant:Ned Thomas, walijski uczony i aktywista medialny opisał sytuację tych, którzy mieszkają w Anglii i tylko od czasu do czasu tam zaglądają:
16L'home anglès és altament inconscient de la seva llengua i es contenta de fer-la servir com a eina.Anglicy są bardzo niepewni siebie, jeśli chodzi o ich ojczysty język, i są zadowoleni, kiedy mogą traktować go jak narzędzie.
17Tot i que intel·lectualment pot tenir en compte el lligam dels gal·lesos amb la seva llengua, emocionalment li resulta difícil d'entendre.Chociaż z intelektualnego punktu widzenia Anglik jest w stanie zaakceptować walijski dodatek do swojego ojczystego języka, ciężko jest mu to zrozumieć z punktu widzenia emocjonalnego.
18Deu semblar una obsessió cultural romàntica, una neurosi comunitària.Zapewne wydaje mu się to romantyczną obsesją kulturową albo społecznościową neurozą.
19L'obessió hi és, s'ha d'admetre.A to, należy przyznać, rzeczywiście jest obsesja.
20Una llengua sana, igual que un cos sa, no necessita que li prenguin la temperatura a tota hora; però el parlant gal·lès constantment pregunta com es troba la llengua […].Zdrowy język, tak jak zdrowe ciało, nie musi mieć co chwila mierzonej temperatury. Ale użytkownicy walijskiego wciąż pytają, jak sobie radzi ich język […].
21Des de la comparació de Ned Thomas el 1971, la constitució nacional de Gal·les i el sistema educatiu s'han reformat parcialment, en benefici de la llengua.Od tego porównania, wymyślonego w roku 1971, konstytucja i system edukacji w Walii zostały częściowo zreformowane na korzyść języka walijskiego.
22Ara, la contínua emergència de plataformes de contingut online, en teoria prometedora, introdueix un conjunt de criteris addicionals per avaluar la salut de la llengua.Obecnie wciąż powstające, funkcjonujące w internecie platformy - w teorii obiecujące - przyczyniają się do stworzenia nowego kryterium oceny zdrowia języka.
23Una investigació recent presentada per la BBC en una conferència per als mitjans de comunicació demostra que de tot el temps que el parlant mitjà gal·lès passa a la xarxa , només un 1% el dedica a continguts en llengua gal·lesa.Ostatnie badania, zaprezentowane przez BBC na konferencji mediów pokazują, że czas, jaki spędza przeciętny Walijczyk w sieci, tylko w 1% jest przeznaczany na treści w języku walijskim.
24Per tant, podem suposar que gran part del 99% del temps restant el dedica a continguts en anglès.Możemy przypuszczać, że większość z pozostałych 99% jest przeznaczana na treści w języku angielskim.
25Hi ha una sèrie de factors darrere d'aquests percentatges, que componen una història contempòrania de la pèrdua de domini lingüístic.Za tymi danymi stoi kilka czynników, które razem stanowią współczesną historię utraty domeny lingwistycznej.
26Encara que la xarxa en llengua gal·lesa és força extensa des del punt de vista de l'usuari, té relativament pocs recursos quan el comparem amb altres llengües.Chociaż walijskojęzyczna sieć wydaje się być duża z punktu widzenia pojedynczego użytkownika, jest ona relatywnie mało bogata w porównaniu z innymi językami.
27Fins i tot el basc, que estadísticament està en una situació comparable a la del gal·lès al seu país, és molt més privilegiat a la xarxa, tant en nombre i diversitat de pàgines web, com en el nivell de participació.Nawet język baskijski, który w Hiszpanii ze statystycznego punktu widzenia jest w podobnej sytuacji, co walijski, jest dużo bardziej uprzywilejowany w sieci pod względem ilości i różnorodności utworzonych stron i sposobów uczestnictwa.
28En comparació, Gal·les té menys institucions que podrien considerar la millora de la qualitat dels continguts online com a part important de la seva missió.Walijski dysponuje mniejszą liczbą instytucji, dla których starania o podniesienie jakości treści w sieci byłyby ważną częścią misji.
29És possible que hi hagi una confiança excessiva en les obres voluntàries.Być może zbyt mocno polega się na wysiłkach podejmowanych z własnej woli.
30A més, la quantitat de temps lliure acumulatiu de què els voluntaris disposen, el que l'escriptor americà Clay Shirky anomena excedent cognitiu, també és petita.Jednakże czas, jakim dysponuje wolontariusz, przez amerykańskiego pisarza Claya Shirky'ego określany jako cognitive surplus [nadwyżka poznawcza], jest mocno ograniczony.
31Wikipedia gal·lesa…Walijska Wikipedia…
32Els usuaris de llengua gal·lesa també es beneficien d'altres webs lingüístics.Walijscy użytkownicy korzystają z sieci w innych językach.
33Wikipedia n'és un exemple perfecte, es tracta d'un projecte que va començar en anglès però que ha engendrat projectes paral·lels en moltes altres llengües.Wikipedia jako projekt, który rozpoczął się po angielsku, po czym zainspirował równoległe projekty w wielu innych językach, jest tego wspaniałym przykładem.
34De fet, Wicipedia Cymraeg és el web més popular en gal·lès i rep 2.5 milions de visites al mes.Wicipedia Cymraeg jest najpopularniejszą stroną w języku walijskim, mającą każdego miesiąca 2,5 miliona odsłon.
35(L'ortografia ens recorda que no hi ha necessitat d'una “k” entre les 28 lletres de l'abecedari gal·lès.)Pisownia - Wicipedia - przypomina o braku potrzeby używania „k” w liczącym 28 liter walijskim alfabecie.
36Actualment compta amb 36,774 articles, als quals la hi contribueix majoritàriament en el seu temps lliure.Obecnie znajduje się tam 36 774 artykułów, które w znakomitej większości są opracowywane w wolnym czasie użytkowników.
37L'èxit de Wicipedia Cymraeg es deu a la perfecta combinació de contingut interessant i aquell altre factor que suposa un repte per a qualsevol llengua petita: l'atenció.Sukces Wicipedii Cymraeg jest wynikiem doskonałej kombinacji interesujących treści i tego, co stanowi szczególne wyzwanie dla każdego języka o małym zasięgu: uwagi.
38Els propietaris dels projectes web en gal·lès que no reben prou atenció farien bé de considerar la manera en què Wicipedia ha aconseguit una distribució tan efectiva del seu contingut.Twórcy internetowych projektów związanych z walijskim, którzy narzekają na brak zainteresowania, powinni poświęcić chwilę na refleksję na temat tego, jak Wicipedii udało się doprowadzić do tak efektywnego rozprowadzania treści.
39Els motius de l'alta popularitat de Wicipedia són la cobertura de mitjans de comunicació dominants, els enllaços dins la mateixa pàgina i la possibilitat de cerca d'articles destacats.Powody, dla których świadomość istnienia Wicipedii jest tak duża, to między innymi duże zainteresowanie mainstreamowych mediów, działające linki i trafny ranking szukanych artykułów.
40Gràcies a la llicència de Creative Commons, el contingut de Wicipedia Cymraeg no és a les mans de ningú, i és a les de tothom.Ponieważ działa na licencji Creative Commons, treść Wicipedii nie należy do nikogo, będąc zarazem własnością wszystkich.
41És a dir, el contingut es pot reutilitzar i enfocar d'una altra manera a qualsevol lloc.Oznacza to, że treści te mogą zostać wykorzystywane i używane wszędzie.
42Aquesta llicència és central per a les estratègies de les institucions públiques de Gal·les, que creen contingut a fi d'enfortir la llengua en l'era digital.Ten typ licencji jest jedną ze strategii stosowanych przez publiczne instytucje Walii w celu wzmocnienia języka w dobie cyfryzacji.
43L'existència del Web, que hem esmentat abans (World Wide Web), no s'ha de donar per descomptada.Istnienie sieci takiej, jak opisano powyżej, nie jest jednak całkowicie pewne.
44L'inventor, l'anglès Tim Berners-Lee, sovint alerta de les amenaces a la xarxa global, com ara la fragmentació com a conseqüència del creixement de les plataformes competidores gestionades per Apple, Facebook i altres empreses.Jej wynalazca, Anglik Tim Berners-Lee, regularnie ostrzega przed zagrożeniami, na jakie narażona jest sieć, takimi jak fragmentacja w wyniku wzrostu rywalizujących ze sobą platform należących do Apple, Facebooka i innych firm.
45Diu:Mówi:
46[…] Si nosaltres, els usuaris del Web, permetem que aquestes i d'altres tendències continuïn sense ser revisades, el Web es podria trencar en illes fragmentades.[…] Jeżeli my, użytkownicy sieci, pozwolimy, żeby te i inne tendencje postępowały bez żadnej kontroli, sieć może zostać podzielona na wysepki.
47Potser perdríem la llibertat per connectar amb qualsevol pàgina web que volguéssim.Może być tak,że stracimy wolność połączenia się z jakąkolwiek stroną chcemy.
48Els efectes adversos es podrien estendre als smartphones i pads, que també són portals cap a l'àmplia informació que el Web proporciona. […]Te negatywne konsekwencje mogą także dotknąć użytkowników smartphone'ów czy padów, które są narzędziami dostępu do olbrzymiej ilości informacji, jakie dostarcza sieć. […]
49Qualsevol amenaça per a la World Wide Web és una amenaça per a la xarxa en llengua gal·lesa.Każde zagrożenie Ogólnoświatowej Sieci jest jednocześnie zagrożeniem sieci walijskojęzycznej.
50Aquestes “illes fragmentades” seran controlades per empreses que estan geogràficament i culturalment allunyades de la terra de parla gal·lesa.Te „wyspy” będą kontrolowane przez firmy odległe geograficznie i kulturowo od ojczyzny języka walijskiego.
51Amb un panorama ja fragmentat de mitjans de comunicació en gal·lès de tot tipus, els parlants de llengua gal·lesa probablement no celebrarien una “interrupció” imminent, aquesta paraula de moda que agrada tant als especuladors de Silicon Valley i als capitalistes empresaris.Nierówna struktura walijskojęzycznych mediów nie powoduje, że Walijczycy cieszyliby się z „rozerwania” (słowa jakże ukochanego przez spekulantów z Doliny Krzemowej). Wzrost w ilości stron internetowych i aplikacji , których właścicielami są użytkownicy języka walijskiego i organizacje promujące go, oznaczałby wzrost ich siły.
52D'altra banda, si es produís un increment de pàgines web i d'aplicacions que pertanyessin a usuaris de parla gal·lesa i que fossin controlats per ells, això reforçaria la llengua. Meddalwedd rydd (programari gratuït), com WordPress i estàndards oberts com HTML5, podrien permetre l'aparició d'aquests projectes locals, però només si els acceptessin.Meddalwedd rydd (darmowy program), jak na przykład WordPress, czy ogólne standardy, takie jak HTML5 mogłyby umożliwić zaistnienie większej ilości tych tworzonych w domu projektów - jednak tylko, gdy pozostałyby w ramach jednej sieci.