# | ell | mkd |
---|
1 | Περί ευθύνης των νέων | За одговорноста на студентите |
2 | Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Βηρηττού: φοιτητές παρακολουθούν συναυλία στο Greenfield, 1980. | Студенти од Американскиот универзитет во Бејрут присуствуваат на концерт во Грин Филд на АУБ, 1980. |
3 | Maroun Baghdadi, “Wispers” | Од „Шепоти“ на Марун Багдади. |
4 | Το παρακάτω απόσπασμα είναι ένα ανολοκλήρωτο δοκίμιο, μέρος του οποίου επηρεάστηκε από το κείμενο του Νόαμ Τσόμσκι “Η ευθύνη των Διανοούμενων” (The Responsibility of Intellectuals, 1967) και από το κείμενο του Ντουάιτ Μακντόναλντ “Η ευθύνη των λαών και άλλα δοκίμια στην Πολιτική Κριτική” (Responsibility of Peoples, and Other Essays in Political Criticism, 1957), καθώς και από το έργο αρκετών δημοσιογράφων, διανοούμενων, ακτιβιστών και ιστορικών όπως οι: Howard Zinn, Edward Said, Hannah Arendt και Murray Bookchin. | Следниов напис е од незавршен есеј половично инспириран од „Одговорноста на интелектуалците“ на Ноам Чомски (1967) и „Одговорноста на луѓето, и други есеи за политичката критика“ на Двајт Мекдоналд (1957) како и од дела на неколку новинари, интелектуалци, активисти и историчари, имено Хауард Зин, Едвард Саид, Хана Аренд и Мареј Букчин. |
5 | Είναι περιττό να πω ότι η έμφαση στον Λίβανο είναι μια πρακτική επιλογή περισσότερο παρά ηθική. | Не треба да се потенцира, тоа што фокусот е на Либан е повеќе практичен отколку морален избор. |
6 | Το δοκίμιο αυτό απευθύνεται σε όλους ανεξαρτήτως εθνικότητας και/ή τόπο μόνιμης κατοικίας. | Овој есеј се однесува на сите вас без разлика на националноста и/или местото на живеење. |
7 | Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο AUB's Outlook σε μια ελαφρώς παρηλλαγμένη μορφή, έντυπη καθώς και διαδικτυακή, στις 28 Οκτωβρίου 2014. | Првично се појави на Outlook на АУБ во малку модифицирана форма, во печат и на интернет, за неделата од 28 октмври, 2014. |
8 | Έτος 1980. | Годината е 1980. |
9 | Ο μουσικός Haitham Haddad είναι φοιτητής της αρχιτεκτονικής σχολής στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Βηρυττού (AUB), όταν η Nadia Tueni [en], Λιβανέζα γνωστή ποιήτρια, τον πλησιάζει. | Музичарот Хаитам Хадад е студент по архитектура на Американскиот универзитет во Бејрут (АУБ) кога Надја Туени, позната либанска поетеса, му приоѓа. |
10 | Είχε διασχίσει τη χώρα μας, ρημαγμένη από τον πόλεμο, μαζί με τον κινηματογραφικό σκηνοθέτη Maroun Baghdadi [en], όταν, στο τέλος του ταξιδιού της, σταμάτησε στο AUB. | Патувала по нашата завојувана земја со режисерот Марун Багдади кога, на крајот од патувањето, наминала во АУБ. |
11 | Η ανταλλαγή, που προβάλλεται στο παρακάτω βίντεο, είναι σουρεαλιστική. | Размената прикажана во видеото подолу, е надреална. |
12 | Η σκηνή είναι παρμένη από τους «Ψίθυρους» (“Whispers”), ένα από τα πιο - βασανιστικά - όμορφα ντοκιμαντέρ του Baghdadi. | Сцената е преземена од „Шепоти“, еден од документарците на Багдади што најмногу ве опседнува со својата убавина. |
13 | Μέσα από την ταινία, η αδιάλλακτη αισιοδοξία της Nadia Tueni έρχεται σε άμεση αντίθεση με τον κυνισμό της καταστροφής που υπάρχει γύρω της. | Во филмот, неумоливиот оптимизам на Надја Туени е остро поставен во контраст со цинизмот на деструктивноста околу неа. |
14 | Οι ερημωμένοι δρόμοι στους οποίους περπάτησε είναι οι ίδιοι στους οποίους περπατάμε σήμερα: ίσως να σημαίνει ότι η αισιοδοξία κέρδισε μια μικρή, αλλά σημαντική νίκη. | Распарчаните улици по кои одела таа се истите по кои одиме и ние денес, што укажува дека можеби оптимизмот извојувал мала но значајна победа. |
15 | «Οι ψίθυροι» (“Whispers”) μας προσφέρουν μια γρήγορη ματιά στο παρελθόν, αν και ανησυχητική, με την Tueni να αφηγείται αυτό το ταξίδι μιας ζωής που διαλύεται μες στα χαλάσματα του θανάτου. | „Шепоти“ ни дозволува краток, иако вознемирувачки, поглед во минатото, со Туени која го раскажува ова патување на папсан живот помеѓу урнатините на смртта. |
16 | Οι Ψίθυροι όμως δεν είναι μόνο μια ματιά στο παρελθόν. | Но, „Шепоти“ не е само поглед во минатото. |
17 | Τα φαντάσματα που κυνηγά, είναι ακόμα εδώ, αν και με ένα πιο διακριτικό τρόπο. | Духовите што ги демне се присутни и денес, иако во поскриена форма. |
18 | Σήμερα ζούμε υπό το καθεστώς ενός πρωτοφανούς κυνισμού, όπου καμία μεμονωμένη πράξη δεν θεωρείται ότι μπορεί να οδηγήσει σε μια γνήσια αλλαγή. | Денес живееме во состојба на длабок цинизам каде што се верува дека ни едно индивидуално дејство нема капацитет да води кон вистинска промена. |
19 | Την ίδια στιγμή, εμείς στο Λίβανο ζούμε σε μια χώρα γεμάτη ταλέντο και εξαιρετική προσαρμοστικότητα. | Во исто време, во Либан живееме во земја полна со талент и исклучителна издржливост. |
20 | Συνεπώς, η πρόκληση είναι να σπάσει κανείς το φανταστικό φράγμα που διαχωρίζει την φαντασία από την ψυχρή πραγματικότητα της καθημερινής ζωής. | Значи, предизвикот е да се сруши имагинарната граница што ја дели имагинацијата од студената реалност на секојдневниот живот. |
21 | Αυτό δεν είναι μόνο εφικτό, αλλά και ηθική επιταγή. | Ова не само што е изводливо, туку е и морален императив. |
22 | Ο Haitham Haddad δίνοντας συνέντευξη στον Maroun Baghdadi στο ‘Whispers' | Хаитам Хадад на интервју во „Шепоти“ на Марун Багдади. |
23 | Και σε αυτό το σημείο βρίσκεται μια βαθιά επικρατούσα πεποίθηση: ότι όπως οι φοιτητές βρίσκονται στο προσκήνιο της αλλαγής σχεδόν σε κάθε κοινωνία περισσότερο από έναν αιώνα- από την Χιλή στη Νότια Αφρική, από το Χονγκ Κονγκ στο Βιετνάμ, από την Αίγυπτο στην Παλαιστίνη, από τη Γαλλία στις ΗΠΑ- το ίδιο και εμείς, οι φοιτητές του Λιβάνου, πρέπει να παίξουμε κυρίαρχο ρόλο στη λειτουργία της χώρας. | А еве и едно длабоко врежано верување: како што студентите биле во првите борбени редови за промена во буквално секое општество повеќе од еден век - од Чиле до Јужна Америка, од Хонг Конг до Виетнам, Египет до Палестина, Франција до Соеднитите Американски Држави- исто така и ние, студентите од Либан имаме голема улога во државата. |
24 | Για του λόγου το αληθές, έχουμε τον πιο σημαντικό ρόλο. | Всушност, нашата улога е најважната. |
25 | Οι φοιτητές διαμόρφωσαν την ιστορία, όταν η ιστορία φαινόταν να βρίσκεται στην πιο αλύγιστη μορφή της. Το ίδιο ισχύει και για το Λίβανο. | Студентите ја обликувале историјата баш кога таа изгледала дека е во најзакоравена состојба, а во Либан не е ништо поразлично. |
26 | Η ανταλλαγή μεταξύ του Haitham Haddad και της Nadia Tueni αποκάλυψε έναν φοιτητή που τόλμησε να ελπίσει και να πιστέψει ότι οι νέοι άνθρωποι μπορούν να ενώσουν και να αλλάξουν τον κόσμο γύρω τους. | Размената помеѓу Хаитам Хадад и Надја Туени открива студент кој се осмелува да се надева и да верува дека младите луѓе можат да се обединат и да го променат светот околу нив. |
27 | Τριάντα τέσσερα χρόνια μετά, έχουμε προδώσει αυτή την πεποίθηση; | Триесет-четириесет години подоцна, дали сме ја изневериле таа доверба? |
28 | Η κυβέρνησή μας είναι από τη φύση της ανίκανη για ραγδαίες αλλαγές. | Нашата влада по својата природа е неспособна за радикална промена. |
29 | Το μοναδικό πράγμα που το Κοινοβούλιο κατάφερε να πετύχει ήταν να επεκτείνει τη θητεία του παράνομα. | Единствената работа што ја постигна Парламентот беше што нелегално го продолжи својот мандат. |
30 | Έπρεπε να βγούμε στους δρόμους κατά χιλιάδες για να απαιτήσουμε ξανά και ξανά να προστατεύονται οι γυναίκες αυτής της χώρας από την αγριότητα της ενδοοικογενειακής βίας. Όταν οι βουλευτές συμφώνησαν τελικά, ο νόμος που ψηφίστηκε κατέληξε να είναι μια πολύ πιο “χλιαρή” εκδοχή αυτού που είχαμε απαιτήσει τόσο σθεναρά και επανειλημμένα. | Моравме илјадници да излеземе на улица да бараме, одново и одново, жените во оваа држава да бидат заштитени од бруталноста на домашното насилство; а кога парламентот конечно се сложи, законот што го донесе испадна дека е заслабена верзија на она што го баравме толку гласно и непрестајно. |
31 | (Ο βιασμός είναι ακόμα νόμιμος, σε περίπτωση που το ξεχάσαμε. | (Силувањето е се уште легално, ако заборавивме. |
32 | Μπορούμε να ευχαριστήσουμε τους θρησκευτικούς «αρχηγούς» για αυτό). | Можеме да им се заблагодариме на религиозните „надлежни органи“ за тоа.) |
33 | Γιατί περιμένουμε από αυτούς να ενδιαφέρονται για τις αδικίες που άπειρες Λιβανέζες αναγκάζονται να «υποστούν»; Αρχικά, περισσότεροι από τους μισούς βουλευτές καταψήφισαν τον νόμο για την ενδοοικογενειακή βία. | Зошто очекуваме да се грижат за неправдите за кои на безброј либански жени им било кажано да ги „прифатат“? Како за почеток, повеќе од половина од нив гласаа против законот за домашно насилство. |
34 | Ο Υπουργός Εξωτερικών μας μπερδεύεται κι αντί να αντιπροσωπεύσει τον Λίβανο στα Ηνωμένα Έθνη, αντιπροσωπεύει το πέος του και ο ίδιος άνδρας που πρότεινε την παράνομη παράταση της θητείας του Κοινοβουλίου φαίνεται να είναι αρκετά απασχολημένος με το να ρίχνει μπουνιές σε γυναίκες στο σβέρκο, αντί να ακούσει τι έχουμε να του πούμε. | Нашиот министер за надворешни работи го меша претставувањето на Либан во Обединетите нации со претставување на својот пенис, а самиот човек што го предложи нелегалното продолжение на мандатот на парламентот изгледа е премногу зафатен со удирање жени во врат за да слушне што имаме да кажеме. |
35 | Μητέρες και αγαπημένα πρόσωπα θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας σε συλλαλητήριο κατά της βίας, οργανωμένο από την KAFA το περασμένο καλοκαίρι. | Мајките и саканите на жртвите од домашното насилство на протест против домашно насилство организиран од KAFA минатото лето. |
36 | Φωτογραφία: Cynthia Ghoussoub | Фотографија од Синтија Гусуб |
37 | Και αυτό είναι μόνο ένα ζήτημα από τα πολλά που μπορούμε να απαριθμήσουμε. | И ова е само еден проблем во листата на премногу проблеми. |
38 | Το να συνειδητοποιήσουμε την επιτακτικότητά τους είναι απαραίτητο, προκειμένου να σταματήσουμε να νιώθουμε ανίκανοι, κάτι στο οποίο εμμένουμε, και να υπερνικήσουμε τα εμπόδια που υπάρχουν, ώστε να αποφύγουμε την αυτοκαταστροφή. | Сфаќаме дека нивната итност е неопходна за да избледи нереалната беспомошност за која се држиме на сопствена штета. |
39 | Το 1991, καθώς οι γονείς μας γιόρταζαν μόλις το «τέλος» του Εμφύλιου Πολέμου, ο μεγάλος ιστορικός Howard Zinn έγραψε [en]: «Εάν οι ηγέτες της κοινωνίας μας - πολιτικοί, εταιρικά στελέχη και οι ιδιοκτήτες του Τύπου και της τηλεόρασης - μπορούν να κυριαρχήσουν στις ιδέες μας, θα διασφαλίσουν τη δύναμή τους. | Во 1991, кога нашите родители го славеле „крајот“ на Граѓанската војна, големиот американски историчар Хауард Зин напиша: „Ако главните во нашето општество - политичари, корпоративните извршители и сопствениците на печатот и телевизијата - можат да ги доминираат нашите идеи, ќе бидат сигурни во својата моќ. |
40 | Δεν θα χρειάζονται στρατιώτες να περιπολούν στους δρόμους. | Нема да им требаат војници да патролираат по улиците. |
41 | Θα ελέγχουμε εμείς τους εαυτούς μας». | Ние самите ќе се контролираме. “ |
42 | Δεν ισχύει αυτό και για το Λίβανο; Η διεφθαρμένη θρησκευτικο-πολιτική τάξη - αυτή των δικτατόρων και των υιών τους και το ιερατείο που τους απαλλάσσει από οποιαδήποτε ενοχή - που ελέγχει την πολυπλοκότητα της ζωής του Λιβάνου, μας έχουν εξημερώσει. | Зарем ова не е и вистината за Либан? Корумпираната религиско-политичка класа - оние воени водачи, нивните синови и свештенството што им ја опростува вината - што ги доминира сплетките на либанскиот живот, не припитоми. |
43 | Έχουμε ενσωματώσει το κοινωνικό κατεστημένο τόσο βαθιά και απόλυτα, που απλά χαμηλώνουμε το κεφάλι μας και μένουμε σιωπηλοί χωρίς καν να μας έχει ζητηθεί. | Сме го усвоиле статус кво толку длабоко, толку темелно, што ги веднеме главите и молчиме дури и без да се бара тоа од нас. |
44 | Αυτό, επίσης, δεν μας θέτει κι εμάς υπόλογους; Επιτρέψτε μου να παραθέσω [en] ένα απόσπασμα από τον Edward Said, o οποίος ίσως πιο πολύ από οποιονδήποτε άλλο μπόρεσε να συνοψίσει εύστοχα την τρέχουσα κατάσταση του Λιβάνου, πριν 20 χρόνια περίπου: | Зарем грешката не паѓа врз нас? Дозволете да го цитирам Едвард Саид, кој, можеби најмногу од сите, успеал вешто да ја сумира моменталната ситуација во Либан, пред речиси 20 години: |
45 | Έχω πια σταματήσει να σημειώνω τις αλλαγές και τις εξελίξεις (στο Λίβανο), καθεμιά από αυτές πιο έντονη και πιο περίπλοκη από τις προηγούμενες, καθεμιά από αυτές να με εκπλήσσει με την ικανότητα του Λιβάνου για κέρδος, συνωμοσία και ταυτόχρονα ατομικούς και μαζικούς φόνους. | „Речиси се откажав пробувајќи да ги изнесувам промените и пресвртите [во Либан], секоја следна погуста и покомплицирана од претходните, секоја од нив ме вџашуваше со либанската способност за правење пари, завера и поединечни и масовни убиства. |
46 | Κι όμως, οι επονομαζόμενοι παραδοσιακοί ηγέτες και οι μετριοπαθείς απόγονοί τους δεν έχουν αλλάξει ακόμα, καθώς πλαστογραφούν και σχεδόν αμέσως προδίδουν τις συμμαχίες που έχουν μεταξύ τους, όπως και με τους Σύριους, τους Παλαιστίνιους, τους Ιρανούς, τους Αμερικάνους, τους Ισραηλινούς και τους Σαουδάραβες (οι οποίοι φαίνεται να τους χρηματοδοτούν όλους). | Сепак, таканаречените традиционални лидери и нивните разновидно просечни потомци остануваат непроменети, како што ги склучуваат и речиси веднаш ги предаваат сојузите помеѓу самите себеси, исто како со Сиријците, Палестинците, Иранците, Американците, Израелците и Саудијците (кои изгледа сите ги потпомагаат финанскиски). |
47 | Δεν υπάρχει κανείς που να θαυμάζω ή να εμπιστεύομαι σε αυτό το τόσο μακρύ και πρόστυχο θέαμα βλακώδους βίας και απεριόριστης διαφθοράς. | Нема на кого да му се восхитуваш или да му веруваш во оваа предолга и премногу гнасна глетка на идиотско насилство и бескрајна корупција. |
48 | Ακόμη και οι αθώοι πολίτες που συνεχίζουν την καθημερινότητά τους με γενναιότητα, με την ικανότητά τους να ξαναχτίσουν και να ξεκινούν από την αρχή τη ζωή τους δεκάδες φορές, με το κουράγιο τους στο στόχαστρο, πρέπει να έχει μυστικά συνωμοτήσει, όπως κάποιος ίσως αντιλαμβάνεται, με τους αρχηγούς που διατηρούν τον πόλεμο ζωντανό. | Дури и невините граѓани кои прават тоа па тоа, со своите храбри рутини, и способност да ги изградат и да ги обноват своите животи веќе по десети пат, критикувани поради својата храброст, имаш чувство дека мора тајно да ковале заговори со лидерите што ја продолжуваат војната. |
49 | Διαφορετικά πώς θα μπορούσε να έχει συνεχιστεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα; | Инаку, како можеше да продолжи толку долго време?“ |
50 | Πώς θα μπορούσε, πραγματικά. | Навистина, како можеше? |
51 | Και μπορούμε να γυρίσουμε περισσότερο πίσω στο χρόνο. | А можеме да одиме и подалеку во минатото. |
52 | Ο Χαλίλ Γκιμπράν έγραψε [en] τη δεκαετία του '20 - 90 χρόνια πριν - ότι υπάρχουν δύο Λίβανοι: o Λίβανος που είναι «η αρένα για τους Δυτικούς και τους Ανατολίτες» και ο Λίβανος της καθημερινότητας, της ομορφιάς και του γέλιου. | Гибран Калил Гибран напишал во 1920те - пред 90 години - дека има два Либана: Либан кој е „арена за мажите од Западот и мажите од Истокот“ и Либан на секојдневниот живот, на убавината и смеата. |
53 | Χρειαζόμαστε έναν αιώνα ακόμα, προτού συνειδητοποιήσουμε ότι ο άλλος Λίβανος, αυτός που σιχαινόμαστε και αηδιάζουμε, πρέπει να εξαλειφθεί για χάρη του Λιβάνου που λατρεύουμε να βλέπουμε να αναπνέει; | Дали ни треба уште еден век за да сфатиме дека другиот Либан, оној што го презираме и од кој се гадиме, мора да се уништи за оној Либан кој го цениме да може да диши? |
54 | Πολύ συχνά εμείς οι κοσμικοί έχουμε κατηγορήσει τον «σεκταρισμό» για τα κακά του Λιβάνου. | Пречесто ние секуларните го обвинуваме „секташтвото“ за либанските зла. |
55 | Αλλά συνηθίζουμε να το περιγράφουμε με απλοϊκούς όρους: ως ένα απλό σύστημα που διαφοροποιείται μεταξύ των σεκτών και που απαραίτητα εφαρμόζει έναν ορισμό, επιβεβλημένο από το καθεστώς, της θρησκευτικής πεποίθησης κάποιου ανεξάρτητα από την προσωπική επιλογή του. | Но, исто така ова го претставуваме премногу едноставно: само како систем што разликува секти, и кој во суштина спроведува дефиниција наложена од државата за нечие религиско убедувања без обѕир на изборот на поединецот. |
56 | Αλλά ο σεκταρισμός δεν είναι απλά εθνικοί διαχωρισμοί βασισμένοι στη σέκτα κάποιου, την οποία αυτός ή αυτή σπάνια επιλέγει σε πρώτη φάση. | Но, секташтвото не е само национална поделба заснована на нечија секта, што всушност човек ретко ја избира. |
57 | Έχει ισχυρές ιστορικές ρίζες που έχουν ανοίξει το δρόμο για το παρόν σύστημα στο Λίβανο τουλάχιστον από τα μέσα του 19ου αιώνα. | Има силни историски корени што го поплочиле патот за сегашниот систем на Либан што потекнува барем од средината на 19 век. |
58 | Υπάρχει στο Σύνταγμά μας και έχει διαμορφώσει τις κοινωνικές μας τάξεις και τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε στους άλλους. | Се наоѓа во нашата конституција, ни ги оформило социјалните класи и начинот на кој се однесуваме еден кон друг. |
59 | Παραδόξως, έχει ήδη “σπάσει” το σεκταριστικό μας χώρισμα, μολύνοντάς μας όλους με την ανεξέλεγκτη ηθική διαφθορά του. | Парадоксално, го раздвои и секташкиот јаз заразувајќи не со својата незапирлива морална корупција. |
60 | Με άλλα λόγια, ο σεκταρισμός, όπως κι ο θάνατος, είναι περισσότερο «κοσμικός» από όσο είμαστε εμείς. | Со други зборови, секташтвото, како смртта, е повеќе „секуларно“ од повеќето од нас. |
61 | Ας θυμηθούμε τους αμέτρητους φοιτητές σε όλο τον κόσμο που κατάφεραν να μετατρέψουν την κοινωνία τους για κάτι καλύτερο, για τους φίλους τους και τους αγαπημένους τους, για τους γείτονες και τους ξένους. | Да се потсетиме на безбројните студенти во светот што успеале да го трансформираат своето општество кон подобро, за своите пријатели и сакани, соседи и туѓинци. |
62 | Ας χρησιμοποιήσουμε το προνομιούχο καθεστώς μας ως Λιβανέζοι φοιτητές για να υποκινήσουμε τον κόσμο γύρω μας να εκφράσει βαθιά ερωτήματα, ώστε μαζί να μπορούμε να εφαρμόσουμε το παλιό μαρξιστικό ρητό: « Οι φιλόσοφοι έχουν μονάχα ερμηνεύσει τον κόσμο με διάφορους τρόπους, το ζητούμενο είναι να τον αλλάξουμε». | Ајде да го искористиме нашиот привилигиран статус како либански студенти за да го потттикнеме светот околу нас да поставува длабоки прашања, за да можеме заедно да ја примениме старата Марксистичка изрека: „Филозофите само го протолкувале светот, на разни начини; целта е тој да се промени. “ |