# | ell | mkd |
---|
1 | Ξένες λέξεις στην παραδοσιακή ιαπωνική γλώσσα | Инвазија на странски зборови во традиционалниот јапонски јазик |
2 | Ένας 71χρονος άνδρας κάνει μήνυση [en] στο δημόσιο τηλεοπτικό κανάλι ΝHK της Ιαπωνίας για ψυχική οδύνη, που του προκλήθηκε από την υπερβολική χρήση ξένων λέξεων. | 71 годишен маж го тужи јапонскиот јавен сервис NHK за душевната болка што му ја има нанесено преку нивната прекумерна употреба на странски зборови. |
3 | Είναι κυριολεκτικά χαμένος στη μετάφραση στην ίδια του τη χώρα. | Тој е буквално изгубен во преводот, во својата родена земја. |
4 | Χαρακτήρες κατακάνα, Flickr, χρήστης mroach. | Слика на катакана од корисникот на фликр mroach. ( |
5 | (CC BY SA. | CC BY SA. |
6 | 2.0) Ο ηλικιωμένος άνδρας είναι συγχυσμένος με την χρήση από το τηλεοπτικό κανάλι γλωσσικών δανείων, τα οποία φωνητικά μιμούνται ξένες εκφράσεις, αλλά γράφονται στα ιαπωνικά σε κατακάνα. | 2.0) Старецот го нервира употребата на заемки од страна на телевизијата, коишто фонетски се идентични со странските поими, но се транскрибираат на јапонската азбука катакана. |
7 | Γι' αυτόν, είναι απλά ένα μάτσο γράμματα, που δεν μπορεί να ερμηνεύσει από τα συμφραζόμενα στη μητρική ιαπωνική του γλώσσα. | За него тоа се само еден куп букви без никаков контекст на мајчиниот јапонски јазик. |
8 | Για παράδειγμα, σε αυτά τα γλωσσικά δάνεια που αποδίδονται φωνητικά: το “preview” [προεπισκόπηση] γράφεται “プレビュー” (προφέρεται purebyu), το “draft” [πρόχειρο] γράφεται “ドラフト” (προφέρεται dorafuto). | Eве на пример, во следниве фонетски заемки: “preview” (во превод значи „преглед“ и се изговара „привју“), на катакана се пишува “プレビュー” (што се изговара purebyu), “draft” (нацрт/план), на катакана се пишува “ドラフト” (се изговара dorafuto). |
9 | Αυτό που δεν έβγαζε κανένα νόημα στον ηλικιωμένο άνδρα ήταν η χρήση λέξεων όπως “φροντίδα” και “ρίσκο” στην τηλεόραση, οι οποίες έχουν αντίστοιχες στα ιαπωνικά, πιστεύοντας ότι ο σταθμός παραβιάζει το δικαίωμά του στην πληροφόρηση και στο κυνήγι της ευτυχίας. | Она што старецот смета дека е бесмислено, е употребата на зборови како „грижа“ и „ризик“ во јавните емисии, коишто веќе имаат свои еквиваленти на јапонски. Тој смета дека известувачот му го прекршува правото на пристап до информации и правото на тоа да биде среќен. |
10 | Η χρήση ξένων λέξεων δεν αποτελεί πρόβλημα που περιορίζεται μονάχα στους ηλικιωμένους, αλλά και στο γενικότερο κοινό. | Употребата на странски зборови не е проблем само за постарите лица, туку и за пошироката јавност. |
11 | Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ιαπωνίας επεσήμανε [ja] ότι η αυξανόμενη χρήση ξένων λέξεων αλλοιώνει την ομορφιά της παραδοσιακής ιαπωνικής γλώσσας και εμποδίζει την επικοινωνία μεταξύ νέων και γηραιών. | Јапонската агенција за културолошки прашања забележува дека зачестената употреба на странски зборови ја нарушува убавината на традиционалниот јапонски јазик, и ја попречува комуникацијата меѓу младата и постарата популација. |
12 | Σε κυβερνητική έρευνα για τα γλωσσικά δάνεια το 2007, η κατανόηση λέξεων σε κατακάνα, όπως “ενδυνάμωση” και “αλφαβητισμός” ήταν λιγότερη από 10% [ja], αλλά η συνολική κατανόηση γλωσσικών δανείων αυξανόταν. | Во едно владино истражување од 2007 за заемките, помалку од 10 % од испитаниците знаеја што на катакана значат зборовите „овластување“ и „писменост“, но севкупното познавање на заемките беше во пораст. |
13 | Δεδομένης της εκτενούς χρήσης ξένων λέξεων στην καθημερινή επικοινωνία, ο Kentaro Takahashi εξέδωσε ένα βιβλίο [ja] το Σεπτέμβριο του 2012, που εξηγεί τι σημαίνουν στα παραδοσιακά ιαπωνικά διάφορες συχνά χρησιμοποιούμενες λέξεις σε κατακάνα. | Земајќи ја предвид прекумерната употреба на странски зборови во секојдневната комуникација, во септемви 2012, Кентаро Таканаши објави книга каде што објаснува што навистина на прост јапонски значи често употребуваната катакана. |
14 | Κατακάνα προς περιγραφή ξένων λέξεων στα ιαπωνικά. | Како со помош на катакана се опишуваат странските зборови на јапонски. |
15 | Φωτογραφία: flickr, χρήστης WordRidden (CC BY 2.0) | Сликата е од корисникот на фликр WordRidden (CC BY 2.0) |
16 | Ο δημοσιογράφος Toshinao Sasaki, ο οποίος έγραψε ένα βιβλίο για την επιμέλεια ειδήσεων στην εποχή των social media, βρέθηκε σε δίλημμα για το αν θα χρησιμοποιήσει κατακάνα για να περιγράψει την ίδια την κεντρική ιδέα του βιβλίου του [ja]: | Новинарот Тошинао Сасаки, којшто напиша книга за опстојувањето во време на социјалните медиуми, се двоумеше за тоа дали со помош на катакана да ја објасни суштината на својата книга: |
17 | Δεν μπορούσα να βρω τη σωστή μετάφραση της λέξης “curation” στα ιαπωνικά, οπότε το άφησα όπως ήταν. | Не можев да го најдам соодветниот превод на „опстојување“ на јапонски, па го оставив како што е. |
18 | Η γλώσσα είναι δύσκολη. | Јазикот е тежок. |
19 | Η μετάφραση ξένων ιδεών στα παραδοσιακά ιαπωνικά μπορεί να είναι παράξενη πολλές φορές. | Преведувањето на странски концепти на јапонски знае да биде чудно понекогаш. |
20 | Ο ανθρωπολόγος Ichiro Numazaki αποκάλυψε τις σκέψεις του περί ξένων λέξεων στο Twitter: | Антропологот Ичиро Нумазаки го сподели своето мислење на Твитер: |
21 | Ποιος θα ‘λεγε “shukyu” [παλιά λέξη για το κλώτσημα της μπάλας] για να περιγράψει σήμερα το ποδόσφαιρο [soccer]; Είναι καλύτερο να σταματήσουμε να λέμε “supporters” [“οπαδοί” σε κατακάνα] και να αναφερόμαστε σ' αυτούς ως “応援団” [παραδοσιακή λέξη για τους επευφημούντες συντρόφους]; Δεν το πιστεύω. | Кој денес би кажал shukyu [стар збор за фудбалска топка] со цел да го објасни фудбалот? Дали е подобро да престанеме да го користиме зборот „поддржувачи“ [на катакана] и наместо тоа, да ги викаме „応援団” [традиционален збор за пријател што навива]? |
22 | Οι επικριτές των ξένων λέξεων σε κατακάνα μισούν τη χρήση νέων λέξεων, όταν περιγράφουν νέες ιδέες. | Не би рекол. Критичарите на странски зборови во катакана, ја мразат употребата на нови зборови при опис на нови концепти. |
23 | Όχι ότι μισούν την ίδια τη γραφή σε κατακάνα. | Не ја мразат самата катакана. |
24 | Υπήρχε μια εποχή που οι ξένες λέξεις στην Ιαπωνία μεταφράζονταν αυτολεξεί και χρησιμοποιούσαν υπάρχουσες λέξεις σε κάντζι (κινέζικη γραφή) και χιραγκάνα (ιαπωνική γραφή) για να ταιριάξουν με την πραγματική τους ερμηνεία. | Порано кога се воведуваа странски зборови во Јапонија, истите се преведуваа буквално, со помош на веќе постоечките зборови на канџи (кинески знаци) и хирагана (јапонски знаци) кои соодветствуваа на нивното значење. |
25 | Λέξεις όπως “ελευθερία” και “δημοκρατία”, οι οποίες εισήχθησαν στα τέλη του 19ου αιώνα, μεταφράστηκαν στα ιαπωνικά με χρήση κάντζι και έγιναν “自由“[ja] και “民主主義“[ja]. | Зборови како „слобода“ и „демократија“, воведени кон крајот на 19 век, на јапонски беа преведени со помош на канџи па се добија зборовите „自由“[ja] и „民主主義“. |
26 | Αν κι οι λέξεις αυτές ήταν καινούριες τότε, έβγαζαν νόημα σε πολλούς Ιάπωνες, καθώς κάθε κάντζι έχει τη δική του ερμηνεία και συνδυάζονται σχηματίζοντας μια λέξη που βγάζει νόημα. | Иако во тоа време овие зборови беа нови, истите имаа смисла за многу Јапонци, бидејќи секој знак на канџи си има свое значење, и заедно формираат збор којшто има смисла. |
27 | Ο ποιητής Kiyoe Kawazu νιώθει ότι η χρήση ξένων λέξεων σε κατακάνα οδηγεί σε παρακμή τον κόσμο των λέξεων που γνώριζε: | Поетот Кавацу, смета дека со употребата на странски зборови на катакана, се намалил фондот на зборови коишто тој ги знае: |
28 | Με τρομάζει πώς αυτονόητα πράγματα γράφονται με χρήση γλωσσικών δανείων π.χ. λέξεις της Δύσης που γράφονται σε κατακάνα ή κινέζικες αφηρημένες έννοιες γραμμένες σε ιαπωνικά κάντζι. | Me плаши тоа колку се очигледни нештата, пренесени преку употребата на заемки како што е случајот со вестерн зборовите опишани на катакана или пак кинеските концептуални зборови, пренесени со јапонските знаци канџи. |
29 | Παλιά, στην εποχή Μεϊτζί [1868-1912], συνηθιζόταν να μεταφράζεται η ερμηνεία σε κάντζι, αλλά τώρα απλά χρησιμοποιούν κατακάνα. | За време на владеењето на Меиџи [1868-1912], значењата се преведуваа на канџи, но сега се користи само катакана. |
30 | Σταδιακά, οι αφηρημένες έννοιες εισβάλλουν το κοινό, κάνοντας τα προφανή αμφίσημα. | Постепено, нејасните значења навлегуваат во јавноста, со што очигледните нешта стануваат двосмислени. |
31 | Ο Ichiro Numazaki βλέπει τη θετική πλευρά των γλωσσικών δανείων: | Ичиро Нумазаки ја гледа позитивната страна на заемките: |
32 | Τα γλωσσικά δάνεια εισήγαγαν ξένες ιδέες όπως η “σεξουαλική παρενόχληση” ή η “ενδοοικογενειακή βία”. | Со заемките се воведоа некои странски концепти, како што се „сексуална злоупотреба“ и „СН“ односно „семејно насилство“. |
33 | Τα γλωσσικά δάνεια κέρδισαν την προσοχή της κοινής γνώμης, επειδή η γραφή κατακάνα και οι χαρακτήρες της ήταν αποτελεσματική στην μετάδοση νέων ιδεών. | Заемките го привлекоа вниманието на јавноста, бидејќи катакана и нејзините знаци се покажаа како доста ефикасни при пренесувањето нови идеи. |
34 | Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει το ζήτημα για να κατανοήσει τη γραφή κατακάνα ή την αλφάβητο. | Луѓето мора да ја разберат суштината, како би ја разбрале катакана или пак азбуката. |
35 | Ο χρήστης του Twitter @sumiyoshi_49 σχολίασε ότι οι ξένες λέξεις αποξενώνουν τους μη-ειδικούς από τα καθημερινά ζητήματα: | Еден друг корисник на Tвитер @sumiyoshi_49 искоментира дека со странските зборови, секојдневите теми стануваат туѓи за обичниот народ. |
36 | Πιστεύω πως πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τη χρήση όρων όπως “κανονικοποίηση” ή “ομιλία μίσους” [και οι δυο αποδίδονται φωνητικά σε κατακάνα ως γλωσσικά δάνεια], καθώς τα κατακάνα αυτά απομονώνουν τους απλούς Γιαπωνέζους και τους κρατάνε μακριά από το να ενδιαφερθούν για τα ζητήματα που αντιπροσωπεύουν αυτές οι λέξεις. | Мислам дека сериозно треба да размислиме за употребата на поими како што се „нормализирање“ и „говор на омраза“ [и двата термини се фонетски објаснети на катакана како заемки], бидејќи овие зборови на катакана го оддалечуваат обичниот Јапонец, не дозволувајќи тој да се заинтересира за темите коишто ги претставуваат овие зборови. |
37 | Οι Γιαπωνέζοι που δεν είναι καλοί στα αγγλικά δε θα κατανοήσουν τις ιδέες αυτές γραμμένες σε κατακάνα. | Јапонците кои не го владеат англискиот јазик, нема да ги сфатат идеите зад овие поими на катакана. |
38 | Το άρθρο αυτό μεταφράστηκε στα αγγλικά με τη βοήθεια του Takashi Ohta και το επιμελήθηκε η Sahar Habib Ghazi | Овој напис е преведен со помош на Tакаши Охта, а уреден од страна на Сахар Хабиб Гази |