# | ell | pol |
---|
1 | Γαλλόφωνες χώρες: Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας | Frakofonia : Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego |
2 | Το παρόν άρθρο γράφτηκε από κοινού από τους: Samy Boutayeb, Claire Ulrich και Suzanne Lehn. | Ten artykuł został napisany wspólnie przez Samy'ego Boutayeba, Claire Ulrich i Suzanne Lehn. |
3 | Στις 21 Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας. | Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego obchodzi się na całym świecie 21. lutego. |
4 | Γιορτή αρκετά θεσμική και τυπική, μας επιτρέπει να ανακαλύψουμε γλώσσες και προσπάθειες που γίνονται για τη διατήρησή τους. | To dosyć instytucjonalne święto jest doskonałą okazją, aby na nowo odkryć zapomniane języki i pokazać wysiłek podejmowany na rzecz ich zachowania. |
5 | Λιγότερο γνωστό είναι πως οι Bengalis, μετέπειτα Μπανγκλαντές, δημιούργησαν την ημέρα αυτή [en] λόγω πατριωτισμού: | Mało znany jest fakt, że święto zostało ustanowione [ang] przez bengalskich patriotów: |
6 | Η ημερομηνία της 21ης Φεβρουαρίου επελέγη για την Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, με σκοπό να τιμηθούν οι μάρτυρες που θυσίασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι την αξιοπρέπεια της μητρικής τους γλώσσας, της Μπενγκάλι, την ίδια αυτή ημέρα το 1952. | Data 21. lutego została wybrana na Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego w celu upamiętnienia męczenników, którzy poświęcili swoje życie w obronie godności swojego języka ojczystego - bengalskiego - tego dnia w roku 1952. |
7 | Υπήρξε ένα από τα σπάνια παραδείγματα στην ιστορία, όπου κάποια άτομα έδωσαν άφοβα τη ζωή τους για την αγάπη τους για τη μητρική τους γλώσσα. | To wydarzenie jest rzadkim przykładem w historii, kiedy jednostki bez lęku poświęcają swoje życie w imię miłości do swojego języka ojczystego. |
8 | Η 21η Φεβρουαρίου είναι ημέρα αργίας στο Μπανγκλαντές, ενώ γιορτάζεται και σε άλλα μέρη στον κόσμο, χωρίς να τηρείται η αργία. | Mimo że święto obchodzone jest na całym świecie, Bangladesz to jedyny kraj, gdzie 21 luty jest dniem wolnym od pracy. |
9 | Η ημέρα αυτή ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα από την ΟΥΝΕΣΚΟ το 1999. | Święto zostało ustanowione Dniem Międzynarodowym przez Unesco w 1999 roku. |
10 | Η περίσταση αυτή έχει τόσο μεγάλη σημασία, που παρακίνησε έναν από κοινού εορτασμό στη συνοριογραμμή [en], προς άμβλυνση των τεταμένων σχέσεων μεταξύ Ινδίας και Μπανγκλαντές από τον Απελευθερωτικό Πόλεμο του 1971 [fr]. | Okazja jest na tyle doniosła, że Indie i Bangladesz zdecydowały się na wspólne obchody na granicy [ang], aby załagodzić nieco napięcie panujące w ich wzajemnych stosunkach od czasów wojny o niepodległość Banladeszu w 1971 roku. |
11 | Ινδία και Μπανγκλαντές θα γιορτάσουν από κοινού την Παγκόσμια Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας στην ουδέτερη ζώνη μεταξύ των συνόρων τους, σε μια πρωτοβουλία για την ενθάρρυνση των σχέσεων μεταξύ των δυο λαών. | Indie i Bangladesz uczczą wspólnie Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego na ziemi niczyjej wzdłuż granicy, aby promować zbliżenie pomiędzy mieszkańcami obu krajów. |
12 | Αφρική: η αναβίωση των αφρικανικών γλωσσών | Afryka: przebudzenie języków afrykańskich |
13 | Θέμα φέτος της Παγκόσμιας αυτής Ημέρας είναι η εισαγωγή των μητρικών γλωσσών στη σχολική εκπαίδευση. | Tematem przewodnim tegorocznego święta jest wprowadzenie nauczania języków ojczystych do szkół. |
14 | Στη γαλλόφωνη Αφρική, όπως εξάλλου με την αναβίωση τοπικών ταυτοτήτων και κουλτουρών, παρατηρείται μια ανάκαμψη και ενίσχυση των αφρικανικών γλωσσών. | We frankofońskiej Afryce, podobnie jak w innych regionach świata, wraz z przebudzeniem lokalnych kultur i tożsamości obserwujemy odrodzenie i dowartościowanie języków afrykańskich. |
15 | Στην Ακτή Ελεφαντοστού, η δράση της Ακαδημίας Μητρικών Γλωσσών της χώρας οδήγησε σε ένα νομοσχέδιο [fr] για τη διδασκαλία των μητρικών γλωσσών. | Na Wybrzeżu Kości Słoniowej, inicjatywa Akademii Języków Ojczystych doprowadziła do opracowania projektu ustawy [fr]dotyczącej nauczania języków ojczystych. |
16 | Στο νησί του Μαυρίκιου, κοινωνικοί λειτουργοί περιγράφουν [fr] τις ελπίδες και τις ανησυχίες τους σχετικά με τον αντίκτυπο των προαιρετικών μαθημάτων κρεολικής γλώσσας στην μακροπρόθεσμη επιτυχία και την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παιδιών. | Na Mauritiusie, pracownicy społeczni opisują [fr] swoje nadzieje i wątpliwości dotyczące wpływu fakultatywnych lekcji kreolskiego na całościowy rozwój i późniejsze sukcesy dziecka. |
17 | Η εκμάθηση της κρεολικής εμποδίζει έτσι τη ζημιά που μπορεί να προκληθεί σε ένα παιδί που του αρνούνται τη μητρική του γλώσσα…Οι παρενέργειες αυτές είναι γνωστές: χαμηλή αυτοεκτίμηση, και αρνητική επίδραση στην εκμάθηση άλλων ξένων γλωσσών. | Wprowadzenie kreolskiego do szkoły zapobiega szkodom, jakie może spowodować zabronienie dziecku dostępu do języka ojczystego… Te negatywne skutki są powszechnie znane: mniejsza pewność siebie oraz negatywny wpływ na naukę innych języków. |
18 | Στη Γουινέα, ο συντάκτης του Global Voices Abdoulaye Bah σημείωνε στο προσωπικό του blog Konakry Express [fr]: | W Gwinei, nasz autor Abdoulaye notuje [fr] na swoim prywatnym blogu Konakry Express : |
19 | Τις τελευταίες μέρες, φημολογούνταν ότι η κυβέρνηση του Προέδρου Condé θα εισήγαγε σύντομα τη διδασκαλία των εθνικών γλωσσών στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας. | Od kilku dni krążą plotki, że rząd prezydenta Condé ma zamiar niedługo wprowadzić nauczanie języków narodowych do programu szkolnego. |
20 | Είναι πολύ περίεργο πως σ' ολόκληρο τον κόσμο, δεν υπάρχει τίποτα νεότερο για αυτή την πρωτοβουλία. | Taka inicjatywa dla reszty świata nie jest żadną nowością. Inaczej w Gwinei. |
21 | Στις 25 Απριλίου όμως (2011), έλαβα ένα μήνυμα φίλης που μου έλεγε: | 25. kwietnia otrzymałem od przyjaciółki wiadomość o następującej treści: |
22 | “Έχει υπογραφεί διάταγμα για τη δημιουργία Υπουργείου Παιδείας και Εθνικών Γλωσσών.” | “Właśnie podpisano ustawę o utworzeniu ministerstwa języków narodowych i alfabetyzacji.” |
23 | Το Διαδίκτυο στην υπηρεσία των γλωσσών προς εξαφάνιση | Internet w służbie zagrożonym językom |
24 | Το Διαδίκτυο, ωστόσο, είναι ο τόπος όπου αναπτύσσονται οι σπάνιες μητρικές γλώσσες, προς εξαφάνιση ή υποεκπροσωπούμενες, καθώς δεν υπάρχουν προσαρμοσμένες ρυθμίσεις πληκτρολογίου στη γραφή τους. | To właśnie Internet pozwala na rozwój rzadkich, zagrożonych języków ojczystych, nawet tych mało używanych z powodu braku klawiatury przystosowanej do ich systemu pisma. |
25 | Για παράδειγμα, το πρόγραμμα “Enduring voices” [en] του αμερικανικού National Geographic Society έχει να κάνει με “προφορικά λεξικά”, | Przykładem jest projekt “Enduring voices” [ang] prowadzony przez amerykańskie Towarzystwo National Geographic, polegający na umieszczaniu w sieci “gadających słowników”, |
26 | που δίνουν τη δυνατότητα σε χρήστες από όλο τον κόσμο να ακούσουν ήχους εκ των λιγότερο γνωστών γλωσσών ομιλίας. | dających słuchaczom na całym świecie możliwość usłyszenia najmiej znanych dźwięków ludzkiej mowy. |
27 | Τα λεξικά αυτά φτάνουν τα οχτώ μέχρι σήμερα [en]: Tuvan, Ho, Siletz Dee-Ni, Matukar Panau, Chamacoco, Remo, Muniche και Saura. | Aktualnie takich słowników jest 8 [ang], w językach: tuwiński (Syberia), siletz dee-ni (USA), matukar panau (Papua Nowa-Gwinea), chamacoco (Paragwaj), muniche (Peru), ho, remo i saura (Indie). |
28 | Μια νέα “συμμαχία” γεννιέται μεταξύ των αφρικανικών γλωσσών και της τεχνολογίας μέσω των podcasts. | Nowe powiązania między językami afrykańskimi a technologią tworzą się dzięki podcastom. |
29 | Μέσω αυτών πρόκειται να γεννηθεί στα Apple Stores και σε άλλες ψηφιακές βιβλιοθήκες ηχητικών αρχείων μια πανάρχαια λαϊκή παράδοση, τα παραμύθια. | To dzięki nim bardzo stary element kultury popularnej, czyli bajki, zaczyna pojawiać się w sklepach Apple Store i innych zbiorach plików audio. |
30 | Όπως για παράδειγμα το παραμύθι στη γλώσσα bambara (του Μάλι) “Ο σκίουρος και το φίδι“, αρχείο ενός εκ των μελών της γαλλόφωνης κοινότητάς μας, ονόματι Boukary. | Przykładem może być ta bajka w języku bambara (Mali), “Wiewiórka i wąż“, nagrana przez członka naszej francuskojęzycznej społeczności, Boukary'ego. |
31 | “L”écureuil et le serpent “Conte en langue bambara (mp3) Στα γαλλικά μπορείτε να το ακούσετε εδώ. | “L”écureuil et le serpent “Conte en langue bambara (mp3) Wersja w języku francuskim dostępna tutaj. |
32 | Άλλα σημάδια μια νέας συμμαχίας των αφρικανικών μητρικών γλωσσών, οι οποίες μέχρι τώρα ελάχιστα έδιναν το παρόν στα πράγματα, την κοινωνία και την τεχνολογία; Η εμφάνιση όλο και συχνότερα εφαρμογών στο iPhone σε αφρικανικές γλώσσες, όπως για παράδειγμα στη γλώσσα Γιορούμπα. | Kolejna oznaka coraz ściślejszego powiązania języków afrykańskich, nawet tych bardzo rzadko używanych w interesach i w towarzystwie, z technologią: coraz częściej pojawiają się praktyczne aplikacje na iPhony w językach afrykańskich, na przykład w języku joruba. |
33 | Μικρές Βρετονέζες, χρήστης ghislainedarmor, Flickr (licence CC) | Małe Bretonki, autor: ghislainedarmor na stronie Flickr, licencja CC |
34 | Επίσης, στη μητροπολιτική Γαλλία, η επαρχία έδειξε εκ νέου ενδιαφέρον για τις μητρικές της γλώσσες, και φέτος η πόλη Quimper για την περίσταση διεξήγε μια ξενάγηση στα βρετονικά [fr] στα αξιοθέατα της πόλης. | Także we Francji języki regionalne pretendują do miana języków ojczystych. W tym roku miasto Quimper uczciło swój język, organizując zwiedzanie miasta w języku bretońskim, a Parthenay celebruje “parlanjhe” [fr], jeden z języków oïl. |
35 | Εξάλλου, η πόλη Parthenay γιορτάζει το τοπικό της ιδίωμα parlanjhe ή αλλιώς langue d'oïl. Σημείο των καιρών: το άλμπουμ Bretonne της Γαλλίδας τραγουδίστριας Nolwen Leroy στα βρετονικά, πέρασε το ένα εκατομμύριο πωλήσεις, χωρίς να συνοφρυωθεί κανείς Γάλλος. | Znak czasów: sprzedaż albumu Bretonne francuskiej piosenkarki Nolwen Leroy [fr], w języku bretońskim, przekroczyła milion egzemplarzy, i nikt nie bił na alarm. |
36 | Στις μέρες μας, στην εποχή των μεικτών οικογενειών και γλωσσών, μπορεί κανείς να έχει παραπάνω από μια μητρική γλώσσα, χωρίς καμία ζήλια. | W dzisiejszych czasach nie dziwi fakt, że jedna osoba może uznawać za ojczysty więcej niż jeden język, i wszystkie traktować na równi. |
37 | Τόσο το καλύτερο. | Tym lepiej. |