# | ell | pol |
---|
1 | Οι πολύ διαφορετικές τύχες δύο Κινέζων Νομπελιστών | Zupełnie odmienne losy dwóch laureatów Nagrody Nobla z Chin |
2 | Ο φετινός νικητής του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας, Mo Yan, ταξίδεψε στην Στοκχόλμη για να παραλάβει το βραβείο του. | Tegoroczny zdobywca literackiej Nagrody Nobla, Mo Yan, udał się do Sztokholmu, aby ją odebrać. |
3 | Αντίθετα, ο νικητής του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης για το 2010, Liu Xiaobo, βρίσκεται ακόμα στην φυλακή στην Κίνα κι η γυναίκα του Liu Xia σε κατ' οίκον περιορισμό. | Natomiast laureat pokojowej nagrody Nobla z 2010 roku, Liu Xiaobo, nadal przebywa w chińskim więzieniu, a jego żona Liu Xia w areszcie domowym. |
4 | Στην πρώτη της συνέντευξη εδώ και 26 μήνες, η Liu Xia μίλησε τελικά σε δημοσιογράφους του Associated Press, που τρύπωσαν κρυφά στο διαμέρισμά της κατά την διάρκεια διαλείμματος του προσωπικού ασφαλείας της. | Liu Xia, po raz pierwszy od 26 miesięcy, udzieliła wywiadu - wreszcie udało jej się porozmawiać z dziennikarzem Associated Press, który potajemnie wślizgnął się się do jej mieszkania kiedy ochrona korzystała z przerwy na lunch. |
5 | Η Liu Xia ξέσπασε σε δάκρυα, λέγοντας “ζούμε σε ένα τόσο παράλογο μέρος” [en]. | Podczas rozmowy kobieta rozpłakała się i stwierdziła: „Żyjemy w miejscu pełnym absurdów”. |
6 | Όντως, είναι παράλογο. | Rzeczywiście to absurd. |
7 | Ο Mo Yan, συγγραφικό παρατσούκλι που σημαίνει κυριολεκτικά “Μην μιλάς”, παραβρέθηκε στην συνέντευξη τύπου της επιτροπής των Βραβείων Νόμπελ στις 6 Δεκεμβρίου 2012 και δήλωσε ότι η λογοκρισία είναι αναπόφευκτη [en] και πως αρνείται να στηρίξει εκστρατεία συλλογής υπογραφών για τον Liu Xiaobo. | Mo Yan (pseudonim literacki, który dosłownie znaczy „Nie mów”) pojawił się wczoraj, 6 grudnia 2012 roku, na konferencji prasowej i powiedział, że cenzura jest nieunikniona, i że nie poprze petycji w sprawie Liu Xiaobo. |
8 | Πάντως, τον περασμένο Δεκέμβριο, 134 παλιοί και νέοι Νομπελίστες ξεκίνησαν [en] εκστρατεία, στην οποία προτρέπουν τον Κινέζο πρόεδρο Xi Jinping να απελευθερώσει τον Liu Xiaobo. | Niemniej jednak 134 laureatów Nagrody Nobla, tegorocznych i tych z poprzednich lat, zorganizowało akcję mającą nakłonić prezydenta Chin Xi Jinpinga do zwolnienia Liu Xiaobo z więzienia na początku grudnia. |
9 | Ο Mo Yan προφανώς δεν συνυπέγραψε [en]. | Mo Yan oczywiście petycji nie podpisał. |
10 | Η Liu Xia ξέσπασε σε δάκρυα και είπε: “Ζούμε σε ένα τόσο παράλογο μέρος”. | Liu Xia rozpłakała się i stwierdziła: „Żyjemy w miejscu pełnym absurdów”. |
11 | Στιγμιότυπο από το Now TV news. | Zdjęcie pochodzi z Now TV news. |
12 | Ενώ ο Mo Yan είναι νικητής με κάθε έννοια της λέξης, ο Liu Xiaobo, που επέλεξε να μιλήσει υπέρ της δημοκρατίας και κατά της πολιτικής αδικίας, καταδικάστηκε σε ενδεκαετή κάθειρξη και η γυναίκα του υποβλήθηκε σε κατ' οίκον εγκλεισμό για 2 χρόνια. | Podczas gdy Mo Yan jest zwycięzcą po każdym względem, Liu Xiaobo, który zdecydował się mówić głośno o demokracji i sprzeciwić się politycznej niesprawiedliwości, został skazany na karę jedenastu lat więzienia, a jego żona na dwa lata aresztu domowego. |
13 | Ο Liu κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ, αλλά έχασε τα πάντα. | Liu zdobył Nagrodę Nobla, ale stracił wszystko. |
14 | Πρακτικά, η πλειοψηφία των ηπειρωτικών Κινέζων δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να μάθουν ότι ο Liu Xiaobo υπήρξε ο πρώτος Κινέζος πολίτης που του απονεμήθηκε Βραβείο Νόμπελ, καθώς η είδηση δεν προβλήθηκε ποτέ από τα επίσημα ΜΜΕ της χώρας. | W istocie, większość obywateli Chin nie miała nigdy szansy dowiedzieć się, że Liu Xiaobo jest pierwszym chińskim noblistą, bowiem informacja ta nie pojawiła się nigdy w oficjalnych mediach. |
15 | Παρομοίως, το πρόσφατο ξέσπασμα της Liu Xia δε μπορεί να ακουστεί στο διαδίκτυο, καθώς και των δύο τα ονόματα είναι απαγορευμένα σε μηχανές αναζήτησης. | Ostatnia wypowiedź Liu Xii również nie została opublikowana online, jako że nazwisk Liu Xiaobo i jego żony nie da się odnaleźć w [kontrolowanej] chińskiej sieci. |
16 | Διαδικτυακές αντιδράσεις | Reakcje internautów |
17 | Στο Twitter, ορισμένοι αντιφρονούντες κάνουν αναλύσεις για τον παραλογισμό της Κίνας. | Na portalu Twitter grupa dysydentów deliberuje nad absurdalną sytuacją panującą w Chinach. |
18 | Ο Hu Jia περιέγραψε [zh] τη δική του κατάσταση: | Hu Jia opisał [zh] swoje doświadczenia: |
19 | Με σταμάτησαν αστυνομικοί με πολιτικά το πρωί στην είσοδο του κτιρίου μου. | Zostałem zatrzymany przez tajną policję, rankiem, w wejściu do budynku, w którym mieszkam. |
20 | Τους ρώτησα πώς επιλέγουν να είναι δούλοι, απάντησαν “οι δούλοι είναι καλύτεροι από προδότες”. | Zapytałem ich jak to jest, że ludzie decydują się na bycie niewolnikami, a oni odpowiedzieli „lepiej być niewolnikiem niż zdrajcą”. |
21 | Από τις 18 Σεπτεμβρίου, βρισκόμουν σε κατ' οίκον εγκλεισμό λόγω του 18ου εθνικού Συνεδρίου του Κομουνιστικού Κόμματος της Κίνας, κάτι τέτοιο ανέφεραν οι αστυνομικοί της ασφάλειας. | Od 18 września przebywałem w areszcie domowym ze względu na osiemnasty krajowy zjazd Komunistycznej Partii Chin, policjanci wspomnieli coś na ten temat. |
22 | Σήμερα, τους ρώτησα [αν η ενίσχυση του ελέγχου ασφαλείας] σχετιζόταν με την Liu Xia: μειδίασαν. | |
23 | Μια από τις συνέπειες όταν μιλάει η Liu Xia είναι ότι πρέπει να είμαι υπό κατ' οίκον εγκλεισμό. | Dzisiaj zapytałem ich czy zwiększenie kontroli bezpieczeństwa jest związane z Liu Xią, a na ich twarzach pojawił się uśmiech. |
24 | Ο Jian Alan Huang σημείωσε [zh] ότι ο παραλογισμός είναι η φύση μιας ολοκληρωτικής χώρας: | Kiedy Liu Xia zabiera głos jestem przetrzymywany w domu. |
25 | Σε μια ολοκληρωτική κοινωνία, όλοι είναι σαν φτερό στον άνεμο και δεν μπορούν να ελέγξουν τη μοίρα τους. | Jian Alan Huang zwrócił uwagę na to [zh], że absurd leży w charakterze autorytarnego państwa: |
26 | Η Liu Xia δεν μπορεί να κάνει τίποτα για τη διετή κράτηση στο σπίτι της, μπορεί μονάχα να ξεσπάσει σε δάκρυα. | W społeczeństwie autorytarnym wszyscy obywatele są jak pyłki na wietrze i żadne z nich nie ma kontroli nad swoim losem. |
27 | O Fung Xiagang δεν μπορεί να κάνει μια ταινία για το 1962 [το Μεγάλο Βήμα Μπροστά του Μάο] και μπορεί μόνο να κάνει ταινία για το 1942 [Σινο-Ιαπωνικός Πόλεμος]. Ο Mo Yan δεν μπορεί να αλλάξει το σύστημα λογοκρισίας και μπορεί μονάχα να το νομιμοποιήσει για να παρηγορηθεί. | Liu Xia nie może nic poradzić na nałożony na nią dwuletni areszt domowy, może tylko płakać; Fung Xiagang nie może wyprodukować filmu opowiadającego o wydarzeniach 1962 roku (Wielki skok naprzód), ma pozwolenie jedynie na nakręcenie obrazu na temat 1942 roku (Wojna chińsko-japońska); Mo Yan nie może wpłynąć na istnienie cenzury, może je tylko legitymizować, dla własnej wygody. |
28 | Αν και οι micro-bloggers δεν μπορούν να μιλήσουν για την Liu Xia στο δημοφιλές φόρουμ Sina Weibo, πολλοί μιλούν ανοιχτά εναντίον της δειλίας του Mo Yan [zh]. | Choć mikroblogerzy nie mogą rozmawiać o Liu Xii na popularnym forum Sina Weibo, wielu z nich głośno krytykuje tchórzostwo Mo Yana [zh]. |
29 | @Three passerby in the earthy world: Ο @Mo Yan λέει μπούρδες: “κάθε χώρα έχει λογοκρισία” - αλλά μονάχα μια χώρα σε αυτό τον κόσμο βάζει φυλακή έναν Νομπελίστα. | @Three passerby in the earthy world: @Mo Yan pieprzy głupoty: „cenzura funkcjonuje w każdym kraju” - ale tylko jeden kraj na świecie wsadza do więzienia laureata nagrody Nobla. |
30 | Αν βρίσκεται ένας συγγραφέας φυλακή, επειδή γράφει, η χώρα αυτή δεν έχει ελευθερία του λόγου. | Jeśli pisarz zostaje zamknięty w więzieniu z powodu tego co pisze, to znaczy, że w naszym kraju nie ma wolności słowa. |
31 | Αν ο Liu [Xiaobo] δεν μπορεί να γράφει και να εκδίδει ελεύθερα στην ίδια του τη χώρα, δεν μπορούμε να νιώθουμε ευτυχείς και αξιότιμοι με το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας. | Jeśli Liu Xiaobo nie może swobodnie pisać i publikować we własnej ojczyźnie, to znaczy, że nie powinniśmy cieszyć się i być dumni z tegorocznej literackiej nagrody Nobla. |
32 | @Hao Miao - mms: Ο Mo Yan χρησιμοποίησε τη λέξη “αναπόφευκτη” για να περιγράψει τη λογοκρισία και συμπέρανε ότι η λογοκρισία δεν έχει δυσμενείς επιπτώσεις στη λογοτεχνία: είναι τόσο ξεδιάντροπο. | @Hao Miao - mms: Mo Yan użył słowa „nieunikniona” do określenia cenzury i doszedł do wniosku, że jej istnienie nie wpływa negatywnie na samą literaturę - to dopiero bezczelność. |
33 | Οι χορευτές που χορεύουν με δεμένα πόδια χορεύουν καλύτερα από αυτούς χωρίς αλυσίδες… αλλά το ζήτημα που τίθεται είναι ότι χωρίς την αλυσίδα, ο χορευτής θα τα καταφέρει ακόμα καλύτερα. | Tancerze tańczący ze stopami zakutymi w łańcuchy tańczą lepiej niż ci bez łańcuchów… a jednak szkopuł w tym, że bez łańcuchów tancerz zatańczy jeszcze lepiej. |
34 | Κοινή λογική. | To kwestia zdrowego rozsądku. |
35 | Η ρητορική του Mo Yan είναι αηδιαστική. | Retoryka Mo Yana jest obrzydliwa. |
36 | @Zhen Yen12: Ως εργάτης της γλώσσας, έχει αντικαταστήσει κρυφά την κρατική λογοκρισία με την μιντιακή αυτο-λογοκρισία. | @Zhen Yen12: Jako osoba pracująca z językiem potajemnie zamienił cenzurę narzuconą przez państwo i autocenzurę stosowaną przez media. |
37 | Δεν είναι σοφό, τον κάνει να φαίνεται ηλίθιος. | To nie jest mądre zachowanie i sprawia, że wychodzi na głupca. |
38 | Για να διασφαλίσει όμως ότι θα επιστρέψει στην πατρίδα ασφαλής, θα πρέπει να χορέψει με αλυσοδεμένα τα πόδια. | Jednak, aby mieć pewność, że bezpiecznie dotrze do domu, musi tańczyć z łańcuchami na nogach. |
39 | @Dreamlike shadow: Η ομιλία του Mo Yan προφανώς έχει περάσει από λογοκρισία. | @Dreamlike shadow: To oczywiste, że wypowiedź Mo Yana została wcześniej ocenzurowana przez partię. |
40 | Ο Wu Zuo Lai, διάσημος ειδησεογραφικός σχολιαστής, χρησιμοποίησε τη λογική του Mo Yan και έγραψε [zh] μια ομιλία γι' αυτόν: | Wu Zuo Lai, znany komentator newsów posłużył się logiką Mo Yana i napisał [zh] dla niego przemówienie: |
41 | Γράφω τα σχόλια του νικητή [Νόμπελ] για τον Mo Yan: Ευχαριστώ τη χώρα μου και το Κομουνιστικό Κόμμα Κίνας για το βάσανο αυτό. | Piszę przemówienie, które Mo Yan powinien wygłosić przy okazji odbierania nagrody Nobla: Dziękuję mojej ojczyźnie i dziękuję KPC za wykreowanie tego cierpienia. |
42 | Πρόκειται για κακοτυχία της χώρας, αλλά τύχη για τον ποιητή. | To nieszczęście dla naszego kraju, ale jednocześnie pomyślność dla poety. |
43 | Τέτοια βάσανα και παραλογισμός δεν μπορεί να τα φανταστεί ο κόσμος και το έργο μου έχει φυτρώσει από αυτό το πλούσιο έδαφος. | Takie cierpienie i absurdalna sytuacja przekracza ludzką wyobraźnię, a moje pisarstwo wyrosło na tej żyznej glebie. |
44 | Αν οι Κινέζοι ζούσαν τόσο ευτυχισμένοι όσο οι Βορειοευρωπαίοι, ο Mo Yan δε θα μιλούσε εδώ για την απόκτηση του βραβείου. | Gdyby obywatele Chin wiedli tak szczęśliwe życie jak mieszkańcy północnej Europy, to Mo Yan nie przemawiałby przy okazji odbierania tej nagrody. |
45 | Ευχαριστώ για όλα τα βάσανα και ευχαριστώ το Κόμμα. | Jestem wdzięczny za to całe cierpienie i dziękuję partii. |
46 | Ένα συγγνώμη στους συναδέλφους μου, μπορώ να μιλήσω μονάχα μέσω της λογοτεχνίας, στην πραγματικότητα είμαι ένας δειλός και δεν μπορώ να πω την αλήθεια. | Wybaczcie towarzysze, mogę wypowiadać się jedynie poprzez literaturę, w rzeczywistości jestem tchórzem i nie potrafię powiedzieć prawdy. |
47 | Μετανιώνω γι' αυτό που είμαι. | Żałuję, że taki jestem. |