# | ell | pol |
---|
1 | Ξένες λέξεις στην παραδοσιακή ιαπωνική γλώσσα | Słowa obcego pochodzenia atakują tradycyjny język japoński |
2 | Ένας 71χρονος άνδρας κάνει μήνυση [en] στο δημόσιο τηλεοπτικό κανάλι ΝHK της Ιαπωνίας για ψυχική οδύνη, που του προκλήθηκε από την υπερβολική χρήση ξένων λέξεων. | 71-letni mężczyzna pozywa [en] publicznego nadawcę NHK za straty moralne, do których przyczynili się, nadmiernie używając słów obcego pochodzenia. |
3 | Είναι κυριολεκτικά χαμένος στη μετάφραση στην ίδια του τη χώρα. | Jest dosłownie zagubiony między słowami, i to we własnym kraju. |
4 | Χαρακτήρες κατακάνα, Flickr, χρήστης mroach. | Katakana - obraz użytkownika Flickr mroach. ( |
5 | (CC BY SA. | CC BY SA. |
6 | 2.0) Ο ηλικιωμένος άνδρας είναι συγχυσμένος με την χρήση από το τηλεοπτικό κανάλι γλωσσικών δανείων, τα οποία φωνητικά μιμούνται ξένες εκφράσεις, αλλά γράφονται στα ιαπωνικά σε κατακάνα. | 2.0) Staruszek jest sfrustrowany tym, że kanał telewizyjny używa zapożyczeń [pl], które pod względem fonetyki naśladują brzmienie obcojęzycznych wyrażeń, ale są zapisane w transkrypcji za pomocą japońskiego alfabetu katakana [pl]. |
7 | Γι' αυτόν, είναι απλά ένα μάτσο γράμματα, που δεν μπορεί να ερμηνεύσει από τα συμφραζόμενα στη μητρική ιαπωνική του γλώσσα. | Według niego, te słowa są po prostu zbitkiem liter, który nie oddaje znaczenia kontekstualnego w jego ojczystym języku japońskim [pl]. |
8 | Για παράδειγμα, σε αυτά τα γλωσσικά δάνεια που αποδίδονται φωνητικά: το “preview” [προεπισκόπηση] γράφεται “プレビュー” (προφέρεται purebyu), το “draft” [πρόχειρο] γράφεται “ドラフト” (προφέρεται dorafuto). | Jeśli chodzi o zapożyczenia zapisane fonetycznie, na przykład, słowo “preview” (zapowiedź, zwiastun) jest zapisane “プレビュー” (wymawia się je purebyu),a słowo “draft” (szkic, projekt) jest zapisane “ドラフト” (wymawia się je dorafuto). |
9 | Αυτό που δεν έβγαζε κανένα νόημα στον ηλικιωμένο άνδρα ήταν η χρήση λέξεων όπως “φροντίδα” και “ρίσκο” στην τηλεόραση, οι οποίες έχουν αντίστοιχες στα ιαπωνικά, πιστεύοντας ότι ο σταθμός παραβιάζει το δικαίωμά του στην πληροφόρηση και στο κυνήγι της ευτυχίας. | Dla starszego pana nie miało sensu użycie w publicznych mediach słów “care” (troska, opieka) i “risk” (ryzyko), które mają swoje ekwiwalenty w języku japońskim. Uważa on, że w ten sposób nadawca narusza jego prawo do dostępu do informacji oraz do poszukiwania szczęścia. |
10 | Η χρήση ξένων λέξεων δεν αποτελεί πρόβλημα που περιορίζεται μονάχα στους ηλικιωμένους, αλλά και στο γενικότερο κοινό. | Używanie słów obcego pochodzenia to nie problem tylko tego starszego pana, ale większej części społeczeństwa. |
11 | Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ιαπωνίας επεσήμανε [ja] ότι η αυξανόμενη χρήση ξένων λέξεων αλλοιώνει την ομορφιά της παραδοσιακής ιαπωνικής γλώσσας και εμποδίζει την επικοινωνία μεταξύ νέων και γηραιών. | Departament japońskiego Ministerstwa Kultury odnotował [ja], że rosnące zastosowanie słów pochodzenia obcego szkodzi pięknu tradycyjnego języka japońskiego, oraz utrudnia porozumienie między starszym a młodszym pokoleniem. |
12 | Σε κυβερνητική έρευνα για τα γλωσσικά δάνεια το 2007, η κατανόηση λέξεων σε κατακάνα, όπως “ενδυνάμωση” και “αλφαβητισμός” ήταν λιγότερη από 10% [ja], αλλά η συνολική κατανόηση γλωσσικών δανείων αυξανόταν. | Rządowe badania znajomości zapożyczeń, przeprowadzone w 2007 roku, wykazały, że mniej niż 10 % [ja] społeczeństwa rozumie takie słowa katakana jak “empowerment” (upoważnienie) czy “literacy” (umiejętność czytania i pisania), ale ogólne rozumienie zapożyczeń wzrosło. |
13 | Δεδομένης της εκτενούς χρήσης ξένων λέξεων στην καθημερινή επικοινωνία, ο Kentaro Takahashi εξέδωσε ένα βιβλίο [ja] το Σεπτέμβριο του 2012, που εξηγεί τι σημαίνουν στα παραδοσιακά ιαπωνικά διάφορες συχνά χρησιμοποιούμενες λέξεις σε κατακάνα. | Wziąwszy pod uwagę nadmierne zastosowanie słów pochodzenia obcego w codziennej komunikacji, Kentaro Takahashi opublikował we wrześniu 2012 roku książkę [ja], która ma wyjaśnić, co oznaczają często używane słowa katakana w normalnym języku japońskim. |
14 | Κατακάνα προς περιγραφή ξένων λέξεων στα ιαπωνικά. | Katakana używana do zapisu słów pochodzenia obcego w języku japońskim. |
15 | Φωτογραφία: flickr, χρήστης WordRidden (CC BY 2.0) | Zdjęcie: użytkownik Flickr WordRidden (CC BY 2.0) |
16 | Ο δημοσιογράφος Toshinao Sasaki, ο οποίος έγραψε ένα βιβλίο για την επιμέλεια ειδήσεων στην εποχή των social media, βρέθηκε σε δίλημμα για το αν θα χρησιμοποιήσει κατακάνα για να περιγράψει την ίδια την κεντρική ιδέα του βιβλίου του [ja]: | Dziennikarz Toshinao Sasaki, który napisał książkę o filtrowaniu i selekcji danych (“curation”) w erze mediów społecznościowych, miał dylemat, czy użyć katakany w opisie głównej idei swojej książki [ja]: |
17 | Δεν μπορούσα να βρω τη σωστή μετάφραση της λέξης “curation” στα ιαπωνικά, οπότε το άφησα όπως ήταν. | Nie mogłem znaleźć właściwego tłumaczenia słowa “curation” w języku japońskim, więc zostawiłem je tak, jak jest. |
18 | Η γλώσσα είναι δύσκολη. | Język jest czymś trudnym. |
19 | Η μετάφραση ξένων ιδεών στα παραδοσιακά ιαπωνικά μπορεί να είναι παράξενη πολλές φορές. | Tłumaczenie obcych pojęć na ojczysty japoński może być czasami dziwne. |
20 | Ο ανθρωπολόγος Ichiro Numazaki αποκάλυψε τις σκέψεις του περί ξένων λέξεων στο Twitter: | Antropolog Ichiro Numazaki wyraził swoje przemyślenia o słowach pochodzenia obcego na Twitterze [ja]: |
21 | Ποιος θα ‘λεγε “shukyu” [παλιά λέξη για το κλώτσημα της μπάλας] για να περιγράψει σήμερα το ποδόσφαιρο [soccer]; Είναι καλύτερο να σταματήσουμε να λέμε “supporters” [“οπαδοί” σε κατακάνα] και να αναφερόμαστε σ' αυτούς ως “応援団” [παραδοσιακή λέξη για τους επευφημούντες συντρόφους]; Δεν το πιστεύω. | Kto dzisiaj użyłby słowa shukyu [stare słowo oznaczające “kopanie piłki”] w znaczeniu futbolu? Czy lepiej jest przestać używać słowa “supporters” (fani, kibice) [w katakanie] i określać ich jako “応援団”[tradycyjne słowo oznaczające “wiwatującego towarzysza”]? |
22 | Οι επικριτές των ξένων λέξεων σε κατακάνα μισούν τη χρήση νέων λέξεων, όταν περιγράφουν νέες ιδέες. | Nie sądzę. Krytycy słów obcego pochodzenia w katakanie nienawidzą nowych słów, kiedy opisują one nowe idee, a nie samej katakany. |
23 | Όχι ότι μισούν την ίδια τη γραφή σε κατακάνα. Υπήρχε μια εποχή που οι ξένες λέξεις στην Ιαπωνία μεταφράζονταν αυτολεξεί και χρησιμοποιούσαν υπάρχουσες λέξεις σε κάντζι (κινέζικη γραφή) και χιραγκάνα (ιαπωνική γραφή) για να ταιριάξουν με την πραγματική τους ερμηνεία. | Kiedyś było tak, że słowa pochodzenia obcego wprowadzane do języka japońskiego były tłumaczone dosłownie i przypisywano im istniejące znaki kanji (pismo chińskie) i hiragana (pismo japońskie), które odpowiadały ich faktycznym znaczeniom. |
24 | Λέξεις όπως “ελευθερία” και “δημοκρατία”, οι οποίες εισήχθησαν στα τέλη του 19ου αιώνα, μεταφράστηκαν στα ιαπωνικά με χρήση κάντζι και έγιναν “自由“[ja] και “民主主義“[ja]. | Słowa takie jak “freedom” (wolność) i “democracy” (demokracja) zostały importowane pod koniec XIX wieku, przetłumaczone na język japoński używając kanji i otrzymały one taką postać “自由“[ja] i “民主主義“[ja]. |
25 | Αν κι οι λέξεις αυτές ήταν καινούριες τότε, έβγαζαν νόημα σε πολλούς Ιάπωνες, καθώς κάθε κάντζι έχει τη δική του ερμηνεία και συνδυάζονται σχηματίζοντας μια λέξη που βγάζει νόημα. | Nawet jeśli wtedy były one nowe, miały sens dla wielu Japończyków, bo każdy znak kanji ma swoje własne znaczenie, i łączy się z innymi tworząc słowa. |
26 | Ο ποιητής Kiyoe Kawazu νιώθει ότι η χρήση ξένων λέξεων σε κατακάνα οδηγεί σε παρακμή τον κόσμο των λέξεων που γνώριζε: | Poeta Kiyoe Kawazu czuł, że używanie słów pochodzenia obcego w katakanie cofa się przed światem słów, jaki znał [ja]: |
27 | Με τρομάζει πώς αυτονόητα πράγματα γράφονται με χρήση γλωσσικών δανείων π.χ. λέξεις της Δύσης που γράφονται σε κατακάνα ή κινέζικες αφηρημένες έννοιες γραμμένες σε ιαπωνικά κάντζι. | Przeraża mnie, jak oczywiste rzeczy są wypierane przez zastosowanie zapożyczeń, takich jak zachodnie słowa zapisane w katakanie czy chińskie słowa-pojęcia zapisane w japońskim kanji. |
28 | Παλιά, στην εποχή Μεϊτζί [1868-1912], συνηθιζόταν να μεταφράζεται η ερμηνεία σε κάντζι, αλλά τώρα απλά χρησιμοποιούν κατακάνα. | W epoce Meiji [1868-1912] tłumaczono znaczenie na kanji, ale teraz po prostu używa się katakany. |
29 | Σταδιακά, οι αφηρημένες έννοιες εισβάλλουν το κοινό, κάνοντας τα προφανή αμφίσημα. | Stopniowo niejasne znaczenia przenikają do społeczeństwa, a przez to oczywiste rzeczy stają się niejednoznaczne. |
30 | Ο Ichiro Numazaki βλέπει τη θετική πλευρά των γλωσσικών δανείων: | Ichiro Numazaki przygląda się pozytywnej stronie zapożyczeń [ja]: |
31 | Τα γλωσσικά δάνεια εισήγαγαν ξένες ιδέες όπως η “σεξουαλική παρενόχληση” ή η “ενδοοικογενειακή βία”. | Zapożyczenia wprowadziły obce idee, jak na przykład “sexual harrassment” (molestowanie seksualne) i “DV” czyli “domestic violence” (przemoc domowa). |
32 | Τα γλωσσικά δάνεια κέρδισαν την προσοχή της κοινής γνώμης, επειδή η γραφή κατακάνα και οι χαρακτήρες της ήταν αποτελεσματική στην μετάδοση νέων ιδεών. | Zapożyczenia zwróciły na siebie uwagę społeczeństwa, ponieważ katakana i jej znaki efektywnie dostarczały nowych idei. |
33 | Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει το ζήτημα για να κατανοήσει τη γραφή κατακάνα ή την αλφάβητο. | Ludzie muszą zrozumieć tę kwestię, aby pojąć katakanę albo alfabet. |
34 | Ο χρήστης του Twitter @sumiyoshi_49 σχολίασε ότι οι ξένες λέξεις αποξενώνουν τους μη-ειδικούς από τα καθημερινά ζητήματα: | Inny użytkownik Twittera @sumiyoshi_49 skomentował, że wyrazy pochodzenia obcego alienują laików w kwestiach życia codziennego [ja]: |
35 | Πιστεύω πως πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά τη χρήση όρων όπως “κανονικοποίηση” ή “ομιλία μίσους” [και οι δυο αποδίδονται φωνητικά σε κατακάνα ως γλωσσικά δάνεια], καθώς τα κατακάνα αυτά απομονώνουν τους απλούς Γιαπωνέζους και τους κρατάνε μακριά από το να ενδιαφερθούν για τα ζητήματα που αντιπροσωπεύουν αυτές οι λέξεις. | Uważam, że musimy poważnie przemyśleć zastosowanie takich terminów jak “normalization” (normalizacja) i “hate speech” (mowa nienawiści) [oba słowa są zapisane fonetycznie w katakanie jako zapożyczenia], bo te słowa w katakanie odseparowują zwykłych Japończyków i uniemożliwiają im zainteresowanie się kwestiami, które oznaczają te słowa. |
36 | Οι Γιαπωνέζοι που δεν είναι καλοί στα αγγλικά δε θα κατανοήσουν τις ιδέες αυτές γραμμένες σε κατακάνα. | Japończycy, którzy nie są dobrzy z angielskiego, nie zrozumieją tych idei wyrażonych w katakanie. |
37 | Το άρθρο αυτό μεταφράστηκε στα αγγλικά με τη βοήθεια του Takashi Ohta και το επιμελήθηκε η Sahar Habib Ghazi | Ten artykuł został przetłumaczony z pomocą Takashiego Ohta, i zredagowany przez Sahara Habibs Ghazi |